روایت تسنیم ازحال ناخوش "هفت‌برم" شیراز/ متخلفان به این منطقه گردشگری رحم نکرده‌اند
گروه استانها_رهاسازی زباله، تخریب عرصه منابع طبیعی، تعرض به حریم تفرجگاه، شکار و صید و سازه‌ها طی سال‌های اخیر از چالش‌های منطقه زیستی و گردشگری هفت‌برم است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، سال‌هاست که طبیعت روی خوشش را از ما برگردانده و کینه‌ای بس طولانی به نقاب کشیده و با خشکسالی، ریزگرد و هرچه که دم دست برسد، در حال جبران کار بی رحمانه انسان‌ها با کوه و آب و خاک و بیایان است.
از تالاب‌ها نگذشته‌ایم و آن‌ها را خشکانده‌ایم و به کوه‌ها هم رحم نکرده‌ایم، آن‌ها را شکافته و بر فراز آن‌ها برج‌سازی کرده‌ایم. تالاب‌ها که روزگاری محل زیست بسیاری از پرندگان و گونه‌های کمیاب بود امروز به محل رویش ریزگرد‌ها بدل شده اند.
از تالاب و خاک که بگذریم با خودرو‌هایی که استانداردی ندارند هوا را هم آلوده و آلودگی زیست محیطی ایجاد کرده‌ایم و حالا هم چپ و راست شعار برای احیای تالاب و زیستگاه‌ها داده می‌شود، اما به چه قیمتی؟ نه احیا در کوتاه زمان ممکن است و نه تصمیمات غیرکارشنانه قابلیت اجرا!
از سویی دیگر دست تصرف طمع کاران طبیعت آنقدر زیاد پیش رفته که تا حریم رودخانه‌ها که بستری برای حقابه تالاب‌ها محسوب می‌شدند را هم سد کرده و ساختمان‌های بلندمرتبه در اطراف آن‌ها دهن کجی می‌کنند.
داستان به همینجا ختم نمی‌شود و فارس که زمانی تالاب‌های متعددی را در خود جای داده بود، بیش از یک دهه در سوگ خشکیدن و نابودی یکایک این عرصه‌های مهم زیستی، زانوی غم در آغوش گرفته و با وجود تلاش‌های کج دار و مریز، شاهد نابودی داشته‌هایی‌ست که هزاران هزار سال، برای به دست آمدنشان زمان صرف شده است.
در کنار قهر طبیعت، زیاده‌خواهی‌های انسانی، حفر چاه‌های متعدد و گسترش اراضی کشاورزی، ساخت و ساز و... بهره‌برداری‌های بی ضابطه و بدون پشتوانه برنامه‌ای و نبود انسجام در تفکرات دستگاه‌های متولی و تصمیم‌ساز... پریشان و ارژن و بختگان و طشک و کافتر و... را به کام نابودی و نیستی کشانده و تدبیر‌های گاه و بیگاه نظیر رهاسازی حق آبه‌های اندک هم تاثیرگذار نبوده است.
به عنوان مثال؛ امروز هفت‌برم، بحران تهدید جدی را تجربه می‌کند، منطقه‌ای کم نظیر به لحاظ زیست محیطی متشکل از برم‌هایی که تامین کننده آب و رطوبت و ... منطقه‌ای وسیع از جنگل‌های بلوط زاگرسی بوده و زیستگاهی چشم نواز برای پرندگان و جانوران وحشی و نویدآوران حیات. زیستگاهی که بهار و پائیزش، شمار زیادی از گردشگران را از نقاط مختلف فارس به خود جذب می‌کرد.
سیروس زارع کنشگر و فعال محیط زیستی با تایید دیدگاه فوق در خصوص دست اندازی‌ها به منطقه هفت برم، در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، بیان کرد: حریم تالاب‌ها از سطح داغاب 150 متر است، اما قابل مشاهده است که دیوار ساخت و ساز‌ها در حریم آب واقع شده و جاده بین برم و باغ ایجاد شده و قابل انکار نیست که تصرف مربوط به امروز نیست، بنابراین باید قبل از این مهم، نظارات را در این حوزه تقویت و اجازه ساخت و ساز داده نمی‌شد.
وی، چالش اساسی این منطقه زیستی و گردشگری را رهاسازی زباله، تخریب عرصه منابع طبیعی، تعرض به حریم برم‌ها و تفرجگاه، شکار و صید و سازه‌هایی عنوان کرد که طی سال‌های اخیر در هفت‌برم ایجاد شده است.
مسئول تشکل مردم نهاد احیا کنندگان تالاب بین‌المللی کمجان همچنین معتقد است علی‌رغم مشخص بودن شرح وظایف دستگاه‌های متولی، اما بر ساخت و ساز‌ها به نوعی چشم پوشی شده است.
زارع تصریح کرد: در حالی‌که باید اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس عرصه خود را حفاظت و اداره کل محیط زیست هم حریم و عرصه تالاب را حفاظت می‌کرد، اما امروز شاهد نابودی پوشش طبیعی در این منطقه هستیم.
