نگاهی به کتاب‌های ایرانی که برای اولین‌بار راهی لبنان شدند
تعدادی از آثار نویسندگان ایرانی برای اولین‌بار در شصت و چهارمین دوره نمایشگاه کتاب بیروت عرضه شد و مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نمایشگاه کتاب بیروت با شعار «من می‌خوانم» از روز دوازدهم آذرماه با حضور ناشرانی از لبنان، ایران، سوریه، عراق، فرانسه و ... در پایتخت لبنان برگزار شد. در شصت و چهارمین دوره این نمایشگاه که در روز گذشته به کار خود پایان داد، تعدادی از آثار ایرانی برای اولین‌بار در نمایشگاه عرضه شدند که بخشی از آنها مورد اقبال مخاطبان عرب‌زبان نیز قرار گرفتند.
بسیاری از فعالان نشر بر این باورند که شرکت در نمایشگاه‌های منطقه‌ای و ورود آثار ایرانی به بازارهای جهانی می‌تواند بازکننده بخشی از گره نشر ایران باشد که طی سال‌های گذشته پیچیده‌تر هم شده است؛ به ویژه آنکه بازار کتاب لبنان از گذشته به عنوان یکی از بازارهای معروف و مرجع در زمینه چاپ و نشر آثار در میان کشورهای عربی شهره است؛ چنانکه گفته‌اند: «مصری‌ها می‌نویسند، لبنانی‌ها چاپ و منتشر می‌کنند و عراقی‌ها می‌خوانند».
در چنین شرایطی شرکت در نمایشگاه‌های منطقه‌ای و اقبال مخاطبان منطقه به کتاب‌های ایرانی می‌تواند گره‌گشای بخشی از صنعت نشر ایران باشد. امسال نیز همچون دوره‌های گذشته تعدادی از ناشران لبنانی به عرضه آثار ایرانی پرداختند که انتشارات دارالمعارف الحکمیه از جمله این ناشران بود. این ناشر به عرضه ترجمه عربی کتاب «چُغُک» برای اولین‌بار در این رویداد فرهنگی پرداخت. «چغک» که به قلم علی‌اصغر عبادی نوشته و از سوی انتشارات صهبا در ایران منتشر شده، به کوشش «أمیمة علیق» با عنوان «العصفور» ترجمه و عرضه شده است. این کتاب با روایتی داستانی و در قالب رمان، تلاش دارد تصویرگر بخشی از مبارزات مردم مشهد در دوران قبل از پیروزی انقلاب باشد.
این کتاب از زبان نوجوانی روایت می‌شود که در ایام مبارزات نهضت اسلامی، جای مخصوصی بین مبارزان درجه‌یک انقلاب داشته و آیت‌الله خامنه‌ای به او لقب «چغک» داده بودند. ماجرایی که رُمان «چُغُک» بر بستر آن شکل گرفته است، اتفاقات روزهای نهم و دهم دی‌ماه 1357 در مشهد است. اتفاقات این دو روز، از مهم‌ترین اتفاقات دوران مبارزات مردم ایران ضد رژیم شاهنشاهی است که در این رمان، به‌خوبی روایت، و به‌تصویر کشیده شده است.
عبادی، نویسنده این اثر، در گفت‌وگویی با تسنیم، درباره چگونگی نگارش این کتاب گفت: ما سعی داشتیم در این کتاب به تجربه زیستی آن دوران نزدیک شویم. ما نه‌تنها خاطرات راوی کتاب، که خاطرات بسیاری از نیروهای مبارز مذهبی آن دوران را مطالعه و بررسی کردیم؛ مانند خاطرات رحیم‌پور ازغدی و دیگران تا متوجه فضای نوجوانان آن دوره شویم و براساس تجربه زیستی آن دوران کتاب نوشته شود؛ از این جهت تلاش کردیم به زندگی نوجوان آن دوران نزدیک شویم. مردم در قسمت‌های مختلف مشهد چگونه زندگی می‌کردند، فضای صحن و حرم امام رضا(ع) به‌چه‌صورت بود، بیمارستان‌ها در آن دوران چه‌شرایطی داشتند و... همه این‌ها را بررسی کردیم تا روایتمان به آن دوره نزدیک شود، به همین دلیل فضا و روایت کتاب صمیمی و دور از شعارزدگی است.
وی درباره چرایی انتخاب روزهای نهم و دهم دی‌ماه سال 57 برای روایت داستان کتاب نیز توضیحاتی داد و افزود: این اتفاق، یک حادثه اکشن است که حوادث زیادی در آن رخ می‌دهد؛ از این جهت برای نوجوان امروز بسیار جذاب است. برخی معتقدند که این اتفاق از کشتار میدان ژاله تهران هم بزرگ‌تر بود اما متأسفانه مورد غفلت واقع شد. اگر قرار باشد فهرستی از فجایع رژیم طاغوت تهیه شود، حادثه 9 دی سال 1357 در مشهد جزو وقایعی است که در صدر قرار می‌گیرد، اما این واقعه با وجود اهمیت و تأثیرگذاری بر جریان مبارزات در مشهد، مورد توجه قرار نگرفته است. حوادث دیگری مانند ماجرای ورزشگاه تختی، یا اولین خطبه‌ای که به نام امام(ره) برای اولین‌بار توسط رهبر انقلاب در میان عزاداران حسینی(ع) خوانده شد یا حمله به تحصن‌کنندگان در صحن رضوی(ع) و... نیز از حوادث مهم تاریخ انقلاب مشهد است که می‌توان از آن داستان خوبی خلق کرد؛ اما با توجه به مخاطب نوجوان که داستان اکشن را بیشتر می‌پسندد و با توجه به مهجور بودن این واقعه تصمیم گرفتیم که اولین مجموعه از صهبای نوجوان در این رابطه نوشته شود.
