شتاب تند شاخص‌های منفی رشد جمعیتی کشور در دهه‌های گذشته نگران کننده است؛ زنگ خطر بسته شدن پنجره جمعیتی در ایران
گروه استانها- کشور ما شتاب تندی را در کاهش موالید و شاخص‌های منفی رشد جمعیتی در دهه‌های گذشته داشته و این مسئله تبعات منفی و عواقب بسیار بدی به دنبال دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمان ، جمعیت یک مؤلفه اصلی مؤثر در قدرت ملی کشورها است، مؤلفه‌‌ای که به‌‌عنوان عامل قدرت ملی با هیچ عامل دیگری قابل قیاس نیست و متاسفانه اتفاقی که برای ایران افتاد این بود که در دو سه دهه اخیر کنترل جمعیت در کشور باعث شد نرخ باروری ما به میزان 70 درصد کاهش پیدا کند و بنا به نظر برخی از محققان نرخ کاهش باروری در ایران یکی از سریع‌ترین و چشم‌گیرترین آمارهای کاهش باروری در تاریخ بشر است.
از آمار و ارقام هم که بگذریم کاهش نرخ جمعیت در ایران به وضوح قابل مشاهده است، زنگ خطری که مدت‌ها ست به صدا در آمده و به گفته کارشناسان این خطر وجود دارد که ظرف 30 سال آینده پنجره جمعیتی ما بسته شده و ایران جزو چهار کشور پیر جهان شود و متاسفانه کشور ما در این شاخص‌های نامطلوب گوی سبقت را از بسیاری از کشورها ربوده و به نوعی در حال ثبت رکوردهایی بی سابقه در تاریخ بشر است.
سال 92 بود که رهبر معظم انقلاب خطر کاهش نرخ رشد جمعیت را به مسئولان گوشزد کردند اما در عمل چیزی که شاهد آن بودیم بی توجه مسئولان و نبود عزم جدی برای حل این بحران بود تا جایی که ...
نگرانی از آینده، افزایش مشکلات اقتصادی، ساختار‌های فرهنگی و اجتماعی، نداشتن درآمد کافی و مسکن، ترس از فرزندان بیشتر و نگهداری از سلامت مادر از جمله عوامل باز دارنده فرزند آوری در کشور ما مطرح می‌شوند و سیاست‌ها و تدابیر اتخاذ شده برای جبران جمعیت تا کنون راهگشا نبوده و واقعیت هم این است که افزایش جمعیت با جلسه گذاشتن محقق نمی‌شود و جامعه باید به چشم خود طعم شیرین داشتن فرزند و آینده‌ای با تاثیرگذاری خوب را لمس کند.
نرجس بحرآسمانی سرپرست دفتر امور زنان و خانواده استانداری و مشاور استاندار کرمان با اشاره به اینکه سی‌ام اردیبهشت ماه روز ملی جمعیت نامگذاری شده است اظهار داشت: این نامگذاری نشان از اهمیت فرهنگسازی و آگاه‌سازی جامعه در حوزه جمعیت است.
وی با اشاره به وضعیت حال حاضر کشور در حوزه جمعیت بیان کرد: مسئله جمعیت در امر سیاست گذاری و آینده نگری کشور یک مسئله بسیار با اهمیت است که همواره مورد توجه و دغدغه دولت‌ها بوده است.
سرپرست دفتر امور زنان و خانواده استانداری با بیان اینکه کشور ما در دو دوره در سال‌های 46 و 68 سیاست‌های کنترل جمعیت و تعدیل رشد جمعیت را در پیش گرفته که این مسئله باعث شد ایران طی دهه‌های اخیر با کاهش قابل توجه میزان باروری مواجه شود گفت: براساس مطالعات جمعیت شناسی که انجام شده، پیش‌بینی می‌شود که رشد جمعیت ایران در سال 1420 به صفر رسیده و جمعیت ایران در 20 سال آینده به سمت سالخوردگی و پیری برود.
وی با اشاره به اینکه از سال 92 مقام معظم رهبری در این ارتباط هشدارهایی داده و نمایندگان مجلس طرح جمعیت و تعالی خانواده را تهیه و تنظیم کردند افزود: با وجود ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت از سوی رهبر معظم انقلاب در سال 93، متاسفانه هیچ برنامه و عزم جدی در این حوزه دیده نشد و طی سال‌های گذشته سیاست‌های متعددی را در حوزه استحکام بنیان خانواده و تسهیل ازدواج داشتیم که هیچ کدام نتوانست در کاهش طلاق و افزایش ازدواج و کمک به سیاست‌های جمعیتی در کشور موثر باشد.
بحرآسمانی با بیان اینکه طرح جمعیت و تعالی خانواده پایان سال 99 در 74 ماده دارد به تصویب مجلس یازدهم رسیده افزود: یکی از نقاط مهم این طرح، برخلاف سایر قوانین این حوزه تعهدات و ضمانت‌های اجرایی آن است.
