ای خدا ما را کربلایی کن / نوحه‌ای در دستگاه راست پنجگاه+فیلم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مناطق مختلف ایران، نوحه‌های خاص خودشان را دارند. بیشتر این نوحه‌ها قدمتی به درازای چند قرن پیدا می‌کنند و تاریخ مشخصی را نمی‌توان برای آنها عنوان کرد. در این میان اما تطبیقِ این نوحه‌ها بر گوشه‌های آوازی موسیقی ایرانی از نکات بسیار مهم است. فراموش نکنیم که بیشتر مداحان قدیمی، بر دستگاه‌ها و آوازهای موسیقی ایرانی مسلط بوده‌اند و نوحه‌هایشان را براساس همین دستگاه‌ها و آوازها می‌ساختند و می‌سرودند.

مداحان و شاعرانی که براساس اصالت‌های هنری کارشان را انجام می‌دادند، تلاش‌شان این بود که شان و منزلتِ مجلسِ عزاداریِ سید و سالار شهیدان را حفظ کنند.

یکی از این نوحه‌های قدیمی متعلق به منطقه ورامین است. راوی اصلی این نوحه هاشم شهرام‌یار هستند. این نوحه در دستگاه «راست پنجگاه» شکل گرفته و با گوشه‌ی «نغمه» آغاز می‌شود و در ادامه به گوشه‌ی «عراق» می‌رود. دستگاه «راست پنجگاه» در فضاهای مذهبی کمترین استفاده را داشته است. حتی در موسیقی ایرانی هم، دستگاه «راست پنجگاه» به نسبت دیگر دستگاه‌ها و آوازهای موسیقی ایرانی، کمتر مورد استفاده قرار گرفته است.

متین رضوانی‌پور در سال 1386 این نوحه را در شهرستان ورامین، شهرک مدرس ثبت و ضبط کرده است.

در ادامه ویدیویی را می‌بینید که در آن متین رضوانی‌پور به عنوان خواننده و پژوهشگر، این نوحه‌ را روایت می‌کند و جزئیات آن را شرح می‌دهد:

دم نوحه:

این دل تنگم عقده‌ها دارد
گوئیا میل کربلا دارد

ادامه نوحه:

می‌روم بینم در کجا زینب
شِکوِه از شمر بی‌حیا دارد

ای خدا ما را کربلایی کن
مجلس ما را کبریایی کن

می‌روم بینم حضرت عباس
در کجا دست از تن جدا دارد

می‌روم بینم در کجا اکبر
تیرُ در پیکر از جفا دارد

می‌روم بینم قاسمِ داماد
در کجا دست در خون حنا دارد

می‌روم بینم در کجا لیلا
نوعروس خود در بغل دارد

انتهای پیام/