گروسی: احیای برجام مستلزم امضای یک تفاهمنامه یا سند فرعی در ارتباط با تعهدات ایران است
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مدعی شد که برای احیای برجام نیاز است که یک پروتکل، توافقنامه، تفاهمنامه یا یک سند فرعی در ارتباط با تعهدات هسته‌ای ایران میان طرف‌های برجام به امضا برسد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، «رافائل ماریانو گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنج‌شنبه در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری رویترز از لزوم امضای یک تفاهمنامه یا سند فرعی به‌منظور احیای برجام سخن گفت.
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
گروسی در خصوص آینده برجام پس از استقرار دولت جدید آمریکا که مدعی شده است که قصد دارد به این توافق چندجانبه -که دولت ترامپ در سال 2018 از آن خارج شده بود- بازگردد، به رویترز گفت: «احیای توافق هسته‌ای در دوران ریاست جمهوری جو بایدن مستلزم امضای یک تفاهمنامه جدید است که در آن مشخص شود که ایران چگونه باید به تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام بازگردد.»
وی در ادامه توضیح داد: «در این توافق [برجام] آن‌قدر تخلفات رخ داده است که نمی‌توان انتظار داشت که همه‌چیز به‌راحتی به جای اول خود بازگردد. من نمی‌توانم تصور کنم که آنها خیلی ساده بگویند که به پله اول بازگشته‌اند زیرا پله اول دیگر وجود ندارد.»
رافائل گروسی افزود: «مشخص است که باید یک پروتکل یا یک توافقنامه یا یک تفاهمنامه یا نوعی سند فرعی [برای احیای برجام] ایجاد شود.»
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حالی در مصاحبه خود با رویترز صرفاً از «تعهدات هسته‌ای ایران ذیل برجام» و نگرانی درباره نقض این تعهدات سخن گفته است که در واقع کاهش تعهدات هسته‌ای ایران واکنشی به تحریم‌های یکجانبه آمریکا و بی‌تفاوتی طرف‌های اروپایی به تعهداتشان در قبال برجام بوده است؛ موضوعی که حتی شخص رافائل گروسی نیز در مصاحبه اخیر خود با شبکه آمریکایی سی‌بی‌سی به آن اذعان کرده است.
درست یک سال پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های یکجانبه گسترده علیه افراد و نهادهای ایرانی که با کوتاهی‌های مکرر طرف‌های اروپایی برجام در عمل به تعهدات برجامی و وعده‌های خود به ایران همراه شد، جمهوری اسلامی ایران تصمیمات تازه‌ای را برای ایجاد توازن در برجام اتخاذ کرد.
شورای‌عالی امنیت ملی ایران روز چهارشنبه 18 اردیبهشت 1398 در واکنش به کوتاهی کشورهای اروپایی در اجرای این وعده‌ها و تعهدات، در بیانیه‌ای اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی و حقوق تصریح‌شده خود مندرج در بندهای 26 و 36 برجام، برخی اقدامات خود ذیل برجام را متوقف خواهد کرد.
در ادامه ایران طی پنج مرحله با فواصل 60روزه اقدام به کاهش تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام کرد و بین این مراحل به طرف‌های اروپایی اعلام کرد که اگر آنها به تعهدات خود ذیل برجام عمل کنند، ایران آمادگی دارد که برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام با آنها مذاکره کند.
در پی تداوم بی‌اعتنایی طرف‌های اروپایی برجام به تعهدات خود ذیل این توافق چندجانبه، جمهوری اسلامی ایران شامگاه یکشنبه 15 دی‌ماه 1398 در بیانیه‌ای اعلام کرد که در گام پنجم کاهش تعهدات خود، آخرین مورد کلیدی از محدودیت‌های عملیاتی خود در برجام، یعنی «محدودیت در تعداد سانتریفیوژها» را کنار می‌گذارد، بدین ترتیب برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست و من‌بعد برنامه هسته‌ای ایران صرفاً بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت.
در این بیانیه نیز تأکید شد که همکاری جمهوری اسلامی ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچون گذشته ادامه خواهد یافت و در صورت رفع تحریم‌ها و منتفع شدن ایران از منافع برجام، جمهوری اسلامی ایران آماده بازگشت به تعهدات برجامی خود است.
اما این پایان کار نبود و مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران روز سه‌شنبه 11 آذرماه در واکنش به ترور ناجوانمردانه شهید دکتر محسن فخری‌زاده دانشمند هسته‌ای برجسته ایرانی و سکوت کشورهای غربی در قبال این اقدام تروریستی، کلیات طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» که از چند ماه قبل تحت بررسی و تدوین بود را به تصویب رساند.
بر اساس ماده ششم طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» که دو فوریت آن امروز دوشنبه در صحن علنی مجلس به تصویب رسید، دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است بر اساس بندهای 36 و 37 برجام، ظرف مدت 2 ماه از تصویب این قانون، دسترسی های نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام را متوقف کند.
همچنین ماده هفتم این طرح، دولت جمهوری اسلامی ایران را موظف می‌کند که پس از 3 ماه از تصویب نهایی آن، گزارش دقیق اقدامات انجام شده از جانب طرف های برجامی در زمینه بازگشت به اجرای کامل تعهداتشان وفق برجام و رفع تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران را به مجلس شورای اسلامی ارائه کند. چنانچه تا آن تاریخ روابط بانکی ایران در اروپا و و میزان خرید نفت آنها از ایران به شرایط عادی و رضایت بخش بازنگشته باشد، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف نماید.
به گفته مهدی محمدی مشاور رئیس مجلس شورای اسلامی، طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران یکی از دوران‌سازترین قوانین کشور است که مجلس با افتخار، بیش از 4 ماه برای تدوین و به سرانجام رساندن آن تلاش و رایزنی کرده است.
مشاور رئیس مجلس شورای اسلامی در یادداشتی درباره ارتباط طرح راهبردی مجلس با ترور ناجوانمردانه شهید فخری زاده دانشمند هسته‌ای کشورمان تصریح کرد: شهادت شهید فخری زاده زمان بندی این طرح را جلو انداخت. البته این طرح فقط یک گوشه ای بسته جامعی است که برای پاسخ به روند فشارهای غرب در دو سال گذشته تهیه شده و بقیه اجزاء این بسته نیز منطق و زمان بندی خاص خود را دارد.
