همپای کاروان | پیکی که پاسخ امام(ع) به نامه جناب مسلم را به کوفه رساند / دو عبرت تاریخی در دو منزلگاه

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا،‌ کاروان امام حسین علیه‌السلام که حرکت اصلی خود را مصادف با ایام عرفه و از مکه آغاز کرده بود، قبل از رسیدن به سرزمین نینوا (کربلا) از منزلگاه‌های مختلف عبور و یا گاهی در آنجا به مدت یک شب توقف می‌کرد. در برخی از این منزلگاه‌ها اتفاقاتی رخ می‌داد که در آنها درس‌های سازنده‌ای نهفته است و می‌تواند مایه عبرتی برای جویندگان معرفت باشد.

امام حسین روز شنبه 12 ذی‌حجه به وادی «عقیق» رسید و گفته شده در آنجا عون و محمد، فرزندان جعفر طیار، به ایشان ملحق شدند. از وادی عقیق تا مکه چهار منزل فاصله است. فقیهان شیعه وادی عقیق را میقات عراقیان و اهل شرق می‌دانند. این مکان شامل مسلخ، غمره و ذات عرق است. بیشتر فقها احرام از هر یک از این مکان‌ها را جایز می‌دانند. شماری از آنان احرام از ذات عرق را منوط به حال اضطرار کرده‌اند. (جواهر الکلام، ج18، ص10) بنابراین در این محل برخى براى حج محرم مى ‌شدند و به مکه نزدیک‌تر از ذوالحلیفه بوده است. گفته شده ذات عرق، از نام کوهی در نزدیکی مکه گرفته شده است. (معجم‌البلدان)

 شیخ جعفر بن نماء حلّی می‌گوید « پس از حرکت از صفاح، امام مسیر حرکت را تا وادی عقیق ادامه داد»  ابن نما ادامه می‌دهد: در این محل بود که امام مردی از بنی‌اسد را ملاقات کرد که اسم او « بِشر بن غالب» است. حضرت درباره اهل کوفه از وی پرسید و او گفت: «القُلوبُ مَعَک و السُیوفُ مَع بَنی‌امیه.» یعنی دل‌ها با شماست، اما شمشیرها با بنی‌امیّه. آن حضرت فرمود: «صَدَقتَ یااخا بَنی اسَد.» ای برادر بنی اسد، راست گفتی» (  مثیرالاحزان ص 42)

از این عبارت به راحتی می‌توان به شرایط سیاسی و فرهنگی آن دوران پی برد و نیز این نتیجه را گرفت افرادی هستند که قلب‌شان به سوی اهل عترت تمایل دارد، اما قلبشان با عمل‌شان یکسان نیست و چه بسا قلم و عِلمشان به نفع دشمنان اسلام کار کند. چه بسا عاقبت این افراد کمتر از کوفیان نباشد؛ لذا امام حسین با قیامشان بارها صفات و خصلت‌های کوفیان را در معرض همگان قرار داد تا درس عبرتی برای سایر مسلمانان در طول تاریخ بشریت باشد. 

کاروان حسینی روز یکشنبه 13 ذی حجه به «وادی صفرا» وارد شد و در آنجا دو تن از یارانش به نام مجمّع و عبّاد به او پیوستند. این وادی از لحاظ جغرافیایی در  مدینه قرار دارد و دارای درختان خرمای زیاد و کشت و زرع فراوان و  چشمه‌سارهای گوناگون است. «وادی صفرا» در مسیر حجاج بیت‌الله الحرام قرار دارد.  در این مکان،‌ «مجمّع بن زیاد» و «عبّاد بن مهاجر» که آن زمان اطراف مدینه بودند، امام  را ملاقات کردند و همراهی خود را تداوم بخشیدند تا اینکه در کربلا به مقام رفیع شهادت رسیدند. به گفته برخی، «مجمع بن زیاد» یکی از اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله بود و در جنگ‌های بدر و احد حضور داشت.

از این داستان می‌توان نتیجه گرفت هرکه طالب هدایت باشد،‌ خداوند او را در صراط مستقیم قرار می‌دهد و چه هدایتی شیرین‌تر از اینکه انسان مؤمن در محضر و معیت امام عالم به رتبه و درجات فضل دست یابد. 

کاروان امام حسین در روز سه شنبه 15 ذی حجه به «حاجز» رسید. در این مکان بود که امام برای دومین بار «قیس مسهر صیداوی» را به‌سوی کوفیان فرستاد. او نامه دوم مسلم را همراه با «عابس بن شبیب» به امام حسین  رساند. ماجرا از این قرار بود که پس از بیعت کوفیان با مسلم، وی نامه‌ای به امام نوشت و بیعت کوفیان را به اطلاع ایشان رساند و بعد قصد کرد این موضوع را در قالب نامه‌ای به امام حسین اطلاع دهد. امام پس از دریافت نامه مسلم، قیس را از وادی حاجز روانه کوفه کرد. وی در این سفر، جواب امام به نامه مسلم را به همراه داشت. این اتفاق در اواسط ماه ذی‎الحجه رخ داد و در زمانی بود که مسلم بن عقیل به شهادت رسیده بود.

انتهای‌پیام/