انتخابات پارلمانی ۲۰۲۲ اسرائیل‌ـ۲/ لیکود و نتانیاهو؛ نمادهای افراط و فساد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، پس از 4 انتخابات ناموفق و بحران تشکیل کابینه‌ای پایدار در سرزمین اشغالی، در فاصله 11 روز تا  زمان برگزاری پنجمین انتخابات پیاپی پارلمانی رژیم صهیونیستی در 10 آبان، بازار رقابت‌ها و تبلیغات انتخاباتی میان احزاب و جریان‌های مختلف سیاسی شدت گرفته است، در همین راستا در دومین قسمت از سلسله گزارش‌های احزاب در آیینه انتخابات پارلمانی 2022 رژیم صهیونیستی به بررسی آخرین وضعیت حزب لیکود در آستانه انتخابات مزبور می‌پردازیم.

لیکود؛ استمرار سنت راستگرایی در سرزمین اشغالی

لیکود (به‌معنی استحکام) در زمان حاضر بزرگ‌ترین و مهم‌ترین حزب در سپهر سیاسی رژیم صهیونیستی به‌شمار می‌آید. این حزب که در سال 1973 تأسیس شده است، مجموعه‌ای از چند حزب لیبرال و محافظه‌کار عصر خود را شامل می‌شود. لیکود نخستین حزب دست‌راستی در تاریخ رژیم اشغالگر اسرائیل به‌حساب می‌آید که موفق شد جناح چپ را شکست دهد و در سال 1977 نخستین کابینه راست‌گرای اسرائیل را تشکیل دهد.

حزب لیکود تاکنون 4 رهبر داشته است؛ «مناخیم بگین» از سال 1973 تا 1983 به‌مدت 10 سال رهبر این حزب بود و توانست برای نخستین بار این حزب را به قدرت برساند. در سال 1983 «اسحاق رابین» جای بگین را در صدر حزب لیکود گرفت و او نیز به‌مدت 10 سال سکان رهبری را در اختیار داشت. در سال 1993 «بنیامین نتانیاهو» برای نخستین بار رهبر این حزب شد تا سال 1999 رهبر لیکود بود.

نتانیاهو در سال 1996 با پیروزی در انتخابات پارلمانی نخست وزیر شد. با شکست نتانیاهو در انتخابات 1999، «آریل شارون» جانشین او شد و تا سال 2005 در این مقام باقی ماند. از سال 2005 تاکنون نتانیاهو کرسی رهبری حزب لیکود را حفظ کرده است.

با وجود آنکه حزب لیکود دارای ساختارهای متشکل داخلی است و در مواقع مهم اقدام به برگزاری انتخابات درون‌حزبی برای تعیین رهبر آینده می‌کند، اما از سال 2005 با تسلط مجدد نتانیاهو بر این حزب و به‌خصوص در 10 سال اخیر نوعی «کیش شخصیت» نتانیاهو درون لیکود ترویج یافته است و مخالفت با او بسیار دشوار شده است، به‌عنوان مثال «آویگدور لیبرمن»، رهبر حزب «اسرائیل خانه ما» که با وجود تعلق به جناح راست از سال 2019 علم مخالفت با نتانیاهو را برافراشته، معتقد است لیکود تحت رهبری بی‌بی دیگر هیچ شباهتی به حزب «زئو ژابوتینسکی» ندارد و ساختارهای دموکراتیک این حزب را از مدار خارج کرده و از آن یک حزب کمونیست شوروی یا کره شمالی ساخته که مرید شخص نتانیاهو است. این امر به یکی از انتقادات اصلی نسبت به حزب لیکود در سرزمین‌ اشغالی مبدل شده و باعث شده است برخی چهره‌های قدیمی حزب لیکود از جمله «گیدعون صعر» و «زئو آلکین» در اواخر سال 2020 از لیکود جدا شوند و حزب جدیدی تأسیس کنند.

باوجود همه انتقاداتی که از نتانیاهو وجود دارد، تقریباً هیچ‌کس تردید ندارد که بی‌بی مکارترین سیاستمدار اسرائیلی است. اگرچه بی‌بی در ژوئن 2021 کرسی صدارت را از دست داد و ناچار شد به‌عنوان «رهبر اپوزیسیون» بسنده کند، اما رکورد دست‌نیافتنی او در بیش از 12 سال نخست‌وزیری بدون وقفه نشان می‌دهد نتانیاهو مهارت قابل‌توجهی در شطرنج سیاست و ایجاد شکاف میان جریان‌های داخلی دارد. دو حوزه امنیت و اقتصاد نیز از جمله دیگر نقاط قوت بی‌بی به‌حساب می‌آید به‌گونه‌ای‌ که از سال 2009 تا 2020 اسرائیل میانگین رشد 3.7درصدی را تجربه کرد. همچنین نتانیاهو در رژیم صهیونیستی به‌دلیل اغراق و بزرگنمایی در مسائل امنیتی همچون پرونده هسته‌ای ایران به لقب «آقای امنیت» شناخته می‌شود که بیانگر سوءاستفاده‌اش از مسائل جاری به‌منظور بقا در قدرت است.

