تجارت آنکارا - مسکو، زیر ذره بین آمریکا و اروپا

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، ترکیه در ماجرای حمله روسیه به اوکراین، تلاش کرده تا از هر دو طرف درگیر امتیاز بگیرد و سود ببرد. اگر چه دولت اردوغان در این زمینه تا حدودی موفق عمل کرده و امتیازاتی در زمینه تجارت غلات و گاز طبیعی به دست آورده، اما در عین حال، با طیفی از دردسرهای سیاسی و حقوقی نیز روبرو شده و حالا کار به جایی رسیده که هیات مالی اعزام شده از سوی دولت بایدن، در سفر به ترکیه، بی محابا، ترکیه را تهدید کرده است. تنها چند روز پس از هشدار رسمی وزارت خزانه داری آمریکا، اتحادیه اروپا نیز در مورد دور زدن تحریم های مالی اعمال شده علیه روسیه، به دولت ترکیه هشدار داد.

سفر دیپلماتی که از ترکیه خوشش نمی آید

الیور ورهلی، عضو مسئول توسعه اتحادیه اروپا، طی روزهای 26 تا 28 اکتبر در سفر به ترکیه، اسناد و اطلاعاتی را با آنها به اشتراک می گذارد که حساسیت های اروپا در مورد معاملات ترکیه و روسیه را آشکار می کند.

آن گونه که دفتر توسعه اتحادیه اعلام کرده، این کمیسر و کارشناس عالی رتبه مالی، در سفر به ترکیه، دو موضوع مهم را دنبال می کند:  تحلیل میزان پایبندی ترکیه به رعایت تحریم روسیه و همچنین مدیریت ادامه همکاری اقتصادی بین اتحادیه اروپا و ترکیه در ماه های آتی.

الیور ورهلی، به عنوان دیپلمات سخت گیری شناخته می شود که تمایلی به فعالیت برای تحقق پروژه گسترش اتحادیه اروپا ندارد و به ویژه به ترکیه نیز نگاه مثبتی ندارد.

او در شرایطی به ترکیه می رود که مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه نیز در آفریقا به سر می برد و عملاً بررسی مسائل سیاسی در دستور کار قرار نخواهد گرفت. لذا او در دیدار با اعضای برجسته دنیای تجارت و مدیریت اقتصادی دولت در استانبول، در مورد تبعات همکاری مالی با روسیه صحبت می کند و سپس همراه با سلیمان سویلو وزیر کشور کابینه اردوغان، به استان وان در مجاورت مرز ایران  سفر خواهد کرد تا در مورد مسائل امنیتی مرز گفتگو کنند.

ارتباط این موضوع با محل سفر، این است که ترکیه، بخشی از هزینه های احداث دیوار مرزی را از اروپایی ها دریافت کرده است.

سفر کمیسر توسعه اتحادیه اروپا به ترکیه از این جهت حائز اهمیت است که تنها 3 هفته قبل، مایرید مک گینس، عضو کمیسیون اروپا برای خدمات مالی، ثبات مالی و اتحادیه بازار سرمایه، در آنکارا حضور داشت.

به گفته منابع دیپلماتیک اتحادیه اروپا، کمیسر ورهلی در سفر به ترکیه، حامل این پیام است: «ما می خواهیم روابط خود را با ترکیه متعادل کنیم. این نگرش ما، دو بُعد دارد. اولین مورد این است که نشان دهیم روابط اقتصادی کنونی ما با ترکیه چقدر مهم است و نکته دوم، این است که بگوییم تا چه اندازه در مورد روسیه جدی هستیم. ما حاضریم درباره نقض تحریم‌ها هر کاری که می‌توانیم انجام دهیم و در این زمینه، با هیچ کشوری تعارف نداریم».

6 نگرانی اروپا درباره روابط مالی آنکارا - مسکو

موضوعی که توجه اروپا را جلب کرده، در این چند بند خلاصه شده است:

1.افزایش قابل توجه تجارت بین ترکیه و روسیه از 24 فوریه یعنی از آغاز حمله پوتین به اوکراین.

2. روابط تجاری ترکیه با روسیه قبل و بعد از 6 آگوست به دو بخش تقسیم می شود. چرا که پوتین و اردوغان، روز 6 آگوست در سوچی نشستی برگزار کردند و یادداشت تفاهم نامعلومی را به منظور تعمیق همکاری در زمینه تجارت و اقتصاد امضا کردند.

به گفته منابع دیپلماتیک اتحادیه اروپا، همکاری شرکت‌های ترکیه با شرکت‌های روسی برای کسب سود و به صورت جداگانه پس از این تاریخ به یک «سیاست دولتی» تبدیل شده و عملاً مرزی بین دولت و بخش خصوصی نمانده است.

3.علاوه بر افزایش 100 درصدی حجم تجارت، تأسیس نزدیک به 600 شرکت روسی در ترکیه در سال 2022 نشان دهنده افزایش ناگهانی تجارت و انتقال سرمایه است. این ارقام نشان می دهد که تعداد شرکت های روسی که در سال 2021 به ترکیه آمده بودند، حدود 60 شرکت بوده و ناگهان 10 برابر شده است.

