تشریح برنامه‌های پژوهشگاه فضای مجازی / تدوین سند حمایت از پژوهش‌ها و اصول حاکم بر حوزه فضای مجازی
رئیس پژوهشگاه فضای مجازی گفت: در پی درخواست رئیس مجلس از دبیر شورای‌عالی فضای مجازی، سیاست‌ها و اصول حاکم بر قانون‌گذاری فضای مجازی تدوین شد. برای تدوین سند حمایت از پژوهش‌های حوزه فضای مجازی، سند نیازمند تصویب در مرکز ملی فضای مجازی است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، در اواخر فروردین ماه امسال «حسین مطلبی» با حکم سید ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی، به عنوان سرپرست پژوهشگاه فضای مجازی منصوب شد.
در اولین نشست خبری پژوهشگاه فضای مجازی «حسین مطلبی»، رئیس پژوهشگاه فضای مجازی، درخصوص تحولات دنیای فضای مجازی اظهار داشت:
«در مواجهه با این تحولات، دو رویکرد اصلی فعال و ممتنع شکل گرفته است؛ عده‌ای درمقابل تحولات عصری این فضا عملاً در مقابل آنچیزی که بنیان‌گذاران و طراحان فضای مجازی کنونی برایشان رقم زدند سر تعظیم فرو آوردند و خود را تسلیم آنچیزی که برایشان ترسیم کرده بودند یافتند، این افراد عملا نقشی برای خودشان فراتر از سیم‌کشی رساندن اینترنت به مصرف کنندگان قائل نبودند و هرگونه توسعه‌ای این فضا را سراسر فرصت می‌دیدند. درمقابل عده‌ای هم وجود داشتند که به هرنوع نوآوری برآمده از این فضا، نگاه بدبینانه داشتند و تمام تلاش خودشان را معطوف به مسدود یا محدود کردن حداکثری این فضا متمرکز کرده بودند. در عمل عده‌ای این فضا را کاملاً و یکسره تحدید میکردند و فصل مشترک این دو رویکرد مواجه‌ی منفعل و ابزارنگرایانه با فضای مجازی بوده، بطوری که یک رویکرد آن را همواره خوب و فرصت می‌دیده است و رویکرد دیگر ابزار تهدید و یکسره درگیری با آن داشته است.»
رئیس پژوهشگاه فضای مجازی با اشاره به سخنان رهبر انقلاب افزود: «اکر ما به سراغ نگاه حکیمانه رهبر انقلاب اسلامی برویم با رویکرد کاملا متفاوتی مواجه می‌شویم، نگاه توأمان به فرصت‌ها و تهدیدهای فضای مجازی و برنامه داشتن برای بهره‌برداری از فرصت‌ها و مقابله با تهدیدها عملاً همان چیزی است که ما در نگاه مقام معظم رهبری پیدا می‌کنیم و به آن رویکرد فعالانه می‌گوییم. حتی ایشان فراتر از این، فضای مجازی را فرصتی برای پیشرفت و پیشتازی ایران اسلامی در سطح تحولات تمدنی می‌بینند.»
مطلبی اضافه کرد: «روشن است که کنشگری فعالانه در این فضا مستلزم آگاهی هرچه بیشتر و ژرف‌تر نسبت به اقتضاعات عصر فضای مجازی است تا بتوان برنامه‌ریزی جهت بهره‌مندی از فرصت‌ها و مقابله با تهدیدات داشته باشیم و همه اینها درحالی است که سرعت رشد و گسترش فضای مجازی بسیار سرسام‌آور به همراه پیچیدگی‌های فنی و ماهیت میان‌رشته‌ای مسائل مربوط به آن است که طیف گسترده‌ای از مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، اخلاقی و سیاسی را دربرگرفته است و همین امر موجب شده است که عنصر پژوهش نقش بسیار محوری در بدست گرفتن ابتکار عمل در مواجه با مسائل فضای مجازی داشته باشد.»
لازم به ذکر است در همین راستا در تاریخ 17 اسفند 1390 رهبر انقلاب اسلامی طی حکمی، دستور تشکیل شورای عالی فضای مجازی را دادند که این شورا مکلف شد تا نقطه کانونی متمرکزی برای سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری در حوزه فضای مجازی باشد. بطوری که در حکم رهبر انقلاب، سرمایه‌گذاری وسیع و هدف‌مند در جهت بهره‌مندی از فرصت‌های فضای مجازی و هماهنگی مستمر به منظور مقابله با آسیب‌های ناشی از آن تاکید شده بود.
رئیس پژوهشگاه فضای مجازی ادامه داد: «این شورا با توجه به اهمیت مسئله پژوهش در نخستین جلسات خودش "شکیل شورای عالی فضای مجازی" را به تصویب رساند. در خصوص سوابق پژوهشگاه فضای مجازی می‌توان به بیان داشت که دو دوره فعالیتی در این پژوهشگاه وجود داشته است. در دوره اول دغدغه پررنگی که برای این پژوهشگاه ملموس بود، مسئله فقر ادبیات شدید در عرصه فضای مجازی کشور بود و عمده مراکز پژوهشی کشور اعم از دانشگاه‌ها و مراکز حوزوی چندان به مسائل مربوط به فضای مجازی کشور رغبتی انجام نداشتند. در این دوره پژوهشگاه مسئله اصلی خودش را ادبیات سازی و ترویج عصر پژوهش در حوزه فضای مجازی قرار داد و در دوره دوم ما به سراغ پژوهش‌های ناظر به مسئله رفتیم و به سراغ همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز حوزوی رفتیم و دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه تاسیس شد و سعی بر آن شد تا برای مراکز مختلف توجیه شوند که چطور باید مسائل و پژوهش‌های خودشان را ناظر به مسئله انجام بدهند.»
