بازگشتِ «نونخ» و آزمونی سخت برای سعید آقاخانی
فصل چهارم سریال «نونخ» از امشب در حالی پخش خود را آغاز میکند که ناکامی برخی از آثار تلویزیونی در مجموعههای چند فصله این آزمون را برای سعید آقاخانی و هنرمندانش سختتر میکند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، فصل چهارم از مجموعه «نونخ» از امشب پخش خود را آغاز خواهد کرد اما این بار هم عیدانهای است و هم رمضانی؛ سعید آقاخانی کارگردان این سریال تجربه ساخت سریال و بازی در مجموعههای تلویزیونی نوروزی و رمضانی را دارد.
حضور او مخاطب را امیدوارتر میکند از امشب پایِ تلویزیون بنشیند و سریالِ نوروزی ببیند. اگرچه سریالِ مجتبی راعی در شبکه سه سیما هم حال و هوای خوبی دارد؛ اما به هر حال طنز همیشه برای مخاطب تلویزیون چیز دیگری بوده است. یکی از اتفاقات جالب این سریال شاید حضور دوباره حمیدرضا آذرنگ و هومن حاجیعبداللهی و البته بیژن بنفشهخواه که برای اولین بار پا به «نونخ» میگذارد.
در روزهایی که تلویزیون هم از فقدان طنز رنج میبرد و هم چالش ساخت سریالهای جذاب پربیننده را دارد. آخرین نظرسنجی سازمان صداوسیما هم نشان میدهد پربینندهترین سریالِ تلویزیون که این روزها «گیلدخت» شبکه یک سیما باشد درصدِ بینندگانش به 38 درصد میرسد. این آمار، آمار مناسبی نیست. از طرفی دیگر تلویزیون همیشه در ادامه برخی از سریالهای چند فصله خود ناکام بوده است.
تنها «پایتخت» و «نونخ» توانستند توفیقاتی کسب کنند و از این جهت بازگشت سعید آقاخانی با فصل دیگری از «نونخ» کار را برای او سختتر از گذشته میکند.
اگر مروری به گذشته داشته باشیم بیش از یک دهه است که تلویزیون به سمتِ ساخت فصلهای متعدد سریالهایش میرود. گاهی اوقات فصلِ دوم برخی سریالها خوب درآمده اما در ادامه به مشکلاتی برخورده که نمونه بارزِ آن سریالهای «پایتخت» و «دودکش» است.
به عنوان مثال محمدحسین لطیفی، «دودکش 1» را ساخت و بعدها «پادری» فصل دوم آن شد. او تمایلی به ادامهدار کردن سریال نداشت و معتقد بود ادامهها خوب درنمیآید؛ همان نکتهای که بعدها خیلی از کارگردانان آن را مطرح کردند که اگر قرار است فلان سریال ادامه پیدا کند من نیستم.
اما در این میان سریالهایی نیز بودهاند که با نظرِ مدیران تلویزیون و دستاندکارانش به فصلهای دوم و سوم رسیدهاند؛ مثلاً «بچه مهندس» که در سری چهارم بدون کارگردان اولیهاش ثابت کرد اگر روی آنتن نمیآمد شاید اعتبار و عقبه روایتهای اولیه و مورد پسندِ مخاطب را از دست نمیداد. اما در این میان سریالهایی هستند که به حدی مورد استقبال قرار میگیرند که ساخت آنها برای فصلهای بعدی هم در دستور کار قرار میگیرد.
این درحالی است که سالها پیش از آن که "پایتخت" و "نونخ" برای فصلهای متوالی ساخته شوند، سریال "زیر آسمان شهر" موفق شد قلب تماشاگران ایرانی را تسخیر کند. این سریال با روایت زندگی طبقههای گوناگون جامعه، موفق شد کمدی جذابی ارائه دهد و تنها انتشار فصل نخست آن کافی بود تا شبکه 3 برای ساخت فصل دوم آن موافقت کند. با این حال فصل دوم سریال کیفیت پایینتری نسبت به فصل نخست داشت و تغییرات بسیاری را تجربه کرد. دگرگونیهای سریال هم باعث نشد مهران غفوریان و همکارانش زیر آسمان شهر را فراموش کنند و سریال برای سومین فصل هم مقابل دوربین رفت.
اما فصل سوم با تغییرات بسیار بیشتری ساخته شد؛ تیم بازیگران سریال به صورت کامل تغییر کرد و به شکل ناامیدکنندهای سقوط کرد. اگرچه مهران غفوریان بعدها از تمایل و علاقهاش به ساخت چهارمین فصل سریال زیر آسمان شهر هم سخن گفت. ایدهای که البته هرگز عملی نشد. مهران غفوریان، حمید لولایی، مجید صالحی، ملکه رنجبر، کیومرث ملک مطیعی، نصرالله رادش و اکبر عبدی از ستارگان اصلی این سریال در فصلهای مختلف بودند.