نتانیاهو؛ عامل بحران تشکیل کابینه در رژیم صهیونیستی

نتانیاهو اساساً یکی از دلایل بی‌ثباتی سیاسی و بحران تشکیل کابینه در سرزمین‌ اشغالی است. اگرچه این حزب به‌رهبری نتانیاهو در 3 انتخابات از 4 انتخاباتی که از سال 2019 در اسرائیل برگزار شده، موفق به کسب جایگاه اول شد، اما تنها برای یک دوره کوتاه 7ماهه موفق به تشکیل ائتلاف حاکم شد و ماه‌های 2019 تا ژوئن 2021 را به‌عنوان نخست وزیر موقت در قدرت بود. در انتخابات مارس 2021 نیز علی‌رغم کسب جایگاه نخست این حزب موفق نشد تشکیل کابینه دهد و قدرت را تحویل احزاب مخالف خود داد. در رقابت‌های امسال نیز طبق نظرسنجی‌های جدید این حزب با حدود 32 کرسی در جایگاه نخست قرار دارد، اما بیشتر نظرسنجی‌ها از ناتوانی حزب لیکود برای تشکیل کابینه و دستیابی به اکثریت خبر می‌دهند. خبر بد دیگر برای حزب لیکود و نتانیاهو روند رو به نقصان این حزب در نظرسنجی‌ها و البته روند صعودی حزب رقیب یعنی یش عتید به‌رهبری لاپید است.

پلت‌فرم انتخاباتی حزب لیکود

1. شهرک‌سازی: حزب لیکود یکی از بزرگ‌ترین حامیان سیاست شهرک‌سازی در کرانه باختری و تداوم اشغال خانه‌های فلسطینیان است. این شهرک‌ها هم به‌عنوان پایگاه رأی حزب لیکود (و برخی از دیگر احزاب راست‌گرا) شناخته می‌شوند و از سوی دیگر توسعه آنها در کرانه باختری باعث شده است اساساً امکان تحقق «راهکار دودولتی» برای مناقشه اسرائیل و فلسطین منتفی شود که این مسئله حتی صدای کشورهای اروپایی و غربی را هم در آورده است، در حقیقت با توسعه شهرک‌های صهیونیست‌نشین در کرانه باختری، عملاً پیوستگی سرزمینی فلسطین در این منطقه از میان رفته است.

همچنین اسرائیل به‌بهانه حفظ امنیت و رسیدگی به ساکنین این شهرک‌ها قوانین مدنی و موضوعه خود را بر تمام این منطقه حتی مناطق فلسطینی‌نشین تحمیل کرده است، و نیز از اواخر سال 2018 این حزب ابتکار جدیدی برای انضمام رسمی شهرک‌های مذکور به خاک خود آغاز کرده که البته امکان تحقق نیافته است.

2. راهکار دودولتی: حزب لیکود از آغاز با هرگونه صلحی که به‌معنای مبدل شدن فلسطین به یک «دولت مستقل» منتهی شود مخالف است و صلح با فلسطینیان را صرفاً در قالب نوعی فدراسیون شدیداً تحت نظارت اسرائیل و بدون بهره‌مندی فلسطینیان از ارتش به‌منظور دفاع از خود در برابر هرگونه تجاوز احتمالی در آینده می‌پذیرد.

با وجود مخالفت رسمی این حزب، نتانیاهو در سال 2009 در سخنرانی مشهور دانشگاه بار ـ ایلان با «راهکار دودولتی» موافقت کرد، اما با پیش کشیدن مفهوم «مرزهای قابل دفاع» در برابر «مرزهای واقعی» از پذیرش لزوم عقب‌نشینی به مرزهای بین‌المللی پیش از جنگ 6روزه ژوئن 1967 طفره رفت. بی‌بی استدلال می‌کند که اگرچه مرزهای 1967 را به‌عنوان مرزهای واقعی اسرائیل به‌رسمیت می‌شناسد، اما به‌منظور قابل دفاع ساختن این مرزها و حفاظت از آنها مناطقی فراتر از آنها را نیز به‌عنوان «مرزهای قابل دفاع» برای رژیم صهیونیستی حفظ می‌کند که در حقیقت نشانگر تداوم اشغالگری این رژیم است.

