میزگرد| چالش‌ها و راهکارهای مبارزه با مواد مخدر در جوانان / چرا جوانان به مواد مخدر گرایش می‌یابند؟
گروه استانها - جهت بررسی راهبردها و راهکارهای مبارزه با مواد مخدر در قشر جوانان استان چهارمحال و بختیاری، میزگردی با حضور کارشناسان و مسئولان در دفتر تسنیم برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، اعتیاد به مواد مخدر یکی از مشکلات و دغدغه‌های اجتماعی و اقتصادی این‌روزها در بین قشر جوان است، متاسفانه امروزه مصرف مواد مخدر در سنین پایین خصوصا نوجوانان و جوانان افزایش یافته است و این قشر بیشتر در معرض خطر قرار دارند به همین دلیل پیشگیری وآگاه‌سازی جوانان و خانواده‌ها در رابطه با معضل اعتیاد مسئله بسیار مهمی است،اما نکته مهم این است که اعتیاد به مواد مخدر و مصرف آن هیچگاه در هیچ مکانی ریشه‌کن نخواهد شد و از بین نمی‌رود و تنها راه غلبه بر این مشکل کنترل صحیح آن است.
امروز معضل اعتیاد به مواد مخدر در کشور و استان موضوعی است که خانواده‌ها و جوامع بشری را درگیر خود کرده است که علاوه بر مشکلات و خلا‌هایی که در خانواده ایجاد میکند، باعث افزایش مشکلات اقتصادی در کشور می‌شود، داشتن آگاهی و مهارت در این مسئله از آن جهت اهمیت دارد که با داشتن آگاهی کافی، آموزش و مهارت از این بلای خانمان سوز، افراد فاصله خواهند گرفت.
جهت بررسی راهبردها و راهکارهای مبارزه با مواد مخدر در قشر جوانان میزگردی با حضور کارشناسان و مسئولان این حوزه در دفتر خبرگزاری تسنیم چهارمحال و بختیاری برگزار شد.
سید قدیر مرتضوی دبیر شورای مبارزه با مواد مخدر استان، امید ایمانی تسهیلگر اجتماعی و مربی مهارت‌های زندگی، مهشید سلیمانی جامعه شناس و معاون توسعه و پیشگیری بهزیستی استان و مهرداد رضاپور روانشناس در این میزگرد کارشناسی به بیان نظرات خود پرداختند.
نیروی کار مهاجر، موقعیت جغرافیایی و ساختار فرهنگی استان، تهدیدات جدی در حوزه مواد مخدر استان
سید قدیر مرتضوی دبیر شورای مبازره مواد مخدر استان چهارمحال و بختیاری در این میزگرد با اشاره به چالش‌های اصلی استان در زمینه اعتیاد جوانان، اظهار داشت: موضوع اعتیاد در میان جوانان یک مسئله مهم در استان است، اگر بنا بر این باشد که بخواهیم استان را از لحاظ حوزه اجتماعی تحلیل کنیم، از چند بعد می‌توان به این موضوع نگاه کرد که بعد اول در این میان موقعیت جغرافیایی ما در سطح کشور است، در مرکزیت کشور با تغییر مسیر ترانزیت مواد مخدر از خشکی به دریا است و از جنوب در مرکز کشور قرار گرفت و استان ما نیز در این میان یک استان متاثر است که این یک تهدید جدی است.
وی در ادامه افزود: بعد دوم در مسئله اعتیاد جوانان بعد فرهنگی و ساختار قومیتی استان ما است، تعدد قومیت‌ها، فرهنگ‌ها و گویش‌ها علاوه بر این که یک حسن قلم‌داد می‌شود در کنار آن معایبی را هم دارد یعنی اختلاف سلیقه‌ها، اختلاف آداب‌ها،گویش‌ها و نگاه‌ها خود به خود منجر بروز آسیب می‌شود که استان را متاثر کرده است و در ساختار‌های قومیتی هرکدام سنت‌های خاص خودشان را دارند، در برخی اقوام و سنت‌ها نگرش در رابطه با مواد مخدر بسیار نگرش مثبتی است و در برخی دیگر این نگرش وجود ندارد، ما متاسفانه از قبل تعدد قومیت‌ها در حوزه مسائل اجتماعی آسیب میبینیم.
مرتضوی با تاکید بر این که زمانی که تعدد قومیت‌ها وجود داشته باشد تعدد خواستی نمی‌تواند قالب شود و اختلال فرهنگی در این حوزه در سنین پایین موجب آسیب می‌شود و نمود آن در سنین بالا رخ خواهد داد، گفت: وجود نیروی فراوان کار خارج از استان است و بیشتر نرخ اعتیاد از جوامع کاری است، وجود نیروی کار مهاجر از استان و آلودگی فرد به مواد مخدر در خارج از استان بُعد دیگر این موضوع است که فرد مصرف کننده بعد از برگشت به استان طبق تحقیقات علمی رغبتی به تنها مصرف کردن مواد ندارد و همین موضوع و نگرش باعث می‌شود دوستان خود را نیز وارد این راه کند و با خود همراه سازد، و این چرخه و حلقه روز به روز گسترش می‌یابد.
دبیر شورای مبارزه مواد مخدر استان در ادامه با تاکید بر این که استان چهارمحال و بختیاری یک استان مصرف کننده است و ساختار مصرف کنندگی دارد، بیان کرد: سنت مصرف کنندگی استان برمی‌گردد به همان نیروی مهاجر کار و نگاه‌ها و نگرش‌های که در بحث قومیت‌ها وجود دارد، با افزایش مصرف مواد مخدر در استان میزان قاچاق و مواد مخدر در استان افزایش می‌یابد که غالبا این افراد، افراد بومی هستند و یعنی ما بیشترین آسیب را از هم استان‌های خود ما به قیمت منفعت، سود و درآمد می‌خوریم.
مرتضوی یادآور شد : وجود یک فرد مصرف کننده و فروشنده در یک خانواده کل آن خانواده را از بین می‌برد و قسمتی از گسست‌های اجتماعی که در استان وجود دارد و روز به روز افزایش پیدا میکند، چه در بحث دختران فراری و چه در بحث نزاع با سلاح سرد و گرم و طلاق که متاثر از موضوع اعتیاد است و اعتیاد در تمامی شاخص‌های ما اثر منفی می‌گذارد.
دبیر شورای مبارزه مواد مخدر استان، بیان کرد: خوشبختانه ما در حوزه اعتیاد به یک ثبات نسبی در استان رسیده‌ایم و این ثبات نسبی باعث می‌شود که ما سرعت گرایش به مصرف و ورود به چرخه اعتیاد در استان کنترل شود و از آن شیب تندی که در گذشته نه چندان دور داشتیم فاصله بگیریم اما این مسئله که روزی این چرخه متوقف و یا از بین می‌رود جزو آرزو‌های محال است،اما روند کمی کندتر، آگاهانه و مسئولانه تر کنترل می‌شود و ورود به این چرخه به تعویق افتاده است.
وی در ادامه با اشاره به تاثیر فضای مجازی در ترویج و پیشگیری از اعتیاد، اظهار داشت: فضای مجازی یک فرصت است اما فرصتی که امروز برای ما یک تهدید است، باید از فرصت استفاده کرد و از تهدید دوری جست.
دبیر شورای مبارزه با مواد مخدر استان عنوان کرد: در فضای مجازی برخی افرادبدون آوردن اسم و معرفی مواد یا اشاره به اعتیاد، زمینه را برای گرایش به مواد مخدر فراهم می‌کنند، به نحوی برای فرار از مشکلات و هر مشکلی افراد را دعوت به مصرف مواد میکند،.
وی گفت: خوشبختانه در رابطه با این موضوع در استان یک کارگروه فضای مجازی تشکیل شده اما کمی از برنامه و اهداف عقب هستیم ولی در همین فرصت توانسته‌ایم به یک تحلیل جامع و پرداخت دقیق و مشخصی از این فضا در استان برسیم و ذائقه و نیاز را مشخص کنیم و باید تغییر الگو در تولید محتوا با توجه به نیاز و ذائقه صورت بگیرد.
نگاه درمانی و نگاه تفریحی به مواد مخدر در استان وجود دارد / پیش‌بینی مقدم‌تر بر درمان است
امید ایمانی تسهیلگر اجتماعی و مربی مهارت‌های زندگی نیز در این میزگرد، اظهار کرد: نگاه به مصرف مواد مخدر در استان ما متاسفانه یک نگاه تفریحی است و نوع نگاه درمانی شده است، متاسفانه متخصص‌هایی در استان وجود دارد که متعهد نیستند و افراد را به اشتباه به مصرف مواد مخدر برای تسکین درد‌ها راهنمایی می‌کنند و این آگاه سازی باید توسط رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها انجام شود.
وی گفت: ما به‌جای اینکه در حوزه مواد مخدر پیشگیری کنیم، باید پیش‌بینی کنیم با افزایش مصرف مواد مخدر چه اتفاقی قرار است رخ بدهد، قبلا شعاری با عنوان پیشگیری مقدم است بر درمان وجود داشت اما در حال حاضر بهتر است بگوییم پیش بینی مقدم‌تر بر درمان است، اطلاع رسانی به مردم و آگاه ساختن آن‌ها بسیار موثر است.
