اختتامیه "سینما حقیقت" | خانه سینما اجازه نمی‌دهد کار صنفی سینما به سیاسی‌کاری تبدیل شود

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم اختتامیه شانزدهمین جشنواره سینما حقیقت در تالار وحدت برگزار شد.

محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی، محمد حمیدی مقدم مدیرعامل مرکز گسترش، سینمای مستند، تجربی و پویانمایی و جمعی از مستندسازان از جمله چهره‌های حاضر در این مراسم هستند.

در این مراسم نفرات برتر در بخش‌های مختلف مستندهای ملی، شهید آوینی و بین‌الملل شناخته شده و جوایز آنان اهدا می‌شود.

آثار مختلفی در بخش‌های ملی و شهید آوینی نامزد شده‌اند که تا ساعاتی دیگر برندگان جوایز آنها معرفی خواهند شد. هم‌چنین جوایز بخش بین‌الملل نیز امشب اهدا خواهد شد.

در ابتدای این مراسم محمد حمیدی مقدم دبیر شانزدهمین جشنواره سینما حقیقت در متن سخنرانی خود این چنین گفت: 

به نام خداوند هنرآفرین
خانم‌ها، آقایان حضار محترم،

 مستندسازان عزیز سلام 
خیر مقدم عرض می‌کنم، خدمت جناب آقای دکتر اسماعیلی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس محترم سازمان سینمایی، جناب آقای دکتر خزاعی، همچنین معاونین محترم و مدیران موسسات تابعه

سپاس خدای را که امشب و در کنار شما، سینماگران و همراهانِ محترمِ «سینماحقیقت»، به پایان مسیری رسیدیم که از آغاز آن، می‌دانستیم چقدر دشوار و چالش برانگیز است. تماشای این تصاویر رنگارنگ، این ایران زیبا و باشکوه، خستگی را از ما دور می‌کند. اجازه بدهید کمی به عقب باز گردم و برای شما از این مسیر بگویم.

57 مستند در بخش مسابقه، 32 فیلم در بخش بین الملل، 5 مستند خارجی در بخش نمایش‌های ویژه، 12مستند در جایزه شهید آوینی و  10 اثر خارج از مسابقه: این، همه حقیقتِ امسال نیست. حضور پرشور مستندسازان استانی، برگزاری نشست‌های صمیمانه و رودرروی مستندسازان با وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس محترم سازمان سینمایی، برپایی کارگا‌ه‌های انتقال تجربه و همراهی سینماگران و کارشناسان داخلی و بین‌المللی با جشنواره، نشان می‌دهد که پس از شانزده دوره ی پرفراز و نشیب، نهالِ تنومندِ «سینماحقیقت»، بخشی انکار نشدنی از سینمای مستند ایران است. 

در چهارمین دوره از خدمتگزاری برای این سینما و سینماگرانش، آنچه در این روزها دیدم، پویایی سینمای مستند ایران را عیان می‌کند و از جاری بودن روح زندگی در این خانواده بزرگ و عزیز خبر می‌دهد. 

شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت»، رنگ و بوی ایران بزرگ را داشت. این، شعار نیست. دغدغه خروج از پایتخت، تمرکززدایی و تحقق عدالت فرهنگی برای همه ایران، در این دوره تجلی یافت. «سینماحقیقت» برای آینده، پیشنهادی تازه دارد. سینمای مستند از محفل‌های کوچک و جشنواره‌ها می‌گذرد تا به مخاطبان بیشتری برسد و تصویرگر ایرانی وسیع باشد، ایرانی که نماد همدلی و یکپارچگی است، ایرانی که در قلب همه ما زنده است و نامش، پیوند دهنده همه سلایق، قومیت‌ها و فرهنگ‌هاست. مادری مهربان که ما را در آغوش خود گرفته و  به همراهی فرا می‌خواند.

