گزارش// چرا "بحران کمبود هیئت علمی در دانشگاه فرهنگیان" جدی گرفته نمی‌شود؟!
دانشگاه فرهنگیان دارای ۴۲۰ هیئت علمی رسمی است که تا پنج سال آینده ۸۰ درصد آنان بازنشسته می‌شوند! میزان جذب هیئت علمی جدید در این دانشگاه نه تنها پاسخگوی تامین حداقل شرایط نیست، بلکه جبران بازنشستگی اعضای هیئت علمی موجود را نیز ناممکن کرده است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ نهم مهر ماه سال جاری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و عضو هیئت امنای دانشگاه فرهنگیان در مصاحبه‌ای خواستار رسیدگی فوری به وضعیت کمبود هیئت علمی در این دانشگاه شد.
وی گفته بود: «باید به سرعت با اضافه کردن هیئت علمی جدید، این دانشگاه را تقویت کرد البته این به معنای ضعف اساتید فعلی که تجارب بالایی دارند نیست اما ضرورت دارد که این دانشگاه تقویت شود».
این اظهارنظر باعث ایجاد نگرانی و تردیدهایی درباره وضعیت کیفیت آموزشی دانشگاه فرهنگیان و احتمال عدم تحقق وعده‌ها در خصوص تربیت معلم با کیفیت توسط این دانشگاه شده است؛ در این گزارش به بررسی دلایل احتمالی این اظهارات وزیر علوم و بحران کمبود هیئت علمی در دانشگاه فرهنگیان پرداخته‌ایم.
فقط 420 عضو هیئت علمی داریم
طبق اطلاعات منتشر شده در وبگاه دانشگاه فرهنگیان، این دانشگاه دارای 803 عضو هیئت علمی، 78هزار دانشجومعلم و 11هزار مهارت‌آموز ماده 28 است؛ بر این اساس و بدون در نظر گرفتن آمار مهارت‌آموزان، نسبت استاد به دانشجو در این دانشگاه یک به 97 بوده که بسیار نامطلوب است.
مرور مصاحبه طاهر روشندل اربطانی؛ معاون آموزشی دانشگاه فرهنگیان که کمی قبل‌تر در دوم شهریور ماه سال جاری انجام شده است، واقعیت تکان‌دهنده دیگری را عیان ساخته و دلیل احتمالی اظهارات وزیر علوم را مشخص می‌کند.
روشندل اربطانی با اشاره به اینکه: «هیئت علمی‌هایی که مورد تایید وزارت علوم باشند، 820 عدد نیست. تقریبا نصف این هیات علمی‌ها یعنی 400 نفر ممهور به مهر وزارت علوم نشده‌اند و تحت عنوان هیئت علمی داخلی مشغول به فعالیت‌اند»، گفت: «در حال حاضر نسبت استاد به دانشجو در دانشگاه فرهنگیان یک به 81 است که نامطلوب بوده و با استاندارد‌ها فاصله داریم؛ می‌توان گفت تا سال 1404 حدود 80 درصد از این اساتید نیز بازنشسته می‌شوند!»
دانشگاه فرهنگیان در سال جاری اقدام به جذب 20هزار دانشجومعلم از کنکور سراسری و 28هزار مهارت آموز ماده 28 از طریق آزمون استخدامی دستگاه‌های اجرایی کرده است. با وجودی که برخی همین میزان پذیرش دانشجو و مهارت‌آموز را نیز مازاد بر ظرفیت واقعی این دانشگاه می‌دانند، اما آمار و اظهارات نشان می‌دهند با ادامه وضعیت فعلی، این دانشگاه در سال 1404 نخواهد توانست ظرفیت فعلی را نیز پذیرش کرده و توانایی میزبانی حداکثر 4هزار دانشجومعلم و 5 هزار مهارت‌آموز را خواهد داشت.
نیاز دانشگاه فرهنگیان چقدر است؟
حسین خنیفر؛ رئیس دانشگاه فرهنگیان در نشست خبری 22 اردیبهشت 98 با اشاره به نیاز این دانشگاه به 2080 هیئت علمی گفت: «از سال 90 تا 96 باید هر سال 200 نفر جذب هیات علمی دانشگاه فرهنگیان می‌شدند که به دلایل نامشخص انجام نشد و اکنون مجوز 400 ردیف در این رابطه گرفته شده است». دلایلی که پیشتر غلامعلی حداد عادل عضو هیات امنای دانشگاه فرهنگیان در 6 تیرماه 97 در حاشیه نوزدهمین جلسه هیات امنای این دانشگاه تلویحاً به آنها اشاره کرده است. روایت رسانه‌ها از صحبت‌های این عضو هیات امنای دانشگاه فرهنگیان بدین‌گونه است: «دکتر حداد عادل عضو هیات امنای دانشگاه فرهنگیان، در جلسه هیات امنا که چهارشنبه 6 تیر 97 برگزار شد در پاسخ به افرادی که مانع جذب هیات علمی و دانشجو برای دانشگاه فرهنگیان هستند، گفت: زمان جذب دانشجومعلم عده‌ای می‌گویند این دانشگاه هیات علمی کافی ندارد؛ زمان درخواست هیات علمی عده‌ای می‌گویند دانشگاه دانشجومعلم کافی ندارد؛ دور تسلسل باید برای رشد دانشگاه فرهنگیان خاتمه یابد».
