به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، خبر سفر بشار اسد رئیس جمهور سوریه به مسکو و دیدار او با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، بازتابی گسترده در رسانههای جهان و منطقه داشت.
نوع مواجهه رسانههای ترکیه با خبر دیدار پوتین ـ اسد، اهمیت خاصی دارد، چرا که ترکیه همواره یکی از طرفهای درگیر در پرونده سوریه بوده است و هر نوع تحولی در مورد این کشور، مورد توجه تحلیلگران و کارشناسان سیاسی استانبول و آنکارا قرار میگیرد.
پیام پوتین برای آنکارا
رسانههای ترکیه معتقدند که سخنان ولادیمیر پوتین در دیدار با بشار اسد، حاوی موضع نهایی مسکو و مخالفت پوتین با سیاستهای اردوغان در پرونده سوریه است.
اغلب روزنامههای امروز چاپ ترکیه، خبر سفر اسد به مسکو و دیدار او با پوتین را در صفحه نخست بازتاب داده آن را رویدادی مهم تلقی کردند.
سه روزنامه جمهوریت، سوزجو و قرار که هر سه از روزنامههای منتقد حزب حاکم ترکیه بهشمار میآیند، رویکرد مشترکی در قبال دیدار پوتین و اسد داشتند.
روزنامه جمهوریت که بهعنوان یک رسانه مهم نزدیک به حزب جمهوری خلق و کمالیستها شناخته میشود، چنین تحلیل کرده است که سخنان ولادیمیر پوتین در دیدار با بشار اسد، در واقع در چهارچوب همان ضربالمثل قدیمی «به در میگویم دیوار بشنود»، پیامهای سرپوشیده و خاصی برای آنکارا ارسال کرده است.
جمهوریت بر این سخن ولادیمیر پوتین انگشت گذاشته است: «هر نیروی خارجی که خارج از نظارت سازمان ملل و خارج از خواست و دعوت دولت رسمی سوریه در این کشور حضور دارد، باید جمع کند برود». جمهوریت معتقد است که دو مخاطب این سخن پوتین، واشنگتن و آنکارا هستند.
روزنامه سوزجو که با 400 هزار نسخه تیراژ روزانه، بهعنوان پرفروشترین روزنامه ترکیه شناخته میشود و مهمترین روزنامه لاییکها و کمالیستهای ملیگرای مخالف اردوغان است، چنین تحلیل دارد: «پوتین و اسد در مسکو دست در دست هم. آنکارا باید سخنان پوتین را بهروشنی درک کند. پوتین خواهان خروج نیروهای آمریکایی و ترکی از خاک سوریه است».
روزنامه قرار نیز که اساساً یک رسانه محافظهکار نزدیک به گل، باباجان و داود اوغلو است، پا را آنسوتر نهاده و چنین تیتری را بهکار برده است: «تهدید نیروهای مسلح ترکیه».
این روزنامه نوشته است: «در سخنان پوتین، به نام کشورها اشاره نشد اما او بهشکلی هوشمندانه، توصیفاتی بهکار برد که تنها آمریکا و ترکیه را در بر میگیرد».
چرا باید ترکیه نگران باشد؟
کشته شدن 3 نظامی درجهدار ترکیه در ادلب و افزایش روزافزون نفرت و خشم از اقدامات افراطی مخالفین سوری تحتالحمایه آنکارا در عفرین و دیگر مناطق اشغالی، واقعیت غیر قابل انکاری است که نشان میدهد ترکیه در پرونده سوریه، مرتکب خطاهای بزرگی شده و با گرفتاریهای بزرگی روبهرو است.
در ماههای اخیر، حضور نزدیک به 4 میلیون آواره و پناهجوی سوری در بسیاری از استانهای ترکیه به یک دردسر اجتماعی تبدیل شده است و مردم در برابر این موضوع حساس شدهاند. احزاب مخالف نیز، مداوماً تلاش میکنند مردم را متوجه این موضوع کنند که آوارگان سوری تقصیری ندارند و باید از دولت اردوغان انتقاد کرد.
کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق گفته است: «از پناهجویان نفرت نداشته باشید، آنها بیگناه هستند، خشم شما باید متوجه حزب و دولتی باشد که بهخاطر اهداف سیاسی، اینهمه آواره را بهدنبال کشورمان کشاند و از جنگ حمایت کرد».