حقیقت انکار شدنی نیست

پیش از شروع جشنواره، گروهی از انکار حقیقت گفتند، اما حقیقت انکار شدنی نیست، «سینماحقیقت» تنها یک جشنواره نیست، محلی برای گفتگوست. فضایی برای تبادل نظر و شنیدن صداهای مختلف. جهانی رنگارنگ و پرشور که از «زندگی و هنر» سخن می‌گوید و مگر می‌شود این دو را تحریم و انکار کرد؟
سالن‌های مملو از تماشاگر و صف‌هایی که مقابل این سالن‌ها، شکل گرفت، یکی از پرشورترین ادوار جشنواره را رقم زد. شما که با ما همراه بودید، این فضا را به یاد دارید. شما که بدون قضاوت، پا به این ضیافت گذاشتید و به جمعی پیوستید که از تعامل و فرصت بحث و تبادل نظر استقبال می‌کنند.

شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»، فضایی برای دیده شدن جوانانی بود که در استان‌ها فیلم می‌سازند. آنها که در ایام جشنواره میهمان ما بودند و حضورشان جلوه‌ای نو، به جشنواره داد. 28 مستندساز از 16 استان در کنار جشنواره بودند و «ایران بزرگ» را به پردیس سینمایی ملت آوردند. دست همه این جوانان نوجو و خلاق را می‌فشارم و برایشان آرزوی ادامه مسیر و موفقیت دارم.

خوشحالیم که شرایط میزبانی از این دوستان جوان و پرانرژی فراهم شد و حضور آنها در خانه جشنواره و تجربه تماشای آثار، بخشی از خاطرات خوش شانزدهمین دوره را رقم زد. برای این دوستانِ جوان و باانگیزه، سلامت و موفقیت آرزومندم و امیدوارم «سینماحقیقت» به آنها فرصت دیده شدن و درخشش بیش از این بدهد.  
همراهی سینماگران داخلی و چهره‌های فرهنگی و هنری بین‌المللی با «سینماحقیقت» یکی دیگر از امتیازهای این دوره است. سینمای ایران، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، حرف‌های بسیاری برای مخاطبان خارج از مرزها داشته و در منطقه، ممتاز و درخشان بوده است. امسال، همراهی چهره‌های فرهنگی از منطقه و کشورهای همسایه، زمینه تبادل نظر و بحث‌ها و نقدهایی را فراهم کرد که پیشتر، کمتر شنیده بودیم. در زمینه نقد و نظر، در این دوره، شاهد فضایی تازه بودیم، این تصویر چند وجهی و جذاب، از این دوره به یادگار خواهد ماند.

شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» با شما به پایان راه رسید. ما این تصاویر و چهره‌ها، این مستندهای رنگارنگ را از یاد نخواهیم برد. مستندهایی که منتقد و صریح بودند، البته پیشنهاد هم داشتند. آثاری که از مشکلات سخن می‌گفتند، فیلم‌هایی درباره مردم ایران، نسل تازه که شناختشان برای همه ما ضروری است، اقلیم ایران، آثاری سیاسی و مستندهایی شهری. مستندهایی که اگر نقد کردند و مطالبه‌گر بودند، امید را از یاد نبردند. امید، بخشی از باورهای دینی و ملی ماست، نقطه عزیمت به سمتِ رستگاری. امید را در بسیاری از مستندهای شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» دیدیم.

امشب فرصت صحبت با شما فراهم است، پس غنیمت می‌دانم و چند جمله با سینماگران می‌گویم: سینمای مستند ایران به آثار جستجوگر و مطالبه‌گر زنده است، به نظر می‌رسد بعضی مستندسازان، محافظه ‌کارند و ترجیح می‌دهند از حاشیه امنشان، بیرون نیایند. سینمای مستند، به باور همه ما، با جسارت معنا می‌گیرد و بدون آن، تهی و کمرنگ است. امید که مستندسازان جوان، جسورانه پای به میدان بگذارند و از منظری تازه به دنیا نگاه کنند.

در پایان از وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی جناب آقای دکتر اسماعیلی و برادر ارجمندم جناب آقای دکتر خزاعی سپاسگزارم که نگاه حمایتی و همراهی‌شان با «سینماحقیقت» را از ما دریغ نکردند و کنارمان بودند. امسال آثاری متفاوت در جشنواره روی پرده رفت، اگر سعه صدر و همکاری دوستانم در معاونت ارزشیابی و نظارت نبود، این امکان وجود نداشت. از این دوستان و تعامل حرفه‌ای‌شان با جشنواره سپاسگزارم.