از دیگر آثار ایرانی که برای گروه سنی کودک و نوجوان در این نمایشگاه برای اولین‌بار عرضه شد، کتاب «من اهل بیت(ع) را دوست دارم»، نوشته غلامرضا حیدری ابهری است. این اثر که در ایران از سوی نشر جمال منتشر شده، در این نمایشگاه نیز از سوی ناشر به همراه 80 عنوان دیگر عرضه شده است.
مجموعه 14 جلدی «من اهل بیت را دوست دارم» تلاش دارد با فاصله گرفتن از نگاه تک‌بعدی، به جنبه‌های مختلفی از زندگی اهل بیت(ع) بپردازد.
در این روش، تنها به جنبه‌های تاریخی زندگی این شخصیت‌ها بسنده نمی شود؛ بلکه در کنار توجه به جنبه‌های تاریخی، مقام معنوی، سبک زندگی، افکار و اندیشه‌ها و سخنان آنان نیز متناسب با مخاطب کودک ونوجوان مورد توجه قرار می‌گیرد.
مجموعه «قرآن کودک سرگرمی» از دیگر آثار این ناشر ایرانی است که برای اولین‌بار در نمایشگاه کتاب بیروت عرضه شده است. این اثر که به قلم علیرضا افشاری مقدم نوشته شده، تلاش دارد با روش‌های جذاب به آموزش مفاهیم و آموزه‌های قرآنی به گروه سنی کودک بپردازد.
از دیگر آثاری که از سوی این ناشر در نمایشگاه کتاب بیروت عرضه شده، ترجمه «آنک آن یتیم نظر کرده»، به قلم محمدرضا سرشار است. این اثر که در ایران از سوی انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده، روایتی است از زندگی آخرین پیامبر خدا، حضرت محمد(ص) با زبانی داستانی.
جلد اول «آنک آن یتیم نظر کرده» مربوط می‌شود به قبل از تولد پیامبر(ص) تا زمان مبعث؛ یعنی چیزی بیشتر از 40 سال از زندگی پیامبر اکرم(ص) را در بر می‌گیرد. تاکنون چهار جلد از این اثر منتشر شده که هرکدام به برهه‌ای از حیات مبارک نبی خدا(ص) اختصاص یافته است.
ترجمه عربی «علی از زبان علی(ع)» از دیگر آثار نویسندگان ایرانی است که در این دوره نمایشگاه به زبان عربی عرضه شده است. کتاب «علی از زبان علی(ع)» نوشته حجت‌الاسلام و المسلمین محمد محمدیان است که نشر معارف آن را منتشر کرده و تاکنون با استقبال خوبی از سوی مخاطبان همراه بوده است. کتاب، روایتی است از زندگانی و زمانه امیرالمؤمنین، علی(ع)، از زبان مبارک ایشان. این کتاب در واقع دربردارنده گزارش‌های تاریخی و روایی براساس سیر طبیعی گفتارهای اجتماعی و سیاسی است و نه عهده‌دار بیان معارف عمیق توحیدی.
محمدیان برای نگارش کتاب حاضر ضمن بهره بردن از منابع روایی و تاریخی شیعه، به منابع معتبر اهل سنت نیز مراجعه کرده است. این کتاب از 10 فصل دوران مکه, دوران مدینه, دوران خلفا, دوران خلافت, دوران جنگ جمل, دوران جنگ صفین, دوران حکمیت, دوران جنگ نهروان, دوران غارت ها و دوران شهادت تشکیل شده است. تمامی مطالب مندرج در کتاب با بهره بردن از کلام امام علی(ع) شکل گرفته است.
ترجمه عربی این اثر پیش‌تر از سوی انتشارات دارالمعارف همزمان با فرارسیدن عید غدیر خم انجام و عرضه شده بود.
عرضه ترجمه عربی «خاطرات سفیر»، اثر نیلوفر شادمهری نیز برای اولین‌بار است که در این نمایشگاه صورت گرفته است. این اثر دربردارنده خاطرات شادمهری از دوران تحصیل در فرانسه است که پیش‌تر در قالب سلسله مطالبی در وبلاگ منتشر می‌شد و با استقبال خوبی همراه بود. شادمهری در این کتاب ضمن بیان خاطرات خود، به صورت غیر مستقیم به چالش‌های زندگی یک زن مسلمان در غرب نیز می‌پردازد.
ترجمه کتاب «حافظ هفت» از دیگر آثار نویسندگان ایرانی بود که امسال برای اولین‌بار در نمایشگاه بیروت عرضه شد. این اثر که به قلم اکبر صحرایی نوشته شده، در ایران از سوی انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است. پیش از این صحرایی از عدم اطلاع خود از ترجمه و انتشار این اثر در لبنان انتقاد کرده بود. او در گفت‌وگویی با تسنیم عنوان کرد که در این چرخه تنها کسی که سود می‌کند، بازاریاب‌هایی هستند که بدون رعایت حقوق نویسنده و در جریان قرار دادن او، اقدام به ترجمه آثارشان می‌کنند.
انتهای پیام/
