بیست و یکمین سال انتفاضه دوم فلسطین؛ وجه تمایز و مهمترین دستاورد آن

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، 28 سپتامبر سال 2000 میلادی، آریئل شارون، مشهور به قصاب صبرا و شتیلا- که عضو کنست رژیم صهیونیستی و رئیس حزب لیکود بود- در اقدامی قبیح در حالی وارد صحن مسجد الاقصی شد که پیش از او هیچ یک از مقامات رژیم اشغالگر جرأت چنین هتک حرمتی را به خود نداده بودند. این تجاوز قبح شکنانه که برآمده از روح بیمار و هتاک شارون بود، انفجاری را در فلسطین به وجود آورد که هنوز هم یادآوری آن، بر جان صهیونیست ها هراس می افکند. انفجاری که چیزی نمانده بود تا موجودیت صهیونیست‌ها را بر باده بدهد و تنها با خیانت خائنان به ملت فلسطین، مانع فروپاشی رژیم صهیونیستی شد.

آغاز انتفاضه

سال 2000 میلادی که طلیعه آغاز قرن بیست و یکم محسوب می‌شد 6 سال از حضور سازشکاران فلسطینی در فلسطین می‌گذشت. اما آنها بدون آنکه بتوانند دستاوردی داشته باشند با مانع تراشی‌ها و امروز و فردا کردن‌های رژیم صهیونیستی روبرو می‌شدند. نشست‌های سال 2000 کمپ دیوید دوم در جولای همان سال، یعنی کمتر از 2 ماه قبل بدون نتیجه رها شده بود و یاسر عرفات در حالی آن نشست را رها کرده بود که عملاً دو هفته در اقامتگاه کمپ دیوید زندانی شد تا شرایط ایهود باراک را بپذیرد اما با ممانعت یاسر عرفات ناتمام رها شده بود. این امر همه آنهایی را که روزگاری در توهم به نتیجه رسیدن سازش و مذاکره با رژیم صهیونیستی بودند ناامید کرد.

  یاسر عرفات و اسحاق رابین در کمپ دیوید دوم پیش از انتفاضه الاقصی  

کلید انتفاضه را شارون زمانی کلید زد که 28 سپتامبر در اقدامی بی‌سابقه و وقیحانه به صحن مسجدالاقصی وارد شد. او در این اقدام شنیع، طی اظهاراتی اعلام کرد مسجدالاقصی یک مکان یهودی خواهد ماند. این اقدام شارون از هما آغاز با مقاومت و اعتراض فلسطینی‌ها مواجه شد و در درگیری‌هایی که در همان زمان به وجود آمد کمتر از 10 فلسطینی به شهادت رسیدند. برخی آمار متفاوت تا 20 کشته را نیز ذکر کرده‌اند. اما همین اقدام شارون موجب شد تا انتفاضه‌ای شعله ور شود که 5 سال به طول انجامید.

روز 29 سپتامبر 2000 فلسطینیان با حضور گسترده در نماز جمعه پس از اقامه نماز به تظاهرات پرداختند نتیجه این تظاهرات درگیری شدید با پلیس رژیم صهیونیستی بود که منجر به کشته شدن دهها فلسطینی و زخمی شدن صدها نفر شد. آتش این اعتراض به تمام فلسطین کشیده شد و تمام کرانه باختری و نوار غزه در آتش انتفاضه مسجدالاقصی فرو رفت.

وجه تمایز انتفاضه دوم، حرکت مسلحانه ملت فلسطین

مقاومت فلسطین که از سال 1987، مبارزه جمعی با اشغالگران را در انتفاضه سنگ تجربه کرده بود طی این سال‌ها خود را برای مبارزه‌ای جدی‌تر مسلح کرده بود. با شروع انتفاضه، تمامی گروه‌های مقاومتی با سلاح‌های خود وارد میدان مبارزه با رژیم صهیونیستی شدند. در همین زمان دستگاه امنیتی حکومت خودگردان که نهادی تازه تأسیس محسوب می‌شد قریب 35هزار سلاح در اختیار داشت. فلسطینی‌هایی که در این دستگاه حضور داشتند در بسیاری موارد با سلاح‌های دستگاه امنیتی وارد مبارزه شدند و این سلاح ها نیز علیه صهیونیست‌ها به کار گرفته شد. در کنار این دو دسته سلاح، مردم عادی نیز طی سلاح‌هایی را که طی سال‌ها قبل در خانه‌های خود داشتند به میدان مبارزه آوردند.

حضور مسلحانه ملت فلسطین در مبارزه با اشغالگران مهمترین وجه تمایز انتفاضه دوم با انتفاضه سنگ در سال 1987 بود. به گونه‌ای که سلاح‌های به کارگرفته شده تنها به سلاح‌های فردی ختم نشد و برخی ادوات انفجاری و ضد زرهی نیز در این انتفاضه به کار گرفته شد. به طوری که دهها تانک مرکاوای ارتش رژیم صهیونیستی در این مبارزات منهدم شد.

ترور یاسر عرفات؛ واقعه‌ای که دفن شد

یکی از نکات مهم که در جریان انتفاضه دوم به وقوع پیوست و آتش انتفاضه موجب شد به کلی در میان دیگر حوادث دفن شود، مرگ مشکوک یاسر عرفات بود. یاسر عرفات 2 ماه قبل از آغاز انتفاضه دوم به طرز خفت باری از نشست کمپ دیوید بازگشت. آمریکایی‌ها در آنجا او را عملاً 2 هفته زندانی کردند تا به شروط صهیونیست‌ها برای کنار گذاشتن تمام مذاکرات گذشته و رها کردن مسئله آوارگان و قدس، به امضای توافقی جدید تن دهد. اما یاسر عرفات با آنکه در توافقنامه اسلو دچار اشتباه محاسباتی شده بود این بار آن اشتباه را تکرار نکرد و زیر بار فشار آمریکایی‌ها حاضر به امضای توافقنامه جدید نشد.