جناب آقای وزیر، به عنوان عضوی از خانواده سینمای مستند ایران بر خود واجب می‌دانم از مسائلی که این خانواده با آن درگیر است بگویم. از بودجه ناچیز تولید اثر در سینمای مستند، که با توجه به افزایش تورم و هزینه فیلمسازی، هنوز ناچیز است و با بودجه‌ تولید فیلم‌های سینمایی و سریال، قابل مقایسه نیست. از دغدغه‌های معیشتی بسیاری از مستندسازان و از مدارا نکردن بعضی‌ها گلایه می‌کنم. مستندسازان، برای اصلاح امور، برای رفع مشکلات و برای بیان حقیقت، می‌کوشند و نگاهی مصلحانه و دلسوزانه دارند. توجه بیشتر به آنان و تمرکز بر مطالباتشان، این خانواده  بزرگ را به امنیت و آرامش می‌رساند. نگاه محبت آمیز خود را مانند همیشه نثار این سینما کنید.

از همکارانم در ستاد اجرایی جشنواره که چند ماه با شور و پشتکار، کنارم بودند تا شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» آنگونه که شایسته این نام بزرگ است برگزار شود، سپاسگزارم.همچنین از همه اعضای گروه مشاوران انتخاب که در این لحظات دشوار، ما را یاری کردند و در زمینه انتخاب آثار، مشاوره و راهنمایی دادند. همچنین از کلیه متخصصان و عزیزانی که در دو گروه داوری ملی و بین‌المللی به یاری جشنواره آمدند، سپاسگزارم.

دوستان و همراهان گرامی، از شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» به فردا سلام می‌کنیم. امید که همراهی و نگاه مهربانتان را برای برگزاری هفدهمین جشنواره، در کنارمان داشته باشیم. قصه حقیقت، تمام نشدنی است.

فرصتی برای گسترش روابط فرهنگی

ساوین از روسیه یکی از اعضای هیئت داوران بخش بین الملل مستند بلند در سخنانی بیان داشت:  فیلم‌های خوب زیادی در این جشنواره حضور داشتند و همین طور کارگاه های تخصصی خوبی برگزار شد. این موضوع برای ما مهم است چرا که نیاز است  در کنار هم باشیم.

این عضو هیئت داوران بخش بین‌المللی شانزدهمین دوره جشنواره "سینما حقیقت" گفت: فکر می‌کنم این جشنواره‌ برای توسعه برنامه‌های فرهنگی بین ایران و روسیه فرصت خوبی است و امیدوارم که این زمینه بیشتر فراهم شود.

جوایز بخش مستند بین الملل
براساس رای هیئت داوری بهترین مستند کوتاه بین الملل شانزدهمین دوره جشنواره "سینما حقیقت" به صورت مشترک به مستندهای یک قایق روی دریا به کارگردانی «آرمان قلی پور دشتکی» و  کشیم‌ عاشق به کارگردانی امیر آقا عبدالهی رسید.

در همین حال، داوران جشنواره نیز جایزه بهترین مستند نیمه بلند بخش بین‌الملل را به مستند «نردبان ایوان» به کارگردانی نیکولای بم اهداء کردند و جایزه ویژه هیئت داوران بخش بین‌الملل نیز به مستند «مدار چهل و پنجم» به کارگردانی لارنس ابوحمدان از اردن تعلق گرفت.

همچنین جایزه بهترین مستند بلند در بخش بین‌الملل به فیلم مستند «سه نهزارم» به کارگردانی بهروز نورانی‌پوررسید و جایزه ویژه هیئت داوران در مستند بلند بخش بین‌الملل به فیلم «زندگی پولادی» مانوئل باوئر از پرو تعلق گرفت.

محسن یزدی مدیر شبکه مستند که برای اهدای جایزه ویژه شبکه مستند روی صحنه آمد گفت: هر سال شبکه مستند یک جایزه را به یکی از فیلم‌های بخش مسابقه جشنواره حقیقت می‌دهد.

