ابتلای ۸میلیون ایرانی به چاقی/ عدم‌تحرک کافی ۹۰درصد ایرانی‌ها

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم،هشتمین کنگره پیشگیری و درمان چاقی ایران به‌همت مرکز تحقیقات پیشگیری و درمان چاقی پژوهشکده غدد درون‌ریز و متابولیسم برگزار می‌شود.

فریدون عزیزی درباره ضرورت برگزاری این کنگره اظهار کرد: چاقی یکی از بیماری‌های شایع در سراسر دنیا و کشور ماست و اهمیت پیشگیری از این بیماری، به‌دلیل عوارضی است که به‌دنبال آن در سنین مختلف بروز می‌کند.

وی ادامه داد: پیش از قرن بیستم میلادی، چاقی عارضه نادری محسوب می‌شد و فقط تعدادی از ثروتمندان برخی جوامع دچار چاقی و اضافه‌وزن می‌شدند و پدیده شایع، سوءتغذیه بود. با صنعتی‌تر شدن کشورها، افزایش قدرت خرید و کاهش فعالیت بدن به‌دنبال تغییر سبک زندگی، وزن انسان‌ها افزایش پیدا کرد و در زمان حاضر اکثر جمعیت کشورهای پیشرفته چاق هستند و اضافه‌وزن دارند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از ابتلای 2 میلیارد نفر بالای 18 سال از میان هشت میلیارد جمعیت جهان به چاقی و اضافه‌وزن خبر داد و افزود: بر اساس محاسباتی که روی اضافه‌وزن و قد افراد صورت می‌گیرد، شاخص توده بدنی (BMI) نتیجه می‌شود. اگر عدد به‌دست‌آمده تحت عنوان شاخص توده بدنی بین 18.5 تا 24.9  باشد، فرد دارای وزن استاندارد است. شاخص توده بدنی بین 25 تا 30 نشانه اضافه‌وزن و بالاتر از 30 نشانه چاقی خواهد بود.

رئیس پژوهشکده غدد درون‌ریز و متابولیسم دانشگاه با اشاره به آمار 20درصدی چاقی و اضافه‌وزن در کشور در سال‌های 1340 تا 1350، تصریح کرد: امروزه این آمار در شهرهای بزرگ و روستاهای اطراف به بالای 70 درصد (47 درصد اضافه‌وزن و 23 درصد چاقی) و در سایر روستاها به 50 درصد افزایش پیدا کرده است. بر اساس این گزارش در زمان حاضر 8 میلیون نفر از جمعیت ایران در همه سنین دچار اضافه‌وزن و عارضه چاقی هستند، البته این رقم در افراد با سن بیشتر از 20 سال، بالاتر است، همچنین شمار افراد چاق در ایران از سال 1359 تا کنون  پنج‌و‌نیم برابر و تعداد افراد دارای اضافه‌وزن سه‌ونیم برابر شده است.

عزیزی عوامل ایجاد چاقی را ژنتیکی و اپی‌ژنتیکی اعلام کرد و گفت: مسائل ژنتیکی همگام با عوامل محیطی از جمله تغذیه، سبک زندگی، فعالیت بدنی و استرس تحت عنوان مسائل اپی‌ژنتیکی می‌تواند عامل بروز چاقی و اضافه‌وزن باشد.

وی ادامه داد: در زمان حاضر چاقی کودکان به‌دلیل سبک زندگی حاکم در جامعه، کم‌تحرکی و مصرف حجم بالای مواد غذایی به‌ویژه غذاهای ناسالم، چالش مهمی است. نکته جالب توجه این است که در اکثر موارد ریشه چاقی بین کودکان به باروری، دوران بارداری و هزار روز اول زندگی بازمی‌گردد. اگر مادران و پدران در این زمینه آموزش نبینند، فرزند متولدشده در هر سنی ممکن است با چاقی یا اضافه‌وزن و عوارض ناشی از آن، از جمله ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر روبه‌رو شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه در این خصوص ادامه داد: به‌دلیل رابطه مستقیم سبک زندگی میان کودکان و نوجوانان با وزن بدن و حفظ سلامت، پیشگیری از بروز چاقی به‌ویژه در دوران کودکی و حتی در زمان بارداری و لقاح با آموزش‌های بهداشتی اهمیت زیادی دارد.

