ترکیه به دنبال منابع چهارمین قدرت گازی جهان

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، ترکیه تصمیمات جدیدی در مورد واردات و انتقال  انرژی گرفته که در نوع خود مهم و جالب توجه است. ظاهراً در  شرایطی که جنگ هنوز هم ادامه دارد، تیم اردوغان به دنبال آن است تا از حمله روسیه به اوکراین و خلا به وجود آمده در بازار گاز، نهایت سود و استفاده را ببرد.

تلاش ترکیه برای انتقال گاز ترکمنستان به اروپا یکی از اهداف بلندپروازانه تیم اردوغان برای بهره گیری از منابع گاز دریای خزر است.

در اجلاس سه جانبه سران کشورهای ترکیه – ترکمنستان - آذربایجان که هفته آینده در سواحل خزر برگزار می شود، انتقال گاز طبیعی ترکمنستان به بازارهای بین المللی از طریق ترکیه، مورد بحث قرار می گیرد.

سدات اونال معاون وزیر امور خارجه ترکیه گفته است:«با وارد کردن گاز طبیعی ترکمنستان به سیستم و شاید صدور آن به بازارهای بین المللی از طریق ترکیه، تنوع منابع انرژی در پرتو موقعیت فعلی روسیه، برای ما و غرب اهمیت فراوانی پیدا کرده است. ترکمنستان در موقعیت استراتژیک بالاتر از کریدورهای حمل و نقل، تجارت و انرژی قرار دارد. این کشور، یکی از مسیرهای ترانزیتی خزر به سمت شرق، غرب و کریدور میانی است. این کشور یک صادرکننده مهم انرژی است. اگر چه از نظر سیاسی از سیاست بی طرفی دائمی پیروی می کند، اما در دوره اخیر به ویژه در زمینه بهبود روابط با کشورهای ترک، گام های مهمی برداشته است».

ترکیه به دنبال شکار چهارمین قدرت گازی جهان

ترکمنستان پس از روسیه، ایران و قطر، چهارمین کشور بزرگ گاز طبیعی جهان با ذخایر گاز طبیعی اثبات شده 20 تریلیون متر مکعبی است. با اکتشافات جدید در دولت آباد، عثمان، یولاتان و چلکان، اعلام شده که چیزی حدود 10 درصد از ذخایر گاز طبیعی اثبات شده جهان در ترکمنستان است.

در شرایطی که جمهوری آذربایجان، با ذخایری به مراتب کمتر، با لوله گاز باکو – تفلیس به ترکیه وصل شده و گاز خود را از راه تاناپ به ایتالیا فرستاده، ترکیه امیدوار شده تا گاز ترکمنستان را نیز با همین خط منتقل کند.

کارشناسان حوزه انرژی بر این باورند که بخت با ترکیه، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان یار است. چرا که انتقال گاز از شرق مدیترانه به اروپا، دو مشکل اصلی دارد. اول این که با آن مسافت طولانی، هزینه انتقال گاز مایع بالاست و دوم این که اساساً منابع مدیترانه، کمتر از آن است که پاسخگوی نیاز عظیم اتحادیه اروپا باشد. در نتیجه سریعترین راه حل، تنوع بخشیدن به کریدور گاز جنوبی با سایر گازهای کشور کریدور مرکزی و تحویل گاز طبیعی به اروپا با هزینه کمتر با استفاده از خطوط لوله موجود است.

این وضعیت منجر به افزایش اهمیت ترکمنستان و حتی ازبکستان می شود.

پروژه خط لوله گاز طبیعی ترانس خزر (TANAP) شامل خط لوله باکو- تفلیس - جیهان (BTC) که تحت نام شرق توسعه یافته، حالا اهمیت بیشتری پیدا کرده و ترکیه می خواهد در این شرایط، اصطلاحاً از آب کره بگیرد. البته کریدور انرژی غرب از دهه 1990 برای انتقال گاز ترکمنستان به غرب طراحی شده است، ولی شرایط مهیا نبود. حالا و در شرایط درهم ریخته فعلی، می توان پیش بینی کرد که به بخشی فعال از کریدور گاز جنوب تبدیل شود.

این کشور با توجه به موقعیت جغرافیایی خود، ذخایر غنی گاز طبیعی خود را از طریق خطوط لوله ای که در دوره شوروی ساخته شده بود، به روسیه و عمدتاً به ایران و چین صادر می کند. با این حال، توقف جریان گاز طبیعی به اروپا از طریق خط لوله نورد استریم روسیه، تأثیری دو طرفه داشت.

