سبک زندگی مؤمنانه زنان و دختران از منظر قرآن
ایمان، پاکدامنی، عفاف و حجاب، ذکاوت، هوش و شعور والا از جمله ویژگیهای برجسته زنانی است که در قرآن کریم به عنوان الگو معرفی شدهاند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، خدای متعال فراتر از نگاه جنسیتی به انسانها، کمال شخصیتی را در تقوا و عمل صالح میداند؛ منشی که میان زن و مرد تفاوتی ندارد و هر کسی که بتواند پرهیزکاری بیشتری داشته باشد و اعمال صالح انجام دهد، دارای منزلت بیشتری نزد خدای متعال خواهد بود. به این ترتیب است که افرادی مانند حضرت زهرا سلام الله علیها، حضرت مریم علیهاالسلام و یا آسیه همسر فرعون به عنوان الگوهایی برای زنان و مردان معرفی شدهاند.
خبرگزاری تسنیم در گفتوگو با حجتالاسلام و المسلمین رضا صدر آیینی، استاد حوزه و دانشگاه و کارشناس اسلامی، به بررسی شخصیت و جایگاه زنان در قرآن کریم پرداخته است. آن طور که این کارشناس اسلامی توضیح میدهد، خداوند نسبت به جایگاه زنان و دختران در جامعه توجه خاصی دارد و تأکید میکند که نباید هیچ نوع ظلم و آزاری نسبت به آنها روا داشته شود. بلکه ارزش والای زن باید پاس داشته شده و فرهنگ غنی اسلامی به این صورت نهادینه شود. همچنین قرآن کریم از منظر تکریم به شخصیت زنان میپردازد و حتی از آنان به عنوان الگوهای مهم در سبک زندگی یاد میکند. به عنوان مثال به طور خاص از حضرت مریم سلام الله علیها نام میبرد و شخصیت آن حضرت را مورد ستایش قرار میدهد: «وَمَریَمَ ابنَتَ عِمرانَ الَّتی أَحصَنَت فَرجَها فَنَفَخنا فیهِ مِن روحِنا وَصَدَّقَت بِکَلِماتِ رَبِّها وَکُتُبِهِ وَکانَت مِنَ القانِتینَ؛ و همچنین به مریم دختر عمران که دامان خود را پاک نگه داشت و ما را از روح خود در آن دمیدیم؛ او کلمات پروردگار و کتابهایش را تصدیق کرد و از مطیعان فرمان خدا بود.»
منزلت زنان در اسلام
با توجه به جایگاه و منزلت زنان در اسلام، این سؤال مطرح میشود که جایگاه زن به طور ویژه در قرآن کریم چگونه تبیین شده است؟
قرآن کریم از منظر تکریم به شخصیت زنان میپردازد و حتی از آنان به عنوان الگوهای مهم در سبک زندگی یاد میکند. به عنوان مثال به طور خاص از حضرت مریم سلام الله علیها نام میبرد و شخصیت آن حضرت را مورد ستایش قرار میدهد: «وَمَریَمَ ابنَتَ عِمرانَ الَّتی أَحصَنَت فَرجَها فَنَفَخنا فیهِ مِن روحِنا وَصَدَّقَت بِکَلِماتِ رَبِّها وَکُتُبِهِ وَکانَت مِنَ القانِتینَ؛ و همچنین به مریم دختر عمران که دامان خود را پاک نگه داشت، و ما را از روح خود در آن دمیدیم؛ او کلمات پروردگار و کتابهایش را تصدیق کرد و از مطیعان فرمان خدا بود.»