یزدی در ادامه افزود: با توجه به بررسی‌ها و همچنین رای هیئت داوران این جایزه را امسال به فیلم خوب برای پس از مرگم به کارگردانی عبدالرضا نعمت الهی دادیم.

در ادامه برنامه با معرفی کاندیداهای بخش شهید آوینی رای هیئت داوران مشخص شد و تندیس برنزی شهید آوینی به صورت مشترک به فیلم‌های مستند «عملیات دماوند» به کارگردانی احسان مشکور و «در پس جنگ» به کارگردانی محمدحسین محمودیان رسید.

همچنین تندیس نقره‌ای این بخش نیز به صورت مشترک به فیلم‌های مستند «پاییز پنجاه سالگی» به کارگردانی محسن اسلام زاده و «قرار روز شانزدهم» به کارگردانی سید احسان اصغرزاده اهدا شد.

در ادامه جایزه طلایی بخش شهید آوینی به مستند «سه نهزارم» به کارگردانی بهروز نورانی پور رسید.

دیدار با هنرمندان برای آشنایی با مشکلات

محمد خزاعی، رییس سازمان سینمایی طی سخنانی بیان داشت: امسال جشنواره باشکوه‌تر از سال‌های قبل برگزار شد و هنرمندان شهرستانی و تهرانی در کنار هم حضور داشتند. این اتفاق از ابتکاراتی بود که به آقای حمیدی مقدم و همکاران شأن انجام دادند و ازشان تشکر می‌کنم.

به گفته خزاعی اولین بار بود که وزیر پای صحبت فیلمسازان شهرستانی نشستند و دیدار داشتند. البته من خبر دارم که ایشان در هر هفته 60 تا 70 از هنرمندان را می‌بینند و مشکلاتی که در عرصه هنر هست را می‌فهمند. ارتباط خوب ایشان با هنرمندان باعث شده تا بسیاری از مشکلات هنرمندان را از زبان ایشان بشنویم.‌

خزاعی در ادامه گفت: در ابتدا باید بگویم که چند دغدغه از سوی مستندسازان مطرح شد و  هنرمندان درخواست داشتند آثارشان محدود به برگزاری جشنواره نشود و آثارشان در طول سال دیده شود. 

اقتصاد سینما زیر سایه حوادث اخیر

رئیس سازمان سینمایی اظهار داشت: پیشنهاد می‌دهم که آقای حمیدی مقدم در شورای سیاستگذاری شان این موضوع را مطرح کرده و جشنواره‌های منطقه‌ای سینمای حقیقت را برگزار کنند. به نظرم می‌توان سالن‌های سینما و بخش هنر و تجربه را فعال کرد و  با برگزاری هفته های فیلم این موضوع را حل کرد و راه حل بعدی راه اندازی پلتفرمی در حوزه مستند و فیلم کوتاه هست که آثار را به نمایش بگذارد.

وی اضافه کرد: بحث دوم صحبت‌های من مربوط به اتفاقات اخیر و حوادث اخیر است. در مرحله و برهه بسیار سختی از کشور هستیم و به نظرم باید هوشمندانه تر در حوزه سینما عمل کنیم.‌ امروز موضوعات مختلفی مطرح می‌شود که اقتصاد سینما را تحت تاثیر قرار بدهد.‌

رییس سازمان سینمایی در ادامه تاکید کرد: همه اینها را در عملکرد خودمان در خانواده سینما می‌دانم. وقتی اتفاقات یکسال اخیر را بررسی می‌کنم می‌بینم جنبش "می تو" راه‌اندازی می‌شود و حیثیت سینمای ایران را زیر سوال می‌برد و هیچ کس بدان اعتراضی نمی‌کند، انتظار من از صنوف این است که اگر اینها دروغ است اعتراض کنند.

