به گزارش خبرگزاری تسنیم از قزوین، چند روزی است که برخی رسانههای استان قزوین بحثی تحت عنوان پایش خبرنگاران را در سلسله گزارشهای زنجیرهای منتشر کردهاند که فارغ از تیتر محتوای بیشتر این گزارشها شبیه به هم است و در این گزارشها این گلایه مطرح شده که چرا برخی افرادی که دارای سواد خبرنگاری نیستند یا در برنامههای خبری حضور فعال ندارند، باید از نان و نوای خبرنگاری بهره ببرند و در عوض خبرنگاران فعال از نظر معیشتی آسیب ببینند. نکتهای که نشان میدهد واژه پایش به اشتباه جای پالایش را گرفته است. اما مشکل اینجاست که در همه این گزارشها در نهایت این نتیجه گرفته شده که اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی باید خبرنگاران را ساماندهی کرده و سره را از ناسره جدا کند.
مطالبهگری درست از نهادی اشتباه / تشکلهای صنفی باید خبرنگاران را پالایش کنند
این گزارشها در حالی پیکان مطالبهگری را به سمت ادارهکل ارشاد نشانه رفتهاند که خبرنگاری هم مانند سایر مشاغل صنف محسوب میشود و اگر بحث پالایش خبرنگاران مطرح میشود، باید خانه مطبوعات و انجمن صنفی به عنوان تشکلهای قانونی این حوزه کار پالایش خبرنگاران و تشخیص خبرنگاران فعال را از خبرنگاران غیرفعال تشخیص دهند.
این مطالبهگری شبیه این است که اتاق اصناف استان قزوین از سازمان صمت بخواهد که اعضای این اتاق را پالایش کند و صنوف غیرفعال را حذف کند. در حالی که فلسفه وجودی خود اتاق اصناف برای همین نوع ساماندهیهاست. بنابراین به نظر میرسد اشخاصی که در این سلسله گزارشها به دنبال پالایش خبرنگاران هستند، با دعوت از دولت برای پالایش خبرنگاران ضعف خود در سروسامان دادن به امور صنفی را فریاد میزنند.
اما به نظر میرسد انگیزه اصلی تولید این گزارشها تعارض منافعی است که در پی اشباع شدن بازار رپرتاژآگهیها در استان قزوین از سوی افراد تازهوارد ایجاد شده و از آنجایی که برخی مدیران رسانه حضور آنها را برای خود مضر میدانند، به همین خاطر بحث پالایش را مطرح کردهاند تا شاید به این ترتیب رقیب را از میدان به در کنند.
مطالبهگری که برای خبرنگاران حرفهای استان قزوین که همواره نان قلم و دوندگی خوردهاند، به درد نمیخورد. چرا که تعدادی از رسانههای شاخص استان قزوین که از قضا فعالترینها هستند، اصولاً رپرتاژآگهی منتشر نمیکنند که بخواهند از این مطالبه سودی ببرند.
مشکلات مغفولمانده و خبرنگارانی که روابط عمومی شدند
اما آنچه که در حوزه پالایش خبرنگاران بسیارمهم است، اینکه مطالبه یادشده باید به سمت رشد کیفی محتوای رسانهای در جهت احقاق حقوق مردم باشد و به نظر میرسد آنچه مهمتر از فعال بودن خبرنگاران جای طرح دارد، طرح این موضوع است که تکلیف یک خبرنگار در برابر مشکلات و چالشهای مغفولمانده در استان قزوین چیست؟
آنچه که در یک دهه اخیر در فضای رسانهای استان قزوین روز به روز بیشتر دیده میشود، افزایش جمعیت خبرنگاران قلم به مزد یا «کاسب خبر» است که همه سیاستگذاری رسانه آنها حول محور «پول» میچرخد و اتفاقاً وقتی این افراد در رسانه فعال هستند، باید از خود پرسید که آبشخور اقتصادی آنها چه کسانی هستند و نسبت میان آنها و مسئولان چیست؟
واقعیت این است که بعضی از خبرنگاران با سوء استفاده اقتصادی از کمکاری روابط عمومی ادارات تلاش کردهاند جای آنها را پر کنند و با انتشار پشت سر هم اخبار روابط عمومی از آنها آگهیهای سنگین بگیرند و حتی عدهای هم پا را فراتر گذاشته و تفاهمنامهای با ادارات امضا کردهاند.
معضلی به نام خبرنگاران لابیگر
در این میان حتی برخی خبرنگاران با نزدیک شدن به برخی مسئولان ردهبالاتر تلاش میکنند تا برای خود موقعیت لابیگری ایجاد کرده و مسئولان روابط عمومیها را با قدرتنمایی وادار به آگهی دادن کنند. آگهیهایی که حتی متن آن را خود تولید نکرده و در بسیاری از موارد از خبرگزاریها و رسانههای برخط کپی میکنند.
در این میان خبرنگارانی هم هستند که از سوراخ سمبهای به دنبال گرفتن مچ مسئول هستند تا بتوانند در میز مذاکره و با زبان تهدید مبالغ آگهیها را بالاتر ببرند. بنابراین طرح مطالبه پالایش یا پایش خبرنگاران از طرف چنین افرادی میتواند نقض غرض محسوب شود و به شائبههای حذف رقیب دامن بزند. اما گروهی از خبرنگاران هم هستند که با وصل شدن به شخصیتهای سیاسی تلاش میکنند از رسانه پلی برای رسیدن به پست و مقام ایجاد کنند که متاسفانه این گروه در بسیاری از موارد موفق هم بودهاند.
مدیرانی که زمینهساز جولان کاسبان خبر شدند
اما آنچه که در این حوزه باید به آن پرداخته شود، نگاه غیرحرفهای بیشتر مدیران به رسانههاست. تا جایی که عمده آنها با تمایل نسبت به انتشار بیلان کاری مثبت که حتی در مواردی بومی بیلانسازی به خود میگیرد، زمینه را برای جولان خبرنگارانی مهیا کردهاند که اصولاً هیچوقت درد مطالبهگری و مشکلات مردم نداشتهاند و خبرنگاری را شغلی دوم و برای کسب درآمد بیشتر میدانند.
به گزارش تسنیم، به نظر میرسد آنچه که میتواند رسانهها را از بلاتکلیفی بیرون بیاورد، شکلگیری تشکلهای صنفی مستقل و قوی است که در آن اثری از باندبازیهای رایج نباشد. از طرفی باید پای نهادهای نظارتی متخصص که باز باید از سمت تشکلهای صنفی شکل بگیرد، باید به حوزه فعالیت رسانهها باز شود تا هر فردی با حداقل سواد و معلومات نتواند با زبان ریختن جلوی مسئولان جای خبرنگاران حرفهای را تنگ کند.
شیرین برزگر
انتهای پیام/