کرونا و کشتی طوفان‌زده اقتصاد هنرهای تجسمی
قریب به یک سال از فراگیری کرونا در کشور می‌گذرد؛ ویروسی که از روزهای آغازین پیدایی تاکنون تأثیرات سوء خود را بر زندگی آحاد مردم به‌ویژه هنرمندان گذاشته است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، اسفندماه سال گذشته بود که سر و کله ویروس نحس و مزاحمی به نام کووید 19 یا به اصطلاح متعارف کرونا، در کشور پیدا شد؛ ویروس شوم و بدسگالی که از همان روزهای آغازین پیدایی‌اش تأثیرات سوء خود را بر زندگی آحاد مردم گذاشت و مع‌الأسف این سوء تأثیرات تا به امروز نیز ادامه پیدا کرده است.
همزمان با تداوم و گسترش روند فراگیری کرونا در کشور، کسب و کارها و مشاغل مختلف نیز از روند صعودی شیوع این بیماری متأثر شدند و رفته رفته دامنه تحرکات و فعالیت‌هایشان محدود و محدودتر شد. در این میان، کسب و کار هنرمندان نیز از این قاعده مستثنی نبود و لزوم پیشگیری و رعایت اصول و ملاحظات بهداشتی باعث شد فعالیت‌های هنری که غالباً در بسترهای مکانی معینی رخ می‌دادند، کم‌کم از مدار رونق و توسعه خارج و متوقف شوند.
تعطیلی سالن‌های سینما، تماشاخانه‌های تئاتر، کنسرت‌های موسیقی، گالری‌ها و نگارخانه‌های فعال در عرصه هنرهای تجسمی و... از جمله اتفاقاتی بود که اندکی پس از گسترش بی‌محابای دامنه شیوع کرونا در کشور به وقوع پیوست و بدین ترتیب، چرخ اقتصاد هنر نیز به تدریج ساز ایستایی و توقف کوک کرد. در شرایط کم رونقی و توقف فعالیت‌های هنری در کشور، نخستین عنصری که در معرض آسیب و مخاطره قرار گرفت، معیشت هنرمندان بود؛ به ویژه آن دسته از هنرمندانی که تنها راه ارتزاقشان از هنر و فعالیت‌های هنری می‌گذشت، بیش از سایرین در معرض لطمه و فشار قرار گرفتند.
در چنین شرایطی، همه نگاه‌ها و انتظارات متوجه دولت، مسئولین و دست‌اندرکاران عرصه فرهنگ و هنر کشور بود تا شاید تمهید و راهکاری مقتضی برای جبران و برون‌رفت از شرایط بغرنج اقتصادی و معیشتی کنونی بیندیشند و وضعیت دشوار هنرمندان آسیب‌دیده را چاره‌ای سازند؛ اما مسئولین به سیاق سابقشان تنها به دادن وعده‌های دلخوش‌کننده بسنده کردند و حالا در حالی‌که قریب به یک سال از شیوع و فراگیری ویروس کرونا در کشور می‌گذرد و چرخ اقتصاد هنر به کلی متوقف شده و این کشتی طوفان‌زده عن‌قریب به گل نشستن است، کماکان گام مثبت و محسوسی از سوی دولت، مسئولین و دست‌اندرکاران عرصه فرهنگ و هنر برداشته نشده است؛ مشخص نیست اهمال و رخوت مسئولین امر تا کجا ادامه خواهد داشت.
رخوت و اهمال مدیران و مسئولین امر در عرصه هنرهای تجسمی، وضعیت به مراتب بغرنج و مأیوس‌کننده‌تری را نسبت به سایر حوزه‌ها و رشته‌های هنری رقم زده است. در شرایطی که در لایحه بودجه سال 1399 سهم هنرهای تجسمی نسبت به سایر رشته‌های هنری اعم از سینما، تئاتر و موسیقی از کمّیت کمتری برخوردار است، سستی و بی‌اهتمامی مدیران عرصه هنرهای تجسمی نسبت به وضعیت معیشتی هنرمندان این عرصه نیز بر عمق و دامنه مصائبِ مسئله افزوده است.
طی ماه‌های اخیر، کسر قابل توجهی از هنرمندان فعال در عرصه هنرهای تجسمی از فرط فشارهای معیشتی، عدم دریافت سفارش اثر و کم‌رونقی بازار هنرهای تجسمی، دادِ سخن برآورده و شکوه‌ها سر داده‌اند اما فریاد آنها فرجامی جز بی‌اعتنایی و عدم پاسخگویی مسئولین امر پیدا نکرده است.
این در حالی است که چندی پیش هادی مظفری؛ مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها از برپایی «بازار بزرگ هنرهای تجسمی» در سال 1399 خبر داده بود؛ اما این بازار با وجود شرایط سخت و دشوار معیشتی هنرمندان عرصه هنرهای تجسمی در مقطع کنونی و درحالی‌که ضرورت شکل‌گیری آن بیش از همیشه محسوس و مورد نیاز است، کماکان نه در فضای واقعی و نه در فضای مجازی شکل نگرفته و مشخص نیست اداره‌کل هنرهای تجسمی چه سازوکار و سیاست بدیلی را برای جبران عدم برپایی آن درنظر گرفته است.
در تحلیل نهایی باید گفت آنچه امروز به‌واسطه فراگیری کرونا و تعطیلی فعالیت‌های فرهنگی و هنری کشور با آن مواجهیم، وضعیت بغرنجی را بر پیکره اقتصاد نحیف هنرهای تجسمی کشور عارض کرده و این کشتی طوفان‌زده را در آستانه به گل نشستن قرار داده است؛ از این رو ضروری است مسئولین امر فکری به حال وضعیت نابسامان کنونی بکنند؛ پیش از آنکه دیر و راه برای جبران خسارات و لطمات وارده به هنرمندان شاغل در این عرصه بسته شود.
انتهای پیام/
