مصاحبه|آیا حذف نام خارطوم از فهرست حامیان تروریسم آمریکا مشکلات سودان را حل می‌کند؟
کارشناس تحولات آفریقا و جهان عرب معتقد است حذف نام سودان از فهرست حامیان تروریسم به مشکلات این کشور پایان نخواهد داد بلکه آنها را بیشتر و پیچیده‌تر می‌کند چرا که زمینه برای دخالت‌های آمریکا و غرب در امور داخلی سودان بیشتر فراهم خواهد شد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، رئیس جمهور آمریکا چند روز قبل طی توئیتی اعلام کرد: درصورت پرداخت 335 میلیون دلار غرامت به خانواده‌های قربانیان سفارتخانه‌های آمریکا در کنیا و تانزانیا توسط سودان، حاضر است نام این کشور را از فهرست حامیان تروریسم حذف کند. به محض انتشار این توئیت، نخست وزیر سودان گفت: این مبلغ پرداخت شده و نزد یکی از بانک‌های خارج از کشور است. به گفته یک مقام بلندپایه سودانی، تمام مبلغ مزبور تا دوشنبه هفته آینده تحویل آمریکا می‌شود.
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
به منظور بررسی ابعاد و پیامدهای مختلف حذف نام سودان از فهرست حامیان تروریسم آمریکا و احتمال عادی سازی روابط خارطوم با تل‌آویو گفت‌وگویی با "صبری انوشه " کارشناس تحولات آفریقا و جهان عرب انجام دادیم که متن آن به شرح ذیل است.
محورهای مهم مصاحبه:
- حذف نام سودان از فهرست مزبور اصلا به برطرف شدن مشکلات این کشور منجر نخواهد شد بلکه این مشکلات بیشتر و پیچیده تر می‌شود چراکه زمینه برای دخالت‌های آمریکا و غرب در امور داخلی سودان بیشتر فراهم خواهد شد.
- پس از سقوط نظام عمرالبشیر جریان‌های اسلامگرا در سودان ضعیف و درمقابل جریان‌های سکولار و لیبرال‌ها که مرتبط با غرب هستند، قوی شده‌اند. جریان‌های غربگرا به دنبال حل مشکلات سودان نیستند چراکه نخبگان سیاسی با نظامیان در قدرت شریک هستند.
- خارج کردن نام سودان از فهرست مزبور به نفع آمریکاست چراکه گستره دخالت کاخ سفید در امور داخلی سودان بیشتر می‌شود و عرصه رقابت چین و آمریکا در سودان و منطقه پیرامونی بر چینی‌ها تنگ خواهد شد.
- مشکلات سودان از ناحیه اسلامگراها نبوده بلکه این مشکلات ناشی از حکومت‌های فاسد، ناکارآمد، دخالت‌های سازکارهای منطقه‌ای و قدرت‌های بین‌المللی است.
- سکولارها که هم اکنون قدرت را درخارطوم در دست دارند، اگر همه چیز را بپذیرند و حتی حاضر به عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی بشوند، باز هم نمی‌توانند مشکلات اقتصادی مردم سودان را حل و فصل کنند.
- کلیسایی که بیشتر درصدد نفوذ در سودان است، کلیسایی وابسته به مسیحیت صهیونیستی است. این کلیسا در ارتباط با آمریکا و لابی‌های صهیونیستی است.
- سودان نقش مهمی در شاخ آفریقا دارد. به همین دلیل، آمریکا بزرگترین سفارتخانه خود را در آفریقا در خارطوم احداث کرده است.
- رژیم صهیونیستی یکی از طرف‌هایی است که از حذف نام سودان از فهرست حامیان تروریسم آمریکا سود می‌برد. مقامات تل آویو به سودانی‌ها منت می‌گذارند که ما بودیم که میانجیگری کردیم تا رئیس جمهور آمریکا دستور حذف نام سودان از فهرست حامیان تروریسم را صادر کند.این درحالی است که خود اسرائیل بود که سبب شد نام سودان در فهرست مزبور قرارگیرد.