وی با اشاره به اینکه در این طرح به همه ابعاد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و آموزشی پرداخت شده گفت: ارائه تسهیلات متنوع و متعدد از قبیل بیمه‌های درمانی زوجین نابارور، ارائه خدمات به زنان شاغل و ارائه بسته‌های حمایتی تغذیه به مادران و کودکان را شامل می‌شود که مشوق‌های بسیار خوبی برای زوجین داشته و در صورتی که به تصویب شورای نگهبان برسد لازم الاجرا خواهد بود.
نوذر نخعی متخصص پزشکی اجتماعی نیز با اشاره به آهنگ رشد جمعیت و دغدغه‌ها و نگرانی‌هایی که در این حوزه در کشور ما وجود دارد اظهار داشت: در این حوزه دو شاخص مهم رشد جمعیت و شاخص باروری را داریم که نرخ رشد جمعیت را نشان می‌دهد.
وی با بیان اینکه شاخص رشد جمعیت، شاخصی است که به صورت درصد بیان می‌شود افزود: این شاخص حدود سه دهه گذشته 2.4 درصد در سال بود و الان به عدد باورنکردنی 0.7 درصد رسیده است.
متخصص پزشکی اجتماعی با اشاره به اینکه شاخص باروری شاخص مهم دیگر در این حوزه است گفت: این عدد در 35 سال قبل بیش از 6 بود و الان به 1.7 رسیده در حالی که میانگین جهانی در این شاخص 1.9 است که ما از میانگین جهانی پایین‌تر هستیم.
وی با بیان اینکه حد جایگزینی برای هر مادر بیش از 2 است و ما از این عدد هم پایین‌تر هستیم و این مسئله برای ما امروز نگرانی ایجاد کرده است افزود: اگر به همین روال ادامه دهیم این نگرانی وجود دارد که ما 20 سال آینده مجبور شویم نیروی کار مورد نیاز کشور را از دیگر کشورها بیاوریم.
نخعی با اشاره به اینکه شاخص باروری استان کرمان 1.8 بوده که نسبت به میانگین کشوری قدری بهتر است و میزان باروری در نیمه جنوبی استان بهتر از نیمه شمالی استان کرمان است گفت: در مجموع شرایط فعلی ما در حوزه جمعیت خیلی بدتر و فراتر از چیزی است که حدود 15 سال پیش تصور و پیش‌بینی آن را می‌کردیم.
وی با بیان اینکه براساس آخرین تحقیقاتی که در سال 1399 در کشور ما در حوزه ناباوری انجام شد، 12 درصد زوج‌های ما نابارور هستند افزود: حدود 8 سالی است که تسهیلاتی برای پوشش اقلام بیمه‌ای و آزمایشگاهی در نظر گرفته شده اما این تسهیلات هنوز پاسخگو تورم و وضعیت اقتصادی موجود نیست.
متخصص پزشکی اجتماعی با اشاره به اینکه یکی از معضلاتی که ما با آن مواجه هستیم معضل تک فرزندی است گفت: براساس تحقیقی که ظرف شش سال از سال 2009 تا 2014 میلادی انجام شده، نرخ تک فرزندی با یک شتاب تند از عدد 3 و خرده‌ای به 12 درصد رسیده است.
وی با بیان اینکه ما شتاب تندی را در کاهش موالید و شاخص‌های نفی رشد جمعیتی در دهه‌های گذشته در ایران تجربه کردیم که نگران کننده است ادامه داد: تک فرزندی تبعات بسیار منفی برای خود فرزند، خانواده و جامعه دارد؛ مولدهای ما در جامعه به شدت افت کرده و این مسئله عواقب بسیار بدی خواهد داشت.
نخعی با اشاره به اینکه به صراحت اعلام می‌کنیم که ما در حوزه سیاست‌های کنترل جمعیت اشتباه کردیم، در کنترل جمعیت خیلی بیشتر و تندتر از آنچه که باید رفتیم و سرعت ما در کاهش نرخ جمعیت زیاد بوده است گفت: گفتمان غالب جامعه باید عوض شود.
محمدجواد توکلی اقتصاددان و کارشناس جمعیت و متخصص اقتصاد اسلامی نیز با بیان اینکه عوامل مهم و متغییرهای زیادی در کاهش نرخ جمعیت در کشور ما اثرگذار بوده است اظهار داشت: متغیر فرهنگی و اقتصادی بیشترین تاثیر را کاهش نرخ جمعیت داشته است که تاثیر متغیر فرهنگی بیشتر از متغیر اقتصادی بوده است.
وی با بیان اینکه کاهش نرخ باروری در استان‌های برخوردار بیشتر بوده است گفت: این خطر وجود دارد که ظرف 30 سال آینده پنجره جمعیتی ما بسته شده و ایران جزو چهار کشور پیر جهان قرار گیرد.
این کارشناس جمعیت با اشاره به اینکه سیاست‌هایی که ما در سال‌های اخیر در حوزه کنترل جمعیت اجرایی کردیم نرخ باروری کشور را از 6.4 در سال 65 به 1.7 رسانده است افزود: آهنگ کنترل جمعیت در کشور ما خیلی تند بوده است.
انتهای پیام/511/ ع
