گزارش| نگاه رسانه‌های ترکیه به جنگ قره باغ؛ حمایت از باکو و اتهام به ایران

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، این روزها، هر شبکه تلویزیونی ترکیه را که تماشا کنید، شاهد پخش اخبار، گزارش ها و گفتگوهایی در مورد جنگ بین جمهوری آذربایجان و جدایی طلبان ارمنی قره باغ خواهید بود. هر روزنامه چاپ آنکارا هم، در تیتر و عکس صفحه نخست، به بیان خبری یا موضوعی در مورد حمایت از باکو پرداخته است.

مساله حمایت از جمهوری آذربایجان، تنها شامل رسانه های دولتی و رسانه های بخش خصوصی وابسته به حزب حاکم نیست و تقریباً همه طیف ها را دربرگرفته است. چرا که حمایت از جمهوری آذربایجان و مواجهه جانبدارانه با مساله قره باغ، به رویکرد مشترک کمالیست ها، ملی گراها، چپ ها و محافظه کاران ترکیه تبدیل شده است.

نزاع در سیاست، وحدت در حمایت

همچنان که اشاره شد، تقریباً همه رسانه های ترکیه به استثنای بخش کوچکی از رسانه های اینترنتی وابسته به گروه های موسوم به دموکراسی خواه، در حمایت تام و تمام از جمهوری آذربایجان، همراه و هم نظر هستند.

به عنوان مثال، خبرگزاری رسمی آناتولی (AA) و سازمان عریض و طویل شبکه های رادیویی تلویزیونی تی.آر.تی (TRT) هر دو متعلق به حکومت هستند و طبیعتاً در شرایط فعلی، تابع سیاست دولت ترکیه در حمایت از جمهوری آذربایجان هستند.

خبرگزاری دمیر اورن (DHA) یا دوغان سابق نیز با آن که متعلق به بخش خصوصی است اما از آنجایی که به یکی از خانواده های مقتدر و متنفذ نزدیک به حزب عدالت و توسعه تعلق دارد، در جریان جنگ قره باغ، از باکو حمایت می کند و روزنامه های مشهوری همچون حریت، ملیت، صباح، آکشام، ینی آکیت، ینی شفق، تقویم، ترکیه و دیریلیش نیز در کنار شرکت های بزرگی همچون گروه رسانه ای تورکواز میدیا، گروه رسانه ای آلبایراک و شبکه های تلویزیونی آ خبر، سی.ان.ان ترک، 24، آ.تی.وی و چندین تلویزیون دیگر، همگی به عنوان رسانه های بخش خصوصی نزدیک به آکپارتی، به شکل بسیار گسترده و شبانه روزی، از جمهوری آذربایجان حمایت می کنند و بسیاری از این مطبوعات و رسانه ها، خبرنگار، عکاس و تصویربرداران خود را نیز به میدان فرستاده اند تا از نزدیک، پوشش دهنده خبرها باشند.

اما این رویکرد رسانه ای جانبدارانه گسترده، صرفاً شامل دو طیف گستره رسانه های دولتی و خصوصی وابسته به آکپارتی نیست  و شامل رسانه های طیف مخالف و منتقد حزب حاکم نیز شده است.

برای روشن تر شدن ابعاد این موضوع، به نمونه هایی از روزنامه های ترکیه اشاره می کنیم. در این بخش، 10 روزنامه سراسری ترکیه برگزیده شده اند. 5 روزنامه له و 5 روزنامه علیه حزب حاکم.

از هر روزنامه صفحه نخست 2 روز برداشته شده تا با توجه به ذهنیت حاکم بر صفحه آرایی حاکم بر این روزنامه ها و تعلق فکری و حزبی آنها، رویکردشان در مورد مساله قره باغ، برجسته شود.

روزنامه حریت (طیف حامی و وابسته به حزب حاکم)

روزنامه حریت، پیش تر به خانواده آیدین دوغان تعلق داشت و یکی از مهمترین روزنامه های منتقد حزب حاکم ترکیه بود. اما بعدها، اعمال فشار سیاسی بر خاندان دوغان به جایی رسید که او تمام روزنامه ها، شبکه های تلویزیونی و خبرگزاری خود را به خانواده دمیر اورن فروخت و از آن روزگار تاکنون، حریت، به یکی از بوق های تبلیغاتی آکپارتی تبدیل شده است.

در این میان، احمد هاکان نیز که به عنوان سردبیر این روزنامه انتخاب شده، پس از فروش این روزنامه، به یک باره فرمان چرخاند و به طرفدار دوآتشه آکپارتی تبدیل شد!

او در روزهای اخیر، در یکی از تحلیل های خود، به شکل بی ادبانه و خارج از چهارچوب رسانه ای به جمهوری اسلامی ایران تاخت و بدون هیچ استدلال منطقی و استناد قابل وثوقی، ایران را حامی ارمنستان جلوه داد. حریت به طور مرتب به مساله قره باغ پرداخته و با تیترها و تحلیل های حماسی از مداخله ترکیه حمایت کرده است.

روزنامه ینی شفق (طیف حامی و وابسته به حزب حاکم)

این روزنامه، در روزهای اخیر، هیاهوی بسیار به راه انداخته و در بیانات توهمی سردبیر روزنامه، ترکیه به عنوان یک قدرت جهانی توصیف شده که در حوزه آسیایی میانه و قفقاز هم با تمام قدرت ظاهر شده است!

