"درس با بازی" رویکرد معلم جوان برای دانش‌آموزان دبستانی

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم ؛ امروز 12 اردیبهشت ماه و روز معلم است، در این گزارش راوی تلاش‌های یکی از معلمان برگزیده کشور شدیم که در دوران آموزش مجازی با خلاقیت خود اقدام به تولید محتوای الکترونیک کرد.

آموزش مجازی که در برهه‌ای از زمان خط قرمز نظام آموزشی و بعدها هم یک آپشن لاکچری محسوب می‌شد، از دوران کرونا به بعد یک ضرورت برای نظام تعلیم و تربیت به شمار می‌رود؛ هرچند که در کم و کیف آن باز هم میان مناطق مرفه و محروم فاصله بسیار است.

فصل جدید آموزش و دوران پساکرونا در مدارس مختصات برخی از شاخص‌ها و سنجه‌ها برای معلمی کردن را هم تغییر داده است و تولید محتوای الکترونیکی و تسلط بر آموزش با این روش پررنگ‌تر شده است.

مهدی شفیعی ورزنه معلم جوان فارغ‌التحصیل دانشگاه فرهنگیان، سه سال است در کلاس درس میزبان دانش‌آموزان ابتدایی در ناحیه 6 اصفهان است.

شفیعی که امسال به عنوان معلم نمونه کشوری برگزیده شده است؛ اکنون دانشجوی ارشد در رشته تکنولوژی آموزشی بوده و درباره انگیزه‌اش برای ورود به حرفه معلمی به خبرنگار تسنیم گفت: از کودکی، تدریس و معلمی را بسیار دوست داشتم و در بازی‌های کودکی، همیشه نقش معلّم را بازی می‌کردم و آرزو داشتم روزی به شغل مورد علاقه‌ام برسم، تا اینکه 8 سال پیش، در کِسوت معلّمی موفق شدم به فرزندان سرزمینم خدمت کنم.

وی ادامه داد: هیچ‌گاه معلمی را به این دلیل که صرفاً شاغل باشم یا منبع درآمدی باشد انتخاب نکردم، این، نیروی عشقِ به تعلیم و تربیت دانش‌آموزان بود که قدم در این وادی گذاشتم؛ معلّمی، تنها شغلی است که در آن، کارمند، عاشقانه ارباب رجوعش را دوست دارد و از اینکه بتواند کاری برایش انجام دهد، غرق لذّت می‌شود. محیط مدرسه را دوست دارم چون هر چیز زندگی‌ساز، از آنجا شروع می‌شود.

این معلم برگزیده جوان معتقد است که تعلیم و تربیت مانند بسیاری از فناوری‌های نوین، در تلاش است که از همه توان فنّاوری اطّلاعات و ارتباطات (ICT) برای منافع نظام‌های آموزشی، بهره بگیرد. با توجه به پیشرفت روزافزون انسان در زمینه ICT و بهره‌گیری نظام آموزش و پرورش از روش‌های نوین تدریس و تکنولوژی، می‌توان افق های روشنی را در برابر نسل‌های آینده دید. هدف نظام آموزشی، یادگیری مؤثّر و پایدار فراگیران است و برای این منظور برنامه‌ریزی می‌کند.

شفیعی ادامه داد: قرن 21، قرن دانایی محور و مشارکت دانش و تحوّل در داده‌هاست عصری که بسیار شتابنده و متغیر رو به سوی جلو در حال حرکت است و نظام آموزشی ناچار باید به دلیل رشد علم و فناوری، افزایش تقاضا برای آموزش‌های متنوع و قابل انعطاف و مخاطبانی مستعد، خلاق به سمت آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی حرکت کند تا فرآیند یاددهی - یادگیری، یادگیری موقعیتی و عدالت آموزشی را ارتقا بخشد.

محتواهای الکترونیکی جزو جدایی‌ناپذیر نظام آموزشی نوین

این معلم جوان که در حوزه آموزش الکترونیکی فعالیت قابل توجهی دارد، در باره اهمیت این نوع آموزش اظهار کرد: در نظام آموزشی نوین، نمی‌توان نقش اثربخش کاربرد تکنولوژی‌های آموزشی در تدریس را انکار کرد؛ محتواهای الکترونیکی به عنوان یک رسانه آموزشی از زیرمجموعه امکانات تکنولوژیکی آموزشی هستند که در محیط یادگیری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وی تأکید کرد: استفاده از محتواهای الکترونیکی در محیط آموزش، ارائه محتواها از طریق متن، صدا، فیلم، تصاویر متحرّک و شبیه‌سازها علاوه بر ایجاد یادگیری مبتنی بر تجربه و هماهنگ با محیط‌های تدریس، باعث ارائه جذاب‌تر مطالب آموزشی مربی و در پی آن، ایجاد یادگیری معنادار می‌شود.

