گسترش خشکسالی در چهارمحال و بختیاری/ مناطق پرآب به صحرایی تشنه تبدیل شده‌اند
گروه استانها - با توجه به خشکسالی‌های پیش آمده یکی از مواردی که آب زیادی مصرف می‌کند، فضای سبز شهری است که نیاز است در کاشت گونه‌های گیاهی تجدید نظر شود و در آبیاری آن‌ها شیوه‌های جدیدتری اتخاذ شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، یکی از بخش‌های مهم در ساختار شهری فضاهای سبز است که سالانه هزینه‌های زیادی برای آن صرف می‌شود فضای سبز از سالیان گذشته در همه مناطق کشور ما به صورت چمن‌کاری درآمده است که نیاز به آب زیادی دارد.
این گونه گیاهی اگرچه بسیار چشم‌نواز است اما اساساً گیاهی مربوط به مناطق خشک جهان نبوده و در کشورهای بسیار پربارش اروپایی و آمریکایی و بخش‌هایی از آفریقا با بارش سالانه بیش از 1000 میلیمتر رشد می‌کند اما در کشور ما با بارش حدود 220 میلیمتر با هزینه بسیار گزاف این گونه گیاهی در فضاهای شهری کاشته و به صورت مداوم آبیاری شده و حتی در اوج گرمای روزهای تابستان آبیاری چمن‌های فضای سبز انجام می‌شود.
ایران کشوری است که در منطقه خشک کره زمین قرار دارد و از سال‌ها قبل خشکی چشمه‌ها و رودهایش پیش‌بینی می‌شد اما کاشت چمن در فضاهای سبز شهری در اقصی‌نقاط آن حتی شهرهای کویری رواج روزافزون یافت و آبیاری آن به هر طریقی بود انجام شد، در برخی شهرهای پرآب‌تر از آب چاه‌ها و در برخی دیگر از آب قنات‌ها و آب‌انبارهای قدیم که دیگر کاربرد زیادی نداشت استفاده می‌شد.
آبیاری چمن‌های فضاهای سبز شهری رواج لجام گسیخته‌ای پیدا کرد تا بحران آب روز به روز بیشتر شد، در این میان استان چهارمحال و بختیاری که تامین کننده آب دو رود بزرگ کشور و به عبارتی 11 درصد آب کشور بود نیز در طرح چمن‌کاری قرار گرفت و این امر به سرعت در همه شهرهای آن فراگیر شد.
لزوم اتخاذ راهکارهای جایگزین برای آبیاری فضای سبز شهری
شهرکرد مرکز این استان دارای چاه‌های آب بود و دشت شهرکرد نیز با فرونشست جدی روبرو نبود اما هشدارهای گاه و بیگاه در مورد بحران بی‌آبی به گوش می‌رسید و توصیه به صرفه‌جویی مصرف‌کنندگان خانگی به سرحد نهایی رسیده بود.
پاسخ مدیران اما به سوالات رسانه‌ها در باب چگونگی آبیاری فضاهای سبز در شرایط کم‌آبی، همان استفاده از آب چاه و ادعای مبنی بر غیرقابل شرب بودن این آب‌ها و عدم نیاز به آب چاه‌ها در شهرکرد بود اما امروز روی دیگر سکه مشاهده می‌شود و دیگر با بحران کم‌آبی مواجه نیستیم بلکه فاجعه‌ای به نام بی‌آبی در حال نزدیک‌تر شدن به زندگی انسان است و طبیعت، کشاورزی و صنعت را نیز دچار چالش‌های جدی کرده است.
اکنون که خشکسالی و انتقال بی‌رویه آب از مناطق پرآب به مناطق خشک و کویری دست به دست هم داده و مناطق پرآب را نیز تبدیل به صحرایی تشنه کرده است اندیشیدن به راهکارهای جایگزین نیاز ضروری بوده و در کاهش بخشی از فاجعه بی‌آبی موثر خواهد بود.