یکی از سریالهای دیگر که در همان فصل اول بهشدت مورد استقبال قرار گرفت، سریال «مرد هزار چهره» مهران مدیری بود. این سریال در نوروز 1387 از شبکه سه سیما پخش شد. به حدی در جمعکردن مخاطبان موفق بود که مهران مدیری تصمیم گرفت آن را برای فصل دوم هم جلوی دوربینهای تلویزیونی ببرد. اما فصل دوم سریال که در نوروز 1388 پخش شد سقوط آزاد غمانگیزی را تجربه کرد.
"مرد هزار چهره" روایتگر داستان زندگی کارمند خجالتی و سادهای به نام مسعود شصتچی بود. او در اداره ثبت احوال شیراز کار میکرد اما اتفاقاتی رخ میدهد که مسیر زندگی شصتچی را دگرگون میکند. او به صورت اشتباهی به جای افراد مختلف قرار میگیرد و همین باعث میشود صحنههای کمدی جالبی خلق شود.
همچنان که در سریال «در حاشیه» مهران مدیری هم میتوان به این باور رسید. یا نویسندگان همان نویسندههای قبلی نبودهاند و یا کارگردان برای جذابیتِ بیشتر، عقبه سریال را در فصل نخست از بین میبرد.
برخی از تهیهکنندگان مثلِ ایرج محمدی هم اعتقاد دارند سریالهای در فصلهای متعدد نمیتوانند آن صلابت و مانایی قبل را داشته باشند. به همین دلیل او در فصل اول «دردسرهای عظیم» کنار این گروه بود و در ادامه حضور نداشت.
اما در ادامه روندِ نزولی و افتِ کیفیت در فصلهای دوم و سومِ سریالها بیشتر خودش را نشان داد، وقتی که سریال «لیسانسهها» به «فوق لیسانسهها» رسید.
سریال بعدی که میتوان در این بین به آن اشاره کرد، «دیوار به دیوار» پرماجراست. اگرچه در فصل نخست فوقالعاده ظاهر شد اما در فصل دوم چندان موفق نبود. در شرایطی مشابه با سریال «زیر آسمان شهر»، در سریال «دیوار به دیوار» هم با خانوادههایی مواجه بودیم که همه آنها در کنار یکدیگر زندگی میکردند.
با این حال «دیوار به دیوار» هم مانند بیشتر سریالهای ایرانی، پس از انتشار فصل دوم ثابت کرد کشش داستانی زیادی ندارد. در فصل دوم، امیرمهدی ژوله از سریال جدا شد و داستان هم افت محسوسی را تجربه کرد. این سریال هم از شبکه سه پخش شد.
«هوش سیاه» شاید بهترین سریال جنایی-کارآگاهی تلویزیون باشد که در همان 15 قسمت فصل نخست هواداران بسیاری پیدا کرد. این سریال که حاصل همکاری نیروی انتظامی و شبکه 3 بود، بیشتر به موضوعات جرایم اینترنتی، شرکتهای هرمی و ابزارهای جاسوسی میپرداخت. فصل اول هوش سیاه با درخشش حسین یاری، کیکاووس یاکیده و داریوش اسدزاده در جذب تماشاگر موفق بود و همین هم باعث شد فصل دوم سریال هم ساخته شود.
«هوش سیاه2»که سال 1392 پخش شد به اندازه فصل نخست هیجانانگیز و متفاوت بود، با این حال عوامل سریال از وضعیت ساخت آن ناراضی بودند و علاقهای به ساخت فصل سوم نداشتند.
بنابراین پرونده «هوش سیاه» هم پس از دو فصل بسته شد. شاید تفاوت اصلی این سریال با سایر عناوین دنبالهدار تلویزیون این بود که در هر دو فصل، هیجانانگیز و تازه به نظر میرسید و در میان سریالهای جنایی خستهکننده تلویزیون میدرخشید.
البته این افت کیفیت در ساخت مجموعههای چند فصله شبکه نمایشخانگی، بیشتر خودش را نشان داد. از سریال «شهرزاد» تا «ساخت ایران» و «عاشقانه» که فقط صرفاً برای پول درآوردن، سناریو را طوری طراحی میکنند تا پلتفرمِ پخشکننده و مخاطب، منتظرِ فصلهای بعدی این سریال بمانند. همچنان که این موضوع در سریالهایی مثلِ «سیاوش» و «میدان سرخ» هم میتوان به وضوح مشاهده کرد پایانبندیهایی که بیشتر کمفروشیِ عوامل و دستاندرکارانِ این آثار را نشان میدهد.
