مدیریت جامع حوزه آبخیز؛ راهکار مدیریت خشکسالی/ الزامات کاهش آسیب پذیری در برابر خشکسالی چیست؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم؛ احد وظیفه رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی در وبینار علمی «تشریح ابعاد خشکسالی کشاورزی سال زراعی 1400-1399» که در پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری برگزار شد، گفت: با توجه به کسری موجود مخازن و کاهش آبدهی رودخانه ها، به خصوص در جنوب غرب کشور، انتظار ترمیم قابل ملاحظه جریان های سطحی و آب سدها در کوتاه مدت حداقل طی دو ماه آتی وجود ندارد.

رییس مرکز ملی خشکسالی با اشاره به اینکه با توجه به بارش خوب هفته گذشته در استان های مرکزی کشور، کشت دیم در حال حاضر در این مناطق میسر است و برای کشت در بخش های جنوب غرب کشور، پیش بینی های کوتاه مدت و هفتگی مورد توجه قرار گیرد، افزود: با لحاظ وضعیت موجود و کم بارزشی پاییز جاری و علیرغم فرض بارش نرمال برای زمستان با احتمال بالا کمبودهای آبی کشور ترمیم نخواهد شد و تنش آبی در بخش های مختلف در برخی مناطق تداوم خواهد یافت. بنابراین لحاظ شرایط کم آبی در سال آبی در مدیریت بخش های مختلف ضرورت دارد.

وظیفه خاطر نشان کرد: برنامه های بخشی، استانی و ملی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت برای سازگاری هر چه بیشتر و بهتر با شرایط کم بارشی و افزایش دما می بایست در اولویت دولت، بخش خصوصی و جومع مختلف قرار گیرد.

به گفته رییس مرکز ملی خشکسالی توسعه فرهنگ صرفه جویی و اقدامات عاجل برای جلوگیری از هدررفت و اسراف در همه بخش های مصرف می بایست مورد توجه قرار گیرد و بکارگیری همه تبلیغی و اطلاع رسانی ضرورت دارد.

همچنین مرتضی میری «عضو هیئت علمی گروه خشکسالی و تغییر اقلیم پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری» گفت: بر اساس گزارش سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری طی سال 1399، مساحت مجموع عرصه های طبیعی 69.37 درصد از کل مساحت کشور را شامل می شود.

به گفته میری بر اساس گزارش ارائه شده مراتع 44.46 درصد از مساحت کل کشور و 64 درصد از مجموع مساحت عرصه های طبیعی تشکیل می دهد.

عضو هیئت علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری خاطر نشان کرد: بر اساس گزارش سازمان جنگل ها میانگین برداشت گیاهان مرتعی در کشور 10.7 میلیون تن می باشد. طی سال زراعی جاری مقدار گیاهان مرتعی قابل برداشت در سطح مراتع کشور نسبت به سال گذشته 37 و نسبت به دوره طولانی مدت 40 درصد به دلیل خشکسالی کاهش پیدا کرده است.

محمدرضا کوثری «عضو هیئت علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری» نیز در این وبینار با اشاره به عواقب اقتصادی اجتماعی و زیست محیطی خشکسالی گفت: از عواقب اجتماعی خشکسالی می توان به مهاجرت، منازعات محلی، تنش های سیاسی، قحطی و تهدید سیری شکمی و همچنی از جمله عواقب اقتصادی می توان کاهش تولید، افزایش هزینه های تولید، خسارت به تولیدات دامداری، کاهش هزینه های تولید، کاهش نیروی برق آبی اشاره کرد. همچنین کاهش منابع آبی، فرسایش خاک، گردوغبار، افت تنوع بیولوژیکی، آتش سوزی های طبیعی، هجوم آفات از عواقب خشکسالی است.

عضو هیئت علمی پژوهشکده آبخیزداری با اشاره به اینکه شرایط موجود ما در رابطه با خشکسالی به شدت آسیب پذیر کرده و بی تعارف مهمترین عامل در این زمینه نبود نگاه زیرساختی است، افزود: خشکسالی به تنهایی مدیریت نمی شود و مدیریت صحیح آن در گرو مدیریت سایر مخاطرات آن هم بر مبنای توسعه زیرساخت ها است.

وی با اشاره به اینکه رویکرد مدیریت جامع و یکپارچه لازم است و مدیریت ریسک باید در قالب مدیریت یکپارچه حوزه های آبخیز باشد، اظهار داشت: زیرساخت های لازم برای کاهش آسیب پذیری در برابر خشکسالی عبارت است از: زیرساخت بانک داده و تحلیل داده، زیرساخت فرهنگی، زیرساخت اداری، زیرساخت ملی، زیرساخت اجرایی.

عضو هیئت علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با تاکید بر اینکه دو شرط صحیح مدیریت خشکسالی، پایش و پیش بینی است، گفت: بدون پایش و پیش بینی خسارت های جانی و مالی حداکثر است و در صورتی که با انجام این کار و همچنین مدیریت صحیح خسارت ها حداقل می شود.

انتهای پیام/