از «پس کوچه‌های فرهنگ» تا «فرهنگ شفاهی سخن»
«فرهنگ شفاهی سخن» را که از سوی نشر سخن منتشر شده، می‌توان به دلیل پرداختن به زبان عامیانه مردم، از جمله آثار مهم در بررسی هویت اجتماعی ایرانیان معرفی کرد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کتاب «فرهنگ شفاهی سخن» پانزدهمین عنوان در مجموعه «فرهنگ بزرگ سخن» است که به کوشش زنده‌یاد محب‌الله پرچمی و یوسف عالی زیر نظر استاد حسن انوری تدوین و منتشر شده است. کتاب حاضر همانند دیگر عناوین مجموعه «فرهنگ سخن» با در نظر گرفتن نیاز مخاطبان تدوین و ارائه شده است.
زبان فارسی در دو سطح زبان رسمی و معیار و زبان عامیانه قابل بررسی است. زبان معیار که آن را برابر زبان استاندارد در زبان انگلیسی قرار می‌دهند، زبان گفتار و نوشتار است که افراد کشور با لهجه‌ها و زبان‌های مختلف از آن برای برقراری ارتباط با یکدیگر به کار می‌برند. اما زبان عامیانه یا زبان کوچه بازاری، زبانی است که مردم در گفت‌وگوهای روزانه خود به کار می‌برند. این زبان از محدودیت‌های زبان معیار رها است و هم مردم عامی و هم فرهیختگان از آن برای محاوره و گفت‌وگو با خود به کار می‌برند.
زبان عامیانه به دلایل مختلف مانند ورود مستقیم برخی از واژگان و اصطلاحات از دیگر زبان‌ها، گرته‌برداری‌ها، ورود زبان و اصطلاحات برخی از اقشار جامعه و ... در خود واژگانی دارد که تشخیص آنها از زبان معیار ساده است.
زنده‌یاد پرچمی ابتدا در اثری با عنوان «پس کوچه‌های فرهنگ» که در سال 82 در انتشارات فرهنگ ماهرخ منتشر شده بود، بیش از 15 هزار اصطلاح، کنایه و تکیه کلام‌های عامیانه و شفاهی را گردآوری کرده بود. او پس از انتشار این اثر و با مطالعه برخی از فرهنگ‌ها مانند فرهنگ سخن به اصلاح کتاب «پس کوچه‌های فرهنگ» پرداخت و برای انتشار کتاب جدید با انتشارات سخن وارد مذاکره شد. اما روزگار به او فرصت انتشار این اثر را نداد. کار تدوین و به ثمر رسیدن کتاب برعهده یوسف عالی عباس‌آباد قرار گرفت. در نهایت با اصلاحات برخی امور، تکمیل پاره‌ای از مباحث، بررسی موضوعات در منابع متعدد، بهره بردن از آثار مطرح در این زمینه چون فرهنگ فارسی عامیانه اثر زنده‌یاد ابوالحسن نجفی، دقت در رسم‌الخط و تدوین اثر بر شیوه فرهنگ‌نویسی توسط عالی کتاب «فرهنگ شفاهی سخن» شکل گرفت.
«فرهنگ شفاهی سخن» را می‌توان به دلیل پرداختن به زبان و فرهنگ عامیانه مردم ایران، از جمله آثار حائز اهمیت در بررسی فرهنگ و هویت اجتماعی مردم این سرزمین معرفی کرد.
انتشارات سخن چاپ سوم کتاب «فرهنگ شفاهی سخن» را به تازگی با قیمت 85 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار داده است.
انتهای پیام/
