شکوه معماری اصیل ایرانی در خانه تاریخی "حاج ابوالحسن مجیری"

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ خانه مجیری مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی در خمینی‌شهر واقع در 12 کیلومتری شهر اصفهان است که به خوبی شکوه و عظمت یک عمارت قاجاری را به رخ بازدیدکنندگان می‌کشد. این اثر در تاریخ 24 اسفند 1383 با شماره ثبت 11577 به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 

خانه مجیر خمینی‌شهر محل سکونت یکی از اعیان شهر اصفهان به نام "حاج ابوالحسن مجیری" از تجار توتون و تنباکو در زمان سلطنت ناصرالدین شاه بوده است. گفته می‌شود حاج مجیر بزرگ دارای هفت خانه مجلل در محله اندان خمینی شهر بوده است؛ البته از او بناهای عام‌المنفعه مانند مسجد نیز به یادگار مانده است. ابوالحسن خان مجیر که خود دارای 8 فرزند بوده در سال 1286 قمری از دنیا رفت.

این خانه که به سبک عمارت‌های تاریخی ایران دارای بخش‌های تابستان‌نشین و زمستان‌نشین است، دارای مساحتی در حدود 3750 متر مربع است و نشانه‌هایی از معماری اروپایی در آن دیده می‌شود. در آن زمان به دلیل رواج سفرهای اروپایی، المان‌هایی از معماری اروپایی با معماری ایرانی تلفیق می‌شد. سقف تخت اتاق‌ها، سرستون‌ها و سقف کاذب ایوان همه از معماری اروپایی تقلید شده است. فواره سنگی موجود در حوض وسط حیاط نیز در آن دوره بسیار خاص و نادر بوده است.

زیرزمین بزرگی در زیر فضای سفره‌خانه وجود دارد که از طریق نورگیرهای مشبک، از حیاط خانه نور می‌گیرد. در حال حاضر زیرزمین خانه مجیری به موزه مشاهیر خمینی‌شهر تبدیل شده است. از این مکان به عنوان خانه نجوم خمینی‌شهر نیز یاد می‌شود؛ البته به دلیل وجود بخشی از لوازم زندگی که از گذشته در این منزل باقی مانده، این عمارت در حقیقت یک موزه آثار تاریخی است. این خانه تاریخی توسط شهرداری خمینی‌شهر از مالک خصوصی آن خریداری شده است. پس از خریداری، بخش عمده بنا مورد مرمت قرار گرفته تا به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری خمینی معرفی شود.

خانه مجیری از مجموعه‌ای به هم پیوسته از اتاق‌های متعدد تشکیل شده که به صورت متقارن احداث شده است. در بدو ورود، یک هشتی وجود دارد که دارای چهار درب است. یکی از درها به حیاط پشتی، در دوم به باربند و اصطبل، در سوم به باغ‌های مجاور و در چهارم به حیاط اصلی خانه راه دارد؛ البته در حال حاضر اثری از باغ‌های مجاور خانه دیده نمی‌شود. در مجموع هشت اتاق سه دری و پنج دری در این عمارت وجود دارد. تالار پذیرایی این خانه یک اتاق پنج دری است. اتاق‌ها و حتی فضای پیرامون حیاط با گچبری‌ها و کاشی‌کاری‌های زیبایی آراسته شده است. نقاشی‌های پیرامون شومینه خانه نیز یکی از زیباترین بخش‌های تزئینات این عمارت است.

نکته جالب این است که یک مسجد کوچک یا نمازخانه نیز در این خانه وجود دارد. این مسجد از یک سمت به درون خانه و از سمت دیگر به کوچه راه داشته است. البته در حال حاضر اثری از درب ورودی کوچه دیده نمی‌شود. یکی از بخش‌های زیبای خانه مجیری ستون‌ها و سرستون‌های ایوان خانه است.

معماری بومی این عمارت منطبق بر باورها و اعتقادات ایرانیان است؛ به طوری که اهل خانواده در آن احساس آرامش کنند و به دور استراحت همسایه‌ها و تسلط چشم نامحرم زندگی کنند . این خانه‌ها به شکلی طراحی شده اند که علاوه بر صاحبخانه، میهمانان نیز در آن احساس راحتی کنند. تأمین روشنایی، گرمای زمستان و خنکی تابستان بیشتر از طریق عوامل طبیعی همچون نور خورشید و جریان هوا بوده است.

این عمارت که به نوعی بازگوکننده فرهنگ زیست نیاکان و بیانگر جایگاه و حرمت خانواده در میان ایرانیان است، در شهرستان خمینی‌شهر، محله اندوان، خیابان شریعتی جنوبی واقع شده است.

انتهای پیام/