ابراهیم کاراگول که پیش تر نیز علیه ایران مطالب موهنی نوشته و با وجود همراهی مداوم با اردوغان در سفرهای خارجی، اهتمامی به حرمت روابط آنکارا – تهران ندارد، در مقالات خود در این روزنامه، اتهامات بی اساسی در مورد ایران مطرح کرد.

ینی شفق، از روزنامه های پرطرفدار و پرتیراژ طرفدار حزب حاکم نیست و چنین به نظر می رسد که سردبیر این روزنامه، برای خودشیرینی، از هیچ اقدامی ابا ندارد.

روزنامه آکشام (طیف حامی و وابسته به حزب حاکم)

آکشام نیز از روزنامه هایی است که در تایید سیاست های حزب حاکم ترکیه در مورد حمایت از باکو، مطالب و گزارش های فراوانی منتشر کرده و عکاس و خبرنگار خود را نیز به قره باغ فرستاده است.

روزنامه ینی آکیت (طیف حامی و وابسته به حزب حاکم)

این روزنامه نیز از طیف روزنامه های حامی حزب عدالت و توسعه است که البته از برخی جهات، با دیگر روزنامه های این طیف متفاوت است. به عنوان مثال، ینی آکیت به شکل سفت و سخت، طرفدار ایده تاسیس مجدد نظام خلافت در ترکیه است و گاهی یک ضمیمه آموزش زبان عثمانی هم، منتشر می کند.

روزنامه تقویم (طیف حامی و وابسته به حزب حاکم)

تقویم از روزنامه هایی است که این روزها تلاش کرده تا با نوع انتخاب عکس و طراحی های خاص، سران ارمنستان را به چالش بکشد.

روزنامه سوزجو (طیف مخالف و منتقد حزب حاکم)

روزنامه سوزجو، مهم ترین روزنامه مخالفین اردوغان و نزدیک به جریان کمالیست که در عین حال، عنوان پرتیراژترین روزنامه ترکیه را یدک می کشد، در روزهای اخیر، همواره اخبار مربوط به پیروزی های جمهوری آذربایجان را در صفحه نخست درج کرده است.

رویکرد هوشمندانه این روزنامه، چنین است که اجازه نمی دهد خبر مربوط به جنگ قره باغ، بر مشکلات داخلی ترکیه سایه بیفکند و عملاً اخبار مربوط به کرونا و مسائلی که از دید این روزنامه به عنوان ناکارآمدی دولت اردوغان وصف می شود، طوری گنجانده شده که تحت الشعاع مساله قره باغ قرار نگیرد.

روزنامه جمهوریت (طیف مخالف و منتقد حزب حاکم)

روزنامه جمهوریت نیز یکی دیگر از روزنامه های بسیار قدیمی جریان کمالیست و نزدیک به حزب جمهوری خلق است و همواره از مهمترین منتقدین سیاست های اردوغان و حزب حاکم بوده و هست.

این روزنامه نیز در روزهای اخیر، به موضوع قره باغ پرداخته است. اما همان گونه که در عکس صفحه نخست این روزنامه دیده می شود، فضای اندکی را به این خبر اختصاص داده است.

در عوض، در پایگاه اینترنتی خود، گزارش ها و تحلیل های فراوانی در این خصوص منتشر کرده که تضاد جدی با مواضع دولت و حزب حاکم ندارد.

روزنامه قرار (طیف منتقد حزب حاکم)

روزنامه قرار از معدود روزنامه های محافظه کار ترکی است که در نقد حزب حاکم مطلب می نویسد. این روزنامه پیش تر به عبدالله گل نزدیک بود. اما حالا علاوه بر گل، منعکس کننده مواضع سیاسی و حزبی علی باباجان و احمد داود اوغلو نیز هست.

قرار در چند روز اخیر، بارها، گزارش های مفصل و مطالبی را در حمایت از علی اف و جمهوری آذربایجان منتشر کرده است.

روزنامه ملی گازته (طیف منتقد حزب حاکم)

روزنامه ملی، مهم ترین ارگان رسانه ای و تبلیغاتی حزب اسلامگرای سعادت و شاگردان مرحوم نجم الدین اربکان است. این روزنامه نیز، مطالب فراوانی را در حمایت از جمهوری آذربایجان منتشر کرده و بر جنبه اسلامی و دینی ضرورت این حمایت، بیش از دیگر جوانب آن، تاکید ورزیده است.

روزنامه ینی چاغ (طیف مخالف و منتقد حزب حاکم)

روزنامه ینی چاغ ارگان حزب خوب تحت رهبری خانم مرال آکشنر، از لحاظ فکری و سیاسی مُبلغ اندیشه نژادپرستانه راست افراطی است و مطالب این روزنامه در مورد جنگ قره باغ نیز از این منظر شایان توجه است.

سخن پایانی

واقعیت این است که اکثریت قریب به اتفاق رسانه های ترکیه در هر دو حوزه خصوصی و دولتی و موافق و مخالف، در رویکردی جانبدارانه از مواضع دولت ترکیه در مساله قره باغ حمایت می کنند و این موضوع شایان تامل است.

این روزها، علاوه بر روزنامه ها، شبکه های تلویزیونی، ده ها پایگاه خبری تحلیلی و خبرگزاری و همچنین فضای مجازی کاربران ترکیه، با مساله قره باغ درگیر است و این مساله به دغدغه نخست ترک ها تبدیل شده است.

انتهای پیام/