حملات وحشیانه به مراکز اسلامی در اروپا موجب وحدت شد؛ هدف مشترک حمله‌کنندگان مخالفت با اسلام بود/ مصاحبه اختصاصی
رئیس مرکز اسلامی انگلیس با اشاره به حملات شدید به مراکز دیپلماتیک و اسلامی در این کشور گفت که به‌خاطر اینکه هدف مشترک این حملات مخالفت با اسلام بود، نتیجه توحش آنها، وحدت بیشتر جامعه شیعی و جامعه اسلامی در اروپا شد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، تازه‌ترین گزارش‌ها درباره اسلام‌هراسی در اروپا نشان می‌دهند که در سال 2021 اسلام‌هراسی همچنان در سرتاسر اروپا در حال افزایش است و این پدیده همانند سال‌های قبل همچنان مشکل حاد این قاره است.
کشورهایی مثل انگلیس و فرانسه مراکز اصلی نفرت علیه مسلمانان هستند و جریانات قدرتمند در اروپا هزینه کمی برای مقابله با این پدیده می‌کنند.
از نظر آماری، در سال گذشته میلادی یک‌هزار و 61 مورد جرایم ناشی از اسلام‌هراسی در اتریش ثبت شده است. در فرانسه 213 مورد جرم ناشی از اسلام‌هراسی در سال 2021 رخ داده است، از این میان نیمی از جرایم مربوط به تخریب عبادتگاه‌ها، مراکز فرهنگی و قبرستان‌های مسلمانان بوده است. در آلمان هم 732 مورد جرم ناشی از اسلام‌هراسی در این سال رخ داده که 54 مورد حمله به مساجد و 43 مورد حمله به مسلمانان رخ داده است.
در انگلیس موارد ثبت‌شده اسلام‌هراسی در سال 2021 شاهد 9 درصد افزایش بوده است که 45 درصد از کل جرایم مربوط به تنفر دینی در این کشور را شامل می‌شود. در این کشور تعداد این جرایم در ده سال اخیر، 291 درصد افزایش داشته است.
علاوه بر این، به‌دنبال اغتشاشات اخیر در کشور، شاهد تشدید حملات ضدانقلاب به مراکز فرهنگی و دیپلماتیک ایران در خارج از کشور به‌خصوص در اروپا بوده‌ایم.
برای بحث و بررسی درباره این موضوعات با حجت الاسلام و المسلمین سید هاشم موسوی نماینده ولی فقیه در انگلیس و رئیس مرکز اسلامی انگلیس گفتگو کرده‌ایم:
تسنیم: به‌عنوان اولین سؤال ما وقتی که از اسلام‌هراسی صحبت می‌کنیم دقیقاً منظور چیست، از چه‌چیزی صحبت می‌کنیم، و به‌اصطلاح آن چیزی که تحت عنوان اسلام‌هراسی مطرح است دقیقاً با چه روشهایی انجام می‌شود؟ با توجه به اینکه شما در کشوری حضور دارید و رئیس مرکز اسلامی در کشوری هستید که به‌هرحال این کشور متهم است به اینکه یکی از کشورهای پیش‌قراول اسلام‌هراسی است، منظور این است که اسلام‌هراسی دقیقاً چیست و با چه روشهایی انجام می‌شود؟
سید هاشم موسوی: واژه اسلام‌هراسی یک واژه تقریباً جدیدی است شاید به اواخر دهه 1980 برگردد که بر حسب آنچه بعضی از محققین می‌گویند در خود انگلیس این واژه خلق شد.
اساس این واژه از نظر آن دیدگاه ادبی اگر بخواهیم بررسی کنیم یک ترس بی‌پایه و یک ترس ناسالمی است از اسلام و مسلمانان که در واقع به جامعه خودشان این ترس ناسالم را القاء می‌کنند. براساس آنچه در اطلاعات یا مثلاً در تحقیقات شبکه 4 تلویزیون انگلیس هم آمده است و بعضی از مراکز و مؤسسات حقوق بشری هم این را تأیید کردند بیش از 70 درصد از اخبار رسانه‌های این کشور ترس از اسلام و ترس از مسلمانان را به جامعه خودشان القاء می‌کند.
واقعیت این است که یک ترس طبیعی نیست در واقع یک اقدام طراحی‌شده و در واقع براساس سیاست‌گذاری‌هایی است که شاید بشود گفت رسانه‌های بین‌المللی در حال دامن زدن به آن هستند و به‌راحتی ما می‌بینیم در بسیاری از شبکه‌های بین‌المللی که به‌اشکال مختلف به این قضیه دامن می‌زنند.
