تییام یابنده: اگر نمیتوانیم دقیق بگوییم سینمای اکسپریمنتال چیست، لااقل بگوییم چه نیست! /سینمای تجربی مؤلف است
تییام یابنده درباره ضرورت برگزاری همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران با محوریت سینمای تجربی عنوان کرد: فیلمسازان جوان باید تاریخ سینمای تجربی را بدانند. این سینمای مؤلف است که از همه عناصر تصویر مثل هندسه در روایت استفاده میکند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، تی یام یابنده فیلمساز و مدرس سینما درباره اهمیت تمرکز سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران بر «فیلم تجربی» گفت: فرصت حضور در همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران و امکان بوجود آمده برای مطالعه در حوزه فیلم کوتاه بسیار حائز اهمیت است. هر چقدر از نظر ساختاری و روایی بتوانیم آگاهی درستی نسبت به تجربه در حوزه فیلم کوتاه داشته باشیم، بنیان و پایه خوبی برای سینمای بلند هم خواهد بود. در مسیری که سینمای کوتاه تا به امروز پیموده است، شاهد کپی کردن فیلمهای بلند در حوزه سینمای کوتاه هستیم و به نوعی «تجربه» در حال فراموشی است. سینمای تجربهگرا که در زبان و گرامر سینما حکم مؤلف را دارد، فراموش شده است. به همین دلیل در این دوره بصورت تخصصی در شورای آموزشی انجمن سینمای جوانان ایران، بحث سینمای تجربی مطرح شده است.
وی افزود: افراد فعال در حوزه سینمای کوتاه تجربی معدود هستند؛ دکتر الستی، آقای پوراسماعیلی، شهرام مکری، من و فیلمسازانی مانند آقای اصلانی و آقای عیاری که در این حوزه کار میکنیم. آگاهی نسبت به فضای سینمای تجربی در بین فیلمسازان کوتاه هنوز کم است. کارها غالباً قصهگو و از جنس درامهای اجتماعی هستند. موضوع همایش سوم بصورت تخصصی بر این مبحث طراحی شده تا درباره آن تحلیل ارائه شود. نشستهای تخصصی هم در این زمینه خواهیم داشت و خانم عاطفه خادمالرضا از خانمهای فیلمسازی که کار تجربی کردهاند و در تورنتو حضور دارند، در این نشستها ما را همراهی خواهند کرد. به نظرم در سینمای تجربهگرا خانمها حضور پررنگتر و جسورانهتری نسبت به آقایان داشتهاند و درست این بود که در این زمینه هم از حضور یکی از کارگردانان زن استفاده کنیم.
یابنده ادامه داد: حتی در مباحث آموزشی هم یک واحد درسی با موضوع سینمای اکسپریمنتال یا تجربهگرا نداریم. برای همین تصمیم گرفته شده است در این همایش درباره این موضوع بیشتر تحقیق و بررسی شود.
وی درباره کمکاری در حوزه سینمای بلند و کوتاه برای ساخت کارهای تجربی هم گفت: سینمای تجربی تاریخی دارد که کمتر به آن اشاره میشود. همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران خروجیهایی برای استفاده بهعنوان منابع علمی نیز خواهد داشت. امروز ما هیچ کتابی در حوزه سینمای تجربی به زبان فارسی نداریم. البته من به شخصه در این فرآیند متونی را ترجمه و تألیف میکنم تا به این جریان برسیم. با این وجود حتی یک کتاب جیبی هم در این زمینه نداریم. قدرت و لزوم برگزاری این همایش فرصت ترجمه و پژوهش درباره سینمای تجربی و ارائه مکتوب نتایج آن به عزیزان علاقهمند است.
این پژوهشگر و مدرس سینما تأکید کرد: باید در این همایش پایه علمی داشته باشیم و اگر نمیتوانیم دقیق بگوییم سینمای اکسپریمنتال چیست، لااقل بگوییم چه نیست. اینگونه نباشد که استفاده از هر فیلتر و دست بردن در صداگذاری بهعنوان سینمای تجربهگرا معرفی شود. فیلمسازان جوان باید تاریخ سینمای تجربی را بدانند و بدانند این سینما یک مؤلف است که از همه عناصر تصویر مثل هندسه، صدا، ریتم و حتی زمان در روایت استفاده میکند. تاریخ همه این موارد را مرور خواهیم کرد تا با پایه علمی، قابلیت رجوع فیلمسازان جوان را داشته باشد. در این حوزه کمبود منابع داریم و باید بتوانیم این خلأ را جبران کنیم.
یابنده درباره تأثیر برگزاری همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران بر رغبت فیلمسازان جوان به سینمای تجربی هم گفت: بسیار به این تأثیرگذاری امیدوارم. البته این بستگی به منابع و خروجیهایی که در همایش منتشر میشود دارد. ما تا قبل از این هیچ مرجع و همایش تخصصی در این حوزه نداشتیم و انتخاب این موضوع در این همایش از همین منظر بسیار حائز اهمیت است. باید بتوانیم سینمای فرمگرا را از سینمای تجربهگرا جدا کنیم. سینمای فرمال آبستن سینمای اکسپریمنتال است. باید این موضوع را برای علاقهمندان بسط دهیم. امیدم این است که خروجیهای تألیفی و ترجمهای دوستان در این همایش بتواند منبع جدی برای استفاده علاقه مندان شود.
وی افزود: اگر سه سرفصل «شناخت»، «تاریخ بصری» و «کارکرد در سینمای داستانی» در این تألیفات وجود داشته باشد، بسیار میتواند کمککننده باشد. فیلم کوتاه تجربی زبان شناخت و تجربه شخصی فیلمساز برای ورود به سینمای بلند است اما همه این فرصت را از دست میدهیم. گویی همه سینمای کوتاه ما نسخههای کوتاهشده از فیلمهای بلند داستانی ما است. در حالی که میتوان همین سوژههای سینمای داستانی بلند را با فرمهای متفاوت در سینمای کوتاه تجربه کرد، اما ما این کار را نمیکنیم و مدام سراغ روایتهای خطی میرویم.
این کارشناس سینما با اشاره به فیلمهای تجربی موفق روز سینمای دنیا مانند «1917» و «انگل» تأکید کرد: شبیه خیلی از این فیلمها را باید پس از چهار دهه تمرکز بر فیلمسازی دفاع مقدس و سینمای اجتماعی، ما میساختیم اما چرا این اتفاق نیفتاده است؟! دلیلش فاصله گرفتن ما از فرم است. این همایش میتواند به تغییر این شرایط بسیار کمک کند.
سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران به دبیری سعید پوراسماعیلی و دبیری علمی احمد الستی 24 آذر ماه 1400 در بخشهای مقالات پژوهشی، جستارهای آزاد و ترجمه با محوریت سینمای تجربی برگزار میشود. آخرین مهلت ارسال چکیده مقالات به این رویداد 30 مرداد 1400 است. متن کامل فراخوان در سایت انجمن سینمای جوانان ایران به نشانی www.iycs.ir آمده است.
انتهای پیام/