جلسه نقد کتاب «حاج قاسمی که من میشناسم» برگزار شد
سعید علامیان گفت: در سرکشی به خانه شهدا غالباً دخترهای شهدا از حاج قاسم میخواستند که عمو قاسم برایمان چیزی بنویس و حاج قاسم نوشته است و آقای شیرازی تمام اینها را جمع کرده که حجمش بسیار زیاد است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، نشست نقد و معرفی کتاب «حاج قاسمی که من میشناسم» با حضور سعید علامیان نویسنده کتاب و جواد کلاته عربی منتقد و نویسنده در خانه کتاب و ادبیات برگزار شد. در این نشست جواد کلاته گفت: سه چهار سال از شهادت حاج قاسم میگذرد و ما با آثار متعددی روبرو هستیم که درباره شخصیت ایشان نوشته شده اما از میان 600 کتابی که درباره سردار سلیمانی تا الان منتشر شده، هیچ کدام اثر جدی نیست.
وی افزود: نکته بعدی این است که ما چه کتابهایی میتوانیم درباره این شخصیت بنویسم. اولین گونه که به ذهن میرسد زندگینامهنویسی است که اتفاقاً درباره همرزم ایشان یعنی شهید همدانی کتابهای موفق «پیغام ماهیها» در ژانر زندگینامه نوشته شده و از تولد تا شهادت این شهید به روایت افراد مختلف آمده است.
این نویسنده با اشاره به این نکته که درباره حاج قاسم یک کتاب یا یک گونه کفایت نمیکند، اظهار داشت: ما با شخصیت بزرگی روبرو هستیم. یک بخش از زندگی او در دفاع مقدس و دوران جنگ 8 ساله بوده که فقط درباره همین مقطع میتوان دهها کتاب نوشت. مقطع بعدی زندگی سردار سلیمانی در حوزه امنیتی جنوب شرق کشور و مبارزه با اشرار است که آن هم نکات جالبی دارد و قابل توجه است.
انتشار 600 کتاب درباره حاج قاسم خودش یک رویداد است
کلاته اظهار داشت: وقتی به مقطع سوم زندگی حاج قاسم یعنی بحث سوریه و لبنان و مبارزه با داعش میرسیم واقعاً با حجم انبوهی از وقایع روبرو میشویم اگر هر کس کاری در این باره انجام دهد و اتفاقات چه در بعد سیاسی و چه بعد امنیتی و چه ابعاد دیگر روایت شود، میتوانیم با حجم انوهی از تولیدات و در قالبهای مختلف کتاب روبرو شویم.
این منتقد گفت: روایت شخصی آدمها از شهید هم یک گونه پرداخت به شخصیت اوست و افرادی هستند که سالها با او حشر و نشر داشتند در جایگاههای مختلف بودهاند و آدمهای تاثیرگذاری هستند. اگر بخواهیم مجموعه کتابهایی درباره شهید سلیمانی از چشم دیگران داشته باشیم مجموعه خیلی مفصلی میشود.
در ادامه این برنامه سعید علامیان نویسنده کتاب گفت: اینکه 600 کتاب در این چند سال بعد از شهادت درباره شهید سلیمانی چاپ شده خودش یک رویداد است و ما کسی را نداریم که اینقدر دربارهاش کتاب نوشته شده باشد.
وی در ادامه با اشاره به آشنایی خودش با راوی کتاب، اظهار داشت: من با حجتالاسلام علی شیرازی از دهه 60 آشنا بودم و ایشان با حاج قاسم در دوران دفاع مقدس آشنا میشود. من هم یک صفحه جبهه و جنگ در روزنامه داشتم و با لشکرهای مختلف ارتباط داشتم. آقای شیرازی از همان سالها دست به قلم بود و بعدها هم به نیروی سپاه قدس رفت و آشنایی و ارتباطش با سردار سلیمانی ادامه داشت. وقتی حادثه شهادت اتفاق افتاد. آقای شیرازی پیشنهاد نوشتن خاطرات را داد و گفت که خاطرات زیادی از شهید سلیمانی دارم.
علامیان افزود: از فردای حادثه من 20 ساعت با آقای شیرازی مصاحبه کردم و صحبتهای ایشان بیشتر درباره سبک زندگی و سیره حاج قاسم پیش میرفت و کتاب هم به تبع در همین سبک است.
ماجرای ناراحتی نویسنده از حاج قاسم/ حاج قاسم را به خودم میبندم تا نیفتد
نویسنده کتاب «حاج قاسمی که من میشناسم» در ادامه با اشاره به دیدار خود با سردار سلیمانی در دوران دفاع مقدس، گفت: من بعد از عملیات حضور پیدا کردم و میخواستم برای روزنامه جمهوری اسلامی مطلبی تهیه کنم تا اینکه حاجقاسم با موتور و همراه فردی آمد. از پشت موتور پیاده شد. خودم را معرفی کردم و درباره عملیات پرسیدم که در پاسخ گفت ما خدا را دیدیم و حضرت صاحب الزمان را دیدیم. بعد از روحیه رزمندهها پرسیدم که دیدم چشمهایش روی هم رفت و هر چه منتظر شدم چشمهایش را باز نکرد.