170 هنرمند بیانیه تفنگت‌را زمین‌بگذار امضاء کردند
خزاعی در ادامه گفت: من ازشان پرسیدم و گفتند فشار روی ما خیلی زیاد است و نمی‌توانیم کاری بکنیم.  در این جریان تهمت‌های زیادی زده شد. موضوع دیگر چیزی بود که ربطی به سینما نداشت و آن‌هم بیانیه تفنگت را زمین بگذار بود که 170 نفر از هنرمندان پای آن را امضا کردند. 

وی معتقد است ما سینماگران قرار نیست حزب سیاسی باشیم ‌و‌ دید هنرمند فراتر از سیاسی بازی است و  در این زمینه نیز کوتاهی شد.

رییس سازمان سینمایی اظهار داشت: موضوع دیگر شرایط اخیر است. در این اتفاقات 3 دسته هنرمند داریم.‌ دسته اول کسانی اند که تحت تاثیر فضا ابراز همدردی می‌کنند که البته ما هم همدردی کردیم. دسته دوم کسانی‌اند که می‌گویند تحت تاثیر فضا هستیم و باید ابراز همدردی کنیم  و 
دسته سوم کسانی‌اند که تعداشان کم است. اما رسماً به مبارزه می‌پردازند وبا نظام مخالفت می‌کنید. ما با این دسته کار داریم.‌ البته به ما مربوط نمی‌شود و دستگاه‌های قضایی برخورد می‌کنند. 

فیلم بدون حجاب نداریم
 
وی خطاب به گروه سوم هنرمندان که مشخصاً به موضوع حوادث اخیر ورود کرده‌اند، تاکید کرد: نمی‌شود شما مبانی اصلی را زیر سوال ببرید و انتظار داشته باشید دستگاه قضایی کاری به شما نداشته باشد. بیانیه چند روز اخیر یکی از سینماگران همه خط قرمزها را زیر سوال برد. به من گفتند سکوت کنید. اما دیدم نمی‌شود.  شما حق ندارید به رهبر ما توهین کنید. این قدر کشورمان بی‌حساب و کتاب نشده که خانواده شهدا و رهبر ما را زیر سوال ببرید. 

خزاعی گفت: اینجا هنوز جمهوری اسلامی است. این افراد  تا کی می‌خواهند پیاده نظام شبکه‌های ایران اینترنشنال باشند؟ این کشور تقدیم نخواهد شد و روز به روز پیشرفت خواهد کرد. 

وی تصریح کرد: از دوستانم در هیئت مدیره خانه سینما  که به تازگی آمده‌اند تشکر می‌کنم که اجازه نمی‌دهند فعالیت صنفی سینمایی تبدیل به کار حزبی سیاسی شود.  من به این دسته از هنرمندان می‌گویم که شما باعث شدید مردم به سینما نروند. 

خزاعی همچنین در ادامه گفت: چرا مردم به سالن سینما نمیروند چون شما ایجاد ناامنی کردید، با این شرایط و کارهایی که می‌کنند. سال آینده سال بیکاری اعضای خانه سینما خواهد بود . شما همه را زیر سوال می‌برید تا کارهای خود را پیش ببرید. شما باعث خواهید شد که هنرمندان سینما در سال آینده بیکار باشند و معیشت شان زیر سوال برود. 

رئیس سازمان سینمایی گفت: من واقعا احساس درد کردم و خیلی‌ها گفتند چیزی نگو که باعث اختلاف و دودستگی نشود. اما به خانواده شهدا و رزمنده چه بگویم.  این جریان از سال 1388 آغاز شد و عده ای وارد صنوف سینمایی شدند تا کار سیاسی بکنند. 

خزاعی در پایان گفت: تا روزی که من در سازمان سینمایی هستم من نمی‌گذارم فیلم بدون حجاب ساخته شود.

جوایز بخش ملی

در ادامه برنامه براساس رای هیات داوران جایزه بهترین نویسنده گفتار متن یا گوینده به مستند «پاییز پنجاه سالگی» به نویسندگی محمد نصرت خوارزمی اهدا شد.

همچنین جایزه بهترین موسیقی متن به مستند «کوهستان بی‌صدا» با آهنگسازی احسان عبدی‌پور رسید و  علاوه براین، جایزه بهترین صدا به مستند «خونه مامان شکوه» با صداگذاری محمدحسین ابراهیمی اهدا شد.

