ترکیه و گزینه اعزام نیرو به جمهوری آذربایجان

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، درگیری و حملات اخیر بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان، نسبت به موارد پیشین، حجم و ژرفای بیشتری پیدا کرده است.

 الهام علی اف رئیس جمهوری آذربایجان، در پارلمان کشورش در مورد حملات ارمنستان سخنرانی کرده و پس از آن، حالت جنگی اعلام کرده است. در همین حال، وزارت دفاع آذربایجان، اعلام کرده که 6 روستای آذری آزاد شده و نظامیان ارمنی از یک منطقه وسیع گریخته اند.

* جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

در طرف مقابل، جدایی طلبان قره‌باغ، از اعلام بسیج عمومی برای مقابله با آذربایجان خبر دادند. حکومت خودخوانده قره‌باغ روز یکشنبه اعلام کرد که در پاسخ به تهاجم گسترده نیروهای نظامی آذربایجان به این منطقه، از مردم کمک خواسته و فرمان «بسیج عمومی» صادر کرده است.

آرائیک هارطونیان، که از او به عنوان رهبر کنونی قره‌باغ نام برده می شود،  برای افراد بالای 18 سال فرمان بسیج عمومی صادر کرده است.

پیشروی در جنوب

اغلب رسانه های ترکی نزدیک به حزب عدالت و توسعه از پیروزی نیروهای جمهوری آذربایجان در جنوب قره باغ خبر داده و از قول آرائیک هارطونیان نوشته اند: «مواضع خود را در جنوب از دست داده ایم و ده ها کشته داریم. آذربایجان تنها نیست و علیه ما از اف 16 و همچنین از هواپیماهای بدون سرنشین بیرقدار ترکیه استفاده می کند.»

بیرقدار، از نام سلجوق بیرقدار داماد کوچک رئیس جمهور ترکیه گرفته شده که در سالیان اخیر، با تولید صدها فروند پهپاد غول پیکر مسلح و دارای قابلیت پرتاب موشک، کمک شایان توجهی به تقویت بنیه دفاعی ترکیه کرده است.

آمارهایی که نیاز به راستی آزمایی دارد

جنگ ارمنستان و آذربایجان، فقط جنگ ارتش ها نیست و رسانه ها نیز در برابر هم قد عَلم کرده و درگیری وارد فاز جنگ روانی شده است.

وزارت دفاع آذربایجان اعلام کرده که در درگیری دیروز پانصد و پنجاه نفر از نظامیان ارمنی کشته شده اند. البته این آمار بالا، از سوی منابع دیگر تایید نشده و خود آذربایجان نیز فقط اسامی 38 تن از افسران و سربازان کشته شده ارمنی را اعلام کرده است.

از آن سو، ارمنستان نیز در اقدامی مشابه، آمار بالا ارائه داده و اعلام کرده که دویست و بیست نظامی آذری در درگیری دیروز کشته شده اند.

آذربایجان اعلام کرده که 22 تانک، 9 سامانه موشکی، 18 پهپاد و 8 توپ ارمنستان را از بین برده است.

در مقابل، ارمنستان نیز از بین بردن تجهیزات نظامی آذربایجان را به این شکل اعلام کرده است. سقوط 4 بالگرد نظامی، سقوط 20 فروند پهپاد، از بین بردن 30 تانک.

طرفین در رسانه های رسمی خود، تصاویر و عکس هایی قابل استناد از این موارد، به نمایش نگذاشته اند.

ادعای حضور مخالفین اسد در قره باغ

رسانه های ارمنی و منابع خبری قره باغ، اعلام کرده اند که بیش از 91 نفر از مخالفین ترکمان و عرب دولت سوریه که تحت الحمایه آنکارا هستند، به منطقه برده شده اند تا علیه ارامنه بجنگند. این رسانه ها، همچنین اسامی 16 تن از کشته شدگان سوری را نیز منتشر کرده اند. اما منبع اصلی خبری آنان، یک نهاد حقوق بشر در عفرین سوریه است که از مجموعه های اقماری پ.ک.ک به شمار می آید.

ترکیه دخالت نکند

نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان در گفتگوی زنده تلویزیونی، از وضعیت کنونی ابراز نگرانی کرده و رئیس جمهور آذربایجان را به اتخاذ رویکرد دیکتاتوری متهم کرد.

