به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، دولت اسرائیل معتقد است که در صورت دستیابی جمهوری اسلامی ایران به ساخت سلاحهای اتمی، موجودیت کشور یهود در خطر جدّی قرار خواهد گرفت و این کشور اولین هدف حمله احتمالی اتمی ایران خواهد بود.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر کنونی اسرائیل که از وی به عنوان یکی از موافقان «حمله پیشگیرانه» اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران یاد میشود، بارها در سخنرانیهای رسمی تأکید کرده است که «همه خطرها در مقایسه با خطر ناشی از هستهای شدن ایران کوچک و بیاهمیت است». دولت ایران هم بارها تأکید کرده است که برنامه هستهای این کشور برای مصارف صلح آمیز مانند تولید انرژی و مسائل پزشکی است و در پی ساخت سلاح اتمی نیست.
با آگاهی از این قصه وقتی مخاطب اسپانیایی زبان شبکه هیسپانتیوی پای تماشای مستند «قاتل خاموش» می نشیند، مدعاهای فوق به یک طنز تلخ بدل میشود. مستندی که خود به زوایای پنهان و تلخ برنامه هستهای اسرائیل پرداخته است و جنگ طلبی آن را به یک مستدل تصویری بدل میکند. در واقع مستند «قاتل خاموش» به این موضوع میپردازد که تمامی کشورها از منظر برنامههای هستهای خود تحت نظارت دائمی و شدیدند، اما رژیم اسرائیل از این قاعده مستثنا است و توانسته تسلیحات هستهای داشته باشد.
جالب آنکه خواستار بررسی فعالیتهای هستهای دیگر کشورها نیز هست! از این رو میتوان آن را هم مستند گزارشی دانست که با ارجاع به مدارک و شواهد مستدل، برای مدعای خود دلیل اقامه میکند و رویکرد اثباتی در فهم و بازنمایی سوژه دارد و هم مستندی افشاگرانه که لایههای پنهان سیاستهای هستهای اسرائیل را رو میکند و تصویر واقعی آن را به نمایش میگذارد.
در عین حال مستند «قاتل خاموش» را باید مستند پژوهشی هم دانست که مبتنی بر تحقیقات روشمند صورتبندی شده است. در این مستند به تحقیقاتی که در این زمینه شده اشاره میشود که بر اساس آنها میزان بالای آلودگی هستهای در اطراف نیروگاه دیمونا وجود دارد که شاهدی بر آزمایشهای غیرقانونی هستهای اسرائیل و نشت آلودگی دارد. این مقدار زیاد آلودگی بر شهروندان فلسطینی تأثیر گذاشته است و حتی فراتر از مرزها مثلاً جنوب اردن را نیز در بر میگیرد.
نیروگاه هستهای دیمونا 60 سال پیش ساخته شده و به احتمال فراوان برای کل منطقه آسیبزا است و ممکن است حادثهای به وخامت چرنوبیل را رقم بزند. در واقع در پس این بازنمایی آنچه که رونمایی میشود اقدام ضدانسانی سیاستهای هستهای اسرائیل است که باید آن را فراتر از اختلافات یا تاویل های ایدئولوژیک و سیاسی معنا کرد. اینجا صرفاً بحث دشمنی با اسرائیل از حیث عقیدتی و سیاسی نیست، بلکه سویههای ضدانسانی و ضداخلاقی این سیاستها برجسته شده و مورد تأکید و تأیید قرار میگیرد.
این مستند به تحلیل جوانب مختلف موضوع پرداخته و لایههای پنهان فعالیتهای هستهای اسرائیل را بررسی میکند. از این رو حتی میتوان بدون عینک سیاسی و صرفا به عنوان یک مستند پژوهشمحورانه هم به آن نگریست. شاید جای این نقد به مستند «قاتل خاموش» وجود داشته باشد که با سوگیری نسبت به سوژه روایت و تولید شده و نگاه سیاسی بر آن حاکم است. این نقد را در صورتی میتوان پذیرفت که اسناد و مدارکی که مستند به عنوان شواهد پژوهش ارائه کرده قابل نقض و انکار باشد یا مدارکی دال بر واقعیتهایی غیر از آن به شکل مستدل ارائه شود.
آنچه در مستند «قاتل خاموش» جلب توجه میکند و میتواند به مفهوم محوری مستندل بدل شود، پرداختن به نیروگاه هستهای دیمونا است. اینکه در 17 سپتامبر 1956، فرانسه قرارداد فروش یک رآکتور کوچک تحقیقاتی با اسرائیل را امضاء کرد. این رآکتور در تاسیسات دیمونا نصب میشد و با سوخت اورانیوم کار میکرد. رابطهای اتمی فرانسه و اسرائیل در سوم اکتبر 1957 به اوج رسید: دو تفاهمنامه بین دو کشور امضا شد که مفاد آنها همچنان محرمانه باقی مانده است.
رآکتور ساخته شده دیمونا، دو یا سه برابر اندازه رآکتوری بود که قرارداد ساخت آن با فرانسه امضاء شده بود و میتوانست در سال 22 کیلوگرم پلوتونیوم تولید کند. در زمان ورود رآکتور به سرزمینهای اشغالی، بِن گوریون اعلام کرد با کمک این سیستم، در سال یک میلیارد گالون آب شور دریا تصفیه خواهد شد و صحرا تبدیل به «بهشت کشاورزان» خواهد شد. همزمان شش نفر از اعضای کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل از مقام خود استعفاء دادند و اعلام کردند این راکتور «یک ماجراجویی سیاسی است که در نهایت تمامی جهان را علیه ما متحد خواهد ساخت.» ساخت رآکتور در سالهای 1957 تا 1958 انجام گرفت و صدها متخصص فرانسوی در سرزمینهای اشغالی در فرآیند ساخت آن همکاری داشتند.
از کمک مجانی مهاجرین یهودی در ساخت این تأسیسات استفاده شد، برابر قانون کارگری وقت، آنها در دورههای 59 روزه فعالیت میکردند و یک روز تعطیلی داشتند. در سال 1958 دولت طرفدار اسرائیل در فرانسه سقوط کرد و رئیسجمهور جدید اعلام کرد سوخت اورانیوم را به اسرائیل تحویل نخواهد داد، مگر اینکه تاسیسات این کشور به روی بازرسی جهانی باز باشد و پلوتونیوم تولید نکند.
هزینههای ساخت دیمونا در سال 1960 80 میلیون دلار تخمین زده شد که نیمی از این مبلغ با کمک یهودیان مقیم کشورهای دیگر، مخصوصاً یهودیان آمریکا تأمین شد.
مستند «قاتل خاموش» (Silent Killer) محصول سال 2017 و به تهیه کنندگی کارمن مارکز و راشد رضوان که در مدت زمان 52 دقیقه تولید شده و از شبکه هیسپانتیوی روی آنتن رفت، داستان این قاتل خاموش است.
انتهای پیام/