برای اینکه پاسخ سؤال شما را بدهم که فرمودید؛ در واقع این اسلام‌هراسی چه‌شکلی دارد و آن هم در کشوری شبیه انگلستان؟ می‌خواهم شما را به عناصری که به اسلام‌هراسی اشاره می‌کند، توجه بدهم. به‌اشکال مختلف موضوع اسلام‌هراسی را در جامعه القاء می‌کنند یک شکل آن این است که در واقع می‌خواهند ترس از جامعه اسلامی را عادی‌سازی کنند.
دومین عنصری که ایجاد می‌کنند در القای این ترس این است که مسلمان‌ها دینشان را براساس شمشیر و براساس خشونت گسترش داده‌اند، فلذا اگر شما بخواهید مسلمان شوید حتماً باید با این خشونت مواجه بشوید؛ که اصولاً این امر خودش یک هراس ایجاد می‌کند.
سومین عاملی که می‌شود گفت عنصر اسلام‌هراسی است این است که می‌گویند "بین مسلمان‌ها و جوامع اسلامی ما هیچ ارزش مشترکی نداریم."، وقتی ارزش مشترک نداشته باشد، طبیعتاً یک جوان غربی انگیزه‌ای ندارد که سراغ مباحث اسلامی بیاید و بگوید "ما براساس این ارزشهای مشترک با همدیگر اقدام می‌کنیم".
موارد زیادی شبیه این هست که به یک جوان غربی و انسان غربی القاء می‌شود که "شما نمی‌توانید با یک مسلمان حشر و نشر داشته باشید و همیشه باید این ترس در وجود شما باشد". طبیعتاً ما اگر برگردیم به تاریخ، حتی به تاریخ اسلام و صدر اسلام هم ما یک نوعی اسلام‌هراسی را توسط دشمنان داشتیم. من فکر می‌کنم خیلی از موارد اگر به بحث‌های تاریخی مراجعه کنیم این اسلام‌هراسی بوده است؛ منتها تعبیر اسلام‌هراسی یک تعبیر جدید است و تحت عنوان Islamophobia دارند مطرح می‌کنند، در واقع می‌توانم بگویم جریان‌های نژادپرست، جریان‌های آشوبگر و جریان‌های سیاسی پشت این قضیه هستند که این قضیه را به‌صورت جدی مطرح و ترویج می‌کنند و تا الآن هم فکر می‌کنم خیلی موفق بوده‌اند.
تسنیم: پرسشی در این زمینه مطرح می‌شود، به‌هرحال جوامع غربی در آن شهروندانی وجود دارد که مسلمان هستند ازطرفی مراکزی وجود دارد که کار ویژه‌شان ارائه تصویر درستی از اسلام است از جمله همان مرکزی که شما در آن مسئولیت دارید، این پرسش مطرح است؛ این جوامع و به‌طور کلی این مراکز چه راهکارها و کارهایی را در راستای ارائه تصویر درست از اسلام در مقابل آنچه ما تحت عنوان اسلام‌هراسی یاد می‌کنیم، در پیش گرفته‌اند؟
سید هاشم موسوی: در این زمینه به‌دلیل محدودیت‌هایی که داریم عملکردمان قطعاً قابل مقایسه با عملکرد رسانه‌های جمعی دنیا نیست، اما به‌دلیل اینکه بیشترین انرژی مصرف‌شده در زمینه اسلام‌هراسی از طریق رسانه‌های جمعی این کشورها است ما هم طبیعتاً باید به این بخش توجه کنیم و در واقع توجه عمده خودمان را متوجه کار رسانه‌ای کرده‌ایم،
البته همان‌طور که عرض کردم این اقدام اقدام کافی نیست اما ما بسترسازی خوبی را آغاز کردیم برای کار رسانه‌ای و فضای رسانه‌ای به‌ویژه شبکه‌های مجازی را تقویت کردیم تا با این هجمه‌ای که به‌صورت یک تهاجم فرهنگی خیلی وسیع مقابل ما صورت گرفته است، بتوانیم برخورد کنیم و تا اندازه‌ای هم نتیجه گرفته‌ایم. ظرفیت رسانه‌ای ما در زمان حاضر اصلاً قابل مقایسه با چند سال گذشته نیست، به‌دلیل اینکه شرایط امروز هم اقتضا می‌کند ما در فضای مجازی در بعضی موارد شاید 300 تا 400 درصد حتی در برخی موارد رشد داشتیم، صرفاً هم این رشد ما متوجه این بود که بتوانیم تصویری از اسلام ارائه بدهیم که در واقع این تصویر یک تصویر زیبا و شفاف و یک تصویر منطقی و عاقلانه از اسلام باشد که بتواند مقابل این فضای هجمه رسانه‌ای غرب مقابله کند، فکر می‌کنم این کار را نه‌تنها ما بلکه بقیه مراکز دیگر باید در دستور کار قرار می‌دادند.