در جای دیگری نیز از همسر فرعون یاد میکند و او را به عنوان نمونه ایمان معرفی میفرماید: «و ضرب الله مثلا للّذین ءامنوا امرأت فرعون؛ و خداوند مثال میزند برای کسانی که ایمان آورده اند از همسر فرعون» و میفرماید: «إِذ قالَت رَبِّ ابنِ لی عِندَکَ بَیتًا فِی الجَنَّةِ وَنَجِّنی مِن فِرعَونَ وَعَمَلِهِ وَنَجِّنی مِنَ القَومِ الظّالِمینَ؛ در آن هنگام که گفت: پروردگارا! خانهای برای من نزد خودت در بهشت بساز و مرا از فرعون و کار او نجات ده و مرا از گروه ستمگران رهایی بخش.»
درواقع خدای متعال فارغ از جنسیت افراد، به تکامل شخصیتی اشاره کرده و آن را به عنوان الگو معرفی میفرماید.
ارزش ویژه دختران در قرآن
یکی از معضلاتی که سابقاً در میان مردم رواج داشت، نگاه تحقیرآمیز نسبت به زن و دختر بود. قرآن کریم در این باره نیز دستورات ویژه ای داده است.
همین طور است. خداوند نسبت به جایگاه زنان و دختران در جامعه توجه خاصی دارد و تأکید میکند که نباید هیچ نوع ظلم و آزاری نسبت به آنها روا داشته شود. بلکه ارزش والای زن باید پاس داشته شده و فرهنگ غنی اسلامی به این صورت نهادینه شود.
حتی خداوند با رویکرد و ادبیاتی خاصی از اینکه مردان نگاه فرودستانه به زن و دختر داشته باشند، نهی کرده و آ نرا با باورهای دینی و اسلامی در تضاد دانسته است: « و اذا الموءودة سئلت بأىّ ذنبٍ قتلت؛و در آن هنگام که از دختران زنده به گور شده سؤال شود: به کدامین گناه کشته شدند.»
توجه کنید که در سوره تکویر صحنهها و ماجرای عظیم قیامت را به تصویر میکشد و در میان آن میفرماید که از دختر زنده به گور سؤال میشود که به کدام گناه کشته شده است. این رویکرد الهی به دختر، بسیار لطیف، مهربان و ظریف است؛ گویی هجمهای به اندیبشههای باطل زنستیزی دارد و تأکید میفرماید که دختر را به عنوان لطف الهی باید گرامی بدارید، نه اینکه او را آزار دهید. چراکه این کار خشم بزرگ خدا را در پی دارد.
اشاره کردید که قرآن کریم به شخصیت زنان و دختران نگاه خاص دارد و از برخی زنان به عنوان الگو برای مردان و زنان عالم یاد میکند. در این میان، کدام خصوصیات زنان و دختران مورد تأکید خداوند قرار گرفته است؟
خداوند از حضرت مریم سلام الله علیها و یا همسر فرعون به ایمان، پاکدامنی و ذکاوت آنها در تشخیص حق اشاره دارد. گویا این دو بانوی بزرگوار به قدری منزه بودهاند که با هوش و درایت بالای خود به خوبی توانستهاند حق را تشحیص دهند.
حضرت مریم سلام الله علیها که به عنوان مادر یکی از پیامبران اولوالعزم شناخته شده و همسر فرعون نیز با اینکه همسر ظالمترین و کافرترین فرد زمان خود بود، اما مسیر الهی حضرت موسی علیه السلام را به درستی درک کرد و راه الهی را پیمود.
نقش الگویی دختران حضرت شعیب علیه السلام
دختران حضرت شعیب علیه السلام هم الگویی برای زنان هستند؟
بله، در عین حال خداوند در آیات دیگری از هوش و شعور والای دختران حضرت شعیب علیه السلام یاد میکند که در اینکه بسیار عفیف و پاکدامن بودهاند، مشغول خدمت به پدر بودند.
این دختران نمونه و الگویی برای همه دختران و زنانی هستند که به هر حال در شرایطی از زندگی خود با مردان نامحرم مواجه میشوند. چراکه دیدار کوتاهی با حضرت موسی علیه السلام داشتند و حتی در سخن گفتن و راه رفتن، الگوی حیا شدهاند.
انتهای پیام/