عربستان| بلومبرگ: برنامه اقتصادی بن‌سلمان خطرات زیادی دارد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از عربی21، آژانس اقتصادی بلومبرگ نوشت که آخرین برنامه اقتصادی عربستان سعودی خطرات زیادی را به‌همراه دارد، اگرچه ممکن است به تقویت سرمایه‌گذاری کمک کند، اما ممکن است به امور مالی دولت نیز آسیب برساند.

در این گزارش آمده است که «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی قصد دارد که سود سهام بزرگترین شرکت‌های عربستان از جمله شرکت نفتی غول‌پیکر عربستان، آرامکو و شرکت صنایع شیمیایی «سابیک» را که بیشتر آنها به دولت پرداخت می‌شود کاهش دهد و پول را به‌صورت داخلی خرج کند. ایده این است که بودجه در زیرساخت‌ها و فناوری‌های جدید خرج شود تا رشد کشور را تسریع کند و باعث فرصت شغلی شود.

«کارن یانگ» دانشمند مؤسسه «امریکن اینتر پرایس» در همین راستا اعلام کرد که این استراتژی عربستان به‌معنای «تباه کردن سود جاری برای سرمایه‌گذاری‌های آینده است.» و این استراتژی یک لحظه‌ای برای ساخت‌وساز و ایجاد سرمایه برای آینده است اما در مدت کوتاه منابع دولت به پایان می‌رسد.

در اینجا نگاهی داریم به تأثیر احتمالی این استراتژی عربستان بر بودجه و اقتصاد که سال گذشته به‌دلیل شیوع ویروس کرونا و سقوط قیمت نفت به‌شدت تحت تأثیر قرار گرفته است.

پول نفت

آرامکوی سعودی که بزرگترین تولیدکننده نفت جهان است، در اظهارنامه مالی خود اعلام کرد 413 میلیارد ریال (110 میلیارد دلار) در سال 2020 در قالب سود سهام، حق امتیاز و مالیات‌های درآمد به دولت عربستان سعودی منتقل کرده است که 30 درصد کمتر از سال قبل است. این پول منبع مهمی برای درآمد دولت عربستان سعودی است که سال گذشته با افزایش کسری بودجه و رکود اقتصادی روبه‌رو شد.

به‌گفته «جیمز سوانستون» از سرمایه‌گذاران اقتصادی سود کم این شرکت که 98 درصد دولتی است، بر درآمد دولت تأثیر خواهد گذاشت و سرمایه‌گذاری اضافی در اقتصاد، حداقل در کوتاه‌مدت، منجر به افزایش قابل‌توجهی در جمع‌آوری مالیات دولت از صنایع دیگر نمی‌شود،
حتی در این صورت، آرامکو اعلام کرد که می‌تواند سود سهام خود را که بالاترین سود مشابه سال گذشته با 75 میلیارد دلار بود، حفظ کند. افزایش 30درصدی نفت خام برنت از دسامبر، به 67 دلار در هر بشکه، با خروج کشورهای دیگر از محاصره، به این امر کمک کرد. شرکت آرامکو هفته گذشته اعلام کرد طی معامله‌ای به‌ارزش 12.4 میلیارد دلار، 49 درصد سهام دارایی‌های خط لوله آرامکو را به کنسرسیومی با محوریت شرکت آمریکایی گلوبال انرژی پارتنرز واگذار کرده است.

در پی این معامله شرکت آرامکو در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این قرارداد نشان‌دهنده ادامه راهبرد آرامکو برای گشودن پتانسیل پایه دارایی خود و به حداکثررسانی ارزشش برای سهامداران خود است.

دستمزد و تسویه‌حساب

پیش‌بینی می‌شود که حقوق و دستمزد بازنشستگان کارمندان دولت در سال جاری به 491 میلیارد ریال (131 میلیارد دلار) برسد که تقریباً نیمی از کل هزینه 990 میلیارد ریالی را نشان می‌دهد، با وجود این، «زیاد داود»، اقتصاددان ارشد بازار نوظهور در مؤسسه بلومبرگ اکونومیکس اعلام کرد اگر قیمت نفت بالای 60 دلار باقی بماند، عربستان سعودی ممکن است بتواند تنها حقوق فروش نفت خام را پوشش دهد.

دولت سعودی تصمیم گرفت درآمد غیرنفتی خود را از 166 میلیارد ریال در سال 2015 به 358 میلیارد ریال در سال 2020 برساند اما یک مشکل وجود دارد، بیشتر این پیشرفت‌ها به‌دلیل شهرک‌سازی با برخی از ثروتمندان سعودی است که در سال 2017 در آنچه به‌عنوان بازداشت‌های هتل «ریتز کارلتون» و بخشی از کمپین ضدفساد شاهزاده بود، آغاز شد.

زیاد داود گفت، رشد درآمد غیرنفتی عربستان سعودی تنها تا حدی ممکن است و تسویه‌حساب‌ها و حقوق کارمندان یک‌پنجم درآمد غیرنفتی را نشان می‌دهد. این تسویه‌حساب‌ها در مقطعی به پایان می‌رسند و اگر انجام شود، درآمد غیرنفتی متوقف خواهد شد بدین ترتیب عربستان باید بهره‌وری و صادرات غیرنفتی را افزایش دهد.

صندوق حاکمیت

اگر بودجه عربستان ـ که در سال گذشته با کسری 12٪ تولید ناخالص داخلی روبه‌رو بود ـ به‌دلیل پرداخت کمتر به شرکتهای سعودی فشرده شود، صندوق سرمایه‌گذاری 400میلیارد دلاری ممکن است بتواند رکود را جبران کند.

صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان هم‌اکنون خود را برای بهبود اقتصاد داخلی آماده می‌کند. محمد بن سلمان متعهد شده است تا سال 2025 حداقل 40 میلیارد دلار در سال برای ایجاد شهرها و استراحتگاه‌های جدید و ایجاد 1.8 میلیون شغل هزینه کند.

«محمد ابوپاشا»، رئیس تحقیقات اقتصاد کلان در بانک سرمایه‌گذاری مستقر در قاهره در همین راستا اعلام کرد بودجه صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان به‌طور فزاینده‌ای بیشتر به مدیریت هزینه‌های روزمره دولت متمرکز شده است تا اینکه محرک رشد اقتصادی باشد.

پادشاه عربستان در نشست شورای وزیران که به‌صورت ویدئوکنفرانس برگزار شد گفت که هزینه‌های مصوب در بودجه 990 میلیارد ریال معادل 263.892 میلیارد دلار است و پیش‌بینی می‌شود که درآمد عربستان به 849 میلیارد ریال معادل 226.307 میلیارد دلار با کسری بودجه به‌میزان 141 میلیارد ریال معادل 37.584 میلیارد دلار برسد که 4.9 درصد از تولید ناخالص داخلی را نشان می‌دهد. تحلیلگران می‌گویند بودجه 849 میلیارد ریالی (226 میلیارد دلاری) عربستان بر اساس نفت بشکه‌ای 48 دلار بسته شده است.

کسری پیش‌بینی‌شده باقیمانده (17 میلیارد ریال/ 4.5 میلیارد دلار) از طریق ذخایر دولت تأمین می‌شود.

به‌گفته ابوپاشا، با این حال پیامدهای ویروس کرونا بر شرکت‌های سعودی و تقاضای جهانی به این معنی است که شرایط مالی عربستان همچنان نامشخص است و افزایش درآمدهای غیرنفتی در آینده منوط به پیشبرد توزیع سود از این سرمایه‌گذاری‌های دولتی است و این بحران مالی عمومی را افزایش می‌دهد.

انتهای پیام/+