"وانشان"؛ روستایی ۳۰۰۰ ساله‌‌ با خانه‌های ۳ طبقه کاهگلی

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ در مسیر گلپایگان به خوانسار درست جایی در پیچ کوه و جاده، روستایی تاریخی با قدمت 3 هزار ساله خودنمایی می‌کند. روستایی که با قدم زدن در آن به وضوح نشانه‌های تاریخی قابل رویت است. نام این روستا "وانشان" است، در آمده از دل تاریخ در استان اصفهان؛ بیشتر ساختار خانه‌ها و کوچه‌ها به همان شکل قدیمی حفظ و بازسازی شده و در فهرست روستاهای نمونه گردشگری قرار گرفته است.

روستای وانشان در شهرستان گلپایگان در استان اصفهان و از روستاهای دهستان نیوان در بخش مرکزی است.این روستا دارای موقعیت جغرافیایی با عرض 33 درجه و 21 دقیقه و طول 50 درجه و 21 دقیقه است که در 12 کیلومتری جنوب شرقی شهر گلپایگان و به فاصله 15کیلومتری شهر خوانسار واقع شده است. 

طبق بقایای استخوان‌های انسان‌ها و تکه‌های ظروف سفالی شکسته در کوه تیر روستای وانشان، قدمت این روستا به 3 هزار سال بر می‌گردد. قلعه‌ها، آرامگاه امامزاده شاهزاده ابوالفتوح وانشان، مقبره سید کرار و خانه‌های کاهگلی با معماری قدیمی و بافت تاریخی آن، حکایت از قدمت کهن این روستا دارند. در حال حاضر این روستا از چهار محله یعنی محله سیدها (باغچه علی) و محله علیا، محله شیخ‌ها (محله فتح اله) و محله کوی انقلاب تشکیل شده است.

وانشان از دو کلمه "وا" و نشان" تشکیل شده است که در آن "وا" به معنی آب است و کلمه دوم "نشان" است که به معنی علامت و نشانه است. در کل وانشان به معنی "روستایی دارای آب کافی" است.

گویش مردمان این روستا به گویش وانشانی، نیشونی اونشونی نیز معروف است که به زبان فارسی پهلوی نزدیک است. این گویش جزئی از گویش‌های مرکزی و شمال‌غربی ایران است که شباهت‌هایی به گویش‌های شهرهای میمه، خوانسار و دلیجان نیز دارد.

روستای وانشان برخلاف سایر روستاهای ایران، ساختارهای معماری قدیمی و بافت روستایی آن تا کنون حفظ شده است. این روستا دارای جاذبه‌های انسان ساخت مثل ساختمان‌های قدیمی کاهگلی است که برخی از آنها حتی دو و یا سه طبقه هستند، در واقع روستای وانشان از معدود روستاهای ایران است که در آن خانه‌ها به صورت دو طبقه ساخته شده‌اند.

در درب ورودی خانه‌های این روستا، معماری از طاق‌های دایره شکل با تزئینات بالای سر در مشاهده می‌شود. ایوان‌های چوبی که در طبقه دوم هستند به حیاط یا کوچه امتداد یافته است و از ویژگی‌ها خانه‌های این روستا است. این ایوان‌ها دارای نرده‌های چوبی به نام طارمی هستند. ایوان‌های چوبی، زیبایی خاصی را به خانه‌های وانشان داده است.

از سایر جاذبه‌های انسان ساخت این روستای زیبا، کوچه پس کوچه‌های تنگ و باریک که آب قنات در جوی کوچک آن جاری است، درب ورودی چوبی قدیمی خانه‌ها و پنجره‌های طاق شکل، دالان‌های تاریک زیر ساختمان‌ها، پله‌های مرتفع و پر پیچ و تاب، آغل‌ها و طویله‌ها و سیلوهای غلات در دل دیوارهای اتاق‌ها، کوزه‌ و خمره‌هایی که پر از ماست، دوغ، روغن حیوانی، شیره انگور و انواع مرباها در آنها است.

و از جاذبه‌های مذهبی این روستای رویایی می‌توان به آرامگاه امامزاده سلیمان ابوالفتوح از نوادگان امام موسی کاظم که قدمت آن به قرن دهم هجری شمسی می‎‌رسد را ذکر کرد. بخش‌هایی از سریال مولانا در این روستا به تصویر کشیده شده است.

علاوه بر جاذبه‌های انسان ساخت، این روستا دارای جاذبه‌های طبیعی مثل باغ‌های سبز و زیبا همراه با آب‌های روان در آن که با سه رشته قنات تاریخی آبیاری می‌شود، درخت کهن کنار دیوار امامزاده سلیمان ابوالفتوح از نوادگان امام موسی کاظم، چشمه لمبی، کوه دیگا، کوه بابا دودورشاه و کوه حیدر است. از جاذبه‌های باستانی ـ تاریخی آن می‌توان به قلعه وانشان، قلعه جمال، برج حاج فرج‌الله، مقبره بهلول، مقبره سید کرار و مزرعه امیریه اشاره کرد.

آب انبارهای کوچک در باغ‌های روستای وانشان نمونه دیگر از جاذبه‌های انسان ساخت است. این آب انبار شامل حوضی سر پوشیده بود که توسط لوله‌هایی آب آن پر می‌شد. در صورت نبودن آب، از این آب انبارها کشاورزان برای آشامیدن استفاده می‌کردند. این آب انبارها به گونه‌‌ای ساخته شده بودند که حیوانات امکان خوردن یا وارد شدن به آن را نداشتند.

هر فصلی از سال، این روستا زیبایی‌های خاص خودش را دارد. فصل‌های برگ ریزان باغات این روستا تصویر خیال‌انگیزی را به نمایش می‌گذارند. تابستان این روستا، یک تابلوی نقاشی جادویی به نظر می‌رسد. بهار آن مملو از شکوفه‌های درختان به خصوص از ارگ وانشان منظره وصف‌نشدنی را به وجود می‌آورد. 

روستای وانشان به دلیل واقع شدن در ارتفاعات و احاطه شده با کوه‌های "تیر" در سمت شرق و رشته کوه‌های وانشان در سمت غرب دارای آب و هوای کوهستانی معتدل و لذت‌بخش است. که این آب و هوا به سرسبزی و آبادی این منطقه کمک می‌کند.

انتهای پیام/