وی در خصوص حوزه بین‌الملل تصریح کرد: «در حوزه بین‌الملل هرچند تعاملات آن چنان گسترده نبوده اما تعاملات محدودی ازجمله مشارکت در IGF و شبکه بسیار گسترده‌ای از کارشناسان با همکاری پژوهشگران و مدیران گروه‌ها در پژوهشگاه شکل گرفته که ما در مسائل خودمان از آنها استفاده می‌کنیم.»
گزارشی از اقدامات سال‌های گذشته و هدف‌گذاری سال‌های پیش‌رو پژوهشگاه فضای مجازی
وی با اشاره به برنامه‌های پژوهشگاه در افق 1405 گفت: «پژوهشگاه بازوی علمی پژوهشی در موضوعات حکمرانی این فضا، حلقه واسط و قطب علمی پژوهشگاه فضای مجازی در افق 1405 دیده شده است.»
پژوهشگاه فضای مجازی در افق 1405 مرجع پژوهش‌های حوزه فضای مجازی و حائز ویژگی‌های زیر خواهد بود:
اهداف پژوهشگاه
- پشتیبانی علمی و پژوهشی از شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی؛
- ارائه پیشنهادات سیاستی، راهبردی و کاربردی به مسئولان کشور در حوزه فضای مجازی؛
- رصد و آینده‌پژوهی مستمر فضای مجازی کشور و جهان در ابعاد فرهنگی - اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فناوری، امنیتی و ...؛
- رصد تحلیل مستمر اسناد و سیاست‌های شرکت‌های بزرگ و قدرت‌های ذیربط در فضای مجازی؛
- تقسیم کار ملی، هماهنگی و هم‌افزایی میان مراکز آموزشی و پژوهشی حوزوی، دانشگاهی و حاکمیتی جهت ارتقای آمادگی کشور در مواجهه با تحولات فضای مجازی؛
- هدایت و توسعه ظرفیت‌های آموزشی و پژوهشی در راستای اولویت‌های فضای مجازی کشور؛
مهم‌ترین محورهای پژوهشی پژوهشگاه فضای مجازی
حوزه مطالعات و تحقیقات پژوهشگاه فضای مجازی
حوزه‌ی ارزیابی و تدوین اصل‌های سیاستی پژوهشگاه فضای مجازی تعداد 19 سند سیاستی را در پژوهشگاه تدوین شده است، همچنین بر روی 28 سند، گزارش کارشناسی داده شده و 21 نامه کارشناسی درخصوص اسناد تهیه شده و برای مراکز ذیربط ارسال شده است.
حوزه همکاری و ارتباطات علمی پژوهشگاه فضای مجازی
مطلبی با اشاره به محورهای مهم فعالیت آتی پژوهشگاه عنوان کرد: فعالیت در حوزه‌های اقتصاد دیجیتال، فناوری‌های نوظهور، ایجاد رشته‌های بین رشته‌ای و تدوین نظریه جمهوری اسلامی در فضای مجازی از مهم‌ترین محورهایی است که پژوهشگاه برای ادامه مسیر خود در نظر دارد.»
رئیس پژوهشگاه فضای مجازی در ادامه سخنان خود در خصوص این مسئله که چه پیشنهاداتی برای چگونگی اجرای مصوبات شورای عالی فضای مجازی وجود دارد اظهار داشت:
«از جمله پیشنهاداتی که در این باره دادیم این بود که مصوبات شورا چطور اجرا شود. مصوبات شورای عالی فضای مجازی در حکم قانون است، اما اینکه چطور اجرا شود مبهم است و در قالب نامه برای رئیس مرکز ملی فضای مجازی این پیشنهاد را شرح داده‌ایم.»
وی از جمله اقدامات مهمی که در سال جاری انجام خواهد شد را تدوین سند شعار سال در حوزه دانش بنیان و تدوین سند عدالت دیجیتال و همچنین اقدامات دیگری از جمله ترجمه اسناد شورای عالی فضای مجازی از جمله سند شبکه ملی اطلاعات به زبان‌های انگلیسی و عربی در پژوهشگاه را عنوان کرد.
تدوین سند حمایت از پژوهش‌های حوزه فضای مجازی
رئیس پژوهشگاه فضای مجازی با تاکید بر اینکه پژوهشگاه طرح حمایت از پایان‌نامه‌های تحصیلی را در دستورکار دارد افزود: «اگرچه تاکنون حمایت‌ها موردی بوده است اما برای تدوین سند حمایت از پژوهش‌های حوزه فضای مجازی اقدام کرده‌ایم که آیین‌نامه این سند نیازمند تصویب در مرکز ملی فضای مجازی است و در صورت تصویب دیگر نیاز نیست که تمام موارد را به صورت تک تک بررسی کنیم.»
استفاده از ظرفیت سرباز نخبگان
رئیس پژوهشگاه فضای مجازی در ادامه سخنان خود از امکان استفاده از ظرفیت سرباز نخبگان خبر داد و اعلام کرد که امکان جدیدی فراهم شده که به این وسیله سربازان می توانند در حوزه پژوهش‌های فضای مجازی فعالیت کنند و باید با این پژوهشگاه هماهنگ شوند و در این صورت دوره سربازی را با امکان نخبگانی طی خواهند کرد.
وی در انتهای سخنان خود درخصوص بودجه پژوهشگاه برای سال جاری تاکید داشت: «پیشنهاد پژوهشی امسال 16 میلیارد تومان بوده است اما پژوهشگاه ردیف بودجه جدا از مرکز ملی فضای مجازی ندارد و این بودجه ناظر بر عناوین پژوهشی تخصیص داده می‌شود.»
انتهای پیام/
