کرمان| انباشت نخاله‌های ساختمانی در حاشیه جاده‌ها در سایه بی‌توجهی مسئولان/ عدم هماهنگی بین دستگاهی یا عدم نظارت
گروه استانها- در شرایطی که روز شاهد تخلیه و انباشت نخاله‌های ساختمانی در حاشیه برخی جاده‌های کرمان هستیم به نظر می‌رسد در سایه بی توجهی مسئولان با متخلفان برخوردی نمی‌شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمان، از شهر کرمان به سمت جوپار یا کوهپایه که بروی در حاشیه جاده با منظره‌ای ناخوشایند مواجه می‌شوی، انبوهی از نخاله‌های ساختمانی که در حاشیه جاده روی هم تلمبار شده و به نظر می‌رسد که در ساده‌ترین راه این باقی‌مانده ساختمان‌ها یا نخاله‌های ساختمانی در مناطق خالی از سکنه، نزدیک به شهر و محل سکونت مردم و در کل هرجایی که می‌شد خالی شدند تا کارفرمایان از گرفتاری نخاله‌های ساختمانی رهایی پیدا کنند. اما نتیجه این شیوه خلاصی از دست نخاله‌های ساختمانی در دراز مدت چه می‌شود؟
به نظر می‌رسد که نخاله‌های ساختمانی و مشکلات آنها تنها مختص شهر کرمان نیست و بسیاری از کلانشهرها با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند؛ با گسترش شهرنشینی و نیاز به ساختمان‌های جدید، ساختمان‌های قدیمی تخریب شده و بناهای جدید جای آنها را می‌گیرد و در این میان یک موضوع مغفول مانده است؛ باقی‌مانده ساختمان‌های قدیمی چه می‌شود؟!
امروزه افزایش روزافزون جمعیت در دنیا و نیاز مبرم به تأمین احتیاجات اولیه انسان از جمله نیاز به مسکن، وجود فعالیت‌های عمرانی را در هر جامعه امر اجتناب ناپذیری کرده است. حجم زیاد دورریزهای ساختمانی ناشی از فعالیت‌های عمرانی (ساخت و ساز، تعمیر، تخریب و نوسازی) موجب بروز مشکلات زیادی از جمله مشکلات زیست محیطی شده است.
با توجه به محدودیت منابع طبیعی و حفظ محیط زیست، بهینه‌ترین راهکار استفاده مجدد از دورریزهاست. مدیریت مصالح قابل بازیافت دورریز ساختمانی از مهم‌ترین راهکارهای اقتصادی در کشورها است؛ اما باید دید در کرمان تاکنون مسئولان برای این معضل چه اقداماتی کرده‌اند.
یکی از شهروندان کرمانی با بیان اینکه جاده جوپار یکی از ورودی‌های شهر کرمان است و وجود نخاله‌های ساختمانی در حاشیه این جاده چهره شهر را زشت کرده گفت: به واسطه شغلم روزانه چند نوبت از این جاده عبور می‌کنم و می‌بینم که کامیون‌ها در این نقطه نخاله ساختمانی تخلیه می‌کنند.
شهروند دیگری با بیان اینکه برخی از خودروهای حمل نخاله‌های ساختمانی شبانه بار خود را در این محل تخلیه می‌کنند و هیچ نظارتی وجود ندارد افزود: بعضی‌ها حتی زباله‌های خود را بر روی نخاله‌ها می‌اندازند و به مرور این مسئله باعث انباشت زباله‌ها هم شده است.
شهروند دیگری با اشاره به اینکه اگر این امکان وجود داشت که با کاشت گل و گیاه و درختکاری مسیر ورودی شهر زیباسازی شود گفت: هر روز می‌بینیم که خودروهای سنگین اقدام به تخلیه نخاله ساختمانی می‌کنند و هیچ برخوردی با آنها نمی شود.
هادی برجسته کارشناس مسئول حفاظت حریم راه‌های اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان کرمان با بیان اینکه بر اساس شرح وظایف سازمان راهداری مدیریت پسماندها و نخاله‌های ساختمانی به عهده شهرداری‌ها است اظهار داشت: متأسفانه کامیون های حامل نخاله‌های ساختمانی در حاشیه راه‌های ارتباطی، نخاله ساختمانی را تخلیه می‌کنند که یکی از این مکان‌ها جاده جوپاری است.
وی با اشاره به اینکه تاکنون چندین نوبت نخاله‌های ساختمانی در حاشیه این جاده پاکسازی شده اما دوباره شاهد تخلیه نخاله ساختمانی در این جاده هستیم تصریح کرد: ما در مجموعه راهداری خودمان قربانی این مسئله هستیم.
کارشناس مسئول حفاظت حریم راه‌های اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان کرمان با بیان اینکه نیاز است فرمانداری شهرستان کرمان یک کارگروه متشکل از اعضای شورای تأمین و ادارات مربوطه این موضوع را پیگیری کنند افزود: تخلیه نخاله‌های ساختمانی مشکلات زیست محیطی نیز دارد و جنگل موجود در جاده جوپار به واسطه تخلیه نخاله ساختمانی در حال تخریب است.
