نگاه «حمیدرضاشکارسری» به جریان امروز انتشار کتابهای شعر/ نمیتوان با ذهنیت چهل سال پیش عمل کرد
حمیدرضا شکارسری معتقد است که جریان امروز انتشار کتابهای شعر جریانی طبیعی و مناسب با اقتضائات زمان است، انتشار بیرویه کتابهای شعر مشکلی برای ادبیات ما نخواهد داشت.
حمیدرضا شکارسری شاعر در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به انتشار کتاب شعرهایش با فرم خاص که در یک موضوع وحدت دارند اما در مفهوم با هم متفاوت هستند، و رواج اینگونه کتابهای شعر در میان شاعران گفت: طبعا وقتی شاعر از یک مرحلهای از تجربه شاعری که مربوط به سالهای اول شاعری است، عبور میکند، شعرش صرفا از الهامگونه بودن فاصله میگیرد و خواست شاعر و تعمد شاعر به نوع خاصی از آفرینش بیشتر میشود. شاعران با تجربهتر نه تنها دنبال فرم در شعرها هستند، بلکه دنبال فرم در کتاب هم هستند.
وی ادامه داد: تهیه کتاب برای یک شاعر با تجربه یک پروژه است، از جایی شروع میشود و به جایی خاتمه پیدا میکند، دغدغه من فقط نوشتن شعر یا رسیدن به یک مجموعه شعر نیست بلکه اساسا با این طریق میخواهم بگویم نوشتن یک پروژه است و مجموعهای که منتشر میشود، صرفا یک جنگ از شعر نیست یک کتاب شعر است که حاصل دغدغههای شاعر در یک مدت زمان مشخص است، چند ماه ذهنیت شاعر درگیر میشود با یک موضوع مثل مرگ، پنجره، جنگ و... از جایی شروع میشود و به جایی ختم میشود.
شکارسری در پاسخ به این پرسش که این موضوع چه اندازه در میان شاعران بروز کرده است، گفت: هنوز به گمان من عمومیت و جریان پیدا نکرده است، اما هر چه میگذرد، شاعر با تجربهتر میشود. وقتی مدت زمان طولانی مثل چند دهه از کار شاعر میگذرد، این حرکت در کار آنها بارزتر میشود، نه اینکه بیسابقه باشد. شاعران با تجربهای مثل شمس لنگرودی و .. فقط دنبال چاپ شعر با فرم خاصی نیستند، کتاب مدنظرشان است کتاب هر شاعر نمایانگر کارنامه شاعر در یک دوره مشخص است. لزوما اینگونه نیست که شاعر هر چه شعر در یک دوره سروده را جمع کرده و آنها را در یک کتاب منتشر کرده باشد، البته این نوع نگاه به کتاب شعر هنوز یک جریان نیست.
وی انتشار بیرویه کتابهای شعر در سالهای اخیر را که برخی از جمله آسیبهای حال حاضر شعر معاصر میدانند، را اشتباه ندانست و گفت: هر گفتمانی یک ضرورتها و مختصاتی با خودش دارد، روزگار ما روزگار خاصی است، چاپ و انتشار کتاب در آن بسیار راحتتر از گذشته اتفاق میافتد، اقتضائات این روزگار با روزگاری که من و امثال بنده کارمان را شروع کردیم، متفاوت است، با این شرایط چاپ کتاب نیز اقتضائات خودش را دارد، نمیتوان انتظار داشت که یک شاعر امروز با همان ذهنیت شاعر 40 سال پیش به جریان چاپ کتاب نگاه کند،.
شکارسری گفت: امروز تحت تاثیر فضای مجازی نوع نوشتن به سمت کوتاهنویسی و سادهنویسی حرکت کرده است، فضای کرونایی که در دو سال گذشته بر جهان و ایران حاکم شده است، کار را به جایی رسانده که انتشار کتاب سادهتر شود. در عین حال مخاطب کتاب شعر چه بسا کمتر شده است، شمارگان کتابها از چند هزار نسخه به 100 تا چند صد نسخه رسیده است، اقتضای زمان ما چنین است، نمیشود جلوی شاعران جوان را سد گذاشت که فعلا کتاب چاپ نکنند تا شعرشان پخته شود. شاعر جوان با رسیدن به تجربههای بیشتر نوعی تامل بیشتر در کارش وجود خواهد داشت. باید اجازه داد جریان شعر و چاپ شعر جریان طبیعی خود را طی کند و این جریان طبیعی اکنون اینگونه است و به گمان من نه مشکلی برای شعر و نه برای فرهنگ و ادبیات ما پیش نخواهد آمد.
شاعر مجموعه شعر «شکلهای مرگ» تصریح کرد: قرار نیست تمام کتابها شاهکارهای ادبی شوند و در تاریخ ادبیات بمانند، طبعا یک تعدادی از این کتابها میماند و میدرخشند، بسته به استمرار کار آن شاعر و به عنوان تجربه شعر او مورد استفاده قرار میگیرند، اما طبیعتاً برخی از این کتابها نیز عطش چاپ کتاب شاعر را فروکش میکند و بعد ممکن است اثری از شاعر در جهان باقی نماند.
شکارسری گفت: اجازه دهیم کارها منتشر شوند طبیعتا از بین کارها ستارهها میدرخشند. شعرها منتشر میشود زیاد هم منتشر میشوند، در این فراوانی احتمال یافتن ستاره بیشتر است. من هیچ نگرانی و مشکلی درباره انتشار این همه کتاب نمیبینم حداقل قضیه این است که بسیاری ازاین کتاب ها کتاب زرد هستند، خب باشند. همیشه ادبیات و هنر در یک ردهبندی کلی هم آثار زرد داشته و هم آثار جدی. این مخاطب است که انتخاب میکند کدام بماند.
وی در ارزیابی وضعیت کتابهای شعر موجود گفت: به گمان من مثل همیشه ما یک نمودار زنگولهای داریم تعداد کمی آثار بسیار بسیار ضعیف و بسیار بسیار زیاد آثار متوسط داریم و به تدریج این منحنی پایین میآید و دوباره بالا میرود. همیشه چنین بوده است وقتی پنجاه کتاب در سال منتشر کنیم همین آمار زنگولهای را داریم و وقتی 50 هزار کتاب هم منتشر کنیم، باز هم همین آمار زنگلولهای را داریم.
انتهای پیام/