واکاوی ابتکار عربستان درباره یمن؛ طرحی برای پایان جنگ یا تحمیل قیمومیت؟
عربستان سعودی از زبان وزیر خارجه خود از طرح صلحی درباره یمن رونمایی کرد که با واکاوی آن به خوبی میتوان به اهداف این طرح به ویژه در مقطع زمانی کنونی که نیروهای صنعا پیروز میدان هستند و ضربات مهلکی به عمق عربستان وارد کردهاند، پیبرد.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، ریاض روز دوشنبه 22 مارس - دوم فروردین، طرحی به زعم خود برای حل بحران یمن ارائه داد. «فیصل بن فرحان»، وزیر خارجه عربستان، این طرح را رسما در ریاض اعلام کرد و از انصارالله یمن خواست که آن را بپذیرند.
این طرح پس از اینکه ارتش و کمیتههای مردمی یمن به عمق عربستان به ویژه تاسیسات نفتی آن به عنوان شاهرگ اقتصادی و حیاتی عربستان ضربات مهلکی وارد کرد و نیز پس از پیروزیهای خیره کننده آن در جبهه مأرب و دیگر جبهههای جنگ یمن، و دستاوردهای یمنیها مطرح میشود.
این در حالی است که آغازگر جنگ یمن که به شهادت و زخمی شدن شمار زیادی از غیرنظامیان یمنی به ویژه کودکان و زنان منجر شده و زیرساختهای یمن را نابود کرده، ریاض بوده است.
ریاض علاوه بر حملات و بمبارانها روزانه اقدام به توقیف کشتیهای حامل سوخت برای مردم یمن کرده است و با بستن فرودگاه بینالمللی صنعا و محاصره یمن جان بیماران و مردم یمن را به خطر انداخته و بدترین فاجعه انسانی در دنیا را ایجاد کرده است.
طرح ارائه شده از سوی ریاض و مفاد آن چیست؟
«فیصل بن فرحان»، وزیر امور خارجه عربستان در کنفرانسی مطبوعاتی گفت: ابتکار عربستان شامل آتشبس در سراسر یمن با نظارت سازمان ملل متحد است.
وی افزود: ائتلاف عربی به رهبری عربستان از شدت محاصره بندر الحدیده خواهد کاست و درآمدهای مالیاتی این بندر به حساب بانکی مشترکی در بانک مرکزی واریز خواهد شد همچنین اجازه داده خواهد شد تا فرودگاه صنعاء به تعداد مشخصی از کشورهای منطقهای و بینالمللی به صورت مستقیم پرواز داشته باشد.
رئیس دستگاه دیپلماسی عربستان تصریح کرد: ابتکار ریاض شامل برگزاری گفتوگوهای سیاسی برای پایان دادن به بحران یمن است.
وی با بیان اینکه آتش بس به محض موافقت انصارالله با ابتکار مذکور آغاز خواهد شد، از دولت یمن و انصارالله خواست تا با این طرح موافقت کنند.
واکنش انصارالله
در مقابل انصارالله یمن آنرا فاقد نکته جدید میداند و خواستار رفع محاصره کامل ملت یمن و پایان جنگ است.
«محمد عبدالسلام»، سخنگوی انصارالله یمن و رئیس هیئت مذاکره کننده صنعا بیان کرد: طرح عربستان برای پایان جنگ چیز جدیدی دربرندارد. ریاض باید توقف جنگ را اعلام کرده و محاصره را بشکند نه اینکه افکار و ایدههایی را که قبلا بررسی شده، مطرح کند.
وی افزود: عربستان جزئی از جنگ است و باید فورا به محاصره هوایی و دریایی علیه یمن پایان دهد.
عبدالسلام خاطرنشان کرد: شکستن محاصره نیاز به طرح ندارد و مبادله پایاپای در پرونده انسانی جنایت در حق کل ملت یمن است و هرگونه طرحی که به جنبه انسانی توجه نداشته باشد، جدی نیست.