3. اقتصاد: حزب لیکود خود را حامی سرمایه‌داری و بازار آزاد معرفی می‌کند، اما در عمل برخی از سیاست‌های اقتصادی این حزب نیز یادآور نوعی «اقتصاد مختلط» است. در طول دوره حاکمیت حزب لیکود نرخ انواع مالیات (ارزش افزوده، درآمد، شرکت‌ها و عوارض گمرکی) کاهش یافته است و خصوصی‌سازی شرکت‌های دولتی و بانک‌ها در دستورکار قرار گرفته است، در همین دوران حزب لیکود با شعار کاهش بیکاری، اقدام به کاهش انواع یارانه‌های دولتی کرده است تا اعضای خانوارها مجبور شوند وارد بازار کار شوند، این در حالی است که این رژیم رانت‌های اقتصادی متعددی را در اختیار بخش‌هایی از جامعه به‌ویژه حامیان وفادار خودش، یعنی احزاب مذهبی قرار می‌دهد که با اعتراض سایر ساکنین در سرزمین اشغالی همراه بوده است.

4. دین و دولت: اگرچه حزب لیکود در معنای وسیع کلمه یک حزب سکولار به‌شمار می‌آید، اما در عین حال تمایلات محافظه‌کارانه‌ای نیز دارد، ازاین‌رو حمایت از نهادهای مذهبی آیین یهود و افزایش بودجه آنها و نیز مدارس علوم دینی همواره مورد توجه حزب لیکود بوده است تا بدین طریق بتواند آرای آنها را در زمان انتخابات به‌سود خود حفظ کند، همچنین این حزب از تعطیلی نسبی حمل‌ونقل عمومی در روزهای شنبه حمایت می‌کند و در موضوع مهم فراخواندن طلبه‌های علوم دینی به خدمت سربازی معمولاً از استثنا کردن آنها هواداری می‌کند.

لیکود و نتانیاهو؛ عامل انسجام یا انسداد؟

اگرچه نتانیاهو ثابت کرده سیاستمدار چیره‌دستی است و رکورد بیشترین میزان نخست‌وزیری را نیز در اختیار دارد، اما رفتار سیاسی او در 10 سال گذشته منجر به افزایش مخالفان او در سپهر سیاسی فلسطین اشغالی شده است. نتانیاهو در دهه 2010 درصدد جذب سایر سیاستمداران به‌سمت خود برآمد؛ به‌گونه‌ای که مثلاً پس از انتخابات 2013 «یائیر لاپید»، رهبر حزب یش عتید و رقیب امروزین وی به‌همراه «نفتالی بنت»، رهبر وقت حزب خانه یهودی، در ائتلافی با عنوان «برادری» اعلام کرده بودند تنها حاضر به همکاری با نتانیاهو هستند، اما رفتار سیاسی بی‌بی در سال‌های بعد به‌ویژه قدرت‌طلبی‌اش باعث رویگردانی دیگر سیاستمداران اسرائیلی از او شد، به‌نحوی که امروز از 12 حزب فعال در سطح نخست سیاست‌های رژیم صهیونیستی 7 حزب اعلام کرده‌اند تحت هیچ شرایطی حاضر به همکاری با نتانیاهو نیستند، در واقع بخش مهمی از بن‌بست شکل‌گرفته در سرزمین‌ اشغالی به‌دلیل همین عدم همکاری بیشتر احزاب با بنیامین نتانیاهو رقم خورده است و بی‌بی که زمانی عامل انسجام رژیم صهیونیستی بود از سال 2019 به بعد عملاً به عامل انسداد در این رژیم مبدل شده است.

اشغالگری

یکی دیگر از سیاست‌های حزب لیکود در سال‌های حضورش در قدرت، اشغالگری فزاینده و مداوم بوده است. تداوم کنترل شهرک‌های صهیونیست‌نشین در کرانه باختری و حتی توسعه آنها، تغییر بافت قدس شرقی به‌نفع یهودیان و نیز تداوم اشغال منطقه جولان از جمله این سیاست‌ها به‌شمار می‌آید.

همچنین نظامیان اسرائیلی در طول این سال‌ها هر زمان که خواستند وارد مناطق مختلف تحت حاکمیت تشکیلات خودگردان فلسطینی شده و در شهرهای مختلف فلسطین اقدام به عملیات نظامی و امنیتی کرده‌اند. افزایش شدید تعداد پست‌های ایست بازرسی و نظارت شدید بر عبور و مرور فلسطینیان از جمله دیگر وجوه این اشغالگری بوده است.