- این اسرائیلی‌ها بودند که باعث شدند، جنوب سودان از این کشور جدا شود.تمام نیروهای نظامی جنوبی ( سودان ) در مناطق اشغالی، آموزش دیده بودند. بیشتر رهبران گروه‌های دارفور با رژیم صهیونیستی روابط دارند. گروه‌های مسلح منطقه کردفان جنوبی و نیل آبی نیز با اسرائیل رابطه دارند. عادی سازی روابط با تل آویو نه تنها پرونده‌های امنیتی سودان را حل و فصل نخواهد کرد بلکه پرونده تجزیه سودان توسط اسرائیلی‌ها پیگیری خواهد شد.
متن کامل این مصاحبه در زیر می‌آید:
تسنیم: مقامات خارطوم مدت‌هاست که بر طبل رسانه‌ها کوبیده‌اند، حذف نام سودان از فهرست حامیان تروریسم سبب می‌شود، این کشور از بحران اقتصادی خارج شود و اقتصاد سودان شاهد رشد و شکوفایی خواهد بود. با توجه به اینکه سودان از فقر نیروی تحصیل کرده و کار آزموده به شدت رنج می‌برد، به نظر شما حذف نام خارطوم از فهرست مزبور چقدر می‌تواند سخنان مقامات سودان را در عرصه عمل به واقعیت نزدیک کند؟
انوشه:از سال 1338 که سودان استقلال خود را به دست آورده تا هم اکنون، سیاست واشنگتن در قبال تحولات این کشور سیاست " چماق و هویج " است. یک روی این سیاست تشویق و روی دیگر آن تهدید است که بیشتر درباره سودان از رویکرد تهدید استفاده شده است. باراک اوباما رئیس جمهور سابق آمریکا تحریم‌های سودان را کاهش داد اما فشار بر روی خارطوم همچنان باقی ماند. این فشارها بر روی اقتصادی ضعیف و بحران زده سودان متمرکز است. آمریکا با متهم کردن خارطوم به نقش آفرینی در حادثه انفجار رزمناو «کول» و سفارتخانه‌های این کشور در کینا و تانزانیا از سودان خواست به خانواده‌های قربانیان این انفجارها غرامت پرداخت کند. در همین راستا دادگاه آمریکا اعلام کرد، خارطوم باید به خانواده‌های قربانیان انفجار سفارتخانه‌های این کشور در کنیا و تانزانیا 335 میلیون دلار پرداخت کند. سودانی‌ها این حکم را پذیرفتند و غرامت را پرداخت کردند.
تسنیم: اگر رئیس جمهور آمریکا به وعده خود عمل کند و نام سودان از فهرست حامیان تروریستم حذف شود، آیا بحران اقتصادی سودان برطرف خواهد شد؟
انوشه : خیر، چرا که مشکلات سودان پیچیده و انباشتگی از مشکلات گذشته است . در حقیقت از زمانی که این کشور استقلال پیدا کرده تا هم اکنون مشکلات زیادی داشته است که از جمله آن می‌توان به مشکلات ساختاری، امنیتی و سیاسی اشاره کرد. مهم ترین مشکلی که سودان امروزی با آن روبروست، نخبگان است. نظام حاکم بر این کشور نتوانسته طی این مدت نخبگان مدنی تربیت کند.
تسنیم: منظور شما از نخبگان مدنی چیست؟ آیا منظور قشر تحصیل کرده در تمام رشته‌هاست؟
انوشه: بله ، تحصیل کرده و غیرنظامی. از زمانی که سودان استقلال یافته تاکنون 4 نوع حکومت نظامی بر این کشور حکمرانی کرده است. یعنی بیش از 50 سال سودان توسط نظامیان اداره شده است. نخبگان ( غیرنظامی و شریک در قدرت ) که هم اکنون اداره امور سودان را در اختیار دارند، بیشتر تحصیل کرده خارج از کشور از جمله آمریکا، انگلیس و مصر هستند، اینها وابسته به خانواده‌های الیکارشی هستند.