یکی از فرازهای مهم سخنان پاشینیان این بود که از جامعه بین الملل خواست که مانع از تحرکات و مداخله ترکیه در درگیری بین ارمنستان و آذربایجان شوند.

البته لابی ارامنه در مجلس سنا و کنگره آمریکا نیز فعال شده اند و در همین چند ساعت اخیر، برخی از سناتورهای آمریکایی، از سویی از ترامپ خواسته اند که به حمایت از علی اف پایان دهد و از دیگر سو، از ترکیه نیز خواسته اند، خود را از این ماجرا دور نگه دارد.

پیام معنی دار چاووش اوغلو

وزیر امور خارجه ترکیه مولود چاووش اوغلو، ضمن اعلام حمایت از جمهوری آذربایجان، در پیام معنی داری اعلام کرده که این بار باید ارمنستان در میدان پاسخ خود را دریافت کند. این اعلام حمایت آشکار چاووش اوغلو از گزینه درگیری و حمله نظامی، در نوع خود بی سابقه بوده است.

ترکیه نیرو می فرستد؟

برخی از سران احزاب ملی گرای ترکیه، پیشنهاد کرده اند که هر چه زودتر، در پارلمان این کشور، مجوز اعزام نیرو به آذربایجان، صادر شود.

مصطفی دستیجی رهبر حزب وحدت بزرگ (از احزاب راست افراطی)، نخستین سیاستمدار ترکیه بود که به طور آشکار پیشنهاد اعزام نیروی نظامی ترکیه به منطقه درگیری را مطرح کرد.

دستیجی که در پارلمان ترکیه تنها 1 کرسی دارد، طرفدار اعزام نیرو و حمایت میدانی آشکار از آذربایجان است.

علاوه بر دستیجی، دیگر رهبران احزاب ترکیه نیز در پیامهای جداگانه ای، حمایت از آذربایجان را واجب و لازم دانسته و حزب کمونیستی دوغو پرینچک نیز اعلام کرده که دفاع از آذربایجان، عین دفاع از ازمیر ترکیه است.

دشواری های اعزام نیرو

بر اساس قوانین ترکیه، رئیس جمهور کشور، فرمانده کل نیروهای مسلح کشور است. اما برای اعزام نیرو به خارج از کشور، به مجوز رسمی پارلمان نیاز دارد که در ادبیات سیاسی و حقوقی ترکیه، این مجوز را تذکره می نامند.

پارلمان ترکیه در چند سال اخیر، برای اعزام نیرو به سوریه، عراق و لیبی، هیچگاه مخالفتی با اردوغان نکرده و هر وقت مجوز خواسته، در کوتاه ترین زمان ممکن با رای مثبت نمایندگان مواجه شده است.

تابلوی سیاسی و اجتماعی کنونی ترکیه نشان می دهد که هواداران همه احزاب سیاسی ترکیه، انتظار دارند که در صورت درخواست شخص رئیس جمهور، مجوز به سرعت صادر شود.

اما در این میان، حزب دموکراتیک خلق ها به عنوان نهاد اقماری پ.ک.ک، همچنان که در نوبت های پیشین نشان داده، این بار نیز با مجوز مخالفت خواهد کرد که البته تاثیری در نتیجه نهایی نخواهد داشت.

ولی مساله اینجاست که موضوع اعزام نیرو به میدان جنگ آذری – ارمنی، فقط نیازمند مکانیسم حقوقی و قانونی پارلمان نیست و ابعاد سیاسی و امنیتی آن نیز بسیار مهم است.

شکی نیست که مهم ترین بعد اعزام نیرو، مساله نوع واکنش روسیه است. اردوغان در شرایطی که در ادلب سوریه و همچنین در لیبی، با روسیه مشکلات جدی دارد و در عین حال، از حفظ رابطه با روسیه، منافع و امتیازات مهمی به دست آورده، نمی تواند در ماجرای آذربایجان، به نگرش پوتین، بی اعتنا باشد.

اما حمایت غیر رسمی به صورت شرکت فرماندهان نظامی ترکیه در اتاق فکر شورای نظامی آذربایجان و ارائه خدماتی در حد رصد هوایی و ماهواره ای و فرستادن پهپاد، دور از انتظار نخواهد بود.

انتهای پیام/