چالشهایی که روابط عربستان و قطر را تهدید میکند
عوامل متعددی وجود دارد که میتواند روابط دیپلماتیک و تجاری میان ریاض و دوحه را بار دیگر دچار تنش کند و محاصره قطر از سرگرفته شود.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، روابط بین عربستان سعودی و قطر شکننده است؛ زیرا عوامل مختلفی وجود دارد که میتواند راه را برای از سرگیری تنشها باز کند. «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان در 9 دسامبر برای اولین بار پس از پایان محاصره دوحه توسط ریاض به قطر سفر کرد.
پایگاه الخلیج الجدید در گزارشی نوشت: محمد بن سلمان که روز چهارشنبه و در ادامه سفر دورهای خود به کشورهای حاشیه خلیج فارس برای نخستین بار پس از قطع روابط دوکشور در چهار سال پیش وارد دوحه شد ، مورد استقبال شیخ «تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر، قرار گرفت.
روابط چهار کشور عربی عربستان، امارات، مصر و بحرین با قطر اندکی پس از اولین سفر « دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا به منطقه بحرانی شد. چهار کشور عربی یادشده در پنجم ژوئن (2017) روابط دیپلماتیک با قطر را قطع کرده بودند. این کشورها قطر را به حمایت از تروریسم متهم کردند و برای عادی شدن روابط، خواستار قطع رابطه با ایران و اخراج نظامیان ترکیه از قطر و تعطیلی شبکه الجزیره شدند هر چند که این کشورها در مناسبات رسمی این شروط را انکار کردند.
در اوایل ژانویه، عربستان سعودی تصمیم گرفت که محاصره ناموفق قطر را کنار بگذارد و شروع به احیای روابط با قطر کرد که این امر همزمان با روی کار آمدن «جو بایدن » رئیس جمهور آمریکا بود. امارات، بحرین و مصر از آن زمان تقریبا اختلافات خود را با دوحه حل کردهاند.
در کوتاه مدت ممکن است که روابط دیپلماتیک و تجاری بین عربستان سعودی و قطر بهبود یابد ؛ اما با حل نشدن هر یک از مسائلی که منجر به محاصره شد، ممکن است تحولاتی رخ دهد که دوباره تنشها را بین ریاض و دوحه شعله ور کند و بار دیگر به قطع کامل روابط منجر شود که این تحولات عبارتند از:
روابط ایران و قطر
روابط میان دوحه و تهران یکی از عوامل اصلی اختلافات میان قطر و کشورهای تحریم کننده به رهبری عربستان بود. عربستان ، امارات ، بحرین و مصر زمانی که تحریم های خود علیه قطر در خرداد سال 96 را آغاز کردند، 13 شرط برای از سرگیری روابط با دوحه اعلام کردند که یکی از این شروط قطع رابطه با تهران بود.
عربستان ممکن است قطر را تحت فشار قرار دهد تا روابط دیپلماتیک خود را با ایران کاهش دهد؛ اما با توجه به تعهد دیرینه قطر به بیطرفی در تنشهای بین ایران و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، قطر در برابر این تلاشها مقاومت میکند که این امر ممکن است منجر به بنبست روابط و تشدید بالقوه تنشها میان قطر و عربستان شود که میتواند شامل قطع روابط اقتصادی، انزوای دیپلماتیک و بازگشت به محاصره کامل، یا حتی مداخله نظامی شود.
موضع رسانههای قطری نسبت به عربستان
کارنامه سیاه حقوق بشر عربستان، سیاست متزلزل ولیعهد سعودی و فساد داخلی در این کشور از موضوعات بالقوه در رسانههای قطری به ویژه شبکه الجزیره است.
پوشش چنین موضوعاتی ممکن است منجر به بازگشت ریاض به موضع سخت علیه قطر شود و عربستان احتمالاً از خلال رسانههای خود به انتقاد از دوحه بپردازد و یا با محدود کردن روابط اقتصادی برای مجازات شرکتها در قطر، چنین پوششی را تلافی کند.
رئیس جمهور جدید آمریکا
روابط عربستان و ایالات متحده از زمان روی کار آمدن جو بایدن در ژانویه نسبتاً بدون تغییر باقی مانده است. با این حال، بایدن مدعی شد که رفتار منطقهای ریاض را بیش از سلف خود زیر نظر خواهد داشت و همین امر باعث شد تا اندکی قبل از مراسم تحلیف بایدن، عربستان تصمیمی برای کنار گذاشتن محاصره قطر بگیرد.
اما اگر دولت جدیدی روی کار بیاید که همانند ترامپ و دولتهای قبلی حامی جنایتها و اقدامات عربستان باشد، چه در سال 2024 یا 2028، ممکن است ریاض را تشویق کند تا به رویکرد تهاجمی خود در قبال قطر بازگردد.
انتهای پیام/