نبرد با مقاومت اسلامی در نوار غزه

در طول بیش از 15 سالی که نتانیاهو و حزب لیکود، قدرت را در رژیم صهیونیستی در اختیار داشته‌اند، 4 جنگ مختلف میان این رژیم و محور مقاومت در غزه به وقوع پیوسته است؛ نخستین نبرد میان دو طرف در دوره نتانیاهو به نوامبر 2012 بازمی‌گردد، اما 2 سال بعد در اوت 2014 نبرد دیگری میان حماس و اسرائیل درگرفت که یک ماه و 16 روز به‌طول انجامید و به طولانی‌ترین منازعه 10 سال اخیر دو طرف مبدل شد. اگرچه در سال 2018 نیز یک درگیری کوتاه میان طرفین به وقوع پیوست اما، درگیری بزرگ بعدی در آخرین روزهای نخست‌وزیری نتانیاهو یعنی مه 2021 روی داد. در این نبرد که به جنگ «شمشیر قدس» مشهور است، با شلیک بیش از 1200 موشک و راکت به‌سوی سرزمین‌های اشغالی، نیروهای مقاومت رکورد جدیدی را از حمله به سرزمین‌های اشغالی به نام خود ثبت کردند و افزایش قدرت موازنه‌گری خود را به رخ طرف اسرائیلی کشیدند. اگرچه نتانیاهو درصدد بود از این جنگ برای برهم خوردن مذاکرات تشکیل کابینه توسط مخالفانش بهره‌برداری کند، اما با شکست در این تحقق اهدافش در این جنگ عملاً زمینه کناررفتنش از رأس کابینه رژیم صهیونیستی را رقم زد.

نتانیاهو؛ نخست‌وزیر بزهکار و فاسد

یکی از جنجالی‌ترین وقایعی که برای نتانیاهو و حزب لیکود به‌وقوع پیوسته، اعلام جرم علیه بی‌بی در سال 2019 است. دادستان‌کل وقت اسرائیل در سال 2019 به‌دلیل فساد مالی با گشودن 4 پرونده قضایی علیه نتانیاهو، رسماً علیه او اعلام جرم کرد. نخستین پرونده به دریافت رشوه توسط نتانیاهو و همسرش سارا بازمی‌گردد.

در دومین پرونده نتانیاهو به سردبیر روزنامه «یدیعوت آحارونوت» پیشنهاد کرده بود در برابر کاهش حمایت مالی «شلدون ادلسون» از روزنامه رقیب (اسرائیل هیوم)، لحن دوستانه‌تری درباره بی‌بی داشته باشد. سومین پرونده به موضوع خرید چهار زیردریایی از شرکت آلمانی تیسون کروپ اختصاص دارد که نتانیاهو در آن به‌نفع برخی از سرمایه‌داران نزدیک به خود از قدرتش سوءاستفاده کرده است. آخرین پرونده شاخص نتانیاهو شامل پرداخت رشوه به مدیر شرکت مخابراتی صهیونیستی «بِزِک» برای تصویرسازی مساعدتر از نتانیاهو در سایت والاه نیوز است، به این ترتیب به‌نظر می‌رسد نتانیاهو در طول سال‌های صدارت خود بارها اقدام به سوءاستفاده از قدرت در راستای منافع شخصی خود کرده است، ازاین‌رو بسیاری از مخالفان او را به‌جای نخست وزیر (Prime Minster)، وزیر بزهکار (Crime Minister) لقب داده‌اند.

همچنین در سال‌های اخیر چندین بار مخالفان نتانیاهو اقدام به پیگیری لوایحی برای ممنوعیت نخست‌وزیری نمایندگان دارای پرونده مفتوح در دستگاه قضایی کرده‌اند، اما این ابتکارات هربار به‌دلیل مخالفت برخی از احزاب مخالف به تصویب نرسیده است. نتانیاهو همه این پرونده‌ها را دارای انگیزه‌های سیاسی دانسته و خواستار بسته شدن آنهاست. او در این مورد خود را با «لیونل مسی» ستاره تیم فوتبال پاریس‌سن‌ژرمن مقایسه می‌کند و معتقد است رقیبانش چون قافیه بازی را در رقابت با او باخته‌اند، می‌خواهند از طریق این پرونده‌ها او را از سیاست اخراج کنند!

ایران؛ بزرگ‌ترین تهدید برای اسرائیل!