وی افزود: از این رفتار حاج قاسم خیلی ناراحت شدم که چرا جوابم را نداد و چون همه هم سن و سال بودیم، بیشتر از این رفتار ناراحت شدم تا اینکه شخصی که راننده موتور بود، آمد و گفت ناراحت نشو. ایشان 70 ساعته است که نخوابیده و همیشه وضع همین است و از شدت بیخوابی گاهی پشت موتور خوابش میبرد و از پشت موتور میافتد و من او را به خودم میبندم تا نیفتد. آقای شیرازی بعد از 35 سال نقل میکرد که در تمام این سالها خواب حاج قاسم همین قدر بود و در شبانه روز 2-3 ساعت بیشتر نمیخوابید.
علامیان اظهار داشت: این کتاب برای سالگرد اول تمام شد و اما ناشر گفت حجم کتاب کم است. اما با وجود اینکه من خودم صاحب کتابهای حجیم هستم اما این سالها از کتابهای کم حجم و پر محتوا دفاع میکنم.
جواد کلاته هم در ادامه برنامه گفت: من انتظار دیگری از کتاب داشتم و چون راوی 10 سال همکار حاج قاسم بوده، من دنبال تجربیات و خاطرات نزدیکتری از علی شیرازی بودم اما کتاب غیر از چند مورد از این نوع مطالب مثل بحث شهادت و یا تشیع، با وقایع گام به گام کمی روبرو است.
منتظر روایتهای نزدیکتر و بیشتری بودم
وی افزود: تعداد خاطرات از حاج قاسم، مشهور و منتشر شده هستند مثل نامه بوکمال، بخشی هم به سیره عملی حاج قاسم برمیگردد مثل بحث اهتمام و توجه زیاد به خانواده شهدا که خیلی جدی درباره او صادق است. ویژگیهای شخصی او مثل شجاعت بسیار زیادش هم در خاطره نوری المالکی آمده است و کتاب مجموعهای از این روایتها است ولی منتظر خاطرات بیشتری از راوی با توجه به جایگاه تصمیم گیریاش بودم و انتظار داشتم با توجه به همکاری نزدیک 10 ساله او با حاج قاسم روایتهای شسته رفته بیشتری داشته باشیم.
سعید علامیان هم در پاسخ اظهار داشت: خاطرات شفاهی با دو بال حرکت میکند یکی بال راوی است و دیگری بال روایتگر است و اینها باید با هم هماهنگ باشند. این سبک از روایت و تدوین تعمدی بود بین آقای شیرازی و سلیقه من.
نگران تحریف درباره شخصیت حاج قاسم بودیم
وی افزود: کتابهای متعددی درباره حاج قاسم در آمده که پر از تحریف و اطلاعات اشتباه است و آقای شیرازی خیلی نگران این اطلاعات اشتباه بود و بیشتر جاها در مقام پاسخگویی بود و میخواست یک روایت صحیح و غیر قابل تردید از زندگی حاج قاسم ارائه دهد. مثلاً وقتی روایت بیمارستان را میگوید با دوربین مدار بسته چک کرده بود و کاملاً مستند حرف میزد.
نویسنده کتاب «حاج قاسمی که من میشناسم» با بیان اینکه دوست دارم کارم کاملاً باورپذیر باشد، گفت: اگر درباره شهید غلو کنید، دوباره شهیدش کردید. کتاب را مخاطب باید باور کند و من با باور نوشتم و چیزی را به آن اضافه نکردم. حاج قاسم خودش بزرگ است و نیازی به بزرگنمایی ندارد. حاج قاسم رفقای بیشماری دارد و هر کس به نوعی روایت کرده است. اما آقای شیرازی مثلاً تجربه حضور در روضههای خانگی حاج قاسم را داشته و ایشان به عنوان روحانی مجلس حضور داشته و به هر حال تجربهها و روایتهایش خاص بوده است.
علامیان افزود: حجتالاسلام شیرازی به صورت مرتب یادداشت روزانه دارد و هرچه ما به یادداشتهای روزانه دست پیدا کنیم ارزشمند است. من خاطرات و دست نوشتههای ایشان را خواندم که خودش تاریخ لشکر ثار الله است و میتواند به تنهایی منتشر شود. از سوی دیگر ایشان اهتمام جدی به جمعآوری دست نوشتههای حاج قاسم داشته و از آنها کپی گرفته است. مخصوصاً در سرکشی به خانه شهدا غالباً دخترهای شهدا از او میخواستند که عمو قاسم برایمان چیزی بنویس و حاج قاسم نوشته است و آقای شیرازی تمام اینها را جمع کرده است که حجمش بسیار زیاد است و دیگر کتاب گنجایش نداشت. یک کتاب میتواند فقط انتشار دست نوشتههای حاج قاسم باشد که با توضیح و پانوشت درباره هر نوشته منتشر شود.
جواد کلاته هم در ادامه با اشاره به متن کتاب گفت: متن کتاب استاندارد و خوب و واقعاً خوشخوان است. متن مستند است و از دستنوشتههای راوی استفاده شده است اما ظاهراً راوی دو ملاحظه دارد یکی اینکه روایت صحیح از بعضی ماجراها بدهد و دیگر اینکه انگار حرفهای بیشتری داشته و در کتاب نیامده است.
علامیان هم اظهار داشت: نثر من حاصل تجربه 40 ساله من است. آنهایی که از روزنامهنگاری به نویسندگی میرسند غالباً این ویژگی را در قلمشان میبینید که قلمشان رسا و روان است چون همه باید آن را بخوانند و بتوانند با یک بار خواندن متوجه موضوع شوند. من خاطرهنگاری را از دهه 60 شروع کردم و در روزنامه مینوشتم و اگر کتاب از اول تا آخر دست خواننده دوام بیاورد، مهم است.
انتهای پیام/