4.بر اساس اسناد و سوابق بانک مرکزی، منبع 28.3 میلیارد دلار آمریکا سر از ترکیه درآورده که برای اتحادیه اروپا قابل درک نیست. این موضوع از نگرانی های بروکسل است و مقامات اروپایی بر این باورند که این همه دلار، سرمایه الیگارهای روسی است که به ترکیه انتقال پیدا کرده است. منابع دیپلماتیک اتحادیه اروپا اعلام کردند که اطلاعاتی درباره میزان سپرده گذاری از روسیه به بانک های ترکیه پس از 24 فوریه ندارند، اما فکر می کنند حساب هایی با مبالغ بالا افتتاح شده اند.

5.هشتمین بسته تحریمی تصویب شده توسط اتحادیه اروپا در ابتدای اکتبر از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که شامل اعمال تحریم علیه شهروندان کشورهای ثالث و سازمان هایی است که تحریم ها را نقض می کنند. بسته هشتم تحریم، محدودیت‌های صادراتی جدیدی را به منظور ایجاد مشکل برای روسیه در دسترسی به محصولات نظامی، صنعتی و فناوری و جلوگیری از توسعه بخش‌های دفاعی و امنیتی و ممنوعیت دسترسی به برخی مواد شیمیایی را در نظر گرفته است و حالا اروپایی ها می خواهند مطمئن شوند که روسیه، نمی تواند این بند را از طریق ترکیه دور بزند.

استفاده دوگانه بسیاری از محصولات فناورانه و امکان استفاده از این قطعات در فهرست واردات روسیه در سامانه های تسلیحاتی نیز به معنای نقض تحریم هاست. این وضعیت خطرناکی را برای آن دسته از شرکت های ترکیه ای ایجاد می کند که این محصولات را می فروشند، یا برای تامین، واسطه شده و وارد همکاری مالی می شوند. منابع دیپلماتیک اتحادیه اروپا اعلام کردند که اجرای بسته هشتم تحریمی پیچیده است و می‌خواهند ارتباط با ترکیه را در این زمینه چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی تقویت کنند.

6.نقض تحریم های روسیه نیز نگران کننده تلقی می شود، زیرا به همکاری اتحادیه گمرکی ترکیه و اتحادیه اروپا آسیب می رساند. اتحادیه گمرکی بین ترکیه و اتحادیه اروپا که از سال 1996 ادامه دارد، تجارت محصولات صنعتی بین طرفین را تسهیل می کند و مزایای گمرکی را با نرخ های معینی فراهم می کند. گفته می‌شود فروش مجدد این محصولات وارداتی از اتحادیه اروپا به روسیه به نحوی که تحریم‌ها را دور بزند، ممکن است اجرای اتحادیه گمرکی را با مشکل مواجه کند.

دولت اردوغان، چه پاسخی به اتهامات آمریکا داد؟

نورالدین نباتی وزیر خزانه داری و دارایی ترکیه، از وزرایی است که نزد رسانه های ترکیه، شأن و اعتباری ندارد. تحلیلگران اقتصادی معتقدند که او اراده و استقلال نظر ندارد و همه دستورات خود را نه از اردوغان، بلکه از برات آلبایراک کسب می کند!

این در حالی است که آلبایراک داماد ارشد رئیس جمهور، اصلی ترین عامل بحران اقتصادی ترکیه است و در دوران وزارت او، دست کم 128 میلیارد دلار از منابع ارزی ترکیه به خاطر ندانم کاری های جناب داماد از بین رفت و کار به جایی رسید که اردوغان، او را وادار به استعفا کرد.

نباتی، برای رفع اتهامات مالی، سراغ روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز رفته و تلاش کرده تا به اروپا و آمریکا، اطمینان خاطر دهد. او گفته است: «می خواهم همه بدانند که تمام معاملات و روابط اقتصادی ترکیه و روسیه قانونی و بلا اشکال است. ترکیه کشوری است که در نظام مالی بین‌المللی با دقت عمل می‌کند، کشوری نیست که به گونه‌ای عمل کند که باعث تخلف در نظام مالی بین‌المللی شود. ما در این مورد بسیار شفاف هستیم. اما متاسفانه، دشمنان و عناصر اپوزیسیون در داخل و خارج ترکیه، عمداً سؤالاتی را در مورد روابط مالی با روسیه مطرح می‌کنند تا ما را در مظان اتهام قرار دهند».

نباتی همچنین گفته است: «به ما اشکال می گیرند که چرا این همه پول از روسیه به ترکیه آمده است: پاسخ ما این است که این پول ها، همان منابعی است که گردشگران روسی در کشور ما خرج کرده اند و تخلفی وجود ندارد».

اتحادیه اروپا، شریک شماره یک ترکیه و مهمترین مقصد صادرات کالاهای ترکیه است. در نتیجه تداوم و توسعه این رابطه، برای ترکیه شایان اهمیت حیاتی و استراتژیک است.

در پایان باید گفت، حساسیت وزارت خزانه داری آمریکا و نهادهای مالی اتحادیه اروپا به مناسبات تجاری پیدا و پنهان بین آنکارا و مسکو، ارتباط مستقیمی با مساله اوکراین دارد. اگر این پرونده همچنان گشوده بماند و اتحادیه اروپا برای تامین گاز در شرایط دشوار قرار بگیرد، اعمال فشار برای ترکیه برای فاصله گرفتن از بازرگانان و بانک های روسی، ادامه پیدا خواهد کرد.

انتهای پیام/