وی با اشاره به اقدامات انجام شده تا کنون گفت: تعداد زیادی پلاک خودرو حامل نخاله‌های ساختمانی در این محدوده شناسایی شده و به نیروی انتظامی معرفی شده است.
برجسته با بیان اینکه پاکسازی حاشیه جاده جوپار و کوهپایه به طور مستمر انجام می‌شود اما تخلیه نخاله ادامه دارد و هیچ برخوردی با متخلفان نمی‌شود افزود: ریختن نخاله ساختمانی در حریم راه‌ها جرم محسوب می‌شود و متخلفین به دستگاه قضایی معرفی می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه نصب گاردریل به طول 30 کیلومتر در این مسیر اعتبار نیاز دارد که از عهده اداره راهداری خارج است گفت: گاردریل برای نقاط خاصی پیش بینی شده که بیشتر ایمنی راه را به دنبال داشته باشد و نگهداری آن نیز هزینه دارد.
کارشناس مسئول حفاظت حریم راه‌های اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان کرمان با بیان اینکه حدود یک ماه است که گشت پایش راه‌اندازی شده است ادامه داد: مشکل تخلیه نخاله‌های ساختمانی در سطح جاده‌ها یک مشکل اساسی است و لازم است شهرداری سایت هایی را برای تخلیه نخاله ساختمانی مشخص و اطلاع‌رسانی کند تا مشکل مردم هم حل شود.
وی با اشاره به اینکه در بسیاری از شهرها این سایت ها مشخص شده و مردم می‌دانند که به کجا مراجعه کنند گفت: در بسیاری از جاده‌های استان که از مناطق گردشگری هم هستند تخلیه نخاله ساختمانی را داریم و یک آسیب بزرگ برای شهر و استان کرمان است.
برجسته ادامه داد: شماره 32615772 شماره مرکز پیام اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان است که مردم می‌توانند شکایات خود را با این شماره در میان بگذارند و متخلفین تخلیه نخاله ساختمانی را معرفی کنند.
علیرضا ریاضی مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرمان نیز در گفت‌وگو با تسنیم با بیان اینکه در محدوده جاده کوهپایه یک سایت تخلیه نخاله ساختمانی داریم که به صورت رسمی نیز اعلام شده است اظهار داشت: این سایت بعد از روستای سیدی واقع شده و به عنوان محل تخلیه نخاله ساختمانی معرفی شده و ابتدای سایت نیز تابلو نصب شده است.
وی با بیان اینکه مجوز این سایت از کارگروه محیط زیست استان کرمان دریافت شده است افزود: یک سایت تخلیه نخاله ساختمانی نیز در جاده اختیارآباد کرمان قرار دارد که در محدوده شهرداری اختیارآباد است.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرمان با اشاره به اینکه تخلیه نخاله ساختمانی در جاده جوپار کرمان خلاف ضوابط است و در این محدوده نباید نخاله‌های ساختمانی تخلیه شود گفت: از مردم درخواست داریم نسبت به تخلیه غیرمجاز نخاله‌های ساختمانی در سطح شهر به‌ویژه محدوده جاده‌های ورودی شهر حساسیت داشته و اگر مواردی را مشاهده کردند بلافاصله به سامانه 137 شهرداری کرمان گزارش کنند.
وی بیان کرد: بر اساس مصوبه شورای اسلامی شهر کرمان برای خودروهایی که اقدام به تخلیه نخاله‌های ساختمانی در سطح شهر می‌کنند تعرفه جریمه تعیین شده که از متخلفین اخذ خواهد شد.
ریاضی با اشاره به اینکه تمام مالکینی که اقدام به ساخت و ساز می‌کنند در زمان اخذ پروانه شهرداری به آنها ابلاغ می‌شود که نخاله ساختمانی خود را باید به سایت‌های رسمی انتقال دهند افزود: آدرس سایت‌های رسمی تخلیه نخاله ساختمانی نیز به تمام پیمانکاران ساخت و ساز در کرمان ابلاغ شده است.
مرجان شاکری مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان نیز در این ارتباط به خبرنگار تسنیم گفت: حدود سال 85 بود که شهرداری کرمان به دلیل افزایش ساخت و سازها در شهر در جلسه ای که فرمانداری کرمان تشکیل شد و طی یک صورتجلسه چند نقطه را برای تخلیه نخاله‌های ساختمانی پیشنهاد داد که خودروهای دفع نخاله های ساختمانی اقدام به تخلیه نخاله ساختمانی در این نقاط کردند.