تسنیم: می‌توانید به چند نمونه مثال اشاره کنید این تولیدات محتوای رسانه‌ای در چه زمینه‌ای بوده است و چه بازخوردهایی در این زمینه گرفتید؟
سید هاشم موسوی: ما در زمینه ارتباط با مردم جوامع غربی چند کار خاص انجام دادیم؛ یکی این که ما یک مخاطب نخبگانی برای خودمان تعریف کردیم، برای این مخاطب نخبگانی باید تصویری از اسلام ارائه کنیم که این مخاطبین نخبگانی بتوانند به آن بپردازند، برای همین منظور از طریق مجلات و در واقع کتاب‌هایی که مخاطب آنها مخاطب نخبگانی هستند، اقدام کردیم.
ما با همکاری بعضی از دانشگاه‌ها در داخل و خارج از کشور توانستیم مجلاتی در حوزه مطالعات بین‌رشته‌ای قرآنی داشته باشیم و در بعضی از بخشها کتاب پیامبر رحمت را که در واقع معرفی پیامبر اسلام(ص) است به زبان انگلیسی ترجمه کردیم. در مجلاتی که به مسائل معاصر جامعه اسلامی می‌پردازد، تحت عنوان یک مجله دیگر چاپ کردیم و این مجلات را در واقع برای دپارتمان‌های مختلف قرآن‌شناسی یا اسلام‌شناسی دانشگاه‌های مختلف در اروپا فرستادیم.
حتی یک کار دیگری که برای دانش‌آموزان کردیم این بوده است که از برخی از نویسندگان خود غربی استفاده کنیم. از یکی از این نویسندگان که شناخت خوبی از اسلام داشت، از او خواستیم کتابی درباره یکی از ائمه علیهم السلام بنویسد و این کتاب الآن حسب آنچه از ما درخواست شده است، به‌عنوان کتاب درسی مدارس این کشور برای معرفی امام حسین(ع) معرفی شده است، این یکی از نمونه کارهایی است که برای ارائه تصویر روشن اسلام داشتیم.
در حوزه فضای مجازی هم ما بیش از 600 عنوان برنامه کوتاه تولید و درست کردیم ـ البته آمار تا الآن است و احتمالاً بیشتر شده است ـ ما کلیپ‌های کوتاه برای معرفی اسلام داشتیم از جمله برنامه اسلام در 4 دقیقه (Islam in 4 minutes) است که بر اساس احادیث روایات و آیات قرآنی ما طرح‌هایی را به‌صورت موشن‌گرافی درست کردیم و بعد روی این طرح‌ها سخنرانی سه‌دقیقه‌ای گذاشتیم آن هم به‌زبان انگلیسی تا به جامعه غربی این اطلاعات را براساس منابع اصلی ارائه دهیم و مواردی از این دست زیاد است.
تسنیم: رهبر معظم انقلاب تعبیری را چند بار استفاده کردند تحت عنوان شیعه انگلیسی؛ که البته در سخنرانی اخیر ایشان اشاره کردند که منظور از شیعه انگلیسی الزاماً شیعیانی نیستند که در انگلیس حضور دارند، شما که در انگلیس حضور دارید و در این زمینه فعالیت دارید تحلیلتان از این واژه چیست؟ وقتی می‌گوییم شیعه انگلیسی دقیقاً از چه‌چیزی صحبت می‌کنیم؟
سید هاشم موسوی: اتفاقاً ما چند روز پیش کنفرانسی تحت عنوان بیست و چهارمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی داشتیم، موضوع آن هم در واقع چگونگی برخورد با موضوع اسلام‌هراسی بود. یکی از سؤالاتی که یکی از جوانان انگلیسی طرح کرد همین بود که؛ منظور حضرت آقا از شیعه انگلیسی چیست؟ آنجا عرض کردم؛ خود حضرت آقا بهتر از هرکسی صریح و صریح، پاسخ دادند. ایشان هفته گذشته در سخنرانی‌ای که داشتند، اشاره کردند که منظور از شیعه انگلیسی فقط آن نیست که در انگلیس ساکن باشد و حتی ممکن است در داخل کشور اسلامی هم باشد.