از سوی دیگر جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند کوتاه به امیر آقا عبدالهی برای مستند «کشیم عاشق» رسید و جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند نیمه بلند به محمدرضا خوش فرمان برای ساخت مستند «اسپانک» اهدا شد. همچنین جایزه بهترین کارگردانی مستند بلند به مسعود زارعیان برای ساخت مستند «غیر مسکونی» رسید.‌

جایزه ویژه هیئت داوران بهترین کارگردانی فیلم مستند نیمه بلند نیز به مهدی بخشی مقدم برای ساخت مستند «خونه مامان شکوه» اهدا شد.‌ مهدی شامحمدی تهیه کننده این مستند جایزه او را دریافت کرد.

در همین حال، جایزه بهترین پژوهش نیز به مستند «پیله ابریشم» برای امید رحمانی نسب اهدا شد و فرشاد افشین پور نیز جایزه بهترین تصویربرداری را برای فیلم مستند «دنیای وحشی زاگرس» از آن خود کرد و جایزه بهترین تدوین به آرش زاهدی برای تدوین مستند «اسپانک» رسید.

جایزه بهترین کارگردانی مستند بلند به مسعود زارعیان برای «غیر مسکونی» رسید.

هم‌چنین جایزه بهترین فیلم مستند به مهدیه سادات محور برای مستند «عزیز» اهدا شد.

جایزه سرباز وطن در دستان اسلام زاده

از سوی دیگر لوح تقدیر سرباز وطن «یادبود شهید حاج قاسم سلیمانی» به مستند «بنده نیکوکار» به کارگردانی ایکناسیو زوالوس اهدا شد و تندیس جایزه سرباز وطن نیز به محسن اسلام زاده برای مستند «پاییز پنجاه سالگی» رسید.

جوایز ویژه دبیر جشنواره

جایزه ویژه دبیر جشنواره به محسن آقایی برای فیلم مستند «پیله ابریشم» رسید.

دومین جایزه ویژه دبیر جشنواره نیز به کتایون جهانگیری برای مستند «ماراتن به سوی خط باریک قرمز» اهدا شد.

سومین جایزه ویژه دبیر جشنواره به محمد احسانی برای مستند «آب ما را خواهد برد» داده شد.

در نهایت چهارمین جایزه ویژه دبیر جشنواره به هادی شریعتی برای مستند «آت اوغلان» اهدا شد.

در پایان محمد حمیدی مقدم درباره بخش استعداد جوان توضیح داد و گفت: ما یک بخش استعداد جوان داشتیم که برای فیلمسازان زیر 25 ساله بود که البته تعدادشان زیاد نبود.

وی ادامه داد: باید بگویم که در جشنواره امسال، ما درباره دهه هشتادی‌ها فیلم ساختیم که نامش  زومرهای ایرانی که به نمایش درآمد. همچنین از دهه هشتادی ها در جشنواره امسال فیلم داشتیم.‌ فیلمی به نام لانه پرستوها که در خارج از مسابقه بود. این فیلم روایتی از دغدغه دو دختر متولد سال 1385 در مدرسه استعداد درخشان است.‌ ما میخواهیم بخشی را اضافه کرده و از این دست فیلم‌ها مستندسازان جوان حمایت کنیم.

حمیدی مقدم تاکید کرد: برهمین اساس، ما در مرکز گسترش از ایده بعدی این دو دختر جوان که کارگردانی این فیلم را برعهده داشتند یعنی نرگس شکیبافر و مهرگان درستکار حمایت کرده و در هر وضعیتی اعم از نوجوان، دوران دانشجویی و ... باشند برای فیلم بعدی شان حمایت خواهیم کرد. هم‌چنین یک فیلم دیگر داشتیم به نام بلوار اتحاد که جسور و مطالبه گر بود و از ایده بعدی کارگردان آن در مرکز گسترش حمایت خواهیم کرد. از احسان مشکور هم تقدیر می‌کنیم و برای پروژه بعدی ایشان از او حمایت خواهیم کرد.

انتهای پیام/