اهداف بلندپروازانه ترکیه در آفریقا
اهداف هیبریدی ترکیه در آفریقا، مجموعهای از انگیزههای سیاسی و اقتصادی را در بر میگیرد.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم ، سومین اجلاس همکاریهای ترکیه و آفریقا با پیام «شراکت تقویت شده برای توسعه و رفاه مشترک» در استانبول با شرکت نمایندگان ترکیه و کشورهای آفریقایی و به مدت دو روز در حال برگزاری است. نخستین اجلاس ترکیه و آفریقا پیشتر در استانبول و دومین دور آن نیز در گینه استوایی برگزار شد.
مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه اعلام کرده که 16 رئیس دولت و 102 وزیر آفریقایی در این اجلاس شرکت کردهاند. وی گفته است: «هدف ما این است که همراه با آفریقا پیروز شده و با هم به سوی آینده قدم برداریم. نگاه ما به روابط با آفریقا استراتژیک و بلندمدت است .»
چاووش اوغلو در نشست افتتاحیه افزود: «رئیس جمهور اردوغان با 50 سفر به 30 کشور آفریقایی بیشترین سفر را به این قاره داشته است. سازمانهای مختلف تُرک نیز فعالیتهای گستردهای در آفریقا دارند . خطوط هوایی ترکیه بلکه آفریقا را به جهان متصل میکند. سرمایه گذاران ترکیه هم در سراسر آفریقا حضور پررنگی دارند . »
در چند سال گذشته، شمار سفارتخانه های ترکیه در آفریقا به 45 سفارتخانه رسیده که در نوع خود رکورد مهمی است. اهداف هیبریدی ترکیه در آفریقا، مجموعهای از انگیزه های سیاسی و اقتصادی را دربر می گیرد.
رویای 50 میلیاردی دلاری اردوغان
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در سخنرانی خود در سومین اجلاس همکاریهای ترکیه-آفریقا اعلام کرد:« آنکارا هرگز به آفریقا و مردم این قاره پشت نکرده است . با تلاشهای مشترک، روابط ترکیه و آفریقا را به سطحی رساندیم که 16 سال پیش غیرقابل تصور بود. حجم تجارت ترکیه با قاره آفریقا از 5.4 میلیارد دلار به بیش از 25.3 میلیارد دلار در سال 2020 رسید . »
اردوغان افزود: «میزان تجارت دوجانبه با آفریقا را با تلاشهای مشترک، نخست به سطح 50 میلیارد دلار و سپس به 75 میلیارد دلار افزایش خواهیم داد . با موسسات و نهادهای مختلف خود مانند تیکا، یونس امره، بنیاد معارف، خبرگزاری آناتولی، خطوط هوایی ترکیه و هلال احمر حضور خود را در سراسر قاره آفریقا گسترش دادهایم . »
رئیس جمهور ترکیه یک وعده کمک پزشکی نیز داده و گفت: «هنگامی که روند تولید واکسن داخلی (ترکُ واک) تکمیل شود، ما واکسن خود را در اختیار برادران آفریقایی خود و در خدمت همه بشریت خواهیم گذاشت. در نظر داریم در آینده 15 میلیون دوز واکسن کرونا را با آفریقا به اشتراک بگذاریم . »
اردوغان یک بار دیگر شعار «دنیا بزرگتر از 5 است» را تکرار کرده و گفت: « نه تنها برای خودمان، بلکه برای برادران و خواهران آفریقاییمان چنین نگرشی داریم و معتقدیم که اگر قاره آفریقا با 1.3 میلیارد نفر جمعیت حق رای و تصمیم گیری در مصوبات شورای امنیت سازمان ملل متحد را نداشته باشد، چنین چیزی یک بیعدالتی بسیار بزرگ است . »
چهار هدف بلندمدت و حیاتی ترکیه در آفریقا
در چند سال گذشته، تحولاتی در سیاست خارجی ترکیه روی داده و دولت اردوغان، دست به اقداماتی زده که در نوع خود، تازه است. به عنوان مثال، سیاست بازگشت به آسیا، یک استراتژی مهم دستگاه دیپلماسی ترکیه است که بر اساس آن، ترکیه بر روی توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با کشورهای آسیایی حساب ویژه ای باز کرده است.