وی خاطرنشان کرد: بخش خصوصی در این منطقه سرمایه‌گذاری کرده و ضرورت دارد بخش دولتی وقت بگذرد تا حکم بگیرد و بودجه دولتی برای تخریب انجام دهد و مجموع این فرآیند‌ها در حالی باید انجام شود که عرصه ملی و طبیعی را از دست داده‌ایم و سرمایه دستگاهی و بودجه‌ای هم خسارت دیده و بخش خصوصی هم متضرر شده است و ضمانتی هم نیست که در آینده این وضعیت مجددا تکرار نشود و هر لحظه احتمال دارد تعلل شخص و مسئول بعدی منجر به تصرف دیگران شود.
این فعال محیط زیستی با تصریح بر این موضوع که همیشه قوه قهریه جواب نمی‌دهد و بحث فرهنگ سازی هم تاثیر عمیقی دارد که سال‌ها بازدارنده باشد، گفت: بحث حفاظتی صرف فقط تا زمانی که چماق قانون باشد موفق است، اما تا شرایط متعادل شود امکان تصرف وجود دارد، لذا باید فرهنگ و دانش زیستی را ارتقاء و ارزش آن را به جوامع بیرونی تفهیم کنیم.
زارع با تاکید بر اینکه باید یک ساز و کار قانونی باید حاکم شود و حفاظت مشارکتی که در قالب شعار مطرح می‌شود به دستور العمل دستگاهی بدل شود و محیط زیست هم با جدیت آن را دنبال کند، گفت: البته لزوم کار فرهنگی و آموزشی ویژه بومیان این منطقه و استفاده از ظرفیت تشکل‌های مردم نهاد در این باره هم احساس می‌شود.
وی همچنین با بیان اینکه در حریم برم، تفرجگاه در محدوده داغاب تشکیل شده و مصالحی که استفاده شده بومی نیست و سازه به گونه‌ای طراحی شده که همه را برای سرمایه گذاری مخرب تحریک و انگیزه تصرف را تخریب می‌کند، تاکید کرد: استفاده از طبیعت باید با دانش بومی حاشیه نشینان همراه باشد، در حالی‌که دامنه کوه را تخریب کرده‌اند که سازه به روی برم باشد.
مسئول تشکل مردم نهاد احیا کنندگان تالاب بین‌المللی کمجان با بیان اینکه هفت برم هم‌اینک حدود 3 برم آب و 4 برم را از دست داده، دستکاری ساختار اکولوژی را دلیل این مهم ذکر و خاطرنشان کرد: بستر طبیعی هم شخم خورده و دستکاری شده و پوشش گیاهی طبیعی هم نداریم و با مجموع اوصاف فوق برم‌ها در میان مدت خشک می‌شوند و پوشش گیاهی منابع آبی و برم‌ها را از دست می‌دهیم و داشته‌های چندهزار ساله را قربانی سرمایه گذاری کوتاه مدت می‌کنیم.
زارع ادامه داد: همه می‌خواهند از برم بهره اقتصادی کسب کنند، اما این مهم موجب شده تا ارزش و کارکرد اکولوژی دیده نشود و مسیرآبرا‌ها و دسترسی برم به آب کم شود. از سوی دیگر، دسترسی برای زراعت و باغ‌ها درنظر گرفته شده است و به مرور این باغ‌ها منابع آب زیرزمینی را با حفر چاه‌ها تمام می‌کنند و برم‌ها خشک می‌شوند و اگر این این روند تداوم یابد تا چند سال دیگر برمی نخواهیم داشت و تالاب‌ها را از دست خواهیم داد.
وی اظهار کرد: در دنیا 30 تا 40 درصد منابع تجدید پذیر را استفاده می‌کنند، اما در ایران 80 درصد منابع را استفاده می‌کنیم یعنی 2 برابر میانگین نرم جهانی و عملا ایران با این کار را غیر قابل سکونت می‌کنیم.
زارع همچنین با بیان اینکه ضرورت داشت اداره کل محیط زیست تطبیق مرز و حریم تالاب را مشخص و تابلو‌ها را نصب می‌کرد تا در صورت انگیزه خرید و فروش و سرمایه گذاری اگر حریم مشخص بود مقداری بازدارنده باشد، گفت: 150 متر از آخرین داغاب، حریم دریاچه است و مصوبه قانونی دارد و بر این اساس تمام ساخت و ساز‌های حوزه هفت برم که در حریم واقع شده‌اند باید تخریب و حریم قانونی و منابع آبی به جای خود بازگردد.
به گزارش تسنیم در چنین شرایطی انتظار می‌رود همه مسئولان کشور به فریاد سازمان حفاظت محیط زیست برسند و کمک کنند این ابر معضل حل شود، مسئله‌ای که حالا دیگر نه فقط یک مشکل محیط زیستی بلکه معضلی اجتماعی، اقتصادی و حتی امنیتی شده و سلامت مردم را به خطر انداخته است. اما نه تنها نشانه‌های همدلی، اندک است بلکه تصمیمات عجیبی اخذ می‌شود که در تضاد با محیط زیست است.
انتهای پیام/424 /ش
