به گزارش خبرگزاری تسنیم، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در چهل و یکمین سالگرد آغاز دفاع مقدس، از کتاب «دشمن، پشت دروازههای شهر (روایت مقاومت مردمی آبادان – 1359)» رونمایی کرد. قابلذکر است مراسم رونمایی با توجه به وضعیت ناشی از شیوع ویروس کرونا بدون حضور رسانهها برگزار شد.
تاریخنگاری دفاع مقدس ازجمله وظایف مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس میباشد که با توجه به اسناد و مدارک مستدلی که در اختیار دارد توسط محققین و پژوهشگران این مجموعه به نگارش درمیآید. تاریخنگاری دارای محورهای مختلفی است، ازجمله تاریخنگاری با محوریت پرداختن به نقش مقاومت مردمی در ابعاد مختلف سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی در طول هشت سال جنگ تحمیلی که بهعنوان یکی از حوزههای اصلی تاریخنگاری دفاع مقدس موردتوجه پژوهشگران و نویسندگان قرار گرفته است. در این میان کتاب «دشمن، پشت دروازههای شهر» نمونه بارز یک کتاب پژوهشی است که به روایت مقاومت مردمی آبادان پرداخته است. بهمنظور آشنایی بیشتر با این اثر با اکبر رستمی، مدیر گروه مطالعات و جغرافیای نظامی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس و نعمتالله سلیمانی خواه نویسنده این کتاب به گفتوگو نشستیم.
* دشمن، پشت دروازههای شهر؛ روایتگر فرهنگ مقاومت
در ابتدا رستمی، مدیر گروه مطالعات و جغرافیای نظامی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس به اهمیت تاریخنگاری پرداخت و با بیان اینکه تاریخنگاری دفاع مقدس جمهوری اسلامی ایران در برابر تجاوز دشمن بعثی بیشتر مبتنی بر توصیف و تبیین رویکردها، راهبردها و اقدامات و عملکرد گروهها و نخبگان نظامی بوده و کمتر به نقش مردم و توده عادی جامعه در جنگ پرداخته است، گفت: با توجه به اینکه یکی از دلایل و علل اصلی موفقیت رزمندگان اسلام در هشت سال جنگ تحمیلی وجود روحیه مقاومت و پایداری در نزد آنان بوده است، لذا پرداختن به آن امری ضروری و انکارناپذیر است. اما اینکه چگونه این مقاومت در ابتدای جنگ بهعنوان یک فرهنگ برخاسته از عقاید و ارزشهای دینی و انقلابی شکل گرفت و سپس بهتمامی ابعاد جامعه تسری پیدا کرد کمتر موردتوجه واقع شده است.
وی اظهار کرد: مقاومت مردم آبادان در برابر تجاوز دشمن بعثی را میتوان یک پدیده تاریخی در آن مقطع زمانی به شمار آورد که بعدها در صورتبندی هویت و حیات اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران اسلامی نقشی بیبدیل ایفا کرد. کتاب «دشمن پشت دروازههای شهر» به نویسندگی نعمتالله سلیمانی خواه، روایتگر چگونگی انجام این مقاومت مردم و شکلگیری فرهنگی است که در طول دوران دفاع مقدس به یک عنصر اصلی و تعیینکننده در گفتمان سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی جامعه ایران تبدیل شد.
مدیر گروه مطالعات و جغرافیای نظامی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با بیان اینکه در این کتاب پژوهشی که با رویکرد توصیفی- تبیینی است نویسنده تلاش داشته تا به این پرسش پاسخ دهد که چرا آبادان سقوط نکرد؟ گفت: به همین منظور در کتاب «دشمن، پشت دروازههای شهر» تلاش شده است تا ضمن برخورداری از یک ساختار روایی حماسی با تکیهبر اسناد موجود در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس و سایر آرشیوهای نظامی و غیرنظامی، یادداشتها، خاطرات، مصاحبهها و تاریخ شفاهی رزمندگان و فرماندهان آن دوره، اثری مستند پیرامون مقاومت 45 روزه در خرمشهر و شکلگیری فرهنگ مقاومت بهعنوان یک فرهنگ تأثیرگذار در طول دوران دفاع مقدس تولید کند.
* کتاب «دشمن پشت دروازه شهر» یک کتاب ملی است
در ادامه نعمتالله سلیمانی خواه نویسنده کتاب «دشمن، پشت دروازههای شهر» با اظهار به متمایز بودن کتاب «دشمن پشت دروازه های شهر» با سایر کتابهایی که تابهحال به نگارش درآورده است، گفت: در واقع کتاب «دشمن پشت دروازه های شهر» یک کتاب مقاومتی است و از نظر ادبیات، متفاوت است. ضمن اینکه یک کتاب پژوهشی و تحقیقی و قابل استناد است. از نظر قلمی و سبک نوشتن نیز حالت حماسی و ملی دارد.
وی با تأکید بر اینکه کتاب «دشمن پشت دروازه شهر» یک کتاب ملی است و از نظر سبکشناسی هم یک کار ادبی است که با کارهای دیگری که در حوزه ادبیات و تاریخ دفاع مقدس نوشته شده است فرق دارد، افزود: در اینجا من هم از سبک رئال و واقعگرایی استفاده کردهام و هم از سبک سورئال و هم تحقیق و پژوهش برای مطالب بیانشده انجام شده و برای موضوعات مطرحشده سند آورده شده است.
وی افزود: جواب من به این سؤال بزرگ که شما چرا بعدازاین همه مدت بازهم دارید درباره جنگ صحبت میکنید؟ این است که جنگ یک عبرت است، بههرحال بخشی از تاریخ نزدیک ما جنگ آنهم به مدت هشت سال بوده است. ما همیشه از جنگها و از حوادث تاریخی باید برای حالمان و برای آینده عبرت بگیریم.
سلیمانی خواه در خصوص اثرگذاری تاریخنگاری بر مردم اظهار داشت: خواندن چنین کتابهایی با این سطح از نوشتن علاوه بر اینکه میتواند تأثیرات آنی روی افراد بگذارد، میتواند آنها را به تأمل و به تفکر وادار کند که آیا ما آمادگی لازم را در مواجهه با منازعات و جنگها داریم. چنین کتابهایی که از گذشته نزدیک ما دارد صحبت میکند میتواند بسیار راهگشا باشد که مردم به چه شکلی این کارها را انجام میدادند. این کتاب به نگارش در آمد بهعنوان اینکه عبرتی باشد و مردم و مخاطبها بتوانند استفاده کنند برای کسب تجربه و کسب علم و آگاهی از اینکه چگونه با سختیهای زندگی، سختیهای فرهنگی، سختیهای اقتصادی مواجه شوند.
وی در خاتمه با تأکید بر اینکه کتاب «دشمن، پشت دروازههای شهر» مقدمهای برای نگارش چندین جلد کتاب در حوزه مقاومت آبادان است، عنوان کرد: اولین باری که من این پروژه را ارائه دادم یازده جلد کتاب بود، ولی به علت سنگین بودن پروژه و زمانبر بودن آن را تبدیل به یک جلد کتاب کردیم. این کتاب در واقع خلاصه و چکیدهای از هزاران مطلب و موضوع است.
انتهای پیام/