اما حرف برمی‌گردد به مدتها قبل. ما حتی در ماه محرم امسال هم شاهد یک مشکلی در این زمینه بودیم، گروهی از شیعیان این کشور به‌دلیل آن انحرافات فکری یا به‌دلیل باورهای فکری که دارند، معتقدند که "ما نباید براساس اطلاعات و باورهایی که از جمهوری اسلامی یا عراق یا جاهای دیگر به ما می‌رسد، برای زندگی خودمان در اینجا تصمیم بگیریم."، این دسته از افراد به‌دلیل همین برداشتی که داشتند، از اساس با تفکر حضرت آقا و حضرت امام مخالفت کردند، که تعبیر حضرت امام عنوان «اسلام آمریکایی» بود و تعبیر حضرت آقا نیز «شیعه انگلیسی» بود. این افراد آمده‌اند به‌صورت رسمی در منبری در یک مرکز شیعی اعلام کردند که بعضی از مراجع نظرشان این است همه شیعیانی که در انگلیس هستند، تابع سیاست‌های دولت انگلیس هستند و شیعه انگلیسی خوانده می‌شوند.
حتی شورای علمایی در لندن داریم که ترکیبی است از نمایندگان همه آقایان مراجع عظام. ما آنجا رسماً بیانیه دادیم و در این بیانیه اعلام کردیم که "منظور حضرت آقا این نیست که هرکسی که در این کشور هست لزوماً شیعه انگلیسی است، همان‌طور که خود حضرت آقا فرمودند، شیعه انگلیسی می‌تواند هرکسی باشد که تابع سیاست‌های یک کشور خاص و تابع سیاست‌های این کشور باشد."، و من فکر کنم بهترین دلیلی که برای این بحث می‌توانیم ارائه کنیم این است که یک عده‌ای برای به‌هم‌زدن وحدت جامعه اسلامی در تلاشند؛ حالا این وحدت جامعه اسلامی چه بشود از طریق ایجاد داعش یا از طریق ایجاد اختلاف بین شیعه و سنی و یا ایجاد اختلاف بین شیعیان باشد.
من فکر می‌کنم که این نوع سوم یعنی همان دامن زدن به بحث جریان شیعه انگلیسی با این هدف است که بین شیعیان این کشور می‌خواهند اختلاف کنند، الحمدلله این اتفاق نیفتاد و شورای علما به‌صورت خیلی جدی و محکم وارد شد و بیانیه داد. آن آقایی که حتی این بحث را طرح کرده بود نیز مجبور به عذرخواهی شد و آن سازمان‌هایی هم که در واقع میکروفن و بلندگو در اختیار این تشکیلات گذاشتند نیز آنها هم اعلام کردند که "ما از این حرکتشان تبرّی می‌جوییم".
تسنیم: به تحولات روزهای اخیر بپردازیم، طی روزهای اخیر ما شاهد برخی اقدامات آشوبگرایانه گروهکهای جدایی‌طلب و ضدایرانی در کشورهایی اروپایی بودیم، شاهد برخی حملات به سفارتخانه‌های ایران و برخی مراکز اسلامی بودیم، مشخصاً آیا شما هم تجربه مشابهی در این زمینه داشتید، در خبرها آمده بود به مرکز اسلامی لندن هم حملاتی شده بود، توضیح و روایت شما را از این اتفاق بدانیم و اینکه؛ تحلیل شما از این اقدام چیست؟ آیا حمایتی را از سوی نهادهای امنیتی انگلیس در مقابل این اقدامات آشوبگرایانه مشاهده کردید؟
سید هاشم موسوی: در واقع در جریان اغتشاشات اخیر حمله به تمام مراکز اسلامی در اروپا یا جاهای دیگر هم اگر بوده است تقریباً از یک جنس بوده است، همه اینها یک هدف را شاید دنبال می‌کردند و آن در واقع مخالفت با اسلام بود، آنچه در اروپا نشان داده می‌شود، مخالفت با اسلام بوده است نه با جمهوری اسلامی.
ولی می‌خواهم بگویم حمله‌ای که به مرکز اسلامی انگلیس شده، کمی متفاوت‌تر بوده است، برای اینکه میزان توحش و میزان خشونت در این حمله بسیار شدید بوده است. حمله‌ای که در واقع مقابل سفارت جمهوری اسلامی انجام شد، باعث شد که چند نفر از پلیس‌ها آنجا آسیب دیدند، بعد همین افراد رفتند به‌سمت راهپیمایان روز اربعین حسینی(ع). شما می‌دانید کسانی که در لندن برای روز عاشورا و اربعین راهپیمایی می‌کنند لزوماً ایرانی نیستند بلکه شیعیانی هستند از سراسر دنیا. این جریان آشوب‌طلب و اغتشاشگر با وقاحت تمام آمدند و شروع کردند به ضرب‌وشتم سوگواران و عزاداران در این کشور، حتی میزان این توحش به‌قدری بود که حفاظت پلیس انگلیس هم کافی نبود و حتی خود پلیس انگلیس هم اعلام می‌کند که انتظار این مقدار از توحش را نداشته است،
به همین دلیل من فکر می‌کنم این اقدامی که انجام دادند هدف عمده‌اش اسلام بود، به‌دلیل اینکه شعارهایی که می‌دادند بیشتر شعارهای ضددینی و مخالفت با اساس قرآن و مخالفت با اساس دین بود.