البته در این زمینه نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد. معاون آموزشی دانشگاه فرهنگیان در مصاحبه دوم شهریور 99 خود درباره سرانجام جذب 400 عضو هیات علمی که در نوزدهمین جلسه هیات امنای این دانشگاه به تصویب رسیده بود، گفت: «در سال 97 یک مصوبه‌ای در هیات امنای دانشگاه مبنی براختصاص 400 ردیف هیات علمی مصوب شد. قرار بر این بود که با همکاری سازمان امور استخدامی و وزارت علوم این اتفاق رقم بخورد که متاسفانه در عمل این همکاری به خوبی صورت نگرفت و این مسئله متوقف ماند. مسئله دیگر محدودیت بودجه‌ای و مشکلاتی در تامین اعتبار بود که مزید بر علت شد».
به نظر می‌رسد در شرایط فعلی با توجه به نیاز دانشگاه فرهنگیان در پنج سال آینده، سالیانه نیاز به جذب 400 عضو هیات علمی جدید در این دانشگاه باشد. اقدامی که نیازمند تخصیص اعتبار و ردیف استخدامی توسط مجلس شورای اسلامی در قوانین بودجه سنواتی است. همچنین در کوتاه مدت می‌توان تحت نظارت دانشگاه فرهنگیان با تخصیص مقداری از ظرفیت دانشگاه‌های دولتی زیرمجموعه وزارت علوم، به وزارت آموزش و پرورش در امر تربیت معلم یاری رساند.
تاثیر کمبود هیئت علمی بر دانشگاه فرهنگیان
مشکلات دانشگاه فرهنگیان از دید مدیران آن پنهان نبوده و به صورت مکرر به آنها اشاره داشته‌اند، به عنوان نمونه، رئیس دانشگاه فرهنگیان در نشست خبری 15 مرداد 98 گفت: «در کشور ما مطالعات دقیقی انجام نمی‌شود و ابتدا راه انداخته و بعد جا می‌اندازیم، دانشگاه فرهنگیان راه افتاد و پس از آن متوجه شدند که به امکانات و هیئت علمی نیاز دارند چرا که دوران تحصیل دانشجومعلمان در اینجا چهار سال است. از سوی دیگر وضعیت دانشگاه متوسط رو به پایین است و دوست دارم دانشجویان با شناخت دقیق این دانشگاه را انتخاب کنند تا بدانند که به کجا می‌آیند»، وی ادامه داده است: «بسیاری مشکلات و کاستی‌ها وجود دارد و باید اطلاع‌رسانی کنیم که دانشجویان بدانند که ممکن است به جایی وارد شوند که امکانات متوسطی دارد و تنها امتیاز ما اشتغال است.»
از دید ناظران بیرونی مشهودترین تاثیر کمبود هیئت علمی در دانشگاه فرهنگیان پایین بودن رتبه آن در بین دانشگاه‌های کشور از جمله دانشگاه شهید رجایی و دانشگاه پیام نور است؛ آخرین رتبه‌بندی دانشگاه‌های کشور در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) برای سال تحصیلی 98-1397 به شرح زیر است:
از دید دانشجومعلمان نیز دانشگاه هنوز به سطح مناسبی از کیفیت آموزشی نرسیده و گلایه‌هایی درباره استفاده از استاد با مدرک تحصیلی غیرمرتبط برای ارائه دروس تخصصی به‌ویژه در رشته‌های مربوط به علوم پایه، جدی نگرفتن سرفصل‌های مصوب توسط مدرسان مدعو و عدم اجرای کامل و با کیفیت دوره‌های مهارت‌آموزی وجود دارد.
امید است با تعامل بیشتر مدیران این دانشگاه با دانشجویان و اعلام رویه‌ای مشخص برای گزارش مشکلات و رسیدگی به آنها این معضلات برطرف شوند.
انتهای پیام/