کارت مذاکره و مخالفین سوری
ترکیه امیدوار است در مذاکرات ژنو و در جریان فعالیت کمیته تدوین قانون اساسی، امتیازات طلایی فراوانی برای مخالفین تحت حمایت خود به دست بیاورد اما شواهد نشان میدهد که چنین زمینه و امکانی وجود ندارد.
دیروز گیر پدرسون، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه پس از پایان سفر به دمشق، مستقیماً به ترکیه رفت و با سالم المسلط، رئیس ائتلاف نیروهای ملی مخالف دولت سوریه و انس العبده، رئیس کمیسیون مذاکره سوریه در استانبول دیدار کرد، همچنین هادی البحرا، نایبرئیس مخالفان در کمیته قانون اساسی سوریه نیز از طریق ویدئوکنفرانس در این نشست شرکت کرد.
المسلط در توئیت خود درباره این دیدار نوشت: «در این دیدار، از نتایج سفر آنها و تلاشهایشان برای پیشبرد روند سیاسی مطلع شدیم. از طریق نماینده خود از سازمان ملل، درخواست خود را مطرح کردیم تا قطعنامه بینالمللی 2254 صرفاً به تدوین قانون اساسی محدود نشود و همه راههای سیاسی باز شود».
در پایان باید گفت، در چند سال گذشته، در روابط آنکارا ـ مسکو، تحولات مهمی صورت گرفته است و دولت اردوغان کاری کرده است که ترکیه برای نخستین بار در تاریخ جمهوری، روابطی را با مسکو پیش ببرد که متضمن همکاریهای استراتژیک و مهمی در حوزههای زیر است:
انرژی هستهای و احداث نیروگاه اتمی آک کویوی ملاتیا بهدست دانشمندان و مهندسین روسی.
انتقال گاز روسیه از زیر دریای سیاه به ترکیه و اروپا (ترک استریم).
خرید سامانه موشکی اس400 از روسیه.
همکاری گسترده سیاسی ـ امنیتی بین ترکیه، روسیه و جمهوری آذربایجان در جنوب قفقاز و تغییر معادلات.
فعالیت دهها شرکت عمرانی و پیمانکاری ترکیه در روسیه.
درآمد 5میلیارددلاری آژانسهای گردشگری ترکیه از ورود توریستهای روسی.
با این حال و علیرغم روابط گسترده و مهمی که بین روسیه و ترکیه به وجود آمدهاست، این دو کشور در پرونده سوریه اختلافات مهم و بنیادینی دارند. دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه، هنوز هم خواهان سقوط دولت بشار اسد است و بیش از یکصد و پنجاه هزار نیروی شبهنظامی سوری را زیر چتر حمایت و نفوذ خود گرفته و ساختار غیرقانونی و غیررسمی دولت موقت مخالفین سوری را سرپا نگه داشته است اما روسیه معتقد به حفظ بقای دولت رسمی سوریه است. ترکیه مناطقی از سوریه را بدون خواست و مجوز دولت دمشق اشغال کرده است اما روسیه با اذن رسمی در سوریه پایگاه احداث کرده است.
روسیه معتقد به ضرورت پایان دادن به ابهام و بلاتکلیفی در پرونده ادلب است اما ترکیه همچنان از آشوب و سردرگمی مرتبط با حضور دهها گروه جهادگر افراطی و تروریستی در ادلب بهعنوان یک آلت عمل و کارت فشار استفاده میکند.
اگرچه ترکیه و روسیه، در پرونده لیبی نیز اختلافاتی دارند اما بدون تردید، مهمترین و برجستهترین اختلاف نظر سیاسی ـ امنیتی و دفاعی بین مسکو و آنکارا، مسئله سوریه است و وابستگیها و منافع اقتصادی، کاری کرده است که ترکیه نمیتواند به رویکردها و انتقادات روسیه، بیاعتنا باشد و بتواند بهسادگی از کنار آن بگذرد.
ترکیه در شرایطی در پرونده سوریه مورد انتقاد دوست و شریک مهمی بهنام روسیه قرار گرفته است که از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا نیز، تحسین و حمایت قابلتوجهی دریافت نکرده و بهعبارتی روشن در این ماجرا، تنها مانده است.
بهخلاف تصور و انتظار مقامات آنکارا، حمایت از هزاران نیروی شبهنظامی مخالف اسد و گرد آوردن چندین گروه و ائتلاف مخالفین سوری و اشغال بخشهایی از خاک این کشور، نتوانسته است باعث شود که قدرتهای منطقه و فرامنطقه، در شرایطی قرار بگیرند که ناچار شوند امتیاز خاصی به ترکیه دهند.
انتهای پیام/+