«معجزه آبخیزداری»|خودکفایی در تولید محصول استراتژیک گندم با آبخیزداری و آبخوانداری

به گزارش خبرگزاری تسنیم«پرونده معجزه آبخیزداری»؛ موضوع خودکفایی در محصولات استراتژیک کشاورزی به خصوص گندم از مسائلی است که در طی این سال ها همواره از مطالبات مقام معظم رهبری بوده است. برای نمونه مقام معظم رهبری در این باره می فرماید:

«یکی از کارهایی که در بخش کشاورزی حتماً بایستی انجام بگیرد، دنبال خودکفایی بودن در محصولات اساسی است؛ بله، گاهی اوقات ممکن است که قیمت خرید گندم [ارزان‌تر باشد]؛ البتّه امروز این‌جور نیست، امّا یک‌وقتی بود که قیمت خرید گندم از بیرون ارزان‌تر تمام می‌شد برای کشور تا تولید؛ امّا در همان شرایط هم تولید اولویّت دارد، کمااینکه در دنیا همین کار را می‌کنند؛ یعنی نمی‌گذارند که کشورشان از لحاظ گندم محتاج بیرون از کشور باشد، مثلاً فرض بفرمایید مثلِ امروزِ این عناصر خبیث آمریکا که یک چیزهایی را ممنوع کرده‌اند، آمدیم و طرف مقابل ممنوع کرد؛ خب می‌کنند دیگر؛ شما باید بتوانید کشور را اداره کنید. پس محصولات اساسی باید در داخل کشور حتماً تولید و خودکفایی بشود. البتّه امروز مشکل آب را نداریم بحمدالله. یک‌وقتی مدام می‌گفتند "آب نیست و مشکل آب داریم و کم‌آبی داریم"؛ خوشبختانه امروز مشکل کم‌آبی را نداریم، هم نسبت به دِیم، هم نسبت به کشت آبی، بنابر‌این، باید دنبال محصولات اساسی باشیم مثل گندم، مثل دانه‌های روغنی، مثل گیاهان دارویی، مثل علوفه، مثل آبزیان؛ اینها چیزهایی است که بایستی حتماً دنبالشان باشیم.» (بیانات در ارتباط تصویری با مجموعه‌های تولیدی 1399/02/17)

مقام معظم رهبری تفکر صرفه اقتصادی نداشتن تولید گندم را تفکری غلط و اشتباه دانسته و در این باره می فرماید:

«یک فکر جدیدی، یک فکر تازه‌ای در یک بُرهه‌ای متأسّفانه وارد شد در دستگاه‌های تصمیم‌گیری ما که ما را از خودکفایی دور کرد؛ و آن «صرفه‌ی اقتصادی» بود، گفتند "تولید گندم و خودکفایی گندم صرفه‌ی اقتصادی ندارد؛ صرفه‌ی اقتصادی به این است که گندمرا وارد کنیم."، خب، بله معلوم است، ممکن است یک وقت صرفه‌ی اقتصادی در این باشد؛ امّا وقتی جلویگندم شما را گرفتند، جلوی واردات را گرفتند، به شما گندمنفروختند، چه‌کار می‌کنید؟ کدام دولت عاقلِ دنیا این کار را می‌کند؟ گفتند "بروید مثلاً زعفران بکارید، گندم را وارد کنید، چون زعفران گران‌تر در دنیا فروش می‌رود؛ صرفه‌ی اقتصادی این است".» (بیانات در دیدار با مسئولان نظام 1398/02/24)

یکی از ظرفیت های موجود در کشور جهت تحقق منویات رهبر معظم انقلاب اسلامی در خودکفایی در تولید محصولات استراتژیک گندم، استفاده از دیمزارها است. محمد تقی امانپور مدیرعامل کانون جهادگران و معاون آموزش جهاد سازندگی در دهه 70 در این باره معتقد است: «حدود 10 میلیون هکتار دیمزار در کشور وجود دارد که در حال حاضر استفاده مناسبی از آن نمی شود و این در حالی است که در اکثر کشورها، تولید اقلام کشاورزی از جمله گندم با بهینه سازی دیمزارها صورت می گیرد اما در کشور ما مدیریت دیمزارها رها شده است و ما با مشکل جدی فرسایش آب و خاک در این دیمزارها مواجه هستیم.»

یکی از ظرفیت های بالقوه کشور برای خودکفایی در محصول استراتژیک گندم، ایجاد اراضی جدید کشاورزی با استفاده از آبخوانداری و پخش سیلاب در کشور است. مدیرعامل کانون جهادگران در این باره می گوید: «با آبخوانداری و پخش سیلاب بر آبرفت های و شن زارها می توان اراضی جدید کشاورزی ایجاد کرد و این امر مهم یک تحول مهم در آینده بخش کشاورزی خواهد بود.»

معاونت آموزش وزارت جهاد سازندگی در دهه 70 با بیان اینکه ظرفیت آبرفت‌های کشور بیش از 5 هزار میلیارد مترمکعب است معتقد است: «آبخیزداری در مناطق پایین‌دست، میانه و بالادست، پخش سیلاب و آبخوان‌داری در حوزه‌های میانی آبخیز یک الگوی مدیریت جهادی است که در 14 میلیون هکتار عرصه آبرفت‌های کشور قابل‌اجرا است.»

از همین پرونده بیشتر بخوانید: