آغاز خرید تضمینی گندم در آذربایجان شرقی/فاصله بین تحویل گندم تا پرداخت به کشاورزان کاهش می‌یابد؟
گروه استانها - خرید تضمینی گندم همزمان با فصل برداشت گندم در آذربایجان شرقی آغاز شده که نگرانی کشاورزان این است که فاصله بین تحویل گندم تا پرداخت به کشاورزان کاهش می‌یابد یا خیر.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز، فصل تابستان فصل برداشت محصولات کشاورزی به ویژه گندم در آذربایجان شرقی است. به دلیل اهمیت گندم در سبد غذایی خانوار و اهمیت خودکفایی در حوزه تولید گندم این محصول به یک محصول استراتژیک تبدیل شده و به همین خاطر دولت مجبور به مداخله در بازار خرید و فروش گندم می‌شود.
خرید تضمینی گندم که برای حمایت از تولید کنندگان گندم صورت گرفته است، در واقع سیاست‌های حمایتی در تولید، توزیع، مصرف و برای جبران عدم تعادل تجارت خارجی است که از دهه 40 آغاز شد و از سال 1368 «تضمین خرید محصولات اساسی زراعی» به قانون تبدیل شد.
این اقدام که در دنیا در روند تولید محصولات کشاورزی مختلف و مهم، اثرگذار است، به بهبود درآمد کشاورزان، کاهش فقر، خودکفایی، ایجاد اشتغال و تشویق صادرات منجر می‌شود.
در بین خریدهای تضمینی، گندم به دلیل اینکه یکی از مهمترین محصولات غذایی خانوار ایرانی است، بیش از 63 درصد از جیره روزانه خانواده‌ها را تشکیل می‌دهد و می‌توان گفت که گندم در بین اقلام خوراکی، پرمصرف‌ترین محصول است، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
آذربایجان شرقی از عمده‌ترین تولید کنندگان گندم کشور
علی‌اکبر نژادرضا، مدیر سازمان تعاون روستایی آذربایجان شرقی با تاکید بر اینکه استان آذربایجان شرقی از عمده‌ترین تولید کنندگان گندم کشور محسوب می‌شود، افزود: بیش‌ترین میزان تولید گندم استان مربوط به تولید گندم دیم است.
وی با بیان اینکه بیش از 800 هزار هکتار از اراضی آذربایجان شرقی به صورت دیم کاشته می‌شود، گفت: 400 هزار هکتار هم وسعت کشت محصولات زراعی آبی است که عمده‌ترین آنها، گندم است.
مدیر سازمان تعاون روستایی آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه امسال به واسطه خشکسالی و کمبود بارش، میزان تولید گندم کمتر از سال‌های قبل بوده است، ابراز داشت: حتی در برخی اراضی امکان برداشت محصول نداشتیم اما سازمان جهاد کشاورزی با راهنمایی کشاورزان، کمک کرد تا میزان برداشت از واحد سطح در این شرایط اقلیمی کاهش نیابد.
وی از فعالیت 36 مرکز خرید تضمینی گندم در استان خبر داد و خاطر نشان کرد: در جاهایی که امکان دسترسی به سیلو وجود ندارد، از طریق شرکت‌های تعاونی روستاها خریداری شده و به سیلوها تحویل می‌شود.
امسال 330 هزار تن گندم قابل خرید از کشاورزان آذربایجان شرقی داریم
اسفندیار ابوالحسن‌زاده، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی آذربایجان شرقی هم در گفت‌وگو با تسنیم، با اشاره به اینکه بر اساس پیشبینی های سامان جهاد کشاورزی استان، امسال ما 330 هزار تن گندم قابل خرید از کشاورزان داریم، اظهار داشت: با مصوبات کارگروه خرید تضمینی گندم، تمهیدات لازم برای خرید فراهم شده که بر این اساس 70 مرکز خرید در استان دایر است که 35 مرکز مربوط به اتحادیه تعاونی‌های روستایی، 30 مرکز مربوط به سیلوهای بخش خصوصی و 5 مرکز دولتی است که در صورت نیاز برای افزایش دسترسی مردم، این تعداد مراکز قابل افزایش است.
وی با بیان اینکه با توجه به آغاز فصل برداشت گندم استان از هفته‌های اخیر، تا امروز 25000 تن گندم خریداری تضمینی شده است، گفت: 49 میلیارد تومان هم تاکنون به حساب کشاورزان واریز شده و بقیه به زودی واریز می‌شود تا از برنامه پرداخت‌ها عقب نمانیم. در هر جایی نیاز باشد و دسترسی به مراکز خرید فعلی ممکن نباشد، مراکز خرید موقت ایجاد می‌کنیم تا کشاورز به راحتی بتواند گندم خود را تحویل دهد.
مدیرکل غله و خدمات بازرگانی آذربایجان شرقی، تفاوت «خرید توافقی» و «خرید تضمینی» را مورد اشاره قرار داد و افزود: مراکز خرید توافقی از طریق بخش خصوصی معرفی می‌شود و 9 مرکز خرید توافقی داریم. تفاوت در این است که وجوه مراکز خرید تضمینی را دولت پرداخت می‌کند ولی در مراکز خرید توافقی، وجوه را کارخانجات آرد سازی بخش خصوصی واریز می‌کنند و فقط دولت نظارت دارد.
وی ادامه داد: در مراکز خرید توافقی گندم را باید بالاتر از خرید تضمینی دولتی خریداری کنند که تا امروز 1250 تن خرید توافقی انجام شده است، ابراز داشت: مثلاً بر اساس اطلاعیه شرکت‌های خصوصی که به اداره ما هم ارسال شده، یک ساعت بعد از تخلیه وجوه کشاورزان واریز شده است.
مشکل کشاورزان، فرسودگی ماشین آلات کشاورزی و تأخیر در پرداخت تضمینی است
صفر زهدی یکی از کشاورزان در مایان سفلی که 32 سال است گندم می‌کارم و سپس به کشت کلزا و گلرنگ و جو و... هم اقدام کرده است. با وی در مورد خرید تضمینی گندم و مشکلات کاشت آن همصحبت شدیم.
وی با بیان اینکه امسال با برادرانم 12 هکتار گندم کاشتم که 2.5 تا 3 تن در هکتار برداشت داریم، گفت: به خاطر کاهش بارش‌ها راندمان برداشت از هر هکتار کاهش یافته است چراکه در سال‌های قبل، ما تا 7 و 8 تن گندم دیم برداشت کرده‌ایم.
زهدی، تأخیر در پرداخت گندم تضمینی را یکی از مشکلات کشاورزان دانست و افزود: سیلو به قیمت هر کیلو 5 هزار تومان خریداری می‌کند که معمولاً تا دو هفته پرداخت می‌شود در حالی که بخش خصوصی حداکثر دو روزه پرداخت می‌کند.
وی عدم به نوسازی ماشین آلات و گسترش مکانیزاسیون کشاورزی را از جمله نیازهای بخش کشاورزی عنوان کرد و ابراز داشت: 80 درصد کمباین‌ها فرسوده است و به دلیل قیمت بالای دستگاه‌ها، امکان وثیقه گذاری و خرید کمباین جدید وجود ندارد چراکه یک کشاورز نمی‌تواند وثیقه 6 میلیاردی در بانک کشاورزی بگذارد و تسهیلات مکانیزاسیون کشاورزی دریافت کند.
این کشاورز گندم کار، با انتقاد از اینکه در مورد مصرف آب کشاورزی هم اداره آب حق برداشت را کاهش داده است، خاطر نشان کرد: اگر می‌خواهند کشاورزی رونق یابد، نمی‌توان مانع برداشت آب شد. چگونه است که وقتی جریمه پرداخت می‌کنی می‌توانی آب بیشتری استفاده کنی ولی برای استفاده صحیح اجازه داده نمی‌شود؟
بازه زمانی پرداخت خرید تضمینی گندم به 15 روز رسیده است
در ادامه، علی‌اکبر نژادرضا، مدیر سازمان تعاون روستایی آذربایجان شرقی در تشریح نحوه و معیارهای قیمت گذاری خرید تضمینی گندم، گفت: قبلاً قیمت گذاری در شورای عالی اقتصاد بررسی می‌شد ولی از امسال شورای خرید در وزارت جهاد کشاورزی تشکیل یافت و از انجمن‌های صنفی، اتحادیه تعاون روستایی و بنیاد ملی گندم کاران هم نظرخواهی کردند و پس از آنالیز، قیمت گندم به دستگاه‌های اجرایی جهت خرید از کشاورزان ابلاغ شد.
وی اضافه کرد: قبل از عید، قیمت خرید تضمینی 4000 تومان اعلام شده بود ولی بعد از عید به 5000 تومان در هر کیلو افزایش یافت که اقدام مناسبی برای ترغیب افزایش کاشت گندم در کشور بود. ضمن اینکه اکنون بازه زمانی پرداخت خرید تضمینی گندم به 15 روز رسیده است.
برای اولین بار؛ ایفای نقش نماینده کشاورزان در تعیین قیمت خرید تضمینی گندم
اسفندیار ابوالحسن‌زاده، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی آذربایجان شرقی هم با بیان اینکه قبلاً انجمن‌های صنفی کشاورزی و گندم کاران نقشی در تعیین قیمت نداشتند، افزود: نمایندگان کشاورزان از امسال در این موضوع نقش محوری دارند و حرف کشاورزان را به شورای عالی اقتصاد در زمینه قیمت گذاری ابلاغ می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه خرید فقط از کشاورزان صورت می‌گیرد در غیر این صورت، از سلف‌خر و کمباین داران با معرفی جهاد کشاورزی خریداری می‌شود، ابراز داشت: توصیه می‌شود که کشاورزان هم فقط به مراکز خرید تضمینی تأیید شده بفروشند، چراکه مراکز دولتی پرداخت وجوه را تضمین می‌کنند ولی اگر خارج از این مراکز، خرید و فروش شود، تضمینی برای پرداخت وجوه نیست همانطوری که در یکی از شهرهای جنوب استان این اتفاق افتاد و منجر به کلاهبرداری از کشاورزان منطقه شده بود.
تلاش برای گسترش کشت قراردادی در استان
علی‌اکبر نژادرضا، مدیر سازمان تعاون روستایی آذربایجان شرقی در مورد طرح کاشت قراردادی هم توضیح داد و گفت: این طرح برای اطمینان بخشی از حجم تولید است تا میزان تولید و خرید آن مشخص شده و تضمین شود.
وی افزود: امسال برای اولین بار در استان کلزا را با 9 درصد بالای قیمت تضمینی خریداری شد که حاصل کشت قراردادی با کشاورزان بوده است.
مدیر سازمان تعاون روستایی آذربایجان شرقی، در مورد زمان خرید تضمینی در استان، اظهار داشت: خرید تضمینی به دلیل تفاوت فصل برداشت در این استان با سایر استانها، محدودیت خاصی ندارد ولی تا دهم شهریور ماه همه مراکز باز است و بعد از آن تا آخر شهریور تنها چند مرکز برای خرید گندم فعال خواهد بود.
وی ادامه داد: ما فقط از کشاورزان و فقط تولید سال جاری را خریداری می‌کنیم و یا از کمباین داران و سلف خرها با معرفی جهاد کشاورزی خریداری می‌کنیم که از واسطه‌ها خرید انجام نمی‌شود.
نحوه قیمت گذاری گندم کشاورزان در مراکز خرید؟
اسفندیار ابوالحسن‌زاده، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی آذربایجان شرقی در مورد نحوه قیمت گذاری گندم کشاورزان در مراکز خرید را یادآور شد و افزود: کارشناس تشخیص کیفیت گندم در هر مرکز خرید داریم که بر اساس «افت مفید» و «افت غیرمفید» قیمت گذاری، خرید و پرداخت می‌شود.
وی افزود: در خرید تضمینی، 4 درصد افت مفید و یک درصد افت غیر مفید لحاظ می‌شود که آن هم بر اساس پاکی گندم در آزمایشگاه‌های سیلوها تعیین و پرداخت می‌شود. افت غیر مفید مانند خاک و شن است که در گندم شناسایی و از قیمت کاسته می‌شود. ضمن اینکه اکیپ‌های بازرسی داریم تا از دستورالعمل‌های ابلاغی در خرید تضمینی گندم از کشاورزان عدول نشود.
ضرورت افزایش خرید تضمینی و توافقی کلزا در آذربایجان شرقی
به گزارش تسنیم، علاوه بر اهمیت خرید تضمینی گندم در استان، خرید تضمینی دانه‌های روغنی هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. «کلزا» هم یکی از بهترین دانه‌های روغنی است که باید مراکز خرید تضمینی فعال شوند.
اکنون که با پیگیری وزارت جهاد کشاورزی و اصلاح الگوی کشت، سطح زیر کشت کلزا در حال گسترش است، از جهت تناوب کشت با گندم و کنترل علف‌های هرز پس از گندم هم اهمیت دارد.
در این حوزه نیز کشت قراردادی رونق یافته و با اعلام سازمان جهاد کشاورزی استان، خرید توافقی بیش از خرید تضمینی بوده است. در کشت قراردادی کلزا که در این استان داشتیم، قیمت خرید توافقی 9 درصد بالاتر از خرید تضمینی بود که در راستای تأمین نقدینگی برای تهیه کود و سم، برداشت محصول و استفاده از کمباین تسهیل گری شد.
تا امروز هم 1500 تن خرید صورت گرفته که به دلیل افت تولید با بارشِ کم و افزایشِ درجه حرارت، نسبت به سال قبل کاهش اندکی را شاهد هستیم که امیدواریم در این حوزه هم با افزایش سطح زیر کشت، به خودکفایی اطمینان بخش در حوزه گندم و دانه‌های روغنی دست یابیم.
انتهای پیام/111/ ع
