بزرگترین تهدید علیه حزب حاکم ترکیه چیست؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه، علت اصلی عدم تحقق اهداف سند 2023 را با مردم در میان گذاشت.

اردوغان در تازه ترین سخنرانی خود، اصلی ترین دلیل عدم موفقیت در تحقق اهداف سند 2023 را، از دست رفتن انرژی دولت و حزب حاکم، به خاطر مقابله مداوم با تنش های داخلی دانست. به عبارتی دیگر، او به سنت مرسوم چند سال اخیر خود، هیچ تقصیر و مسئولیتی بر گردن نگرفته و باز هم توپ را به زمین مخالفین انداخت.

اردوغان اعلام کرده که اگر تنش های داخلی روی نمی داد و احزاب مخالف، تا این اندازه دولت و آکپارتی را مشغول نمی کردند، رسیدن به اهداف سند بالادستی 2023 میسر و ممکن بود.

اما باید پرسید: آیا چنین چیزی واقعیت دارد؟ پاسخ چنین است: مسائلی همچون حملات گاه و بیگاه تروریستی پ.ک.ک، لطمات داخلی و کودتای نافرجام سال 2016 و انتقادات مداوم احزاب مخالف، بخشی از وقت و انرژی دولت برآمده از آکپارتی را گرفت.

اما واقعیت این است که به گواه بسیاری از موسسین سابق این حزب، دلیل اصلی شکست های پیاپی دولت آکپارتی، نه سخنان و هشدارهای مخالفین و لطمات تروریست ها و کودتاگران، بلکه دور شدن رهبر حزب و حلقه نخست یاران او، از اهداف اصلی حزب است.

اگر تا دیروز، تنها چپ ها، کمالیست ها، دموکرات ها، دوستداران پ.ک.ک و شاگردان گولن از عملکرد دولت اردوغان انتقاد می کردند، حالا بخش قابل توجهی از تحلیل گران محافظه کار طرفدار اردوغان نیز به انتقاد از او روی آورده اند و آشکارا از این سخن می گویند که با این وضعیت، نمی توان ادامه داد.

عبدالرحمان دیلیپاک از روزنامه نگاران محافظه کار مشهور که همواره مدافع اردوغان و حزب عدالت و توسعه بوده، دو عکس متفاوت از دو سخنرانی اردوغان را منتشر کرده است.

عکس بالا مربوط به سخنرانی اردوغان در میدان اصلی شهر قهرمان مرعش در سال 2018 میلادی است. همچنان که در عکس دیده می شود، هیچ فضای خالی باقی نمانده و هواداران کل میدان را پر کرده اند.

اما عکس پایین سخنرانی اردوغان در همان میدان در شهر قهرمان مرعش را نشان می دهد که مربوط به 3 روز پیش است.

عبدالرحمان دیلیپاک در توضیح تفاوت این دو عکس، چنین استدلال کرده که بی توجهی به خواسته های مردم، باعث شده شمار شنوندگان و حاضرین در سخنرانی 2021 تا این اندازه کاهش پیدا کند.

او معتقد است که قدرت و ثروت آکپارتی، به دست یک قشر و طبقه خاصی افتاده که توجهی به اهداف حزب ندارند و به اصل ضرورت فقرزدایی و مبارزه با فساد مالی، عقیده ندارند. در نتیجه آکپارتی، روز به روز ضعیف تر می شود و با نخستین انتخابات، قدرت را از دست خواهد داد.

یکی دیگر از فعالان سیاسی و تحلیل گران مشهور جناح اسلامگرا و محافظه کار جامعه ترکیه، انتقاداتی جدی در مورد عملکرد فعلی حزب عدالت و توسعه مطرح کرده و معتقد است که این حزب، برخلاف سابق، توجهی به فقرزدایی ندارد.

شوقی ییلماز از شاگردان قدیمی اربکان، بزرگترین تهدید علیه حزب عدالت و توسعه را توضیح داده و معتقد است که این تهدید، به مراتب از هر مساله سیاسی و امنیتی داخلی و خارجی مهم تر است. او در یادداشت اخیر خود، به عنوان «هشدار آشپزخانه»، سخن از این به میان آورده که گرای مواد غذایی و خالی ماندن سفره ها و یخچال های مردم، در مدت زمانی کوتاه، طومار حزب حاکم را در هم می پیچد.

در ادبیات سیاسی ترکیه، عبارتی به نام «آتش سوزی در آشپزخانه» (Mutfakta yangın) وجود دارد. به نظر می رسد، دقیق ترین و مناسب ترین معادل این عبارت در زبان فارسی، چیزی نیست مگر عبارت «سفره های خالی».

تحلیل گران ترکیه معتقدند که یکی از اسباب و علل بسیار مهم به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، این بود که دیگر احزاب ترکیه، امتحان خود را پس داده و نتوانسته بودند به مطالبات اقتصادی مردم پاسخ دهند و واقعاً در سال 2000 تا 2002 میلادی، فقر، تورم و گرسنگی، میلیون ها خانوار ترکیه را در شرایط دشوار قرار داده بود.

