شرح دعای روز پنجم ماه رمضان / شرط حرکت به سوی خداوند

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، دعای روز پنجم ماه مبارک رمضان شامل سه درخواست از خداوند متعال است. در این دعا می‌خوانیم: اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ، وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ، وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیَائِکَ الْمُقَرَّبِینَ، بِرَأْفَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ»

یعنی خدایا مرا در این ماه از آمرزش‌جویان، و از بندگان صالحِ قانت، و از اولیای مقرّبت قرار بده؛ به رأفتت ای مهربان‌ترین مهربانان.

در توضیح بند اول این دعا یعنی قرار گرفتن در جرگۀ مستغفرین، ذکر این نکته لازم است که استغفار، حالتی از بنده است که پس از پشیمانی و درخواست توبه از خداوند حاصل می‌شود و به این ترتیب خداوند نقصان‌های فرد را ترمیم می‌کند و اثر وضعی را از فرد برمی‌دارد، همچنان که امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در روایتی فرمود النَّدَمُ على الخَطیئةِ اسْتِغْفارٌ؛ یعنی پشیمانى از گناه، آمرزش‌خواهى است.

 بنابراین پایۀ سلوک به سوی خدا آن است که انسان مورد مغفرت خدا قرار گیرد و بنده نیز هر روز این امر را از خدا طلب کند. از این جهت است که در آیات و روایات بر استغفار خیلی تأکید شده است؛ به عنوان مثال خداوند در آیۀ 17 سورۀ آل‌عمران یکی از ویژگی‌های «عباد» را استغفارجویان در سحرها معرفی می‌کند، می‌فرماید «الصَّابِرینَ وَ الصَّادِقینَ وَ الْقانِتینَ وَ الْمُنْفِقینَ وَ الْمُسْتَغْفِرینَ بِالْأَسْحارِ ؛ آنان (عبادی) که صبرکنندگان و صادقان و قانتان و انفاق‌کنندگان و استغفارکنندگان در سحرهایند.»

رسول خدا (صلی ‌الله علیه و آله) نیز در اهمیت استغفار فرمود أکثِرُوا مِن الاستِغفارِ ؛ فإنّ اللّه‏ عز و جل لم یُعَلِّمْکُمُ الاستِغفارَ إلاّ وهُو یُریدُ أن یَغفِرَ لَکُم؛ یعنی زیاد استغفار کنید؛ زیرا خداوند عز و جل استغفار را به شما یاد نداد، مگر براى این که مى‌‏خواهد شما را بیامرزد.

آیت الله مجتهدی در توضیح این فراز می‌فرمود استغفار شرایط دارد؛ کسی که مال حرام خورده با استغفار درست نمی شود، بلکه باید صاحبان مال را راضی کند تا استغفار او پذیرفته شود؛ (به قول امیرالمؤمنین ع) اگر بدنت از مال حرام فربه و چاق شده است باید با روزه و کم خوردن، آن گوشت‌های حرام را آب کنی؛ اگر فردی قبلاً شب تا به صبح در مجلس طرب و گناه به سر می برده؛ الان که می‌خواهد توبه کند باید شب‌ها عبادت کند و احیاء بگیرد تا جبران گذشته بشود.

پس این که می‌گوییم؛ خدایا من را از مستغفرین قرار بده به این معناست که واقعا از گذشته خویش پشیمان باشم و حقوق مردم را ادا کنم؛ طوری نباشد که اگر گناهی کرده‌ام حالا که به آن گناه فکر می‌کنم از فکر کردن به آن گناه لذت ببرم؟! باید توبه راستین کرد. استغفار زبانی هم تأثیر دارد.

انتهای‌پیام/