عزیزی اظهار کرد: مطالعات نشان می‌دهد احتمال بروز چاقی و عوارض آن در زمان جوانی، در کودکی که تا حدود هفت‌سالگی وزن طبیعی داشته باشد، یک‌پنجم کودکی است که تا این سن وزنی بیشتر از وزن استاندارد دارد.

رئیس کنگره پیشگیری و درمان چاقی ایران نقش دولت‌ها را در کنترل اضافه‌وزن و چاقی مهم دانست و اضافه کرد: کشورها می‌توانند با توسعه زیرساخت امکانات نقلیه، تجهیزات ورزشی به‌ویژه در ادارات و تمهیدات آموزشی و ورزشی برای مادران باردار در این امر تأثیرگذار باشند، علاوه بر این اقدامات، محدود کردن مصرف چربی، غذاهای آماده و تنظیم میزان کالری در رستوران‌ها از اهمیت بسیاری برخوردار است.

عزیزی عنوان کرد: میزان مصرف کالری روزانه ایرانی‌ها در دو دهه گذشته از 2 هزار به سه هزار کالری رسیده و این درحالی است که 90 درصد ایرانیان (هر دو جنس) فعالیت فیزیکی کافی ندارند. سهم زنان در کم‌تحرکی بیشتر از مردان است. این روند نگران‌کننده در ایران به‌گونه‌ای است که کم‌تحرکی حتی در روستاها نیز به‌طور چشمگیری افزایش یافته است.

عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: در زمان حاضر شاهد افزایش بیش از 20درصدی شیوع «اضافه‌وزن» بین نوجوانان ایرانی نسبت به چهار دهه گذشته هستیم. رتبه اضافه‌وزن دختران و پسران 19ساله ایرانی با صعود 28 و 24 پله‌ای، از رتبه 96 و 105 به رتبه‌های 68 و 81 رسیده است، همچنین شیوع اضافه‌وزن در دختران از 6 درصد به بیش از 26 درصد و در پسران از سه درصد به 24 رسیده است. در رتبه‌بندی جهانی چاقی هم، دختران 19ساله ایرانی دارای رتبه 55 و پسران در رتبه 74 هستند.

عزیزی از تدوین برنامه‌ای 10ساله در کشور برای کنترل عارضه چاقی و اضافه‌وزن، به‌دنبال هشدار سازمان بهداشت جهانی در خصوص افزایش این پدیده میان کودکان، خبر داد و افزود: پاندمی کرونا این وضعیت را حاد کرد، به‌طوری که در دوران همه‌گیری، کودکان به‌طور میانگین با 2 تا چهار کیلوگرم افزایش وزن مواجه شدند، در این زمینه رسانه نقش پررنگی ایفا می‌کند تا با ارایه آموزش‌های مرتبط آگاهی افراد را نسبت به عوارض چاقی و اضافه‌وزن ارتقا دهد.

وی ادامه داد: البته نقش اصلی در سبک زندگی کودکان به‌عهده والدین، و نوجوانان در سنین 11 تا 19 ساله به‌عهده همسالان آنهاست.

عزیزی همچنین به تأثیر مؤلفه‌هایی از جمله خواب کافی در پیشگیری از ابتلا به چاقی و اضافه‌وزن اشاره کرد و افزود: خواب نامنظم به‌ویژه در نوجوانان زنگ خطر بروز چاقی است.

وی در خصوص عناوینی که در هشتمین کنگره پیشگیری و درمان چاقی ایران به آن پرداخته می‌شود، گفت: موضوعاتی از جمله تشخیص و مراقبت و درمان چاقی، تغذیه، ورزش، رفتارهای اجتماعی، مسائل روان‌شناختی، استرس‌ها و نحوه تشخیص انواع چاقی‌ها از جمله چاقی‌های شکمی و چاقی‌های متابولیک در این کنگره مورد بحث قرار خواهد گرفت.

بررسی روش‌های پیشگیری و درمان چاقی و اضافه‌وزن در هشتمین دوره از کنگره

مجید ولی‌زاده دبیر علمی هشتمین کنگره پیشگیری و درمان چاقی ایران و رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و درمان چاقی پژوهشکده غدد درون‌ریز و متابولیسم در این نشست با اشاره به برگزاری این کنگره هر 2 سال یک بار، از حضور سخنرانان برجسته از دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور در این کنگره سه‌روزه خبر داد و گفت: در این رویداد هفت سخنران خارجی نیز حضور خواهند داشت.