دلفان شهر مفرغ؛ دیاری به قدمت هزاره قبل از میلاد+ تصاویر
گروه استانها - شهرستان دلفان حدود ۴۵ تپه و غار باستانی دارد که قدمت آن‌ها به دوران پیش از تاریخ بازمی‌گردد و به دیار تپه‌های باستانی لرستان شهرت یافته است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از دلفان، شهرستان دلفان با قرارگیری در شمال غربی استان لرستان دارای پیشینه و تاریخی با قدمت بر بلندای تاریخ است که برخی باستان‌شناسان این شهرستان را به نام سرزمین مفرغ می‌شناسند چرا که به گفته کارشناسان تمدن مفرغ از این دیار ظهور پیداکرده است.
این شهرستان با ارتفاع 1700 متری از سطح دریا در میان کوه‌های سر به فلک کشیده مهراب و گرین در حلقه رشته‌کوه‌های زاگرس واقع شده که این رشته‌کوه‌ها سرچشمه ده‌ها چشمه، رودخانه و آبشار زیبا و طبیعی در این منطقه است.
از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان دلفان می‌توان به کوهستان‌های س‍رس‍ب‍ز، چ‍ش‍م‍ه‌‌های طبیعی و پ‍ر‌آب و گ‍ون‍ه‌‌های مختلف و متنوع گ‍ی‍‍ا‌ه‍‍ی اشاره کرد که هر یک چشم‌انداز زیبا و جذابی را به شهرستان دلفان بخشیده‌اند و همین امر باعث جذب گردشگران بسیاری به این منطقه می‌شود.
وجود تپه‌های باستانی در این شهرستان آن را از نظر باستانی متمایز میکند که این خود گواه از قدمت چندین هزار ساله این سرزمین دارد که مطابق اعلام سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تاکنون حدود 45 تپه باستانی در این شهرستان شناسایی‌شده که خود نشان از قدمت این منطقه دارد به‌گونه‌ای که وجود تپه‌های باستانی باباجان و یارآباد هر یک گ‍وی‍‍ای بخشی از تمدن درخ‍ش‍‍ان این منطقه تاریخی کشورمان است.
تپه باباجان گنجینهای ارزشمند از هویت ایرانی
تپه باباجان گنجینهای ارزشمند از هویت و میراث کهن ایرانی در پ‍‍ه‍ن دش‍ت س‍ب‍ز شهرستان دلفان است که ب‍‍اش‍ک‍وه ویژه‌ای ق‍د ب‍ر‌اف‍ر‌اش‍ت‍ه و به‌عنوان ب‍زرگ‍ت‍ری‍ن تپه باستانی کشور خود ن‍م‍‍ای‍‍ی میکند.
تپه باباجان که در 5 کیلومتری غ‍رب نورآباد مرکز شهرستان دلفان واقع‌شده، شهرت جهانی دارد و نوع معماری و آثار ب‍دس‍ت آم‍ده از این تپه باستانی پیش در‌آم‍د و م‍رج‍‍ع مهمی در م‍ط‍ال‍‍ع‍‍ات تمدن ایران زمین است، این محوطه باستانی برای ن‍خ‍س‍ت‍ی‍ن ب‍‍ار ت‍وس‍ط «گ‍ل‍رگ‍‍اف م‍ی‍د» پژوهشگر د‌ان‍ش‍گ‍‍اه ل‍ن‍دن در ف‍‍اص‍ل‍ه س‍‍ال‌ه‍‍ای 1344 تا 1347 م‍ورد کاوش قرار گ‍رف‍ت که از این کاوش نتایج درخشانی از تاریخ سرزمین ایران به دست آمد.
در ب‍ررسی‌های اول‍ی‍ه تپه باستانی «باباجان» دلفان چهار دوره تاریخی و پیش از تاریخ، مربوط به دوره م‍‍اد و ه‍خ‍‍ام‍ن‍ش‍‍ی، قرن هشتم تا نهم هزاره س‍وم قبل از میلاد ش‍ن‍‍اس‍‍ای‍‍ی شده است.
آنچه سبب شهرت جهانی این تپه باستانی شد، کشف قدیمی‌ترین آجرهای منقوش ایران، در این منطقه است، این مجموعه منحصر بفرد، در بر‌گیرنده 15 نقش متنوع در شکل‌های هندسی به رنگ‌های اُخرایی و قهوه‌ای متعلق به قرن هشتم و نهم پیش از میلاد است.
تپه حمام مهم‌ترین تپه باستانی دلفان
تپه حمام که در 25 کیلومتری دلفان و در روستای یارآباد واقع شده ارتفاع زیادی ندارد و مهم‌ترین محوطه باستانی این منطقه محسوب می‌شود.
تپه سیکوند که در هفت کیلومتری شهر نورآباد و مرکز دلفان قرار گرفته یکی از مهم‌ترین تپه‌های باستانی دیار دلفان است که در سال 1380 در فهرست آثار باستانی کشورمان قرار گرفته است و محققان معتقدند که وجه‌تسمیه این تپه که در روستایی به همین نام واقع شده اشاره به حضور قوم سکاها در این سرزمین دارد که قدمت این تمدن به گواه تاریخ به 1700 سال پیش از میلاد برمی‌گردد.