در نتیجه آنان به آکپارتی رای دادند تا از گرسنگی نجات پیدا کنند. اتفاقاً این هدف محقق شد و تیم اقتصادی حزب عدالت و توسعه در سالیان نخست، نیرو و توان خود را صرف این اقدامات کرد:

1.جذب سرمایه گذاری خارجی.

2.مبارزه بی امان با فساد مالی و برچیده شدن بساط رشوه و رانت.

3.بازاریابی، افزایش تولید و قدرتمند کرد بخش صادرات.

4.بالا بردن میزان استخدام و حل نسبی معضل بیکاری.

5.طراحی و تدوین سیاست های مالی و پولی دقیق به منظور کاهش مالیات، گمرک و پایین آوردن هزینه تمام شده کالا و در نتیجه کاهش مشهود تورم.

6.پرورش مدیران اقتصادی کارآمد و پاکدست.

7.پرهیز از تجمل گرایی و اسراف.

8.عدالت در توزیع درآمدها و منابع کشور.

نگاهی اجمالی به وضعیت کنونی ترکیه و عملکرد حزب عدالت و توسعه در 5 سال اخیر، نشان دهنده این است که این حزب، تقریباً از تمامی اهداف و برنامه های اولیه خود، فاصله گرفته است.

بر اساس تجربه سیاسی و تاریخی، باید بیان کنم که نگرانی ما این است: ما از آشپزخانه آمده ایم. یعنی اولین وعده های ما این بود که سفره ها و یخچال ها را پر می کنیم. به وعده خود هم عمل کردیم. اما حالا، وضعیت  آشپزخانه خطرناک است! من هشدار می دهم. کوچک شدن سفره ها، خالی شدن سفره ها را جدی بگیرید.

این حزب، با وعده پر کردن سفره ها آمد. حالا که سفره ها دارند خالی  می شوند، صاحبان همان سفره های خالی، در نخستین انتخابات، دولت را کنار می زنند. بگذارید یک تجربه جالب را با شما در میان بگذارم.

یکی از سیاستمداران روسیه، در دیدار با مدودف نخست وزیر، از او می پرسد: روبل در برابر دلار شکست خورده، وضعیت اقتصادی کشور خراب است. چطور ادعا می کنید که می توانید 60 درصد رای بگیرید؟ نخست وزیر روسیه به یخچال کوچک گوشه دفترش اشاره کرده و می گوید: پاسخ شما آنجاست. ما هیچوقت و تحت هیچ شرایطی اجازه نمی دهیم یخچال خانواده ها خالی شود. در نتیجه، آنها عمق مشکلات اقتصادی کشور را حس نخواهند کرد».

شوقی ییلماز در ادامه از عملکرد آکپارتی انتقاد کرده و گفته است:«برخی از مشاورین رئیس جمهور و اقتصاددان های دولت، گزارش هایی ارائه می دهند و تصوراتی ایجاد می کنند، که هیچ نسبت و انطباق با واقعیت عینی زندگی مردم ندارد. مقامات دولت ما باید بر بازار نظارت کنند و آتش آشپزخانه را با اقدامات فوری فرو بنشانند. علاوه بر این، اجازه ندهد که عقل سیاسی آنها تحت تاثیر اقتصاددانانی قرار بگیرد که قصد دارند واقعیت را پنهان کنند.

اقلام اساسی غذایی مانند گوشت، زیتون، پنیر و تخم مرغ بسیار گران شده اند. اجاره خانه، صورتحساب برق و گاز طبیعی و همه نیازهای دیگر، بسیار بسیار بالا رفته و تامین هزینه ها از عهده مردم خارج است.  

قبلاً، ما در ساعات شمارش رای، یک دلخوشی بزرگ داشتیم و وقتی که با رقبا در حالت برابر بودیم، می گفتیم: آرای محلات فقیرنشین و حاشیه شهر برسد، معادله عوض می شود. همین طور هم می شد. صندوق های محلات پایین شهر همه به ما رای داده بودند. اما حالا برعکس شده است. حالا شرایطی داریم که فقرا و گرسنگان، دلیلی برای رای دادن به آکپارتی ندارند و این وضعیت خطرناک را باید جدی گرفت».

هادی اُز ایشیک از تحلیل گران طرفدار آکپارتی که صاحب چند موسسه رسانه ای است، در مورد سخنان شوقی ییلماز گفته است: «او یک نویسنده مخالف نیست. برادر بزرگ همه ماست و کسی است که به تقوا، تجربه و دانش سیاسی و حسن نیت، شهرت دارد. اگر این هشدارها را جدی نگیریم، نمی توانیم از مردم توقع رای داشته باشیم».

حال باید دید آیا حزب عدالت و توسعه برای گذر از این وضعیت دشوار راهی پیدا می کند، یا سفره های خالی، این حزب را از قدرت کنار خواهد زد.

انتهای پیام/