بررسی جامع بحران آلودگی هوای کلانشهر اصفهان در جلسه شورای شهر/ راهکارهای اصلی رفع مشکلات آلودگی نصف‌جهان
گروه استانها- بررسی جامع بحران آلودگی هوای کلانشهر اصفهان و ارائه گزارش عملکرد دستگاه‌ها در این زمینه از جمله مباحث مهم مطرح شده در در بیست و یکمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر اصفهان بود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، محمد نورصالحی رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان در بیست و یکمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به آلودگی هوای اصفهان اظهار داشت: در واپسین روزهای پائیز بوده و در حالی به استقبال زمستان می‌رویم که ریه‌های شهر همانند سال‌های گذشته مجالی برای تنفس ندارد و غبار آلودگی بر چهره کلانشهر اصفهان خودنمایی می‌کند. متاسفانه معضل آلودگی هوا دیگر بخشی از زندگی روزمره شهروندان اصفهان شده و هر ساله از تعداد روزهای پاک کاسته می‌شود، از تبعات مهم آن نیز می‌توان به گسترش روزافزون بیماری‌های قلبی، ریوی و بالا رفتن آمار بیماری‌های صعب العلاج در بین مردم اشاره کرد.
وی ادامه داد: اصفهان در آلودگی هوا گوی سبقت را از سایر کلانشهرها ربوده و عنوان آلوده‌ترین شهر ایران را به خود اختصاص داده است. اصفهان از دهه‌های گذشته در چرخه نادرست توسعه قرار گرفته و شرایط اصفهان متاثر از این توسعه نامتوازن است و این مسیر غلط اکنون شهر را به یک بن بست زیست محیطی کشانده و به طور مستقیم آب و هوا 2 عامل زیستی محدود کننده در اصفهان هستند. لازم به ذکر است که وضعیت اصفهان تحت تاثیر دیگر مناطق قرار دارد و نمی‌توان سرنوشت کلانشهر مهمی همچون اصفهان را جدایی از کشور مورد بررسی قرار داد.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح کرد: ارتباط متقابل صنعت و شهر از جمله مواردی بوده که در این زمینه باید مورد توجه قرار بگیرد، این موضوع از جنبه‌های مختلف آلودگی‌های هوا، ترافیک و مهاجرپذیری قابل بررسی است، بنابراین بررسی چگونگی توسعه صنعتی برای بهبود شهر اصفهان به عنوان یک ضرورت به شمار می‌رود. در کنار وظایف مسئولان و اداره‌کنندگان شهر در جهت بهبود کیفیت زندگی و شرایط زیست محیطی، بیش از هر زمان دیگری نیازمند تغییر نگرش و رفتار مردم از طریق آموزش‌های محیط زیستی هستیم.
وی افزود: حل شدن معضلات زیست محیطی بدون در نظر گرفتن توسعه پایدار امری محال و ناشدنی خواهد بود، این در حالی است که توسعه به هر قیمتی، بدون توجه به آسیب‌های زیست محیطی و بدون آینده‌نگری خود می‌تواند بسیار مخرب عمل کند، توسعه پایدار باید بر اساس اصول و قواعد آمایش سرزمین برنامه ریزی شود. توسعه بی رویه صنایع بدون در نظر گرفتن شرایط محیط زیستی، فعالیت و استقرار صنایع آجرپزی و واحدهای سنگبری، شهرک‌های صنعتی در شعاع 50 کیلومتری، حمل و نقل و ترافیک و تغییر کاربری اراضی، نمونه‌های بارز توسعه ناپایدار در اصفهان است.
نورصالحی گفت: بدون در نظر گرفتن توجیه اقتصادی، تخریب نکردن محیط زیست و منابع طبیعی، برهم نزدن نظم اجتماعی و پایمال نکردن حقوق نسل‌های آینده نمی‌توان برای یک شهر برنامه بلند مدت در نظر گرفت، لازم به ذکر است که کلانشهر اصفهان در سال‌های اخیر با مشکلات و معضلات مختلفی در زمینه تامین آب آشامیدنی، تامین حقابه‌های کشاورزی و حقابه‌های زیست محیطی مواجه بوده و این امر موجب بروز مشکلات متعدد اقتصادی ومعیشتی، اجتماعی و امنیتی برای مردم اصفهان شده است.
