تحول در سینما با چک لیست پر کردن ممکن نیست/ به نظریهپردازی علمی نیاز داریم
ما برای تحول در سینما با اصلاح مبادی علوم انسانی که مطالبه رهبر انقلاب است، بیشتر چک لیست پر کردهایم تا کار راهبردی مانند نظریهپردازی در سینما. جایزه پژوهش سینما به تنهایی نمیتواند این مطالبه رهبری را برآورده کند اما تلاشش را به این سمت خواهد برد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یکی از مطالبات رهبر انقلاب از سینمای کشور، بررسی ارتباط میان سینما و علوم انسانی است. چیزی که ایشان 10 سال گذشته در دیدار جمعی از فعالین رسانه و سینما گفتند و بیان کردند که تحول سینما جز با تغییر و اصلاح در مبادی علوم انسانی ممکن نیست. از این رو محافل هماندیشی سینما انقلاب و عمار تلاش کردند تا با برگزاری نشستها و جلسانی با حضور نخبگان و اندیشمندان پل ارتباطی میان علوم انسانی و سینما را احیا کنند.
سال گذشته نیز در جشنواره فیلم فجر بخشی با عنوان فرهنگی در جشنواره بود که موضوع آن ارتباط میان علوم انسانی با سینما بود. نشستهای گوناگونی با میزبانی برخی از فعالین علوم انسانی و سینما با موضوعات و مسائل گوناگون و البته مهمانان مهمی از دانشگاه و سینما چون دکتر بیژن عبدالکریمی، دکتر خسروپناه، علی نصیریان، محمدعلی باشه آهنگر و... برگزار شد. اتفاقی که طراز و وزن آن به حدی بود که باید در محفل مهمی چون جشنواره فیلم فجر برگزار میشد. هرچند که دیکته نانوشته بی غلط نیست و زمان و شکل برگزاری انتقاداتی را به خود داشت.
امیر مافی که هم اکنون دبیر جایزه پژوهش سال سینما را برعهده دارد و سال گذشته یکی از میزبانان نشستهای تخصصی علوم انسانی و سینما بود، درباره حذف این بخش از جشنواره پیش رو و در ابتدای این مسیر گفت: علت حذف این بخش از جشنواره فیلم فجر را نمیدانم و در جریان آن قرار ندارم. به نظر بیان دو نکته در این باره بسیار مهم است. یک موضوع اینکه در یک رویدادی در جشنواره فیلم فجر که هیاهوی فراوانی دارد، آیا زمان مناسبی برای آن است که به بررسی علوم انسانی و سینما بپردازیم یا خیر. این موضوع خود مخالفان و موافقانی دارد. میزان استقبال از آن جلسات نسبت به آن جمعیتی که وجود دارد میزان استقبال امیدبخشی نبود، زیرا در آن هیاهو و ترافیک مردمی که در سالنها و فضای جشنواره وجود دارد، شاید بخش فرهنگی زمان مناسبی برای عرض اندام نداشت. اگرچه در تاریخ خوب است که ثبت شود که نشستهای جنبی جشنواره مانند بخش فرهنگی در جشنواره فیلم فجر برگزار شد و برای تاریخ بماند.
او ادامه داد: تصورم این است که وجود چنین نشستهایی حتما الزامی است. پیشنهادم این بوده که این نشستها بیوقفه برگزار شود چه در مکان جشنواره یا در بخشها و مکانهای مرتبط با آن. موضوع اهمیت گفتوگو است که اساساً خلق ادبیات میکند. سینما نیز امروز نیازمند گفتگو است. به نظرم ما به انسداد گفتوگو در سینما نزدیک میشویم. باید بتوانیم از لحاظ نظری گفتوگو کنیم. سینماگران با متفکران و هر کدام جداگانه با یکدیگر باید حرف بزنند. چون فضا به سمت قطبیده شدن حرکت میکند. چیزی که میتواند منطق را به این فضا برگرداند گفتوگو است. نخبگان آگاه ما موظفند که این منطق را هم به سینما و اصحاب اندیشه برگردانند تا بستری فراهم شود که اندیشمندان و سینماگران با یکدگر گفتوگو کنند.
دبیر جایزه پژوهش سال سینمای ایران در پاسخ به این سؤال که چگونه این جایزه میتواند اصلاح در علوم انسانی ناظر به سینما را برای تحول آن انجام دهد، بیان کرد: اینکه این جایزه صرفاً بتواند این کار را کند، باید بگویم که این جایزه در کنار دیگر اقدامات میتواند به این نتیجه برسد. یعنی یک اقدامات راهبردی باید وجود داشته باشد. ما در لبیک گفتن به فرمایشان رهبری پروژههای کوتاه مدتی را تعریف میکنیم که نتایج چندانی ندارد. رسیدن به نتایج و مطلوبات محصول یک پروسه و همت جمعی است. نباید چک لیستهایی را برای عمل به فرمایشات رهبری پر کنیم. باید یک سنتهایی را ایجاد و مسیرهایی را ابداع کنیم که همت همه را میطلبد. جایزه پژوهش به ما نشان میدهد که پژوهشگر سینما میتواند در جایی دیده شود و پژوهشهای آنان با این رویکرد یعنی تحول در سینما مورد توجه قرار بگیرد. اما آیا این جایزه میتواند کل این مطالبه را رفع کند قطعاً خیر. یک وزارت یا چند نهاد باید دست به دست هم دهند تا به این نتیجه برسند.
مافی در پایان با تأکید بر اهمیت نظریهپردازی گفت: متأسفانه نظریه و پژوهش اهمیت کمتری دارد و ما مدام درگیر مسائل جاری هستیم که در نتیجه نظریه اهمیتش را از دست میدهد. ان شالله در دورههای بعدتر با برنامهریزیهای دقیقتر به سمت نظریهپردازی در سینمای ایران خواهیم رفت.
انتهای پیام/