تسنیم : شما یکی از مشکلات سودان را امنیتی دانستید، آیا می‌توانید در این زمینه بیشتر توضیح دهید؟
انوشه: زمانی که سودان مستقل شد، یک مشکل امنیتی در جنوب پیدا کرد که با برگزاری همه پرسی در تیرماه سال 1390 این بخش از سودان جدا و کشور جدیدی به نام سودان جنوبی تشکیل شد. این موضوع تاثیرات منفی بر سیاست و اقتصاد سودان به جای گذاشت چرا که بیشتر چاه‌های نفتی سودان در جنوب واقع شده بود که با جدایی این بخش از سودان، دولت خارطوم از در آمدهای نفتی این منطقه محروم شد.
از دیگر مشکلات ایمنی سودان می‌توان به وجود 4 پرونده امنیتی این کشور اشاره کرد. این پرونده‌های امنیتی بیشتر به دلیل دخالت‌های آمریکا، رژیم صهیونیستی و کشورهای غربی در امور داخلی سودان تشکیل شده‌اند. پرونده امنیتی دارفور، نیل آبی، کردفان و نوبه همان مشکلی است که دولت خارطوم با آنها درگیر است.
تسنیم: شما فرمودید حذف نام سودان از فهرست حامیان تروریسم سبب نمی‌شود که مشکلات این کشور کاهش یابد؟
انوشه: بله ، حذف نام سودان از فهرست مزبور اصلا به برطرف شدن مشکلات این کشور منجر نخواهد شد بلکه این مشکلات بیشتر و پیچیده تر می‌شود چراکه زمینه برای دخالت‌های آمریکا و غرب در امور داخلی سودان بیشتر فراهم خواهد شد.
تسنیم: برخی کارشناسان معتقدند، سودان به دلیل فقر ناشی از قشر تحصیل کرده ، حذف نام این کشور از فهرست حامیان تروریسم سبب می‌شود، ورود شرکت‌های غربی به سودان خیلی راحت‌تر انجام شود. غربیان با تحمیل قراردادهای اقتصادی ، تاثیرگذاری بر نخبگان ، مراکز تصمیم ساز و تصمیم گیرنده در سودان نفوذ خود را در این کشور گسترش خواهند داد. نظر شما در این زمینه چیست؟
انوشه: کاملا این موضوع صحیح است. پس از سقوط نظام عمرالبشیر جریان‌های اسلامگرا در سودان ضعیف و درمقابل جریان‌های سکولار و لیبرال‌ها که مرتبط با غرب هستند ، قوی شده‌اند. جریان‌های غربگرا به دنبال حل مشکلات سودان نیستند چراکه نخبگان سیاسی با نظامیان در قدرت شریک هستند.این در حالی است که در میان نظامیان این کشور اختلاف وجود دارد و این اختلافات باعث می‌شود که مشکلات سودان پیچیده تر شود.
تسنیم: به نظرمی رسد آمریکا یکی از کشورهایی است که از حذف نام سودان از فهرست حامیان تروریسم بهره مند می‌شود چرا که با انجام این کار سبب تقویت جریان‌های غربگرا تضعیف جریان‌های ملی و اسلامگرای خواهد شد و این یعنی بلیعدن سودان توسط آمریکا.
انوشه: بله، خارج کردن نام سودان از فهرست مزبور به نفع آمریکاست چراکه گستره دخالت کاخ سفید در امور داخلی سودان بیشتر می‌شود و عرصه رقابت چین و آمریکا در سودان و منطقه پیرامونی بر چینی‌ها تنگ خواهد شد. چون شریک سودان در امور اقتصادی و نفتی، شرکت‌های چینی هستند و شرکت‌های آمریکا از عدم حضور در عرصه نفت سودان به شدت ناراضی‌اند و به همین دلیل، مایل بودند که در این عرصه حضور فعالی داشته باشند.