هم‌اکنون در بحران به سر می‌بریم
مدیر مرکز پایش و کنترل کیفی هوای شهرداری اصفهان در این جلسه با بیان وضعیت آب و هوایی استان خاطرنشان کرد: متاسفانه صبح امروز را با شاخص 160 و وضعیت ناسالم بودن هوا برای عموم مردم در اصفهان آغاز کردیم که این رویه برای روزهای آینده نیز ادامه دارد. طی 2 سال گذشته تلفات ناشی از آلودگی هوا کمتر از تلفات ناشی از ویروس منحوس کرونا نبوده است. زمانی که صحبت از آلودگی شهر اصفهان می‌شود باید آلودگی کلانشهر اصفهان را در نظر بگیریم.
ابوالفضل خسروی اظهار داشت: آلودگی شهر اصفهان تنها مربوط به شهر اصفهان نبوده بلکه مربوط به 40 شهرداری و 40 شهر چسبیده به اصفهان نیز می‌شود و لازم است که شهرداری‌های دیگری همچون نجف‌آباد، خمینی‌شهر و غیره هم در برنامه‌ریزی‌های کاهش آلودگی هوا مشارکت داشته باشند. آلودگی هوا هم‌اکنون در اصفهان به یک بحران تبدیل شده و ما هم‌اکنون در بحران به سر می‌بریم.
وی ادامه داد: در حال حاضر متمرکز شدن 10 هزار واحد صنعتی در 8 درصد مساحت استان و همچنین جمعیت بیش از 3 میلیون نفری کلانشهر اصفهان باعث شده است که اصفهان ظرفیت هیچگونه بارگذاری جمعیتی و صنعتی نداشته باشد و لازم بوده که این موضوع در برنامه‌ریزی‌ها مد نظر قرار بگیرد.
مدیر مرکز پایش و کنترل کیفی هوای شهرداری اصفهان افزود: قانون هوای پاک به عنوان یک قانون بالادستی بوده که باید با توجه به قوانین آن برنامه‌های خود را در نظر بگیریم، قانون هوای پاک در سال 1396 به ثبت رسیده که حدود 34 ماده دارد و تنها 4 ماده آن مربوط به شهرداری‌ها است. در جلسات برگزار شده هیچگونه توجهی به سایر ماده‌های آن نمی‌شود و امید است که از این پس با پیگیری‌های انجام شده این اقدام صورت بگیرد.
عمده دلایل آلودگی هوا دلایل جهانی و بین‌المللی است
معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار اصفهان در بیست و یکمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: عمده دلایل آلودگی هوا دلایل جهانی و بین‌المللی بوده و تنها مخصوص اصفهان نیست، پدیده‌ای تحت عنوان تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین اکنون در دنیا مطرح است که موجب کمبود بارش‌ها و خشکی می‌شود، این در حالی بوده که مباحث اقلیمی همچون خشکی زاینده‌رود نیز در زمینه آلودگی کلانشهر اصفهان تاثیرگذار بوده است.
حسین حق شناس ادامه داد: پروژه‌ای در دانشگاه صنعتی انجام و هفته گذشته ارائه شد که در آن سهم منابع مختلف بر روی آلودگی شهر مشخص شده بود. ضمن تاثیرگذاری صنایع و جانمایی نامناسب آنها در اصفهان، حمل و نقل در فصول سال حدود 33 درصد تاثیرگذار بوده است.