نتانیاهو در سال‌های نخست‌وزیری خود همواره از ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین تهدید اسرائیل نام برده است. او در یکی از مصاحبه‌های تلویزیونی خود در پاسخ به سؤالی 3 تهدید اول نسبت به موجودیت اسرائیل را به این ترتیب توصیف کرد: «ایران، ایران و ایران». نتانیاهو همچنین از ظرفیت اجماع‌سازی خود علیه ایران بارها در سطح بین‌المللی استفاده و تصویب تحریم‌های مختلف علیه کشورمان را پیگیری کرده است، به‌عنوان مثال خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا از برجام با صحنه‌سازی و کارپردازی مستقیم نتانیاهو به وقوع پیوست. ترور دانشمندان هسته‌ای همچون شهید «فخری‌زاده»، شهید «علی‌محمدی»، شهید «شهریاری»، شهید «احمدی روشن»، شهید «رضایی‌نژاد»، و شهدای فناوری موشکی همچون سردار شهید تهرانی مقدم از جمله اقدامات جنایت‌بار رژیم صهیونیستی است که در دوره نخست‌وزیری نتانیاهو به وقوع پیوسته است. همکاری دستگاه‌های امنیتی رژیم صهیونیستی با دولت ترامپ در ترور سردار شهید «حاج قاسم سلیمانی» برجسته‌ترین سند جنایت ثبت‌شده به‌دست نتانیاهو در دوران حضورش در رأس قدرت است.

سیاست‌های تبعیض‌آمیز علیه عرب‌تباران در سرزمین‌های اشغالی

یکی مهم‌ترین وجوه سیاست حزب لیکود و نتانیاهو در سال‌های 2009 تا 2021 تصویب پیاپی قوانین تبعیض‌آمیز علیه غیریهودیان ساکن سرزمین‌های اشغالی بوده است، به‌عنوان مثال قانون کامینتز که به مقامات اسرائیلی اجازه می‌دهد منازل فاقد مجوز ساخت از شهرداری‌ها را تخریب کنند، عملاً برای تخریب منازل عرب‌ها و مسلمانان در دستورکار قرار گرفته است، همچنین با ابتکار دولت نتانیاهو و به‌منظور سخت‌تر کردن شرایط حضور احزاب عربی در پارلمان اسرائیل، در سال 2014، حدنصاب انتخاباتی از 2 درصد به 3.25 درصد افزایش یافت که این اقدام با تشکیل فهرست مشترک عربی عملاً خنثی شد.

همچنین در سال 2018 با تصویب قانون «دولت ـ ملت یهود» که اسرائیل را صرفاً وطن یهودیان جهان معرفی می‌کند، همه تبعیض‌هایی که در سرزمین‌های اشغالی علیه عرب‌ها و غیریهودیان اعمال می‌شد، رنگ‌وبوی حقوقی به خود گرفت و عملاً غیریهودیان را به شهروندان درجه‌دوم تبدیل کرد، همچنین میزان اختصاص بودجه به مناطق عربی در دوره نتانیاهو به‌شدت تبعیض‌آمیز بوده است. و در نهایت اسرائیل در سال‌های حکومت حزب لیکود، اراده چندانی برای مقابله با جرم و جنایت درون جامعه عربی نشان نداده و این جامعه را به حال خود رها کرده است که باعث گسترش ناامنی در مناطق عرب‌نشین شده است.

توافق دریایی با لبنان؛ تسلیم تاریخی اسرائیل در برابر حزب‌الله

در یک سال گذشته که حزب لیکود از قدرت خارج شد و به اپوزیسیون پیوست و نتانیاهو نیز رهبر اپوزیسیون شد، منازعه داغی میان کابینه و اپوزیسیون در جریان بوده است. اپوزیسیون تقریباً با همه ابتکارات کابینه «لاپید ـ بنت» مخالفت کرد، از جمله این مخالفت‌ها را در موضوع توافق اخیر میان رژیم صهیونیستی و لبنان برای ترسیم مرزهای دریایی شاهد بودیم.

پس از اعلان نظر مثبت بیروت و تل‌آویو در مورد پیش‌نویس نهایی پیشنهادی «آموس هوکشتاین» میانجیگر آمریکایی در پرونده ترسیم مرزهای ساحلی رژیم صهیونیستی و لبنان، نتانیاهو با انتشار یک ویدیوی کوتاه این توافق را «تسلیم محض» در برابر حزب‌الله خوانده و اعلام کرده با آن مخالف است و اگر در انتخابات پیروز شود ممکن است آن را لغو کند. به‌زعم نتانیاهو با این عقب‌نشینی در برابر حزب‌الله راه برای امتیازگیری‌های بعدی این جنبش و نیز دیگر گروه‌های جنبش‌های مقاومت علیه اسرائیل هموارتر خواهد شد.

انتهای پیام/+