وی با بیان اینکه این مکان‌ها موقت بود و مجوز رسمی برای تخلیه دائم نخاله‌های ساختمانی در این نقاط نیست ادامه داد: یک معدن متروکه در جاده جوپار، یک معدن در جاده کوه بادوموئیه و در محله سرآسیاب فرسنگی نیز یک معدن که متعلق به شهرداری بود به عنوان مکان تخلیه نخاله های ساختمانی پیشنهاد داده شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان با اشاره به اینکه حجم نخاله‌های ساختمانی در این نقاط زیاد و معادن متروکه پر شدند، با این حال تخلیه نخاله‌های ساختمانی در این مکان‌ها ادامه داشت به‌صورتی که امروز تپه‌هایی از نخاله‌های ساختمانی در این نقاط مشاهده می‌شود یادآور شد: در زمانی که رزم‌حسینی استاندار کرمان بود کارگروه محیط زیست استان تشکیل شد و با توجه به تصادفات منجر به فوت در در جاده جوپار که در محدوده تخلیه نخاله‌های ساختمانی اتفاق افتاده بود و خودروهای حامل این نخاله‌ها عامل تصادف بودند مقرر شد که اداره راهداری جاده را تسطیح کند.
وی با بیان اینکه عدم هماهنگی بین دستگاهی یکی از دلایل انباشت این نخاله‌های ساختمانی بوده و شهرداری کرمان در دوره‌های مختلف نیز خیلی تمایلی به واگذاری مدیریت پسماندها و نخاله‌های ساختمانی به بخش خصوصی را ندارد افزود: برای ساماندهی این نخاله‌ها ابتدا با تعداد زیادی از تراکتورهایی که در سطح شهر هستند و فعالیت غیرقانونی برای جابه‌جایی نخاله‌های ساختمانی دارند روبه‌رو هستیم.
شاکری با اشاره به اینکه این تراکتورها نمی‌توانند مجوز تردد در هر محدوده‌ای از شهر را بگیرند و به همین دلیل به‌صورت غیرقانونی و در نقاطی اقدام به تخلیه می‌کنند که چهره شهر را نازیبا کرده است گفت: ملاحظات جلوگیری از بیکاری این قشر از جامعه که از اقشار کم درآمد جامعه هم بودند شاید یک دلیل عدم ساماندهی بوده است.
وی با بیان اینکه لازم است وقتی شهرداری مجوز ساخت و ساز به مالکین می‌دهد از آنها تعهد بگیرد که دفع نخاله ساختمانی خود را به‌صورت مکانیزه و با نظارت شهرداری انجام بدهند افزود: ایجاد یک صنف مشخص و تأسیس موسسه‌ای که مردم بتوانند با آن تماس گرفته و درخواست حمل نخاله ساختمانی و تخلیه آن در محدوده تعیین شده بدهند یکی از ضروریات است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان با اشاره به اینکه پیشنهاد ما برای تخلیه نخاله ساختمانی در همان محدوده دفع زباله‌های شهری است چرا که حجم زباله‌ها زیاد است و نیاز است این زباله‌ها پوشانده و تثبیت شوند گفت: تخلیه نخاله ساختمانی در حریم و طول جاده‌ها منع قانونی دارد و با متخلفین باید برابر قوانین برخورد شود.
وی با بیان اینکه متاسفانه این فرهنگ نیز در جامعه وجود ندارد و بارها مشاهده شده که راننده کامیونی در هر جایی از جاده که خلوت بود اقدام به تخلیه نخاله ساختمانی می‌کند و هیچ حساسیتی هم وجود ندارد افزود: دهیاری‌ها و شهرداری‌های استان دستورالعمل اجرایی برای دفع نخاله‌های ساختمانی در مناطق خود دارند و باید بر اساس دستورالعمل نظارت داشته باشند.
شاکری با اشاره به اینکه شهرداری وظیفه دارد و بر اساس ماده 7 قانون مدیریت پسماندها، مدیریت و نظارت اجرایی بر پسماندهای شهری و ساماندهی نخاله‌های ساختمانی بر عهده شهرداری است گفت: کرمان تبدیل به کلان شهر شده و نیاز به زیباسازی دارد و این وضعیت شهر زیبنده کرمان و مردم کرمان نیست.
به گزارش تسنیم، امروزه نخاله‌های ساختمانی و زباله‌های حاصل از انجام پروژه‌های ساختمانی تبدیل به بخش جدایی ناپذیر پسماندهای شهری شده است. این مشکل مختص کشور خاصی نبوده و تمامی کشورهای جهان بسته به میزان پیشرفت، با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. روش‌های متفاوتی برای مدیریت نخاله‌های ساختمانی وجود دارد و به نظر می‌رسد با بازیافت این نخاله‌ها نه تنها می‌توان بدون آسیب رساندن به محیط زیست نخاله‌های ساختمانی را مدیریت کرد بلکه می توان از آن ها استفاده مجدد نمود و ضمن حفظ منابع اولیه مصالح ساختمانی، اشتغالزایی و ارزآوری از طریق صادرات را نیز متصور بود.
این امر سالیان دراز است که در کشورهای مختلف با جدیت پیگیری می‌شود و نتایج بسیار مطلوبی نیز به دنبال داشته است. در کشور ایران نیز پتانسیل بالایی برای بازیافت و فرآوری نخاله‌های ساختمانی وجود دارد اما به دلیل عدم اطلاع کارفرمایان و پیمانکاران از فواید این امر، ضعف قوانین و ... تا کنون این امر به طور جدی محقق نشده است. برای تحقق این امر باید روش‌های موفق کشورهای دیگر را الگوبرداری و بومی‌سازی کرد.
انتهای پیام/511/ ی