وی بیان کرد: اصفهان در شاه‌راه ارتباطی کشور قرار دارد و خودروهای سنگین از اصفهان و یا نزدیک اصفهان نیز رد می‌شوند که در این زمینه نیز صنایع اطراف اصفهان هم موجب تردد اینگونه خودروها هستند. بر اساس مقایسه مطالعات جامعی که در سال‌های 1368، 1379 و 1391 صورت گرفته است، اصفهان گسترش زیادی از لحاظ مساحت و افزایش طول سفرهای شهری پیدا کرده به گونه‌ای که در سال 1368 میانگین سفرهای اصفهان 4 کیلومتر و در سال 1391 میانگین 10 کیلومتر بوده است.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار اصفهان خاطرنشان کرد: یکی از وظایف شهرداری در کاهش آلودگی هوا انجام معاینه فنی خودروهاست است که شهر اصفهان در این زمینه به خوبی اقدام کرده است. مرکز معاینه فنی موتورسیکلت نیز با همکاری‌های انجام شده به زودی راه‌اندازی می‌شود. عدم توسعه حمل و نقل پاک، ارزان و در دسترس، عمر بالای ناوگان حمل و نقل سنگین و افزایش خودروها نیز از دلایل افزایش آلودگی هوا است.
اصفهان پیش قدم در راه‌اندازی مرکز معاینه فنی سنگین بود
وحید مهدویان معاون شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان گفت: با توجه به انعقاد تفاهم میان شهرداری و سازمان نظام مهندسی در سال آینده اقدامات جدیدی در زمینه انرژی ساختمان‌ها صورت می‌گیرد که با تحقق این تفاهم نامه و عملی شدن آن، اقدامات موثری در راستای کاهش آلودگی هوای ناشی از مصرف انرژی صورت می‌گیرد.
همچنین عباس روحانی، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی اصفهان و حومه در ارتباطی برخط با اشاره به قانون هوای پاک افزود: بر اساس امکانات موجود در شهرداری تکالیف مربوط با حوزه هوای پاک را اجرا می‌کنیم، در حوزه کاری ما فقط کلانشهر اصفهان را مورد توجه قرار می‌دهند در حالی که شهرهای اقماری و اتوبوس و سرویس کارخانجات که اکثر آنها آلاینده نیز هستند، مورد توجه قرار نمی‌گیرند. طی سال‌های گذشته 261 دستگاه اتوبوس یورو 4 و 5 وارد کرده‌ایم.
در ادامه مجید طهماسبی، مدیرعامل سازمان حمل و نقل بار شهرداری اصفهان خاطرنشان کرد: اصفهان نخستین کلانشهری بود که مرکز معاینه فنی سنگین را راه‌اندازی کرد که علاوه بر آن کد معاینه فنی برون شهری نیز برای خودروهای سنگین فعال شد و این کار اقدام موثری در کاهش آلودگی هوا به شمار می‌رود. سامانه باریار 724 با هدف صدور مجوز تردد و بارنامه و اسناد حمل راه اندازی شده که در کمتر از 30 دقیقه به صورت غیرحضوری انجام می‌شود.
احمدرضا طحانیان، مدیرعامل شرکت متروی منطقه اصفهان نیز تصریح کرد: توسعه حمل و نقل عمومی به ویژه مترو یکی از مباحثی بوده که در موضوع توسعه پایدار مطرح می‌شود، ما به عنوان یک بهره‌بردار تمام تلاشمان این است که رسالت خود را به بهترین شکل و با کمترین هزینه انجام دهیم، اما واقعیت امر این بوده که سیستم‌های مترویی جزو گران‌ترین سیستم‌ها هستند اما صرفه اقتصادی آنها به شدت بالا است. اکنون تعداد مسافران مترو به حدود 54 هزار نفر در روز رسیده و اگر این تعداد افزایش پیدا کند ما هم می‌توانیم سهم بسزایی در کاهش آلودگی هوا داشته باشیم.