برخی اسناد و اخبار که بیش از یک دهه پس از فوت مشکوک عرفات منتشر شد، نشان می‌دهد عرفات پس از ناکامی کمپ دیوید دوم و آغاز انتفاضه به دنبال ارتباط مجدد با مبارزان مسلح در منطقه بوده، قصد بازگشت به مبارزه مسلحانه را داشت. به همین دلیل صهیونیست‌ها از سال 2002 با محاصره مقر ریاست حکومت خودگردان در رام الله مانع از ارتباط او با جهان خارج شدند. او دو سال تمام در محاصره بود و سرانجام نیز محاصره مقر وی با خبر فوت او پایان یافت. 

آزمایش‌هایی که از بقایای جسد وی یک دهه بعد به عمل آمد از وجود نوعی ماده رادیو اکتیو در جسد وی خبر می داد. اما هیچ گاه اجازه ادامه این آزمایشات و پی گیری‌های حقوقی روی این آزمایشان داده نشد.

حلقه گمشده

طی سال‌های 2009 تا 2020 محمود عباس و محمد دحلان از سوی بسیاری از اعضای جنبش فتح و سازمان آزادی بخش فلسطین از جمله ناصر قدوة، توفیق طیراوی، جبریل الرجوب و برخی مقامات درجه پایین تر این جنبش و همچین همسر و دختر یاسر عرفات به ترور عرفات متهم شده‌اند.

حلقه گمشده این مرگ مشکوک عرفات و اتهامات موجود زمانی روشن و شفاف می شود که به تاریخ پایان انتفاضه دوم نگاهی بیاندازیم. گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد هنگامی که یاسر عرفات به دلیل امتناع از سرکوب انتفاضه در محل اقامتش محاصره بود، محمود عباس در حال رایزنی با صهیونیست‌ها برای پایان دادن به انتفاضه بود.

عکس‌هایی که پس از فرار دحلان در سال 2007 از خانه او در نوار غزه به دست آمد، نشان می‌دهد او در جریان انتفاضه دوم با مقامات امنیتی و فرماندهان ارتش رژیم صهیونیستی ارتباط مستقیم داشته است. برخی مقامات فتح اعلام کرده‌اند که محمود عباس و محمد دحلان در دیدارهای مخفی که با مقامات رژیم صهیونیستی داشته‌اند از عرفات بدگویی کرده، خواستار کنار رفتن او شده‌اند.

محمود عباس یکسال پس از فوت عرفات در انتخابات سال 2005 برجای او نشست و با امضای توافقنامه آتش بس با صهیونیست‌ها – که عرفات حاضر نشده بود زیر بار آن برود- رسماً به انتفاضه دوم پایان داد.

مهمترین نتیجه انتفاضه؛ اخراج صهیونیست‌ها از نوار غزه

مهمترین دستاورد انتفاضه دوم اخراج صهیونیست‌ها از نوار غزه بود. شارون با تمام افراطی‌گری‌هایش به این نتیجه رسیده بود که حضور در نوار غزه نه تنها نتیجه‌ای برای صهیونیست‌ها نخواهد داشت بلکه هر روز هزینه‌هایی را بر آنها بار خواهد کرد که توان پرداخت آن برایشان بسیار سنگین است. لذا در حالی که مخالفانی جدی در رژیم صهیونیستی داشت، با خروج از حزب لیکود و تأسیس حزب تازه تأسیس کادیما، لایحه‌ای را کنست رژیم صهیونیستی تصویب کرد تا از نوار غزه خارج شود. این اولین بار بود که صهیونیست‌ها پس از اشغال فلسطین جایی را خالی می کردند. آنها 15 آگوست 2005 توافقنامه را امضا کردند و در 12 سپتامبر 2005 آخرین مرحله خروج از نوار غزه را اجرایی کردند که طی آن 21 شهرک نوار غزه با بیش از 8 هزار صهیونیست ساکن آن مجبور به خروج از نوار غزه شدند.

تغییر در ساختار دستگاه امنیتی حکومت خودگردان

یکی از اقداماتی که بر اثر انتفاضه دوم در فلسطین توسط صهیونیست‌ها اجرا شد، تغییر ماهوی دستگاه امنیتی حکومت خودگردان بود. دستگاه امنیتی خودگردان که توسط فلسطینی‌ها اداره می‌شد با احساس همدردی با هموطنان فلسطینی‌اش در انتفاضه مشارکت جدی کرد و سلاح این دستگاه در انتفاضه به روی صهیونیست‌ها گشوده شد. لذا آنها به طور جدی به فکر تغییر این دستگاه افتادند.

سال 2005 ایالات متحده یک افسر اطلاعاتی با سابقه خود در منطقه غرب آسیا به نام «دایتون» را مأمور ایجاد تغییر ماهوی در دستگاه امنیتی حکومت خودگردان کرد. دایتون با ایجاد تغییر در تمامی ساختارهای این دستگاه، این ساختار امنیتی را متحول کرد تا در آینده بلای جان صهیونیست‌ها نشود. اقداماتی که هنوز پابرجا است و فشار روی فلسطینی‌های کرانه باختری را به شدت بالا برده است. به گونه‌ای که امروز خود صهیونیست‌ها نسبت به انرژی متراکم شده در کرانه باختری اظهار نگرانی می کنند.

انتهای پیام/