سریالِ دیگری که در شبکه نمایشخانگی پرحرف و حدیث شد، «دراکولا» مهران مدیری بود که در ادامه «هیولا» ساخته شد. مجموعه خانگی که بیشتر از محتوا، زرق و برق و سلبریتی داشت و نتوانست اهداف فسادستیزانه فصل اول که با حضور فرهاد اصلانی در نقش اول، بهتر پیش رفت و فصل دوم آشفتگیهای بیشتری داشت.
یکی از مشکلات اساسی در این میان، تغییر نویسنده و کارگردان بود که ماهیت بسیاری از سریالها را تغییر داد. این تغییر نویسنده و کارگردان، ماهیت بسیاری از سریالها را تغییر داده است. در تلویزیون به «پایتخت» ضربه زد و در نمایشخانگی به «قلب یخی»!
«پایتخت» در همه 6 فصلی که ساخته شد، گام به گام در معرفی شخصیتهایش پیشروی کرده و کمدی متفاوتی را نشان داده است. شاید هم همین باعث شده دنیای تلویزیونی پایتخت پس از 6 فصل هنوز هم تازه و سرگرمکننده باشد. فصلی که با محتوای دور شده از اهداف اصلیاش بسیار جنجالبرانگیز شد؛ به گونهای که اصلاً کاراکترها هویتشان را از دست دادند و بسیاری این موضوع را به دلیل درگذشت خشایار الوند نویسنده و فقدانش در این سریال و حتی تغییر رویه محسن تنابنده به عنوان طراح و سرپرست نویسندگان عنوان کردند.
آن اتفاقی که برای «پایتخت» افتاد و حتی این نگرانی برای خیلی از سریالهای دیگر تلویزیون هم وجود دارد. شاید در این مسیر «زیرخاکی» و «نونخ» توانستند طوری این مسیر را بروند که ماهیت و هویتِ اصلی محتوای سریال را از بین نبرند. ثابت بودن نویسنده و کارگردان در این مسیر بسیار کمککننده بوده است. زیرا بسیاری از فصلهای دوم و سوم برخی از سریالها به دلیل فقدان نویسنده و کارگردان فصل نخست خود، مخاطبشان را از دست دادهاند و از هویت اصلی سریال هم دور شدهاند.
سریالهای خارجی طولانیترند و سازندگانشان استاندارد سریالسازی را رعایت میکنند؛ اینجا به تعبیرِ بسیاری از کارشناسان بیشتر مینیسریال ساخته میشود تا سریال؛ از طرفی دیگر فرمولهای جذابیت، تعلیق و داستانمحوری و سوژه داشتن در آنها رعایت نمیشود؛ در بسیاری از اوقات، به خاطر جاافتادن کاراکترها و شخصیتهای آن مجموعه در میانِ آحاد مردم، باری به هر جهت و بدونِ هدف پیش میروند.
از این جهت، صنعت سریالسازی در جهان سالهاست که برای ساخت فصلهای بعدی یک سریال، پرمخاطب بودن و تأثیرگذاری آن را ملاک تصمیمگیری قرار میدهد. آیا این فرمولها برای ساخت سریال در کشور کاربردی دارند و دلیل فصلبندی سریالهای کم مخاطب چیست؟!
به این ترتیب باید دید سعید آقاخانی در فصل جدید سریال «نونخ» از چه تکنیک و روشی استفاده کرده تا مخاطبان سختگیرِ این روزهای تلویزیون را پایِ گیرندهها بنشاند.
در خلاصه داستان این مجموعه آمده است: «پس از یورش گله گرگها به روستا و تارو مار شدن گاو و گوسفندان روستاییان، زندگی اهالی با چالش جدیدی مواجه میشود. بزرگان ده تلاش میکنند با شکار گرگها اوضاع را به حالت عادی برگردانند، اما هر بار به دلایلی موفق نمیشوند. به اجبار یکی از شکارچیان ده بالا را استخدام میکنند. در ادامه آنچه باعث شعلهور شدن اختلافات قدیمی بین دو روستا شده، اهالی روستای نورالدین را برای خروج از رکود اقتصادی، جمعیتی و جبران عقبماندگی از ده بالا به تکاپو میاندازد و ماجراهای ریز و درشتی را رقم میزند.»
حمیدرضا آذرنگ، بیژن بنفشهخواه، کاظم نوربخش، سیدعلی صالحی، ندا قاسمی، صهبا شرافتی، هدیه بازوند، نسرین مرادی، پاشا جمالی، سیروس میمنت، امیرسهیلی، سیدحسین موسوی، رضا رشیدی، سیروس سپهری، ماشالله وروائی، علی اخوان مطلق و هومن حاجیعبدالهی از بازیگران فصل چهارم «نون خ» هستند.
«نون خ 4» در ایام نوروز و ماه مبارک رمضان از اول فروردین ماه شنبه تا چهارشنبه ساعت 22:15 از شبکه یک روی آنتن میرود.
انتهای پیام/