افزایش صادرات گاز طبیعی روسیه به چین در چارچوب استراتژی متنوع سازی بازار و تضعیف نفوذ ترکمنستان در بازار چین، رویداد اول بود. اما رویداد دوم، نیاز اروپا به تامین کنندگان جدید است.

بنابراین، گنجاندن ترکمنستان در TANAP به عنوان یک گزینه جدی در نظر گرفته می شود. در واقع، به خاطر شرایط اضطراری کنونی، ممکن است استفاده ازبکستان و ترکمنستان از خط لوله TANAP به منصه ظهور برسد.

به ویژه در شرایطی که می‌توان گفت حل اختلافات عشق آباد و باکو در خصوص حوزه قضایی آنها در دریای خزر در سال 2018 فرصت مهمی برای عبور از بحران جهانی انرژی فراهم آورده است. به همین دلیل، دو کشور تصمیم گرفتند نام میدان مورد مناقشه را به میدان دوستی تغییر دهند و کارهای انجام شده در منطقه را با هم توسعه دهند.

در جریان مذاکرات، بحث انتقال 8 تا 10 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی ترکمنستان به اروپا در دستور کار قرار گرفت. اگرچه توافقنامه گاز طبیعی امضا شده توسط اتحادیه اروپا با آذربایجان برای غرب برای تنوع بخشیدن به تامین کنندگان آن مهم است، تولید در آذربایجان در سطحی که بتواند نیازهای اتحادیه اروپا را برآورده کند قبل از دهه 2030 پیش بینی نشده است.

در این زمینه، حمایت از گاز طبیعی آذربایجان با گاز طبیعی ترکمنستان به عنوان معقول ترین راه حل مطرح می شود. تحولات اخیر نشان می دهد که اتحادیه اروپا در حال تلاش در این مسیر است و ترکیه نیز از این وضعیت سود می برد.

دیپلماسی ترکیه و احتیاط ترکمنستان

ترکیه مدتهاست تلاش می کند تا ترکمنستان را همچون یک عضو فعال و پویا، در میادین دیپلماسی منطقه ای، کنار خود بنشاند. اما عشق آباد محتاط است و به اندازه قزاقستان و جمهوری آذربایجان، رغبت و اشتیاق نشان نمی دهد.

ترکمنستان، هنوز هم راضی نشده عضو کامل سازمان کشورهای ترک شود و همچون مجارستان، در موقعیت ناظر است. به همین خاطر، مقامات ترکیه به طور مرتب به ترکمنستان سفر می کنند تا دل مقامات این کشور را به دست آورند.

چندی پیش، مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با رشید مردوف، وزیر امور خارجه ترکمنستان اعلام کرد: از اینکه ترکمنستان عضو ناظر سازمان دولت‌های ترک است بسیار خوشحالیم. اما بزرگترین آرزوی ما، عضویت کامل کشور دوست و برادر ترکمنستان در این سازمان است.

چاووش‌اوغلو اعلام کرده که سردار بردی‌محمداف، رئیس جمهور ترکمنستان در ابتدای سال آینده میلادی به ترکیه سفر خواهد کرد.

وی با اشاره به افزایش حجم تجارت دو کشور گفت: «مبادلات تجاری ما در سال گذشته نسبت به سال پیش از آن 45 درصد افزایش داشته و از مرز 2 میلیارد دلار گذشته است. باید امسال تلاش کنیم تا به هدف 5 میلیارد دلاری خود دست یابیم».

علاوه بر چاووش اوغلو، مصطفی شنتوپ رئیس مجلس ترکیه، فواد اوکتای معاون رئیس جمهور و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه نیز به ترکمنستان سفر کرده و خواستار گرم شدن روابط متقابل شده اند. اردوغان اعلام کرده که مناسبات دو کشور در دوره اخیر با حمایت‌های قربانقلی بردی محمداف در مسیر توسعه قرار گرفته است.

فواد اوکتای معاون رئیس جمهور ترکیه اعلام کرده که پیمانکاران ترکیه آماده اند تا با مشارکت مهندسین ترکمن، چاه های جدیدی در ترکمنستان حفاری کنند.

او همچنین بر این تاکید کرده که ترکیه در هر حال، مشتری و خواهان گاز ترکمنستان است. چه به صورت انتقال با لوله تاناپ یا انتقال با کشتی، چه سوآپ از طریق همسایگان.

انتهای پیام/