تسنیم: رئیس جمهور آمریکا در توئیتی که وعده داده است، سودان را از فهرست حامیان تروریسم خارج می‌کند، گفته است، این یک گام بزرگ برای سودان است. این گام بزرگ چیست؟
انوشه: بعضی نخبگان، تحلیلگران و حتی رسانه‌های سودانی تصور می‌کنند، با حذف نام این کشور از فهرست مزبور سودان می‌تواند از بحران اقتصادی نجات پیدا کند. تصور اشتباهی است. در اینجا باید گفت که مشکلات سودان از ناحیه اسلامگراها نبوده بلکه این مشکلات ناشی از حکومت‌های فاسد، ناکارآمد، دخالت‌های سازکارهای منطقه‌ای و قدرت‌های بین‌المللی است . اگر این تصور وجود داشته باشد که مشکلات سودان ناشی از حکومت 30 ساله عمرالبشیر است، این یک اشتباه تحلیلی است. مشکلات سودان مشکلات پیچیده‌ای است که ریشه در ناتمام ماندن روند دولت و ملت ساز سودان دارد.
به هرحال، مقامات سودانی به آمریکایی‌ها گفته‌اند اگرمشکل ما با شما حل شود، مشکلات داخلی سودان نیز حل و فصل خواهد شد و مردم این موضوع را قبول می‌کنند، در صورتی که حقیقت این نیست. به اعتقاد بنده، سکولارها که هم اکنون قدرت را درخارطوم در دست دارند، اگر همه چیز را بپذیرند و حتی حاضر به عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی بشوند، باز هم نمی‌توانند مشکلات اقتصادی مردم سودان را حل و فصل کنند.
تسنیم: درمیان نخبگان حاکم بر خارطوم شعار " اول سودان " به گوش می‌رسد. این شعار چه بار معنایی و پیامدهایی به همراه خواهد داشت؟
انوشه: به نظرم این شعار خطرناکی است و باید بر روی آن تحلیل شود. این شعار اول سودان یعنی چه؟ یعنی سودان خودش را از مسائل جهان عرب جدا کند؟ پس در این صورت هویت عربی‌اش چه می‌شود؟ اگر خارطوم با این شعار میخواهد سودان را از جهان اسلام جدا کند، پس هویت اسلامی این کشور چه می‌شود؟ این در حالی است که ملت سودان یک هویت عربی و اسلامی دارد. برخی از سکولارهای سودانی می‌گویند که ما آفریقایی هستیم . حال باید از اینان پرسید کدام آفریقایی بودن؟ آیا آفریقایی مسیحی وابسته به کلیسای آوانجلیک آمریکا؟ این خیلی مهم است زیرا کلیسایی که بیشتر دارد در سودان نفوذ می‌کند، کلیسایی وابسته به مسیحیت صهیونیستی است. این کلیسا در ارتباط با آمریکا و لابی‌های صهیونیستی است. در مجموع باید گفت که شعار اول سودان ، این شعار مشکل سودان را حل نمی‌کند .
تسنیم: برخی خبرها حاکیست که آمریکا بزرگترین سفارتخانه خود را در آفریقا در پایتخت سودان احداث کرده است. چرا آمریکا دست به چنین اقدامی زده است؟
انوشه: سودان اهمیت ژئوپلتیک و ژئو استراتژیک برای کاخ سفید دارد. عربستان سعودی آن‌طرف دریای سرخ در همسایگی سودان قرار دارد. این کشور همجوار مصر و لیبی و مدخل منطقه ساحل آفریقاست. این منطقه همانند دالانی است که از سودان شروع می‌شود و به اقیانوس اطلس در غرب آفریقا می‌رسد و آفریقای عربی را از آفریقا سیاه جدا می‌کند. بیشتر کشورهای اطراف منطقه ساحل مسلمان هستند. به اضافه اینکه سودان از جایگاه مهمی در دره نیل برخوردار است و منطقه دریاچه‌های بزرگ آفریقا در این کشور قرار دارد. سودان نقش مهمی در شاخ آفریقا دارد. به همین دلیل، آمریکا بزرگترین سفارتخانه خود را در آفریقا در خارطوم احداث کرده است.