در پایان ارتباط برخط هادی منوچهری، مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری اصفهان افزود: با توجه به راهکارهای کاهش آلودگی هوا، نوسازی ناوگان تاکسیرانی در سال‌های اخیر به قوت خود ادامه داشته است. اکنون بیش از 50 درصد از ناوگان حمل و نقل عمومی کشور از جمله بیش از 50 درصد از ناوگان حمل و نقل عمومی در حوزه تاکسی فرسوده هستند. ارائه تسهیلات بر عهده دولت است اما در سال‌های گذشته به دلیل کسری بودجه این امر متوقف بود تا اینکه سال گذشته این اقدام از سوی شهرداری اصفهان انجام شد.
انگشت اتهام به سمت شهرداری نگیرید
شهردار اصفهان در این جلسه با اشاره به وضعیت آلودگی هوای اصفهان اظهار داشت: سهم عمده‌ای از ذرات معلق و آلاینده‌های گازی به صنایع برمی‌گردد، این صنایع کماکان در حال فعالیت هستند و آلاینده‌ها در حال انتشار، بنابراین نباید انگشت اتهام به سمت شهرداری گرفته شود. شورای اسلامی شهر باید از سایر دستگاه‌ها مطالبه‌گری کند تا اقدامات خود در راستای کاهش آلودگی هوا را تشریح کنند. شهرداری به سهم خود در حال تلاش است و سعی می‌کند به وظیفه خود روز به روز بهتر عمل کند اما این نباید نافی مطالبه شورا از سایر دستگاه‌ها در زمینه مبارزه با آلودگی هوا باشد.
نایب رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: شنیده‌ها حاکی از آن است که ترک فعل‌هایی از سوی بعضی از دستگاه‌های شهرداری صورت گرفته و یا در حال انجام است، اگر ترک فعلی وجود دارد باید مشخص و از آن جلوگیری شود، در این راستا از شهردار اصفهان خواستارم که در ارتباط با این موضوع تیمی را مشخص کنند تا بررسی‌های لازم در این زمینه صورت بگیرد. در راستای کاهش آلودگی هوا لازم است که اتوبوس‌های دودزای بخش خصوصی و حتی شرکت اتوبوسرانی شناسایی و جمع‌آوری شوند.
ابوالفضل قربانی افزود: اگر در داخل مراکز معاینه فنی افرادی حضور دارند که در انجام کار خود قصور و کوتاهی می‌کنند باید به شدت با این افراد برخورد و مرکز مربوطه نیز تعطیل شود. لازم به ذکر است که ترافیک سنگین و بی‌دلیل غروب در اصفهان باید برطرف شود و همچنین مسیر دوچرخه خیابان‌های استانداری، فرشادی و آخوندخراسانی به دلیل ایجاد گره سنگین ترافیکی برداشته شود چراکه استفاده لازم از آنها نمی‌شود و تنها باری را بر روی دوش محیط‌زیست گذاشته است.
سهم دولت در کاهش آلودگی هوا باید مورد بررسی قرار بگیرد
مصطفی نباتی‌نژاد، رئیس مرکز پژوهش های شورای اسلامی شهر بیان کرد: به نمایندگی از آلوده‌ترین شهر کشور و شهروندان آن، از مدیران ملی، معاون رئیس جمهور و وزارتخانه‌های صمت، راه و شهرسازی و سازمان شهرداری‌ها درخواست می‌کنم که به اصفهان آمده و در آلوده‌ترین روزهای این شهر از نزدیک شاهد وضعیت آلاینده‌ها باشند. این شهر و مردمان آن نجیب هستند، ما امین مردم هستیم و لازم است که در راستای توقعات مردم این شهر تلاش کنیم.
رئیس کمیسیون هوشمندسازی و حمل و نقل شورای اسلامی شهر اصفهان در ادامه افزود: سهم دولت در کاهش آلودگی هوا باید مورد بررسی قرار بگیرد و همچنین مشخص شود که چه میزان از این سهم عملی شده است. یک سوم هزینه ناوگان حمل و نقل عمومی را باید دولت به شهرداری‌ها پرداخت کند که متاسفانه این مقدار کاهش یافته و به نزدیک صفر رسیده است، بیشترین هزینه ناوگان حمل و نقل عمومی و بازسازی‌ها بر دوش شهرداری‌ها و شهروندان افتاده است و شهرداری توان نوسازی اتوبوس‌ها، تاکسی‌ها و غیره را ندارد. بر ما واجب است که به عنوان نمایندگان مردم، سهم دولت را برای بازسازی اتوبوس‌ها و ناوگان فرسوده خود مطالبه کنیم.