کرونا، آغاز فصل جدید در تدریس

شفیعی با اشاره به اینکه شرایط اخیر کرونا، با زبان سخت‌تری به نظام‌های رسمی - تربیتی در جهان نشان داد که با کلیدهای کهنه، قفل‌های جدید را نمی‌توان باز کرد، اضافه کرد: بنابراین تصمیم گرفتم تا با سرگروهی در تیم کاربست فناوری‌های نوین در آموزش و یادگیری حوزه آموزشی ابتدایی وزارت در سال 1399 مستقر در اصفهان، و عضویت در تیم مدیریت اجرایی تولید محتوای چندرسانه ای کتب درسی ابتدایی، با همکاری در شناسایی بیش از یک هزار معلم عرصه تولید محتوا در کشور، محتواهای علمی را به جویندگان علم تقدیم کنم.

آموزش و بازی رویکردی نوین در آموزش کنونی

شفیعی که رویکرد آموزش الکترونیکی و بازی حین یادگیری را برای دانش‌آموزان پیاده‌سازی می‌کند، در تشریح مزیت این روش بیان کرد:  یادگیری مبتنی بر بازی (GBL) از روش‌هایی است که می‌توان به راحتی در کلاس‌های درس به کار بست. این روش منجر به ایجاد انگیزه و افزایش آن در بین دانش‌آموزان شده چراکه حفظ انگیزه، یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که معلمان در کلاس‌های درس با آن مواجه هستند. بازی عبارت از حرکت‌ها و فعالیت‌های جسمی - ذهنی است که موجب شادی، سرزندگی و لذّت ارتباط با دیگران می‌شود؛ بازی، در عین این که وسیله سرگرمی است، جنبه آموزندگی و سازندگی هم دارد و در موارد زیادی، وقتی که کودک برای بازی صرف می‌کند، بیش از ارزش خواندن کتاب است و معمولاً این کار را با رغبت و بدون فشار انجام می دهد.

به گفته شفیعی، بر اساس اعلام انجمن EdTechReview ، «هدف از طراحی روش یادگیری مبتنی بر بازی، ایجاد تعادل میان موضوع درس و بازی با توانایی بازیکن در به خاطر آوردن مطلب درسی و به کار بردن آن در زندگی واقعی است».

ایجاد انگیزه و درگیر کردن دانش‌آموز با فرآیند بازی و وقوع یادگیری عمیق، مشارکت در بین دانش‌آموزان (کار گروهی)، ایجاد حسّ رقابت سازنده و انگیزش تحصیلی، انعطاف‌پذیری محیط یادگیری برای پذیرفتن نقش‌ها و مسئولیت‌های مختلف از سوی دانش‌آموزان، ایجاد فرصت اکتشاف با توجّه فراگیر - محور بودن بازی، ایجاد روحیه تفکر و تصمیم‌گیری برای ایفای نقش یا تعیین مسیر بازی،  ایجاد فرصت بروز خلاقیت دانش‌آموزان و ایجاد حس همدلی «برد یا باخت تیم در هر مرحله از بازی» از دیدگاه شفیعی مزایای یادگیری مبتنی بر بازی در دوره ابتدایی محسوب می‌شود.

 راهکار معلم جوان برای جبران خلأها در آموزش مجازی

این معلم جوان معتقد است که با توجه به تغییرات سریع جهان و سبک زندگی، می‌توان به جرئت بیان کرد که نیمی از دانش‌آموزانی که اکنون وارد مقطع ابتدایی می‌شوند، در آینده در مشاغلی مشغول به فعالیت خواهند شد که هنوز اختراع نشده‌اند! حال که آینده تا این حد آبستن تغییرات و آشفتگی‌ است، ضرورت دارد به سرعت نظام آموزشی خود را بازبینی و مدل جدیدی در ارائه برنامه درسی معرفی کرد که با انجام پژوهش‌های تخصصی آینده پژوهانه، می‌توان نیازهای فرد را در برنامه درسی، تدوین و عملیاتی کرد.

وی تصریح کرد: اولویت اصلی کشورهای پیشرفته صنعتی در آموزش و پرورش، یاد دادن مهارت‌های زندگی است تا فرد بتواند با اتکا به دانسته‌ها و آموخته‌های خود توان اداره زندگی و حضور در جامعه را داشته باشد پس منابع درسی باید بر مهارت‌های لازمی که فرد در مواجهه با آینده نیاز دارد، همچون مهارت خودتنظیمی، خودکارآمدی، آموزش تفکّر(نقّادانه)، همکاری و مشارکت، خلاقیت و ارتباطات تکیه کند.

انتهای پیام/