گورهای باستانی یادآور آئین‌های تدفین رایج منطقه
تپه باستانی یارآباد از دیگر آثار باستانی سرزمین کهن دلفان محسوب می‌شود، این تپه که در 25 کیلومتری دلفان و در روستای یارآباد واقع شده ارتفاع زیادی ندارد این محل از قدیم به حمام معروف بوده است و در اطراف تپه، گورهای باستانی بسیاری وجود دارد که ظاهراً اهالی روستا و دیگران بیشتر با حفاری غیرمجاز اشیای به‌دست‌آمده از طلای منقوش را به غارت و یغما برده‌اند.
گویا یکی از آئین‌های رایج تدفین در آن روزگاران، سکه گذاشتن در دهان مرگان بوده بدین گونه که اگر در قبری آثار با ارزش دیگری یافت نمی‌شد، دست‌کم سکه‌ای از دهان جمجمه‌‌ای پیدا می‌شد که یکی از سکه‌های به‌دست‌آمده از این تپه به دوره ساسانی تعلق دارد
تپه کفراج متعلق به هزاره اول قبل از میلاد
تپه باستانی کفراج که در روستای کفراج بخش خاوه قرار گرفته مربوط به هزاره اول قبل از میلاد بوده و در سال 1379 به‌عنوان یکی از آثار ملی کشورمان به ثبت رسید و نیز تپه زلیوا دیگر تپه باستانی بخش خاوه بوده که در سال 1380 به‌عنوان آثار ملی به ثبت رسیده است.
از توابع دهستان میربگ در روستای گلباغی نیز دو تپه باستانی به نام مای تپه گلباغی و حسن گاویار قرارگرفته که مربوط به دوره اشکانیان است و در سال 1380 به‌عنوان آثار ملی به ثبت رسیده‌اند.
کوه مهراب
کوه مهراب با ارتفاع 2400 متر در 54 کیلومتری شهر نورآباد مرکز شهرستان دلفان واقع شده است و صخره‌های سر به فلک کشیده مهراب، چون اسیران به زنجیر کشیده‌ای است، که به امر سلطانی قهار به نظام ایستاده‌اند.
تنگ گاوشمار بخشی از راه باستانی شاهی
راه باستانی «تنگ گاو شمار» نیز اهمیت تاریخی، اقتصادی و فرهنگی این دیار را درگذشته‌های دور نشان می‌دهد، این راه بخشی از راه باستانی شاهی بوده که درگذشته ارتباط همدان و شوش پایتخت تابستانی و زمستانی هخامنشیان را میسر می‌کرده است.
طول این جاده در این قسمت شش کیلومتر و عرض آن چهار تا هفت متر است که با استفاده از سنگ‌های پاکتراش به رنگ خاکستری تیره نماسازی شده است.
شهرستان دلفان همچنین سرزمین غارهای باستانی همچون «اشگفت اسب» یا «پیردوستی» است که متعلق به دوره پیش‌ازتاریخ است و نشان از سکونت چندین هزار ساله بشر در این دیار دارد.
اماکن متبرکه دلفان
گفته می‌شود حسن گایار یکی از عارفان و بزرگان منطقه بود که بومیان منطقه احترام خاصی برای آن قائل‌اند، مقبره حسن گایار در منطقه میربگ شهرستان دلفان در 15 کیلومتری جنوب غربی شهر نورآباد مرکز شهرستان دلفان واقع شده است.
ارگاه ملکوتی امامزاده ابراهیم (ع) معروف به «بابابزرگ» یکی از بقاع متبرکه‌ای است که در 65 کیلومتری شهرستان دلفان است که در دره‌ای بین کوه مهراب و دامنه‌های سر کشتی قرار دارد.
برابر شجره‌نامه، «بابابزرگ» از فرزندان امام موسی بن جعفر (ع) بوده که بعد از شهادت امام رضا (ع) در طوس به همراه دیگر اعضای اهل‌بیت به شهرهای دیگر ایران رفتند و امامزاده ابراهیم (ع) در دلفان به دست شخصی به نام سهراب سرخه میلی به شهادت رسیده است.
بنای بابای بزرگ ازلحاظ معماری شامل دو بنا است که بنای اصلی مقبره امامزاده ابراهیم است که گفته می‌شود ساخت آن مربوط به دوره صفوی است و در دوره قاجاریه و دوره معاصر ترمیم‌هایی روی آن صورت گرفته است.
سرکشتی کوهی با قدمت تاریخی کهن
سر کشتی نام کوهی در حدود 32 کیلومتری شهر نورآباد واقع در استان لرستان است که به گفته ساکنان منطقه این کوه محل آرام گرفتن کشتی حضرت نوح نبی (ع) بوده است.
این کوه در مسیر جاده‌ای قرار گرفته که به حرم امامزاده ابراهیم ابن موسی‌الرضا (ع) معروف به بابای بزرگ منتهی می‌شود و کوهی مرتفع از ارتفاعات محراب کوه است که با توجه به آثار به‌دست‌آمده این منطقه دارای قدمت تاریخی کهنی است.
در دامنه شمال شرقی این کوه مقبره‌ای وجود دارد به نام نوح نبی(ع) که از دیرباز محل زیارت اهالی این منطقه و مناطق هم‌جوار آن به شمار می‌رود این مقبره در روستای قُمش در بخش ایتیوند جنوبی قرار دارد و به گفته اهالی این قبر متعلق به حضرت نوح نبی(ع) است که سنگی از نوع سنگ‌های خارا روی این قبر را پوشانده است.
انتهای پیام/645/ش