برخی از تحلیلگران معتقدند که در دوران زمامداری دونالد ترامپ، لطمات و صدمات بی مانندی به روابط ترکیه و آمریکا وارد آمد و در عین حال، رابطه ترکیه با اتحادیه اروپا و ناتو نیز تعریفی نداشت و به همین دلیل، ترکیه ترجیح داد سکان را سمت روسیه و آسیا بگیرد. اما تحلیل گران دیگری نیز هستند که بر این باورند ترکیه راز توسعه اقتصادی را در این می داند که بیشترین حجم ممکن صادرات خود را روانه بازارهای اروپایی کند. اما به خوبی می داند که نیاز به بازارهای جدی، یک نیاز حیاتی است و به همین خاطر، آسیا و آفریقا را در دستور کار قرا داده است.
بررسی شواهد عینی چند سال گذشته نشان می دهد که ترکیه در قاره آفریقا 3 هدف بلندمدت و حیاتی را دنبال می کند:
1. دکترین وطن آبی و اهمیت دادن به افزایش قدرت نیروی دریایی ترکیه در جغرافیای مهم شرق مدیترانه و به موازات آن، تلاش برای استفاده از منابع گازی و نفتی مدیترانه، باعث شده که ترکیه به دقت روی این جغرافیا کار کند و به این نتیجه برسد که در کنار تهدیدات مهمی همچون قبرس روم نشین و یونان، به رفقا و همراهانی نیاز دارد که موجب افزایش نفوذ و قدرت ترکیه در شرق مدیترانه و شمال آفریقا شوند. در این میان، دوستان و رفقای قدیمی حزب عدالت و توسعه در دو کشور آفریقایی بسیار مهم تونس و مصر دچار مشکل شدند و حالا ترکیه روی لیبی و چند کشور دیگر حساب باز کرده تا با استفاده از قراردادهای امنیت دریایی با این کشورها، جای پای خود را در مدیترانه و آفریقا محکم تر کند.
2. کشورهای آفریقایی ظرفیت بسیار مناسب و گستردهای برای فعالیت پیمانکاران ترکیه ای دارند. یکی از برگ برنده های مهم دولت اردوغان در چند سال گذشته در بسیاری از مناطق جهان، استفاده از قدرت و پتانسیل غیر قابل انکار شرکت های ترک است که در حوزه های عمرانی، راهسازی، شهر و مسکن، تاسیسات انرژی، لوله کشی گاز و آب، فرودگاه سازی و دیگر حوزه ها، توانمند هستند و فعالیت آنان در چند کشور آفریقایی، میلیاردها دلار ارز روانه ترکیه کرده است. با ا« که ترکیه در آفریقا، رقیب قدرتمندی همچون چین دارد، اما ظاهرا اشتراکات دینی و فرهنگی موجب ان شده که کار برای پیمانکاران ترک در آفریقا راحت تر باشد.
3. همچنان که گفته شد، ترکیه نیاز به بازارهای جدیدی برای صادرات کالا دارد و از این نظر، قاره آفریقا با توجه به مجاورت دریای مدیترانه و سهولت و ارزانی ترابری، یک مزیت عالی و بی مانند است.
4. ترکیه در سازمان ملل، نیاز به حمایت کشورهای مختلف دارد و با سیاست توسعه روابط با قاره آفریقا، در آینده از حمایت کشورهای آفریقایی بیشتری برخوردار خواهد شد.
ترکیه در کنار اقدامات سیاسی و اقتصادی در قاره آفریقا دست به سازماندهی آموزشی و فرهنگی گسترده نیز زده و آموزش گسترده زبان ترکی در دبیرستان ها و جذب دانشجویان نخبه آفریقایی از دیگر اهداف ترکیه است.
انتهای پیام/