تسنیم: شما می‌دانید یک گفت‌وگوهایی بین خارطوم و تل آویو انجام شده و یکی از شرطهایی که آمریکا برای حذف نام سودان از فهرست حامیان تروریسم قرار داده عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی است. قرار است پس از اینکه ترامپ از کنگره آمریکا خواست، روند حذف نام سودان از فهرست مزبور را به اجراء در آورد، یک گفت وگوی چهار جانبه بین عبدالله حمدوک نخست وزیر، ژنرال عبدالفتاح برهان رئیس شورای حاکمیتی سودان، ترامپ رئیس جمهور آمریکا و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی انجام شود. با توجه به مخالفتی که در سطوح سیاسی و مردمی سودان با عادی سازی روابط خارطوم تل آویو وجود دارد، اگر روند عادی سازی بخواهد کلید بخورد، این روند چگونه خواهد بود؟
انوشه: از زمانی که رژیم صهیونیستی تاسیس شده، سودان در سیاست خارجی این رژیم دارای جایگاه مهمی بوده است. اسرائیلی‌ها بر روی این کشور بسیار کار کرده‌اند چراکه سودان می‌تواند بر روی مصر تاثیرگذاری منفی داشته باشد. در اینجا باید به این نکته اشاره شود که تمام مشکلات سودان از ناشی از رژیم صهیونیستی است. این صهیونیست‌ها هستند که برای سودان پرونده سازی کرده‌اند. این لابی صهیونیستی است که بر کاخ سفید فشار وارد کرد تا آمریکا خارطوم را تحت فشار قرار دهد. اکنون نخست وزیر رژیم صهیونیستی مشغول چیدن ثمره تلاش‌های لابی های صهیونیستی در آمریکا و در سطح جهان است.
در اینجا باید گفترژیم صهیونیستی یکی از طرف‌هایی است که از حذف نام سودان از فهرست حامیان تروریسم آمریکا سود می‌برد. مقامات تل آویو به سودانی‌ها منت می‌گذارند که ما بودیم که میانجیگری کردیم تا رئیس آمریکا دستور حذف نام سودان از فهرست حامیان تروریسم را صادر کند. این درحالی است که خود اسرائیل بود که سبب شد نام سودان در فهرست مزبور قرارگیرد.شما می دانید که اسرائیلی‌ها به بهانه ارسال سلاح به حماس سودان را بمباران کردند. آمریکایی‌ها نیز به بهانه اینکه سودان حامی تروریسم است، پایتخت این کشور را بمباران کردند.
اگر سودان وارد روند سازش با تل آویو بشود، حتم بدانید که مشکلات امنیتی سودان بیشتر خواهد شد. چرا؟ چون این اسرائیلی‌ها بودند که باعث شدند، جنوب سودان از این کشور جدا شود. تمام نیروهای نظامی جنوبی ( سودان ) در مناطق اشغالی آموزش دیده بودند. بیشتر رهبران گروه‌های دارفور با رژیم صهیونیستی روابط دارند. گروه‌های مسلح منطقه کردفان جنوبی و نیل آبی نیز با اسرائیل رابطه دارند. به هرحال، عادی سازی روابط با تل آویو نه تنها پرونده‌های امنیتی سودان را حل و فصل نخواهد کرد بلکه به اعتقاد بنده پرونده تجزیه سودان توسط اسرائیلی‌ها پیگیری خواهد شد.
تسنیم: اگر نکته‌ای درباره حذف نام سودان از فهرست حامیان تروریسم آمریکا لازم می‌دانید مطرح شود ، لطفا بفرمائید.
انوشه: نخبگان سودان که انسان‌های روشنفکری هستند، باید به نتایج پیمان کمپ دیوید ( سازش قاهره – تل آویو ) پیمان صلح اردن با رژیم صهیونیستی نگاه کنند. خب، چرا اسرائیل سفارتخانه‌های خود در مصر و اردن از ژنرال‌های موساد استفاده می‌کند؟ هراز گاهی در مصر و اردن اعلام می‌شود که یک شبکه جاسوسی اسرائیلی کشف و منهدم شده است. با وجودی که روابط قاهره و امان با تل آویو خوب شده، پس چرا موساد در مصر و اردن فعال‌تر شده است؟ اگر سودان به عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی اقدام کند، قطعا موساد در آنجا حضور بیشتر و فعال‌تری خواهد یافت.
گفت وگو از عباس سیدمیر جمکرانی
انتهای پیام/
