فضای مجازی، تهدید یا فرصت؟|انتخابات الکترونیکی؛ مزایا و معایب/ رویکرد محتاطانه اغلب کشورهای دنیا نسبت به رأی گیری الکترونیکی

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم «پرونده حکمرانی فضای مجازی»؛ انتخابات الکترونیکی (E-voting) ، سیستم انتخاباتی است که برای رأی دهندگان این امکان را فراهم می کند تا با بالاترین ضریب حفاظتی و امنیتی، رأی خود را به صورت الکترونیکی انتخاب نمایند. در این نوع انتخابات، مراحل رای دادن ، شمارش و اعلام آراء به صورت کاملاً مکانیزه و الکترونیکی و با کمک کامپیوتر انجام می شود.

**مزایای رای گیری الکترونیکی

رأی گیری الکترونیک دارای مزایای متعددی است که از جمله این مزایا، آنی بودن و تسریع در اعلام نتایج انتخابات است. در روش سنتی انتخابات کاغذی، رأی ‌های افراد شرکت کننده باید در مرحله اول از تمامی حوزه ها جمع آوری شده و بعد از جمع آوری، شمارش شوند و در پایان نتیجه به مراکز ارسال شوند. این روند زمان بر است و گاهی ممکن است چند روز زمان ببرد. اما در رای‌گیری الکترونیکی نتایج تقریبا به‌طور آنی به دست می‌آیند. با رای‌گیری الکترونیکی به‌جای روزها تنها نیاز به نهایتا چند ساعت خواهیم بود.

مزیت دیگر رای گیری الکترونیکی افزایش میزان مشارکت مردم است. در این روش ثبت رای آسان‌تر شده و مردم می‌توانند از خانه یا محل کار خود به آسانی رای خود را ثبت کنند. رای‌گیری الکترونیکی رای‌دهی افراد با ناتوانی جسمی را نیز آسان‌تر می‌کند. در حال حاضر این افراد برای ثبت رای خود نیاز به کمک داشته و امکان افشای رای ایشان وجود دارد. اما استفاده از فناوری جدید این فرایند را برای این افراد آسان‌تر و شخصی‌تر از قبل می‌کند.

صرفه جویی اقتصادی و کاهش چشمگیر هزینه ها از مزایای دیگر رای گیری الکترونیکی است. انتخابات کاغذی نیاز به کاغذ، جوهر، افراد مسئول حوزه و حمل ‌و نقل رای‌ ها داشته که هزینه زیادی را برای کشور به ‌همراه دارند. این هزینه ‌ها می‌تواند باعث کاهش انتخابات‌های گسترده و حتی محلی شده تا امکان برگزاری انتخابات‌های مهم‌تر فراهم باشد. البته توسعه و نگه‌داری سیستم الکترونیکی رای‌گیری هم دارای هزینه است اما این هزینه تنها یک بار بوده و به محض فراهم آمدن زیرساخت مناسب دیگر لازم به هزینه اضافی نیست.

** معایب رأی گیری الکترونیکی

بررسی ها نشان می دهد علیرغم اینکه رای گیری الکترونیکی دارای مزیت های فراوان است، ولی معایب متعددی نیز می تواند داشته باشد که یکی از این معایب احتمال ضریب امنیتی پایین دستگاه های رأی گیری و دستکاری انتخابات از سوی هکرها می باشد. حتی این موضوع ممکن است هم به‌طور فیزیکی و هم از راه دور و از طریق اینترنت صورت پذیرد. اجازه دادن به افراد برای ثبت رای از دستگاه‌های خودشان ریسک بزرگی به‌همراه دارد. یک عامل خراب‌کار می‌تواند میلیون‌ها رای را بدون شناسایی، تغییر دهد.

علاوه بر این به اعتقاد برخی از کارشناسان رای‌گیری الکترونیکی، امکان تقلب راحت‌تر فراهم می‌آید. هم‌اکنون هنگام ثبت رای در حوزه‌ها از افراد شناسنامه گرفته شده و هویت ایشان پیش از ثبت رای محرز می‌شود. اما این احراز هویت در فضای دیجیتال دشوارتر است. در رای‌گیری الکترونیکی هویت رای‌دهنده با اطلاعاتی نظیر شماره ملی، تاریخ تولد و شماره گواهینامه تأیید خواهد شد. مشکل این نوع احراز هویت این است که افراد می‌توانند این اطلاعات را از شخص دیگری به دست آورده و به‌جای وی ثبت رأی کنند. اگر شخصی بانکی از این داده‌ها پیدا کند می‌تواند هزاران رای جعلی ثبت کند.

معایب دیگر رای گیری الکترویکی، احتمال سوء استفاده سازنده های دستگاه های رای گیری الکترونیک است؛ زیرا که ممکن است طراحی این سیستم ها به نحوی طراحی شود که در نتایج انتخابات تأثیرات جدی بگذارد. به خصوص اینکه انتخابات به لحاظ اقتصاد سیاسی تأثیر عظیمی روی صنایع مختلف خواهد داشت و ممکن است سوگیری‌هایی در ساخت و توسعه این سیستم‌ها توسط سازنده ها لحاظ شود. از این رو هیچ ضمانتی برای رعایت صداقت کامل از سوی این شرکت ها وجود ندارد.

** رویکرد محتاطانه اغلب کشورهای دنیا نسبت به رأی گیری الکترونیکی

وجود این معایب در رأی گیری الکترونیک ممکن است یک نظام سیاسی را با چالش های فراوان امنیتی و سیاسی مواجه سازد. این مساله باعث شده است کشورهای مختلف دنیا با رویکردی کاملا محتاطانه به رأی گیری الکترونیکی بنگرند؛ بنابر گزارش موسسه بین المللی کمک به مردم سالاری و انتخابات که توسط مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی منتشر شده است، حدود 57 درصد کشورهای مختلف دنیا، هرگز از این شیوه رأی گیری استفاده نکرده اند. نکته قالب توجه آن است طبق گزارش این موسسه بین المللی، کشورهایی که زمانی در آنها رای گیری الکترونیکی بکارگیری شده بود، اما اکنون این شیوه را کنار گذاشته اند. این کشورها 6 درصد از 123 کشور را به خود اختصاص می دهند که می توان گفت در مجموع 63 درصد کشورها از شیوه رای گیری الکترونیک استفاده نمی کنند.

نکته پایانی آنکه به نظر می رسد با توجه به معایب متعدد رأی گیری الکترونیکی که می تواند منجر به بحران های سیاسی و بروز فتنه های اجتماعی دامنه دار شود و همچنین رویکرد کاملا محتاطانه اکثر کشورهای دنیا نسبت به رأی گیری الکترونیکی، توصیه می شود به منظور تقویت ضریب ضریب امنیتی و حفاظتی انتخابات پیش رو (ریاست جمهوری و شورای اسلامی شهر) و برای پیشگیری از هر گونه احتمال تخلف یا تقلب در انتخابات و از آنجا که بسترهای فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور در وضعیت مناسبی قرار ندارد تا قبل از راه اندازی شبکه ملی اطلاعات به طور کامل، انتخابات به صورت دستی انجام شود تا امکان نظارت کامل بر انتخابات توسط دستگاه های نظارتی به صورت دقیق فراهم آید.

از همین پرونده بیشتر بخوانید:

انتهای پیام/