در این شرایط استفاده از آب مصنوعی به منظور شرب، تصفیه فاضلاب برای مصارف صنعتی و کشاورزی، کشت ارقام گیاهی اصلاح‌نژاد شده و کم‌آب‌بر کشاورزی، کاشت گیاهان متناسب با اقلیم و شرایط جغرافیایی منطقه در فضاهای سبز شهری، فرهنگ‌سازی بهینه‌سازی مصرف خانگی و کشاورزی، استفاده از سیستم‌های آبیاری نوین، کاهش احداث صنایع در مناطق خشک و عدم انتقال آب به مناطق کویری می‌تواند به وجود آب در سفره‌های زیرزمینی کمک بزرگی کند.
اما در حال حاضر بخش‌های زیادی از فضاهای سبز شهری دارای گیاهان پرآب‌بری همچون چمن است که باید تدابیر مناسب برای آبیاری میزان موجود و عدم افزودن بر این میزان انجام شود. یکی از این راهکارها و تدابیر راه‌ندازی تصفیهخانه جهت برگشت آب به چرخه مصرف است که در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و آبیاری فضاهای سبز شهری می‌توان از آب تصفیه شده فاضلاب استفاده کرد.
استفاده از پساب تصفیه‌شده راهکاری مهم در جلوگیری از هدررفت آب سفره‌های زیرزمینی
احمدرضا محمدی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به وجود 9 تصفیهخانه در استان اظهار داشت: تصفیهخانه فاضلاب شهرکرد در سال 1382 در زمینی به مساحت 54 هکتار راه2اندازی شده است و 54 هزار مترمکعب فاضلاب به صورت روزانه در این تصفیهخانه از طریق شیوه لجن فعال هوادهی ممتد فاضلاب تصفیه می‌شود.
وی با اشاره به اینکه آب تصفیه شده در این تصفیهخانه در بخش‌های کشاورزی به کار می‌رود خاطرنشان کرد: استفاده از پساب تصفیه شده می‌تواند تا حد زیادی از هدررفت آب سفره‌های زیرزمینی جلوگیری کرده و آب پایدار برای بخش‌های فوق ایجاد کند.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان با اشاره به اینکه فضاهای سبز شهری نیاز به آب مصرفی شرب انسان ندارند، عنوان داشت: به منظور آبیاری گیاهان می‌توان از آب فاضلاب تصفیه شده استفاده کرد که به میزان بهره‌وری آب و کاهش مصرف آب کمک می‌کند.
تجدید نظر در کاشت گونه‌های گیاهی ضروری است
محمدرضا بیاتی، رئیس شورای اسلامی شهرکرد نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در این شهر، با اشاره به ضرورت استفاده از راهکارهای مختلف برای مصرف بهینه آب در شرایط خشکسالی و بحران آب، اظهار داشت: تصفیهخانه شهرکرد ظرفیت مناسبی برای بازگشت آب به چرخه مصرف است.
وی افزود: فاضلاب در این تصفیهخانه برای مصارف کشاورزی استفاده می‌شد که می‌توان با تصفیه مجدد بخشی از این آب برای آبیاری فضای سبز شهری استفاده و از مصرف بی‌رویه آب شرب و آب سفره‌های زیرزمینی جلوگیری کرد.
بیاتی توضیح داد: دبی آب چاه‌های شهرکرد بسیار کم شده یا خشک شده است که برای آبیاری فضای سبز شهری کفایت نمی‌کند و با توجه به قراردادی که با شرکت آب و فاضلاب استان داشتیم، از پساب تصفیه شده برای فضای سبز کنترل شده نه چمن، استفاده خواهد شد که این کار نیاز به تصفیه مجدد پساب در این تصفیهخانه داشته و در حال اجرا است.
وی تجدیدنظر در کاشت گونه‌های گیاهی و آرایش فضای سبز شهری را ضروری دانست و گفت: چمن گونه‌ای بسیار پرمصرف است که باید گونه‌های بومی از جمله برخی درختان کم‌آب‌بر و گیاهان چتری که کم‌مصرف بوده و زیبایی خاصی به شهر می‌بخشند استفاده شود.
رئیس شورای شهر شهرکرد عنوان داشت: پساب تصفیهخانه شهرکرد در بخش کشاورزی نیز استفاده می‌شود و باید از گونه‌های اصلاح نژاد شده و کم‌آب‌بر در این بخش بیش از پیش استفاده شود چه‌بسا که اکنون هم این ارقام در استان کشت می‌شوند و در صرفه‌جویی آب اثرگذار است.
انتهای پیام/7540/ش