ایمانی با اشاره به این که تربیت و آگاه سازی فرزندان در خانواده امر بسیار مهمی است اما به درستی انجام نمی‌شود، بیان داشت: بنا بر این نیست که مواد مخدر قرار است ریشه کن شود بلکه ما باید کاری بکنیم که فرزندمان بیمه شود و ذائقه اعتیاد در جوانی وجود نداشته باشد، ایجاد مسئولیت پذیری در شخصیت فرزند، شناسایی و پرورش هوش هیجانی و عاطفی فرزند، آموزش درست به فرزند از طریقه خانواده و رسانه به فرزند کمک بزرگی در گرایش نداشتن جوان به اعتیاد در سینین بالا میکند.
تسهیلگر اجتماعی با انتقاد بر اینکه آگاه سازی درستی از طریق صدا و سیما صورت نمی‌گیرد و همکاری لازم در این زمینه نیست، یادآور شد: داشتن آگاهی و مهارت بسیار مهم است، اگر همکاری لازم برای آگاه سازی مردم از طریق رسانه‌ها صورت نگیرد صدای من که یک نفر هستم به جایی نخواهد رسید.
افزایش آگاه‌سازی بصری در حوزه مبارزه با مواد مخدر مغفول مانده است
ایمانی با اشاره به کم‌کاری شهرداری در این حوزه، ادامه داد: کمبود بیلبوردهای خیابان‌ها مسئله دیگری است، این که آگاه‌سازی از این طریق صورت بگیرد بسیار مهم است، باید از طریق افزایش بیلبوردها آگاه سازی بیشتر شود، همچنین مسئله دیگری که وجود دارد این است که بنرها و بیلبوردها را در مکان‌های کم تردد قرار می‌دهند که باید این نکته هم بررسی و تصحیح شود.
وی اظهار داشت: در پارک‌هایی که در استان وجود دارد چه در پارک لاله، پارک ملت و... هیچ‌گونه بیلبورد و پایه بنری وجود ندارد، جز پل عابر پیاده و بانک‌ها که این بیلبوردها یا پایه بنرها در اختیار خود بانک‌ها است. شهرداری علاوه بر اینکه خودش اقدامی انجام نمی‌دهد امکان اقدام در خصوص را به هیچکسی نمی‌دهد، نوجوان و جوان امروزی با تصویر بیشتر ارتباط می‌گیرد تا اینکه تحلیل صحبت‌هایی که ممکن است اصلا متوجه نشود.
ایمانی تاکید کرد: مسئله مهم و موثر دیگر تقویت سازمان‌های مردم نهاد و فرهنگ تسهیلگری اجتماعی در جامعه است، اگر بتوانیم فرهنگ تسهیلگری را در جامعه ایجاد و تیم‌های محله محور را تقویت کنیم، می‌توانیم گام موثری برداریم و این پدیده اعتیاد توسط مردم کنترل شود، یعنی مردم برای مردم، چرا که اعتیاد به صورت دولتی کنترل نمی‌شود. فقط لازم نیست که گفته شود دولت برای مردم و ما چه اقداماتی انجام داده است ما چه اقداماتی در محله و میان دوستان و همکاران خودمان انجام داده‌ایم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: فارغ از تمامی این بحث‌ها اعتیاد فقط اعتیاد به مواد مخدر نیست، اعتیاد به فضای مجازی و بازی‌های کامپیوتری از اعتیاد به موادمخدر نیز بدتر است که باید توجه شود.
بمباران اطلاعاتی در یک زمان خاص برای مبارزه با مواد مخدر درست نیست
مهشیدسلیمانی جامعه شناس و معاون توسعه و پیشگیری بهزیستی استان در این میزگرد ، تاکید کرد: در فضای مجازی بمباران اطلاعات در رابطه با اعتیاد و مواد مخدر و انتشار تولید محتوا در این باره درست نیست، چرا که در هفته مبارزه با مواد مخدر حجم عظیمی از این اطلاعات انتشار داده می‌شود و زمان‌های دیگر نیز خبری از اطلاع رسانی و انتشار محتوای وجود ندارد.
وی با اشاره به مهمترین عوامل تاثیرگذار بر جوانان جهت گرایش به مواد مخدر، گفت: وجود افراد مصرف کننده در شبکه خویشاوندان و دوستان، ضعف عملکرد آموزش، وجود خانواده‌های پرجمعیت و گسسته، وجود خانواده‌های آسیب دیده از مصرف مواد مخدر،ضعف گرایشات دینی و مذهبی، مشکلات روانی و شخصیتی در دوران بلوغ، کسب شادی و نشاط از این راه پر خطر و عدم مهارت و خود آگاهی از جمله عوامل تاثیرگذار در جوانان برای گرایش به مصرف مواد مخدر است.
