روایت تسنیم از نقشی که دارالارشادی‌ها در پیروزی انقلاب داشتند/ ماجرای درگیری خونین در ۲۲ بهمن ۵۷ + فیلم
گروه استانها - مردم ولایتمدار اردبیل همانند سایر مناطق کشور نقش پرشور و باعظمتی را در پیروزی انقلاب اسلامی ایفا کرده و استواری خود را در تجدید پیمان با آرمان‌های انقلاب اسلامی نشان دادند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم ازاردبیل، زمستان سال 56 نقطه جوش و خروش ملت ایران بر ضد نظام پهلوی بود که مردم غیور و شهیدپرور اردبیل بر علیه ظلم و ستم به پا خاستند و در دهم فروردین‌ماه با برگزاری مراسم بزرگداشت شهدای تبریز و قم رنگ و بوی تظاهرات در استان به اوج خود رسید و بعد از آن اردبیلی‌ها به جمع انقلابیون پیوستند.
مردم در مسجد میرزا علی‌اکبر تجمع می‌کردند که پایگاه اصلی انقلاب بود و سخنرانی‌های مرحوم آیت‌الله مروج و مسائلی(از شاگردان امام و از مبارزین انقلاب اسلامی ایران) از این جا ادامه یافت و نسبت به آگاه‌سازی مردم اقدام می‌شد.
نهم شهریور ماه 57 با شهادت بهروز یحیوی آتش غضب مردم بالا گرفت و درگیری‌های شدیدی در استان به وقوع پیوست، اما فقط اردبیل نبود که شاهد تظاهرات گسترده مردم بود بلکه در شهرستان‌های دیگری همچون مشگین‌شهر نیز تظاهراتی انجام یافت که سبب شهادت یک مشگین‌شهری شد و در بیله‌سوار و خلخال نیز و هر کدام از شهرستان‌ها نیز شهیدی را تقدیم انقلاب کردند.
این موج برخاسته از انقلاب حتی به نیارق روستایی در اردبیل رسید و این روستا نیز شهیدانی را تقدیم انقلاب کرد و سرانجام اعتراضات مردم انقلابی اردبیل در فجر 57 پیروزی انقلاب اسلامی را رقم زد و ملت ایران اسلامی پیروز شد، در واقع اعتراضات مردم اردبیل در تاریکی ادامه داشت تا این که در سال 57 از مشرق زمین طلوع کرد.
با وجود ورود امام راحل و سقوط سلسله پهلوی در 23 بهمن ماه همچنان درگیری‌ها در اردبیل داشت، به طوری که در تاریخ 22 بهمن مردم به سمت نیروهای ارتشی رفتند و بالاخره جوانان در 23 بهمن مجبور شدند در میدان جلوی شهربانی ازدحام پرشوری به راه بیندازند و 23 نفر از امت این استان به مقام شهادت نائل آمدند و بیش از 100 نفر مجروح داشتیم.
آری، مردم استان اردبیل با تقدیم 48 شهید و جانبازانی با این انقلاب عهد بسته‌اند و همچنان بر این عهد خود استوارند.
گفتنی است؛ مسجد میرزا علی اکبر با قدمتی که به دوره قاجار بازمی‌گردد، توسط حاج محمد حسین امین ساخته و بعدها به دست مرحوم میرزا علی اکبر مجتهد تعمیر شد که دو در دارد و سقف آن روی 30 ستون با قطر متوسط 88 سانتی‌متر واقع شده است.
یکی از بخش‌های جالب مسجد اتاق یا حجله حضرت ابوالفضل العباس(ع) محسوب می‌شود که دارای تزیینات چوبی است که در تاریخ 11 تیر 1375، این بنای تاریخی بهعنوان یکی از دیدنی های اردبیل، در فهرست آثار ملی ایران با شماره 1742 به ثبت رسید.
آیت‌الله مروج اردبیلی(بیوک خلیل‌زاده)در 27 شهریور سال 1309 در یک خانواده مذهبی در یکی از محلات قدیمی اردبیل به دنیا آمد. در دوران کودکی به فراگیری قرآن در مکتب پرداخت و سپس براساس علاقه شخصی و تشویق پدر به حوزه‌ی علمیه شهر اردبیل که مدرسه «ملاابراهیم» نام داشت وارد شد و به تحصیل مقدمات علوم اسلامی مشغول شد.
او در سال 1326 شمسی با تشویق اساتید و نیز اشتیاق خود برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم عظیمت و در مدرسه آیت‌الله حجت کوه کمری اقامت گزید و در درس بزرگانی چون؛ آیت‌الله سلطانی، شیخ احمد کافی، عبدالجواد اصفهانی و میرزا محمد مجاهدی تبریزی حاضر گردید؛ ضمن آنکه در درس فلسفه‌ی شیخ محمد لاکانی، میرزا مهدی مازندرانی و علامه طباطبایی هم شرکت می‌کرد.
آیت‌الله مروج پس از اتمام مقدمات دروس حوزوی در قم و شروع درس خارج راهی مشهد مقدس شد و در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله‌العظمی سید یونس اردبیلی، از مراجع تقلید آن زمان، حاضر گشت.
وی در همین دوران به پیشنهاد حجت‌الاسلام سید ابراهیم سید حاتمی، لقب «مروج» را برگزید و به این لقب شهرت پیدا کرد و پس از بازگشت به اردبیل به تدریس و ترویج و اقامه نماز پرداخت.