به گفته این مقام یمنی، اجازه ورود به کشتیهای توقیف شده از بیش از یک سال نیاز به طرح و پیششرطها ندارد معامله با پرونده انسانی در جهت منافع پرونده نظامی یا سیاسی جنایت اخلاقی است.
عبدالسلام تاکید کرد، این که عربستان خودش را به عنوان بیطرف در جنگ جلوه میدهد روتوش مبالغه آمیز وجههاش و غیردقیق است و منجر به موفقیت نمیشود.
او اشاره کرد: ائتلاف سعودی قصد دارد با افزایش محاصره در تلاش برای اعمال فشار بر ما جهت قبول خواستههایی که نتوانست به لحاظ سیاسی و نظامی به آنها دست یابند، ملت یمن را به شکل خبیثانه وادار به پذیرش این خواستهها کند.
رئیس هئیت مذاکره کننده صنعا تاکید کرد: جنگ علیه یمن بر ملت یمن تحمیل شده و ما طرفی در محاصره یمنیها نیستیم تا بر سر آن مذاکره کنیم. وضعیت کنونی یمن به نفع متجاوز نیست.
عبدالسلام خواستار رویکرد واقعی برای پایان جنگ و رنجهای انسانی ملت یمن شد و هرگونه معامله در پرونده انسانی با پروندههای سیاسی و نظامی را رد کرد.
صلح با توقف جنگ از سوی یک طرف به دست نمیآید
«محمد البخیتی»، عضو دفتر سیاسی انصارالله یمن نیز تاکید کرد، صلح با توقف جنگ از سوی یک طرف حاصل نمیشود.
البخیتی افزود: مخالفت کشورهای متخاصم و مزدورانش با اصل توقف جنگ و اقدامات نظامی از سوی دو طرف و به شکل همزمان در تمام جبههها عدم جدی بودن ادعاهای آنها در تحقق صلح را به اثبات میرساند و هیچ راهکاری مقابل یمن جز ادامه هدف گیری عمق خاک عربستان و قدم برداشتن در مسیر آزادسازی هر وجب از خاک کشور به زور سلاح را باقی نمیگذارد.
ریاض گام عملی برای پایان محاصره و جنگ بردارد
«عبدالملک الحجری» عضو هیات گفتگو کننده دولت نجات ملی یمن هم گفت: طرح صلح سعودی موضوع جدیدی ندارد وهمان طرحهای قبلی است و اگر نظام سعودی جدی است گام عملی با توقف محاصره و توقف جنگ قبل از هر طرحی بردارد.
وی افزود: آنچه سعودی مطرح میکند نوعی باج خواهی و نشانه عدم جدیت برای پایان جنگ یمن است و هدفش توقف پیشرویهای ارتش و کمیتههای مردمی یمن در مأرب است.
الحجری ادامه داد: سعودیها به طرحهای خود پایبند نیستند و توافق قبلی را زیرپا گذاشتند و صنعا آنرا جدی نمیگیرد. محاصره یمن باید شکل عملی باشد و بندر الحدیده و فرودگاه صنعا تحت محاصره نباشد.
اهداف سعودی از ارائه طرح
آنچه «فیصل بن فرحان» وزیر خارجه عربستان مطرح کرده، ظاهرش طرح و باطنش خدعه ضد یمنیها و به مثابه بمبی دودزا است که از جانب ریاض برای سرپوش گذاشتن بر شکست و عقب نشینی تاکتیکی از جنگی است که تقریبا در حال اتمام به نفع صنعا پیش میرود.
سه هدف سعودی از این طرح عبارت است از؛
-تلاش برای نجات خود و متحدانش از باتلاق شکست
-تلاش برای تبدیل شکست به پیروزی
-کاستن از محاصره و جنگ و نه پایان آن
این طرح در واقع به منظور تحقق اهداف ریاض و متحدانش است به ویژه که آمریکا و انگلیس واروپاییها به سرعت از آن استقبال کردند اما دولت صنعا و متحدانش خواستار پایان جنگ و رفع کامل محاصره و انجام مذاکرات یمنی-یمنی بدون دخالت خارجی هستند.