محمدرضا فلاح گفت: افرادی که از خودروهای شخصی استفاده می‌کنند و به آلودگی هوا می‌افزایند چه سهمی را به شهرداری‌ها پرداخت کرده‌اند؟ متاسفانه کسانی که موجب ایجاد آلودگی هوا می‌شوند با کسانی که از حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند، برابر هستند. لازم است که طرح تردد خودروهای شخصی در مرکز شهر پیاده‌سازی شود و کسانی که عامل ایجاد آلودگی هوا هستند، ملزم به پرداخت عوارض شوند و آن عوارض در جهت نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده شود.
در برنامه 5 ساله کشور به قانون مدیریت سبز تاکید شده است
عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان در نطق‌های این جلسه خاطرنشان کرد: در برنامه 5 ساله کشور به قانون مدیریت سبز تاکید شده است و به تصویب هیئت دولت نیز رسیده که باید آئین نامه اجرایی پیدا می‌کرد اما این موضوع مستلزم آن است تا 1درصد از بودجه دستگاه‌های اجرایی صرف آن شود که باید به این مصوبه پرداخته شود. در این قانون اعلام شده که پسماندهای عادی باید در سه دسته تفکیک شوند و دستگاه‌های اجرایی این موارد را تحویل شهرداری بدهند و گواهی نیز دریافت کنند. همچنین در ادامه این قانون شهرداری باید امتیاز خودروهای شهر را برحسب برچسب انرژی مشخص نماید.
سیدامیر سامع تصریح کرد: سازمان‌های اداری باید مدیریت سبز را به عنوان یکی از شاخص‌های مدیریت خدمات کشوری منظور کند و گزارش خود را در موضوعات محیط زیستی وآموزش‌های آن ارائه دهد، همچنین ما نیز باید به دنبال ساز و کارهایی برای این سازمان باشیم. یکی دیگر از شاخص‌هایی که از شهرداری مطالبه می‌کنیم موضوع کاهش مصرف آب هست و شهرداری‌ها می‌توانند نقش موثری در آموزش و فرهنگسازی میان مردم داشته باشند.
بهبود وضعیت هوای کلانشهر اصفهان با جاری شدن آب در زاینده‌رود
رئیس کمیسیون اقتصادی، حقوقی و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان در ادامه افزود: تسهیل عبور و مرور وسایل نقلیه از مهمترین اقداماتی بوده که لازم است شهرداری برای کاهش آلودگی هوا انجام دهد، این در حالی بوده که بر اساس طرح تفصیلی ایجاد تعدادی از خیابان‌ها باقی مانده که ایجاد آنها می‌تواند به تسهیل عبور و مرور کمک کند. نمایندگان مجلس باید پیگیری لازم را برای درنظر گرفتن ردیف‌های مرتبط با توسعه حمل و نقل مد نظر قرار دهند.
عباس حاج‌رسولی‌ها اظهار داشت: خرید اتوبوس اولویت نخست ما بوده، در حالی که در گذشته اعتبار قابل توجهی برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی از سوی دولت درنظر گرفته می‌شد که در این زمینه نیز باید از خیرین و قرض الحسنه‌ها کمک بگیریم. حفظ درختان شهر از راهکارهای کاهش آلودگی هواست، خرید پساب در دو دوره قبل شورا برای آبیاری فضای سبز انجام شد که مدیریت شهری باید این حق خریده شده را دریافت کند.