با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) همراه علمایی چون آیت‌الله سید یونس یونسی اردبیلی، آیت‌الله مسائلی و آیت‌الله اردبیلی وارد مبارزات اسلامی شد و با ارسال تلگراف‌هایی به مراجع تقلید از جریان نهضت اسلامی حمایت نمودند.
در پی فاجعه مدرسه فیضیه قم، علمای اردبیل به اقدام رژیم شدیداً اعتراض کردند و پس از دستگیری امام‌خمینی(ره) در 15 خرداد 1342 در تلگرافخانه اردبیل متحصن و خواستار آزادی امام شدند.
آیت‌الله مروج به علت مبارزاتش در سال 1344 ممنوع‌الخروج گردید و براساس گزارش‌های ساواک، در زمان تبعید امام خمینی(ره) در عراق از سوی علمای اردبیل مکاتباتی با امام خمینی(ره) صورت گرفته است. با رحلت آیت‌الله حکیم در سال 1349 علمای اردبیل از جمله آقایان مسائلی و مروج به طرح مرجعیت امام خمینی پرداختند و آیت‌الله مروج در سال‌های 1352 و 1353 سخنرانی‌های انتقادآمیزی از وضعیت سیاسی و فرهنگی جامعه ایراد کرد که با واکنش ساواک مواجه گردید.
با رحلت آیت‌الله سید یونس یونسی اردبیلی وی امامت جماعت مسجد میرزا علی اکبر اردبیل را در جنب بازار برعهده گرفت که با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی(ره)، وی از ارکان انقلاب در منطقه محسوب می‌شد و مجاهدت‌های بی‌دریغی در این راستا انجام داد.
پخش اعلامیه‌هاى امام و سخنرانى‌هاى آتشین، عرصه را بر رژیم استبدادى تنگ کرده بود و به همین دلیل، ایشان در سال‌هاى دهه 1350ش، ممنوع المنبر شده بود. به‌رغم همه مشکلات، دست از اقدامات آگاهى‌بخش خویش برنمى‌داشت. در آستانه پیروزى انقلاب، نقش ایشان در نظارت و حفاظت و امنیت شهر و صیانت جوانان از فرو افتادن در گرداب گروهک‌هاى منحرف، چشمگیر بود.
علی‌رغم محدودیت‌های ساواک، آیت‌الله مروج در تاریخ 21 دی‌ماه 1357 به ایراد سخنرانی در مسجد میرزا علی‌اکبر پرداخت که در سخنرانی خود به ادامه تلاش‌ها تا پیروزی انقلاب تاکید داشت.
به دعوت دکتر مفتح، آیت‌الله مروج و تعدادی از شخصیت‌های انقلابی اردبیل در تهران حضور یافتند و در مراسم استقبال از امام خمینی(ره) شرکت داشتند. حضور علمای اردبیل مقارن با اعتصاب و تحصن روحانیون در اعتراض به بسته شدن فرودگاه‌ها بود که علمای اردبیل از جمله آیت الله مروج در این تحصن شرکت کردند و بعد از ورود امام خمینی(ره) به ایران در دوازدهم بهمن 57، آیت الله مروج و همراهانش به اردبیل بازگشت.
به جهت روحیات اخلاقی و اجتماعی آیت‌الله مروج در سال 1358 از سوی امام خمینی(ره) بهعنوان امام جمعه و نماینده ولی فقیه در اردبیل تعیین شد که ایجاد ثبات لازم در شهر، مساعدت به محرومان، کمک به رزمندگان اسلام، برپایی نماز جمعه شکوهمند در اردبیل، برپایی کنگره مقدس اردبیلی و تلاش جهت استان شدن اردبیل قسمتی از فعالیت وی در دوران حیات این عالم بزرگوار بود.
آیت الله مروج بعد از شروع جنگ تحمیلی در اولین فرصت به همراه چندین نفر از علماء و مسؤولان به جبهه‌های غرب و جنوب رفت و به‌ویژه در اهواز در انسجام مردم و جلوگیری از فعالیت‌های ستون پنجم ایفای نقش نموده و از لحاظ کمک‌رسانی به مناطق جنگی نیز فعالیت ایشان چشمگیر بود و در زمینه اعزام نیرو و تشویق مردم به حضور در جبهه‌های حق علیه باطل نیز نقش پررنگی داشت.
او در سمت امامت جمعه و نمایندگی ولی فقیه در اردبیل، شخصیتی محبوب، خدمتگزار، مردمی و موفق بود و خدمات ارزنده سیاسی، فرهنگی و اجتماعی متعددی انجام داد که در این مختصر نمی‌گنجد که سرانجام در سن 71 سالگی در تاریخ 27 فروردین ماه 1380 مطابق با 21 محرم الحرام 1422 به دیدار معبود شتافت.
همچنین مرحوم آیت‌الله یکتایی نیز(حضرت آیت‌الله شیخ عبد الخالق یکتایی از علما اعلام و روحانیون صاحب فضل و فضیلت خلخال اردبیل است که در حدود سال 1292 هجری قمری (1254 شمسی) در قریه کرین از توابع شهرستان خلخال متولد شد).
انتهای پیام/132/ش