نقد طرح
1-این طرح از آتش بس در سراسر یمن تحت نظارت سازمان سخن میگوید نه توقف کلی جنگ و این امکان شعله ور شدن جنگ در هرلحظه را موجب میشود.
2-طرح از کاهش محاصره بندر الحدیده در غرب یمن به عنوان مهمترین بندر دریایی برای ورود مواد غذایی و دارویی و فرآوردههای نفتی حکایت دارد نه محاصره کامل این بندر و دیگر بنادر. این طرح هدفش کاهش محاصره است نه برداشتن آن. طبق این تصمیم همه صادرات و واردات یمن را در اختیار ائتلاف سعودی میگذارد که هر چه بخواهد وارد کند و هر چه نخواهد اجازه ورود ندهد. از سویی محاصره دریایی از سوی ناوهای جنگی آمریکا و انگلیس و سعودی است و به تنهایی ریاض نمیتواند چنین کاری انجام دهد.
3-این طرح از بازگشایی فرودگاه صنعا به تعداد مشخصی از کشورهای منطقهای و بینالمللی به صورت مستقیم خبر میدهد و این هم مفهومش این است که تصمیم پروازها به صنعا و بالعکس در اختیار ریاض و متحدانش خواهد بود و این ائتلاف سعودی است که مشخص میکند چه پروازی به کجا برود و کشورهایی که ائتلاف سعودی آنرا دشمن میداند اجازه پرواز به صنعا و بالعکس را نخواهند داشت.
4- طرح سعودی از مذاکرات سیاسی برای پایان بحران یمن سخن میگوید این عنوانی کلی است که هزاران تفسیر دارد. سئوالی که مطرح میشود این است که طبق کدام داده گفتگوها برگزار خواهد شد؟ آنچه سعودیها و متحدانش ارائه میدهند در حالی که صنعا و متحدانش بر گفتگوی یمنی-یمنی بدون دخالت خارجی تاکید دارند.
نواقص طرح
-این طرح درباره سرنوشت نیروهای اشغالگر و مزدوران آنها در یمن چیزی در خود ندارد به ویژه که این نیروها یمن و زیرساختهای آنرا ویران کرده و جان مردم یمن را طی شش سال گذشته گرفتهاند.
-طرح از حل فاجعه انسانی در یمن که سازمان ملل و سازمانهای حقوق بشری جهانی از آن به عنوان فاجعه عصر یاد میکنند، چیزی نگفته است.
-این طرح از بازسازی یمن و اینکه هزینه آن با کیست سخنی نمیگوید و از غرامت ناشی از زیان و ضرر و قربانیان و زخمی شدگان وارد شده به یمن و یمنیها طی شش سال جنگ سخنی به میان نیاورده است.
-این طرح از ملت یمن به خاطر آنچه ائتلاف سعودی از ویرانی و کشتار به بار آورده است عذرخواهی نمیکند.
طرح سعودی نشانه شکست سعودی
این طرح نشان دهنده شکست سعودیها و پیروزی برای یمن است.همزمانی اعلام این طرح نشان از بحران بزرگی دارد که ریاض بدان گرفتار شده است زیرا حملات به عمق عربستان و بندر نفتی مهم آن یعنی «راس تنوره» و نیز «الظهران» و «ریاض»، «خمیس مشیط» و دیگر مناطق رسیده است.
این طرح چند روز پس از آنکه «یحیی سریع» سخنگوی نیروهای مسلح یمن آماری از جنگ و عملیات های انجام شده علیه متجاوزان و شمار کشته شدگان آنها و اینکه ضربات جدید و دردناک تر در راه است، رخ میدهد.
در واقع استقبال آمریکا و متحدان اروپایی آن از این طرح سعودی با هدف نجات خود و عربستان و تحقق اهدافی است که طی شش سال تجاوز نتوانستند به آن دست یابند.
انتهای پیام/