با وجود اینکه ما از این حرکت‌ها در اینجا استقبال نمی‌کنیم اما می‌توانم بگویم این حرکت خیلی برای ایجاد وحدت بین جامعه شیعی و جامعه اسلامی در اینجا به ما کمک کرد. بعد از این جریان گروه‌های مختلف، شیعیان مختلف از جریان‌های مختلف آمدند و اعلام وفاداری و حمایت کردند و حتی در یک روزی در خیابان رسماً شعار دادند و حمایت کردند از دین و از جریانی که کمک می‌کند به برقراری عبادت، و از استقلال و حفاظت از مساجد حمایت کردند.
من فکر می‌کنم این اتفاق نتیجه خیلی مثبتی داشت، خوب طبیعی است که خسارت‌هایی زده‌اند، شیشه ساختمان را شکسته‌اند و به ماشین خسارت زده‌اند و در مراکز مختلف رنگ پاشیده‌اند، همه این اتفاقات می‌افتد اما خروجی آن به‌دلیل اینکه مخالفت با اساس دین در دستور کارشان بود مورد خشم و غضب همه مسلمانان و به‌ویژه شیعیان اینجا شد.
خوب، طبیعتاً انتظاری که ما داشتیم از جریان‌های محافظت از این مراکز و آن سازمان‌هایی که قرار است وظیفه محافظت داشته باشند یعنی پلیس یا هر تشکیلاتی که قرار است محافظت کنند شاید نتوانستند آن مقداری که ما توقع داشتیم، اقدام کنند.
تسنیم: به‌عنوان آخرین پرسش، به‌هرحال کشورهای غربی همیشه داعیه این را داشتند که مهد آزادی هستند و آزادی بیان در این کشورها به‌وفور وجود دارد، پرسشی که مطرح هست این است؛ تا چه‌اندازه مراکز و نهادهای اسلامی که ه هرحال وظیفه‌شان تبلیغ مفاهیم اسلامی هست و ارائه تصویر درست از اسلام هست در این کشورها آزادی دارند، و در مقایسه با مراکز فرهنگی مربوط به کشورهای دیگر یا ادیان دیگر؟ آیا مشخصاً شما در موضوعات خاصی با محدودیتی مواجه هستید یا نه آزادی تمام و کمال برای فعالیت دارید؟
سید هاشم موسوی: من با توجه به اینکه تقریباً نزدیک 30 سال درگیر کار و فعالیت فرهنگی در عرصه بین‌الملل هستم و در کشورهای مختلفی زندگی کردم و در کار فرهنگی مسئولیتی داشتم شاید پاسخ من یک مقداری دقیق‌تر از بعضی از کسانی باشد که در این زمینه بخواهند مطلبی مطرح کنند. به‌صورت کلی عرض می‌کنم این‌طور نیست که ما اینجا هر کاری که دلمان بخواهد، بتوانیم انجام بدهیم، البته طبیعی است قوانین خاص هر کشوری را باید رعایت کرد، ما هم رعایت می‌کنیم، اما واقعاً با توجه به آن شعار قانونگرایی و شعار آزادی بیان و شعار قانونمداری که این کشورها سر می‌دهند در بعضی از موارد ما حقیقتاً با این موضوع سخت می‌توانیم کنار بیاییم،
برای اینکه آزادی بیان تا زمانی آزادی بیان است که بتواند بخشی از خواسته‌های گروه خاصی را جواب بدهد اما همین آزادی بیان وقتی متوجه گروه خاص دیگری می‌شود، دیگر آزادی بیان نیست، دیگر شما حق ندارید راجع به آن مطلب حرف بزنید، فلذا ما هم دچار محدودیت‌هایی هستیم، خوب، ما دلمان می‌خواهد راجع به خیلی از موارد حرف بزنیم، طبیعتاً یا نمی‌توانیم حرف بزنیم یا اگر حرف بزنیم با یک محدودیت بسیار بسیار زیاد این حرفها را بزنیم.
انتهای پیام/+