اختلال و خلأ‌های روانشناختی تاثیر بسزایی در افزایش مصرف‌کنندگان مواد مخدر در استان دارد
سلیمانی با تاکید بر اینکه کاهش عوامل خطر و آسیب زا در جوانان و افزایش عوامل محافظتی می‌تواند روش‌های خوبی برای پیشگیری از این خطر باشد، اظهار کرد: توصیه به خانواده‌ها و آگاه سازی برای برای نحوه ارتباط و تربیت فرزند ،تولید برنامه‌های جذاب مانند تالارهای گفت‌وگو مجازی، اتاق فکر صمیمانه جوانان در زمینه پیشگیری از اعتیاد و ایجاد مراکز فرهنگی، هنری، ورزشی جهت گذراندن اوقات فراغت جوانان، از جمله مواردی است که جهت دوری از این خطر بسیار موثر است.
معاون توسعه و پیشگیری بهزیستی استان با تاکید بر چالش‌های اصلی در خصوص اعتیاد بیان کرد: در استان ما خلأ‌های روانشناختی متاسفانه بسیار زیاد است و یکی از دلایل گرایش فرد به مواد مخدر اختلال و خلأ‌های روانشناختی است، آمار افسردگی در استان متاسفانه درصد بالایی دارد و حدود 70 درصد ورود به زندان‌ها در خصوص اعتیاد است.
وی عنوان کرد: مسئله بعد موضوع اشتغال است ،زیرا استان چهارمحال و بختیاری استانی است که شغل مردم بیشتر خدماتی است و مانند استان اصفهان شغل صنعتی وجود ندارد و افراد اکثرا از روی بیکاری و مشکلات اقتصادی به مصرف مواد مخدر روی می‌آورند زیرا آگاهی لازم برای حل آن مسئله را ندارند و آموزشی ندیدند به همین جهت برخی افراد ساده‌ترین و بدترین موضوع را انتخاب می‌کنند، نداشتن شناخت و خودآگاهی، نداشتن مهارت نه گفتن در جوانان نیز از دلایل دیگر می باشد.
تنش در فضای خانواده علت مهمی در گرایش جوانان به مواد مخدر است
مهرداد رضاپور، روانشناس و مشاور، در این میزگرد، با اشاره بر اینکه اعتیاد به مواد مخدر علل گوناگونی دارد اما علت اصلی آن نداشتن آگاهی نیست، یادآور شد: امروز افراد فکر می‌کنند که عدم آگاهی بخش عمده و دلیل اصلی گرایش به اعتیاد است، اما نداشتن آگاهی علت اصلی گرایش به مواد مخدر در افراد خصوصا جوانان نیست.
وی افزود: یکی از این دلایل مهم در گرایش جوانان به مواد مخدر تنش در فضای خانه و خانواده است و این تنش‌ها عموما مسائل اقتصادی و اشتغال استان است که بسیار ضعیف است و ضعیف بودن این بعد از مسئله، بر طرف نشدن خواسته‌های افراد خانواده کانون خانواده را دچار تنش میکند، تنش میان مادر و فرزند و کشمکش‌ها از جمله مشکلات است، همچنین ظرفیت تنش و تنش پذیری خانواده‌ها بالا است.
رضاپور با بیان مسئله دوم در خصوص اعتیاد جوانان، ادامه داد: متاسفانه استفاده از مواد مخدر در استان و شروع آن به عنوان تفریح و سرگرمی است، زیرا فضای تفریحی در استان برای اوقات فراغت جوانان وجود ندارد و ظرفیت تفریح پایین است، مسئله بعدی کمبود پرداختن به هیجان در خانواده است، ما فضایی که بتوانیم این هیجان را در خانواده‌ها ایجاد کنیم وجود ندارد و این یک فقدان مهم است که باید پیگیری شود.
وی در پایان گفت: حس رضایتمندی از زندگی در فضای عمومی اجتماع استان نیز بسیار ضعیف است، زمانی که حس رضایتمندی و امیدواری در زندگی پایین باشد، فرد مرگ تدریجی را برای خودش معمولی می‌داند، امید به آینده در جوانان کمرنگ و ضعیف است، موضوع بعدی بد تربیت کردن فرزندان است، خانواده‌ها افراد دارای اعتماد به نفس خوب و بالایی را تربیت نمی‌کنند، کاهش آگاهی ،نداشتن مهارت،آموزش و بد بودن شرایط زندگی گویای این موضوع است.
انتهای پیام/7540/ش
