یک داستان خودمانی با جغرافیایی متفاوت/ الگوبرداری، کار دست نویسندگان ایرانی داد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، انتشارات شهرستان ادب به تازگی کتابی از عبدالرحمن اونق با نام «گرگ دریا» را منتشر کرده است؛ کتابی داستانی که مطابق دیگر آثار اونق در فضای روستاهای ترکمن‌صحرا می‌گذرد. 

اونق که در یکی دو سال گذشته با کتاب «ماتی‌خان» به عنوان نویسنده‌ای دغدغه‌مند در حوزه ادبیات بومی و اقلیمی مطرح شده، در کتاب جدید خود نیز داستان را در فضای ترکمن‌صحرا- یعنی همان فضایی که نویسنده تجربه زیست در آن را داشته است- روایت می‌کند. او تلاش دارد در کنار یک داستان عاشقانه، به مسائل و مشکلات مردم این منطقه نیز در خلال داستان بپردازد. از این منظر، اونق برخلاف خیل کثیری از نویسندگان اجتماعی‌نویس امروزی، در چهاردیواری خانه‌اش ننشسته و با فاصله، با مخاطبان خود صحبت نکرده است. فضای داستانی که اونق در «گرگ دریا» شکل می‌دهد، فضایی است دردمند که دوست دارد همراه با مخاطب امروزش، مشکلات او را نیز بیان کند؛ صدایی باشد برای مردم بی‌صدا. شاید به همین دلیل است که کتاب‌هایش در شهر کوچکی مانند بندر ترکمن و اطراف آن، با استقبال خوبی همراه می‌شود.

«گرگ دریا» با طوفان سحرگاهی سهمگینی آغاز می‌شود که گروهی را در دریا گرفتار کرده است و شدت وحشت به حدی است که حتی اعضای گارد ساحلی نیز یارای نجات گرفتاران را ندارند. قهرمان تنومند داستان، دُردی، دست به اقدامی بزرگ می‌زند و در شرایطی که همگان از رفتن به دل خطر بیم‌ناکند، دل به دریا می‌زند و از قضا سربلند نیز بیرون می‌آید. 

اسم داستان، «گرگ دریا»، در واقع لقبی است که اهالی به دُردی داده‌اند. پس از اوجی که داستان در همان ابتدا تجربه می‌کند، قصه‌ای عاشقانه آغاز می‌شود که در اصل، علاقه قهرمان داستان به دختری از اهالی شهر است. دُردی که از صیادان غیر قانونی منطقه است، در راه رسیدن به عشق خویش، بارها با امواج بی‌رحم سرنوشت به هر سویی کشیده می‌شود. 

قلم روان و یکدست اونق و عاطفه سرشار او، «گرگ دریا» را به اثری جذاب تبدیل کرده است، اثری که پر از فراز و نشست حوادث کوچک و بزرگ و مملو از نشانه‌های زیستی اقلیمی است؛ نخ تسبیحی که آثار مختلف اونق را به یکدیگر پیوند می‌دهد.  

اونق پیش از این در گفت‌وگویی با تسنیم، درباره چرایی توجه به زیست‌بوم منطقه خود در داستان‌هایش گفت: علت اصلی این است که من در ترکمن‌صحرا زندگی می‌کنم و با این محیط آشنا هستم. در سال‌های اخیر نویسندگانی که در مناطق مختلف حضور دارند نیز تلاش کرده‌اند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های محیط اطراف خود، داستان‌های خود را روایت کنند. مثلاً آقای فرهاد حسن‌زاده داستان جنوب را روایت می‌کند، در آذربایجان و خراسان نیز نویسندگانی هستند که با این رویکرد، داستان‌های خود را روایت می‌کنند. وقتی نویسنده بومی باشد، حسی که در داستان ایجاد می‌شود، زنده و قابل درک است و به راحتی به مخاطب منتقل می‌شود. 

به گفته این نویسنده؛ پیش‌تر نویسندگانی بودند که از شهرهای دیگر به ترکمن صحرا آمدند و خواستند که داستانی را در این فضا روایت کنند، اما چون حضور آنها موقت بود و با محیط آشنا نبودند، خلأیی در داستان‌هایشان احساس می‌شد. آنها درباره ترکمن‌صحرا می‌نوشتند،‌ اما داستانشان ترکمنی از آب در نمی‌آمد. شخصیت‌هایی گاه در این دسته از داستان‌ها حضور داشتند که جنس آنها با مردمی که در این محیط زندگی می‌کنند، فرق داشت.

نویسنده «گرگ دریا» با اشاره به فضای تکراری شهرها در داستان‌ها یادآور شد: گاه نویسندگان می‌خواهند شبیه نویسندگان غربی بنویسند؛ کتابی از آنها می‌خوانند و می‌خواهند شبیه آنها بنویسند. وقتی وارد این قضایا می‌شوند، داستان را فراموش می‌کنند و فقط به سبک نوشتاری فکر می‌کنند؛ این در حالی است که یکی از حُسن‌های داستان این است که مخاطب از آن لذت ببرد، اوج و فرود داشته باشد. نویسندگان فرم‌گرای غربی اگرچه فرم‌گرا هستند، اما در همان فرم هم لذتی به مخاطب خود منتقل می‌کنند. اما ما گاه این مسائل را فراموش می‌کنیم؛ به همین دلیل معتقدم که نباید به این صورت حرکت کنیم.

انتشارات شهرستان ادب کتاب «گرگ دریا» را در 254 صفحه منتشر کرده و در دسترس علاقه‌مندان به داستان امروز قرار داده است. 

انتهای پیام/