وی ادامه داد: تعمیرات اتوبوس کار بیهوده‌ای است، اتوبوس‌هایی که عمر بالای 10 سال دارند باید عوض شوند. حداقل 300 اتوبوس جدید در اصفهان نیاز هست که نیازمند یک هزار و 200 میلیارد تومان اعتبار است. برای حل این بحران که اثرات آن ایجاد بیماری‌های صعب العلاج است باید اقدامات جدی انجام شود. فراموش نشود که آب باید در زاینده‌رود جاری شود چراکه نتیجه آن بهبود وضعیت هوا در کلانشهر اصفهان است.
واکسن میزان مرگ و بستری را کاهش می‌دهد
مجید نادرالاصلی، رئیس کمیسیون آب و مناطق کم برخوردار شورای اسلامی شهر اصفهان ادامه داد: در ادامه مدیریت بودجه بدون شک به مشکلاتی برخواهیم خورد پس توصیه می‌کنم اگر بتوانیم در سال آینده با بودجه تعریف شده، پروژه‌های نیمه تمام اصفهان را به سرانجام برسانیم بهتر از ایجاد پروژه‌های جدید هست. اگر به مردم گزارش دهیم که طرح‌های نیمه تمام را کامل کرده‌ایم با دعای خیر آنان نیز مواجه خواهیم شد و باید ذهن شهر را معطوف به تکمیل برنامه‌های کامل نشده بگذاریم و این موضوع را در راهبرد خود بگنجانیم.
احمدرضا مصور، رئیس کمیسیون پایش و نظارت بر مصوبات شورای شهر اصفهان نیز اعلام کرد: قانون برای نهادهای نظارتی و دستگاه‌هایی که ذیل آنان هست وظیفه‌ای را ابلاغ کرده که هردو نظارت شکلی محسوب می‌شود و ورود آنان به نظارت ماهیتی خلاف قانون هست. هیئت انطباق نباید وارد موضوعات ماهیتی بشود چون با روند حال حاضر و نظارت آنان به لوایح جای ناظر و قانون گذار تغییر می‌کند پس باید از زمانی دیگر از این فرایند جلوگیری کرد چراکه خلاف قانون هست.
رئیس کمیسیون بهداشت و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح کرد: 2 سال است درگیر بیماری کرونا هستیم و به علت مشکلات در تأمین نیرو کادر درمان و پرستاران دچار خستگی شدند. از مردم درخواست می‌کنیم که با واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌ها کمک کنند که بیماران کرونایی ورودی بیمارستان‌ها کاهش یابد و شرایط خوب امروز حفظ شود. رعایت پروتکل‌ها به کمتر از 50 درصد رسیده که این ساده‌انگاری می‌تواند معضلاتی را به دنبال داشته باشد.
غلامحسین صادقیان افزود: بخشی از مردم نسبت به انجام واکسیناسیون بی توجه هستند. مطالعات علمی نشان می‌دهد که واکسن میزان مرگ و بستری را کاهش می‌دهد. از شهرداری نیز درخواست می‌کنیم که در کنار صدا و سیما از وسایل اطلاع رسانی برای آگاهی بخشی به مردم برای انجام واکسیناسیون استفاده کند. رشد جمعیت از مهمترین چالش‌های نظام در سال‌های اخیر است که رهبر معظم انقلاب نیز بارها نسبت به این موضوع تأکیداتی داشتند. متأسفانه شاهد اقدامات خاصی در این زمینه نبوده‌ایم. دشمن روی کندی رشد جمعیت حساب کرده و اگر از تمام ظرفیت خود در این زمینه استفاده نکنیم دچار مشکلات متعددی می‌شویم.
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از منابع آلاینده هوا در محدوده شهر اصفهان نیست، در این راستا از استاندار جوان و جهادی اصفهان می‌خواهیم که قاطعانه وارد موضوع کاهش وحل الودگی هوای شهر اصفهان شوند مشکل ما کمبود قوانین و مقررات نیست بلکه مشکل اجرا بوده و امیدوارم در این دوره از مدیریت کلان استان اقدامی موثر در خصوص آلودگی هوای شهر اصفهان صورت بگیرد.
انتهای پیام/167/ ع
